مارجین کال (Margin Call) چیست و چگونه میتوان از آن اجتناب کرد؟
اگر در مشتقات مالی مثل CFD سرمایه گذاری میکنید، احتمالا دیر یا زود به پدیده ای به نام مارجین کال (Margin Call) برخورد خواهید کرد. اما مارجین کال چیست؟ مارجین کال، شرایطی است که شما پول کافی در حساب کاربری خود ندارید. در این صورت، معاملات شما به طور خودکار بسته میشوند. در این مقاله خواهید خواند که سرمایه گذاری در مارجین چیست. همچنین، به این موضوع میپردازیم که چگونه میتوان از مارجین کال اجتناب کرد.
توضیحی ساده درباره سازوکار مارجین کال
سرمایه گذاری یا معامله با مارجین چگونه کار میکند؟
بسیاری از کارگزاری ها امکان معامله با مارجین را به شما میدهند. هنگامی که با مارجین معامله میکنید، در واقع شما تنها بخش کوچکی از کل سرمایه گذاری را میپردازید. بقیه سرمایه، توسط کارگزاری تامین میشود. هنگامی که با ماجین سرمایه گذاری میکنید، اهرم مالی (Leverage) اعمال میکنید و میتوانید با مبلغی کمتر، سرمایه گذاری بزرگتری انجام دهید. برای مثال، میتوانید یک سرمایه گذاری 500 دلاری را تنها با مبلغ 100 دلار انجام دهید. اما هنگامی که از این قابلیت استفاده میکنید، باید حواستان جمع باشد.
مارجین در معاملات شما
هر کارگزاری، مبلغ مارجین متفاوتی به شما میدهد. هنگامی که بیشترین نسبت اهرم مالی، یک به پنج باشد، شما باید تنها 20 درصد مبلغ سرمایه گذاری را داشته باشید. پس اگر میخواهید که مبلغ 10،000 دلار سهام گوگل خریداری کنید، نیاز است تنها مبلغ 2،000 دلار در حساب خود داشته باشید. بقیه 8،000 دلار را کارگزاری در اختیار شما خواهد گذاشت.
در این معامله، تنها 2،000 دلار سرمایه گذاشته اید، اما میتوانید سودی به اندازه سرمایه 10،000 دلاری کسب کنید.
معمولا مارجین مورد نیاز هر معامله را کارگزاری مشخص میکند.
مارجین نگهداری
کارگزاری از شما انتظار دارد که حداقل سرمایه برای پوشش معاملات انجام شده را در حساب خود داشته باشید. هنگامی که از مارجینی 500 درصدی استفاده میکنید، کارگزاری پنج برابر شما سرمایه در سرمایه گذاری قرار میدهد. کافی است قیمت 20 درصد کاهش یابد تا تمام سرمایه شما از بین برود.
به همین دلیل، کارگزاری ها از قابلیتی به نام مارجین نگهداری استفاده میکنند. مارجین نگهداری در واقع به شما میگوید چه مقدار از سرمایه گذاری باید در حساب شما موجود باشد.
اگر مارجین نگهداری 10 درصد باشد، همواره باید 1،000 دلار از سرمایه گذاری 10،000 دلاری خود را در حساب کاربری داشته باشید. این مبلغ میتواند از سود معاملات پیشین شما نیز تامین شود. اگر این حداقل مبلغ در حساب شما موجود نباشد، با پدیده ای به نام مارجین کال (Margin Call) روبرو خواهید شد.
مارجین کال (Margin Call) چیست؟
هنگامی که مبلغ کافی برای باز نگهداشتن معاملاتتان در حساب شما موجود نباشد، با مارجین کال مواجه خواهید شد. این اتفاق زمانی رخ میدهد که ارزش موجودی حساب شما به دلیل کاهش قیمت دارایی ها یا ضرر معاملات، افت کند. البته سود معاملات دیگر، میتواند این ضرر را جبران کند و مانع مارجین کال شود. اما اگر باز سطح دارایی حساب شما از سطحی مشخص کمتر شود، باز با مارجین کال (Margin Call) مواجه میشوید.
معنای مارجین کال بسیار ساده است: کارگزاری به شما میگوید که موجودی حساب شما کافی نیست. اگر موجودی حساب شما افزایش پیدا نکند یا معاملات شما سود ده نشوند، ممکن است تمام معاملات خود را از دست بدهید. کارگزاری، تمام دارایی حساب شما را نقد خواهد کرد تا مطمئن شود حداقل موجودی حساب شما تامین میشود. هنگامی که با مارجین معامله میکنید، باید حواستان به ریسک های این نوع معامله نیز باشد.
مثالی از مارجین کال (Margin Call)
فرض کنیم شما 1،000 دلار در حساب خود موجودی دارید و یک سرمایه گذاری به مبلغ 5،000 دلار انجام میدهید. در این صورت باید با استفاده از اهرم مالی 500 درصدی (یا اهرمی مالی با نسبت 1 به 5) معامله را انجام دهید. اگر قیمت سهام 10 درصد افت کند، شما 500 دلار ضرر خواهید کرد. هر چه باشد، مجموع سهام خریداری شده شما 5،000 دلار است. اگر مارجین نگهداری 10 درصد باشد، شما به دردسر افتاده اید. چرا که حداقل موجودی مارجین را در حساب خود ندارید.
برای این که دارایی خود را حفظ کنید، باید موجودی حساب خود را افزایش دهید. اگر موجودی حساب شما به صفر نزدیک شود، کارگزاری مارجین کال اعمال خواهد کرد. اگر موجودی حساب خود را افزایش ندهید، دارایی شما به صورت خودکار فروخته خواهد شد. امکان ندارد بیشتر از دارایی حساب خود ضرر کنید.
اگر چند سرمایه گذاری همزمان در یک کارگزاری دارید، ممکن است نتایج یک سرمایه گذاری بر دیگری تاثیر بگذارد. فرض کنید در مثال بالا، همچنان معامله انجام شده در ضرر است. اما معامله دیگری انجام داده اید که در آن هم مبلغ 1،000 دلار سرمایه گذاری کرده و با استفاده از اهرم مالی 500 درصدی، 5،000 دلار سهام خریداری کرده اید. اما این معامله 10 درصد سود برای شما داشته است. در واقع سود این معامله، ضرر معامله دیگر را جبران میکند. به همین دلیل، با مارجین کال مواجه نخواهید شد.
پس هنگامی که چند معامله انجام میدهید، باید مراقب باشید. یک معامله ی بسیار زیان ده، ممکن است که تمام معاملات شما را به چالش بکشد. شما اولین سرمایه گذاری نخواهید بود که تمام دارایی خود را به خاطر مارجین کال از دست میدهد.
توضیح ساز و کار مارجین کال (ویدیو به زبان انگلیسی است)
چگونه میتوان از مارجین کال (Margin Call) جلوگیری کرد؟
بهتر است که تا جای ممکن از مارجین کال جلوگیری کرد. هر چه باشد، ممکن است با مارجین کال تمام سرمایه خود را از دست بدهید و معاملات شما خودکار بسته شود. با داشتن موجودی کافی در حساب کاربری خود، میتوانید از وقوع مارجین کال (Margin Call) پیشگیری کنید.
یکی از ابزارهایی که برای پیشگیری از مارجین کال مناسب است، حد ضرر یا Stop loss است. با استفاده از این ابزار، میتوانید خودتان مقداری را مشخص کنید که در صورت ضرر به آن میزان، معاملات شما خودکار بسته شوند. میتوانید اینجا، بیشتر درباره حد ضرر یا Stop loss مطالعه کنید.
در حساب کاربری شما در یک کارگزاری، این اعداد نشان داده میشوند. موجودی یا Balance که میزان پول موجود در حساب شما را نشان میدهد. میزان سرمایه گذاری یا Equity که مجموع ارزش معاملات کنونی شما است. ارزش معاملات شما برابر است با میزان نقدینگی حساب شما به علاوه یا منهای سود و ضرر معاملات. مارجین یا Margin حداقل مبلغی است که باید در حساب شما موجود باشد تا با مارجین کال مواجه نشوید. مارجین آزاد یا Free Margin مبلغی است که میتوانید برای معاملات جدید استفاده کنید.
هزینه های سرمایه گذاری با مارجین چیست؟
معامله یا معامله با مارجین رایگان نیست. شما سود این اعتبار را که از کارگزاری دریافت میکنید باید بپردازید. باید این سود را به طور روزانه و هر روزی که معاملات خود را باز نگه میدارید پرداخت کنید. هنگامی محاسبه margin cal که با مارجین سرمایه گذاری میکنید، باید سود بالایی داشته باشید تا بتوانید نتایج مثبتی کسب کنید. در این مقاله به شما توضیح میدهیم که هزینه این اعتبارات چگونه محاسبه میشود.
از حد ضرر تضمینی (Guaranteed Stop) استفاده کنید
با استفاده از حد ضرر تضمینی یا Guaranteed Stop میتوانید از معاملاتتان محافظت کنید. حد ضرر تضمینی هنگامی که معاملاتتان تا حد مشخصی پایین بیایند یا ضرر کنند، اتوماتیک آن ها را به پایان میرساند. با استفاده از حد ضرر تضمینی، میتوانید ضرر معاملات خود را به حداقل برسانید.
حد ضرر تضمینی معمولا از حد ضرر عادی گرانتر است. با حد ضرر عادی، اگر بازار در شرایط ریزش باشد، باز هم ضرر زیادی خواهید کرد. اما با حد ضرر تضمینی، کارگزاری به شما تضمین میدهد که دارایی شما در قیمتی که مشخص میکنید فروخته خواهد شد. به همین دلیل، به شما پیشنهاد میکنیم اگر در بازار پر نوسانی سرمایه گذاری میکنید، حتما از حد ضرر تضمینی استفاده کنید.
معاملات CFD: مقدمه ای کوتاه
قرارداد اختلاف قیمت (Contract for Difference) یا به اختصار CFD، یکی از محصولات مالی است که به شما اجازه میدهد هم از افزایش و هم از کاهش قیمت سود ببرید. CFD قراردادی بین خریدار و فروشنده است. اختلاف قیمت دارایی مورد معامله، سود یا ضرر شما را مشخص خواهد کرد. نتایج به محض پایان معامله مشخص میشود. CFD امکان استفاده از اهرم های مالی یا اعتبارات را فراهم میکند. به این معنا که میتوانید با سرمایه کمتر، معاملات یا سرمایه گذاری های بزرگتری انجام دهید.
توجه داشته باشید که با خرید CFD، شما صاحب دارایی مورد معامله نمیشوید. شما تنها بر افزایش یا کاهش قیمت آن سرمایه گذاری میکنید.
کال مارجین (call Margin) چیست؟
کال مارجین یکی از عبارت‌هایی است که سرمایه‌گذاران بازار آتی با آن سر و کار دارند. البته این عبارت در بازار فارکس هم به چشم می‌خورد، اما از آنجایی که در ایران ممنوعیت سرمایه‌گذاری در فارکس وجود دارد؛ بیشتر افرادی که با وضعیت کال مارجین در حساب معاملاتی خود روبرو میشوند، فعالان بازار آتی هستند. بنابراین در ادامه این مقاله قصد داریم به نحوه معامله در بازار آتی و معرفی قراردادهای آن، انواع وضعیت حساب بپردازیم و بگوییم کال مارجین در بورس چیست و چگونگی ورود به وضعیت کال مارجین و خروج از آن را بررسی کنیم.
قرارداد آتی و وجه تضمین
انجام معاملات در هر بازاری قواعد خاص خود را دارد و بازار آتی هم از این قاعده مستثنی نیست. در بازار آتی ما برای خرید کالایی اقدام میکنیم که موعد تحویل آن مدتی بعد است؛ بنابراین ما امروز کالا را با قیمتی مشخص می‌خریم و در موعد تحویل، وجه را به فروشنده پراخت میکنیم. این فرآیند با عقد «قرارداد آتی» ثبت میشود و از آنجایی که این معامله شامل یک موقعیت دوطرفه و تعهدی است؛ طرفین باید ضمانتی ارائه بدهند که به تعهدات خود عمل خواهند کرد.
بنابراین هر دو طرف معامله مبلغی را نزد کارگزار خود سپرده‌گذاری میکنند که به آن «وجه تضمین اولیه» می‌گویند. حال با تغییر ارزش قرارد آتی عقد شده، حساب هر یک از طرفین تعدیل خواهد شد. یعنی پس از کشف قیمت محصول در بورس کالا به صورت روزانه، اگر قیمت افزایش داشته باشد، مبلغ از حساب سپرده فروشنده کسر و به حساب سپرده خریدار افزوده میشود؛ و اگر قیمت کاهش یابد، برعکس روند مذکور انجام میشود.
نحوه معامله در بازار آتی
نحوه معامله در بازار آتی به این صورت است که معامله‌گران ابتدا حساب معاملاتی خود را شارژ، سپس اقدام به اخذ موقعیت خرید یا فروش میکنند؛ بعد از اخذ موقعیت خرید یا فروش، مبلغ شارژ شده در حساب معامله‌گران بلوکه میشود. این محاسبه margin cal حساب طی هر جلسه معاملاتی بروزرسانی خواهد شد و با توجه به تغییراتی که در قیمت کالا رخ میدهد؛ میتواند در وضعیت‌های مختلفی قرار بگیرد. مثلا ممکن است سودی شامل آن شود یا کمی زیان‌ده باشد یا اینکه کاملا در وضعیت ضرر قرار بگیرد؛ هر کدام از این وضعیت‌ها نام و شرایط خاص خود را دارند که در ادامه توضیح داده خواهد شد.
در مورد کارمزد معاملات بازار آتی نیز قواعد مشخصی وجود دارد. در گذشته کارمزد معاملات با توجه به کالای مورد معامله مبلغی ثابت بود؛ مثلا معامله‌گران برای قرارداد خرید یا فروش آتی سکه کارمزد ۳۰۰۰ تومان و برای آتی زعفران ۳۰۰ تومان را پرداخت می‌کردند و در این بین قیمت خرید و فروش در نظر گرفته نمی‌شد.
اما در سال 1397 سازمان بورس و اوراق بهادار دستورالعمل جدیدی را ارائه داد که طی آن کارمزد معاملات آتی بر اساس ارزش قرارداد متغیر است. طبق این دستورالعمل کارمزد هر معامله برابر با ۰.۰۰۰۶۸ ارزش قرارداد محاسبه میشود. به عبارتی ابتدا قرارداد عقد شده ارزش‌گذاری میشود، سپس رقم بدست آمده در ۰.۰۰۰۶۸ ضرب و حاصل آن به عنوان کارمزد از حساب معامله‌گران کسر خواهد شد و در نهایت طبق توافقات قبلی، کارگزار، سازمان بورس و اوراق بهادار و شرکت بورس در این مبلغ سهیم میشوند.
دقت کنید این رقم در گواهی‌های سپرده متفاوت است؛ مثلا کارمزد در گواهی سپرده محصولات کشاورزی برابر با ۰.۰۰۲۴ ارزش معامله محاسبه میشود. همچنین برخی اوقات (مثلا در بدو راه‌اندازی قراردادهای آتی با دارایی‌های پایه جدید)، سازمان بورس و اوراق بهادار و همچنین شرکت بورس، از دریافت سهم خود در کارمزد معاملات صرف‌نظر میکنند.
وضعیت حساب معاملاتی
وضعیت حساب معاملاتی افراد با توجه به قرارداد آتی و وجه تضمینشان میتواند در سه حالت زیر قرار بگیرد:
- وضعیت نرمال: در این حالت پس از برگزاری جلسه معاملاتی، برای مشتری (با توجه به کشف قیمت) سود شناسایی میشود. این سود در حساب معاملاتی بلوکه نمی‌شود و قابل برداشت است.
- وضعیت ات ریسک: در صورتی که پس از کشف قیمت و برگزاری جلسه معاملاتی، برای مشتری زیان شناسایی شود؛ این مبلغ از موجودی حساب عملیاتی او کسر خواهد شد. در قراردهای آتی قانونی وجود دارد که موجودی حساب عملیاتی نمی‌تواند کمتر از 70 درصدِ وجه تضمین باشد، بنابراین طبق این قانون اگر مبلغی که (به عنوان زیان معامله) از حساب مشتری کسر میشود تا 30 درصد وجه تضمین را شامل شود، وضعیت حساب او در حالت ات‌ریسک قرار دارد.
دقت کنید که در حالت ات ریسک، موجودی حساب عملیاتی معامله‌گر کمتر از وجه تضمین می‌باشد. اما چون تا 30 درصد کمتر است و در واقع 70 درصد از وجه تضمین در موجودی حساب معاملاتی او وجود دارد، بنابراین مفاد قرارداد آتی رعایت شده است.
- وضعیت کال‌مارجین: اگر پس از برگزاری جلسه معاملاتی، برای معامله‌گر زیان شناسایی شود و این مبلغ بیش از 30 درصد وجه تضمین را پوشش دهد؛ حساب مشتری در حالت کال مارجین قرار می‌گیرد.
وضعیت کال‌مارجین در بورس شبیه ات‌ریسک است؛ با این تفاوت که در ات ریسک موجودی حساب تا 70 درصدِ وجه تضمین را پوشش میدهد اما در کال مارجین موجودی حساب کمتر از 70 درصد وجه تضمین را شامل خواهد شد. در این صورت اخطاری برای افزایش موجودی حساب تا 70 درصد وجه تضمین برای معامله‌گر صادر میشود.
همچنین در رابطه با سود و زیان حساب‌های عملیاتی دقت داشته باشید که، در جلسات معاملاتی هر 30 دقیقه یک بار بروزرسانی انجام میشود. اگر زیان شامل حساب معامله‌گر شود، بلافاصله پس از هر بروزرسانی قابل مشاهده است؛ اما سودها پس از اتمام جلسه محاسبه شده و در حساب وی اعمال میشوند.
وضعیت کال مارجین چیست؟
در بین تمام وضعیت‌های قبل، کال مارجین از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و اگر چنین وضعیتی رخ دهد، معامله‌گر با چالش بزرگی روبرو میشود. پس ما در ابتدا باید بدانیم که وضعیت کال مارجین چیست؟ و سپس به چگونگی خروج از آن میپردازیم.
وضعیت کال‌مارجین شبیه ات‌ریسک است؛ با این تفاوت که در ات ریسک موجودی حساب تا 70 درصدِ وجه تضمین را پوشش میدهد اما در کال مارجین موجودی حساب کمتر از 70 درصد وجه تضمین را شامل خواهد شد. در این صورت اخطاری برای افزایش موجودی حساب تا 70 درصد وجه تضمین برای معامله‌گر صادر میشود.
همچنین در رابطه با سود و زیان حساب‌های عملیاتی دقت داشته باشید که، در جلسات معاملاتی هر 30 دقیقه یک بار بروزرسانی انجام میشود. اگر زیان شامل حساب معامله‌گر شود، بلافاصله پس از هر بروزرسانی قابل مشاهده است؛ اما سودها پس از اتمام جلسه محاسبه شده و در حساب وی اعمال میشوند.
خروج از وضعیت کال مارجین
تا به اینجا به این پرداختیم که کال مارجین در بورس چیست و در این قسمت قرار است در رابطه با خروج از وضعیت کال مارجین صحبت کنیم.
برای خروج از وضعیت کال مارجین معامله‌گر میتواند حساب معاملاتی خود را شارژ کند؛ یا اینکه موقعیت‌های باز را ببندد یا ترکیبی از هر دو این اقدامات را انجام دهد.
پس از اینکه اخطار وضعیت کال مارجین برای کاربر صادر میشود، مهلتی از طرف کارگزاری جهت خروج از این وضعیت نیز تعیین خواهد شد. اگر کاربر اقدامات لازم را در این زمان انجام دهد، میتواند مجددا با حساب خود به فعالیت در بازار بپردازد؛ و در غیر اینصورت، کارگزاری به اندازه خروج حساب از وضعیت کال مارجین اقدام به بستن موقعیت‌های باز میکند. مثلا اگر پنج موقعیت باز وجود داشته باشد و با بسته شدن دو تای آنها حساب از وضعیت کال مارجین خارج شود، کارگزاری به بستن همین دو موقعیت بسنده خواهد کرد.
اما حالت دیگری وجود دارد که کاربر تا پایان مهلت تعیین شده اقدام به شارژ حساب نمی‌کند و وجود صف در بازار باعث میشود که کارگزار نتواند موقعیت‌های باز را برای خروج از وضعیت کال مارجین ببندد. در این حالت کارگزار با قیمت سرخط تابلو اقدام به ثبت سفارش فروش میکند. اگر فروش انجام شود، موقعیت بسته خواهد شد و حساب از کال مارجین خارج میشود؛ اما اگر بازار با صف مواجه باشد و تا انتهای جلسه معاملاتی فروش صورت نگیرد، بعد از اتمام جلسه، بازار جبرانی تشکیل میشود و موقعیت باز معامله‌گر بسته خواهد شد.
محاسبه کال مارجین
موضوعی که در محاسبه کال مارجین اهمیت دارد، بازار مدنظر است. همانطور که در قبل ذکر شد، در قراردهای آتی اگر زیان معامله تا 30 درصد وجه تضمین شناسایی شود، وضعیت ات ریسک و اگر بیش از 30 درصد باشد، وضعیت کال مارجین است. اما این درصدها درباره بازار آتی صدق میکند و دربازارهای جهانی مانند فارکس و… میتواند متفاوت باشد.
برای شناسایی وضعیت نرمال، ات ریسک یا کال مارجین، با یک مثال عددی به محاسبه کال مارجین میپردازیم.
- فردی 4 موقعیت خرید در سررسید کالای X را دارد. وجه تضمین اولیه برابر 200 هزار تومان است. حال می‌خواهیم محاسبه کنیم که موجودی حساب فرد باید حداقل چه مقدار باشد تا کال مارجین نشود.
- ابتدا حداقل وجه تضمین اولیه ( 70درصد) را بدست می‌آوریم. (200.000*0.7=140.000)
- سپس وجه تضمین مورد نیاز برای 4 موقعیت باز را حساب میکنیم (200.000*4=800.000)
- پس حساب عملیاتی وی باید به مبلغ 800 هزار تومان شارژ داشته باشد. حال اگر این مقدار تا چه رقمی کاهش یابد کال مارجین رخ میدهد؟
- در این مرحله باید 70 درصد وجه تضمین برای 4 موقعیت باز را حساب کنیم. (140.000*4=560.000)
- پس با رسیدن موجودی به 560 هزار تومان وضعیت کال مارجین رخ میدهد.
سخن آخر
شاید فعالیت در بازار آتی و قراردادهای آن در ابتدا کمی پیچیده به نظر بیاید؛ اما این بازار میتواند سود قابل توجهی را برای سرمایه‌گذاران فراهم کند. معمولا نوسان‌گیران علاقه زیادی به بازار آتی دارند و افراد با اطلاعات کمتر، اغلب بازار بورس را برای سرمایه‌گذاری انتخاب میکنند. البته ترس از قرار گرفتن در وضعیت کال مارجین نیز مورد دیگریست که باعث مقاومت سرمایه‌گذاران برای ورود به این بازار میشود.
اما در نظر داشته باشید که سود و زیان در تمامی بازارهای سرمایه وجود دارد و همانطور که کاربر قبل از خرید سهام در بورس اقدام به تحلیل بازار میکند و حتی در صورت منفی شدن سهم احتمالا استراتژی معاملاتی موفق‌تر و متفاوتی در بورس را پیش خواهد گرفت. در بازار آتی نیز همین روند وجود دارد؛ سرمایه‌گذاران با یادگیری مهارت‌های لازم می‌توانند به پیش‌بینی آینده بازار بپردازند و حتی در صورت قرار گرفتن در وضعیت کال مارجین می‌توانند تشخیص دهند که باید موقعیت خاصی بسته شود یا اینکه حساب عملیاتی را شارژ کنند.
گفتنی است کارگزاری آگاه در سامانه معاملاتی خود بخشی را برای پیش‌بینی وضعیت حساب تعبیه کرده است؛ معامله‌گران با مراجعه به این بخش می‌توانند مدیریت بهتری روی حساب خود داشته باشند و برای جلوگیری از کال مارجین شدن حساب اقدامات لازم را انجام دهند.
سوالات رایج کال مارجین
اگرچه لیکوئید و کال مارجین هر دو به زیان معامله‌گر در معاملات اهرمی اشاره دارد، اما تفاوت این دو در نوع بازار و تکنیک جبران زیان است. وضعیت کال مارجین که بیشتر در آتی کالا مشاهده میشود، یعنی بیشتر شدن زیان از وجه تضمین اولیه (30 درصد)؛ در این حالت معامله‌گر باید حساب خود را شارژ کند و در غیر اینصورت کارگزار موقعیت‌های باز او را به تعداد لازم می‌بندد. لیکوئید در بازار رمزارزها و فارکس، به معنی زیان در معاملات اهرمی است. اما در لیکوئید، وجه تضمین 30 درصدی مطرح نیست و معامله‌گر ممکن است زیان بیشتری را متحمل شود. در صورت رخ دادن لیکوئید، صرافی یا کارگزار مربوطه بلافاصله درخواست فروش کوین، ارز یا … را ثبت میکند.
مارجین کال یا Margin Call در معاملات فارکس چیست؟ | درس سوم
کال مارجین یکی از مباحث با اهمیت است که در هنگام معاملات در فارکس باید کاملا” بر آن مسلط باشید.
مجله افیکس کار : فرض کنید شما یک جاسوس بازنشسته موفق انگلیس هستید که اکنون وقت خود را صرف معامله ارز می کند. شما یک حساب مینی باز می کنید و 10،000 دلار واریز می کنید.
وقتی برای اولین بار وارد سیستم می شوید ، 10،000 دلار را در ستون “Equity” در پنجره “اطلاعات حساب” خود مشاهده خواهید کرد.
همچنین می بینید که “مارجین استفاده شده (Used Margin) ” 0.00 دلار و “مارجین قابل استفاده (Usable Margin)” 10،000 دلار است ، همانطور که در تصویر زیر نشان داده شده است:
مارجین قابل استفاده = اکوئیتی – مارجین استفاده شده
Usable Margin = Equity – Used Margin
مارجین قابل استفاده شما همیشه برابر با “Equity” منهای “Used Margin” خواهد بود.
بنابراین این Equity و نه Balance است که برای تعیین مارجین قابل استفاده استفاده می شود. Equity شما همچنین تعیین می کند که در چه زمانی یک مارجین کال یا Margin Call اتفاق افتاده است.
تا زمانی که Equity شما از مارجین استفاده شده یا Used Margin شما بیشتر باشد ، شما Margin Call نخواهید داشت.
( Equity > Used Margin ) = NO MARGIN CALL
به محض اینکه Equity شما برابر یا کمتر از مارجین استفاده شده (Used Margin) شما باشد ، یک Margin Call دریافت خواهید کرد.
مثال با یک مینی لات یورو/دلار
بیایید فرض کنیم میزان مارجین شما 1٪ باشد. شما 1 لات (مینی) یورو / دلار آمریکا خریداری می کنید.
ارزش Equity شما 10،000 دلار است. مارجین استفاده شده اکنون 100 دلار است زیرا مارجین مورد نیاز در یک حساب مینی 100 دلار در هر لات است. مارجین قابل استفاده اکنون 9،900 دلار است.
اگر بخواهید آن 1 لات یورو / دلار آمریکا (با فروش مجدد آن) را با همان قیمتی که خریداری کرده اید ، ببندید ، مارجین استفاده شده شما به 0.00 دلار و مارجین قابل استفاده شما به 10 هزار دلار برمی گردد. Equity شما بدون تغییر 10،000 خواهد بود.
اما به جای اینکه 1 لات را ببندید ، شما (مثلا خیلی جرات دارید!) بسیار اعتماد به نفس پیدا کردید و 79 لات بیشتر یورو / دلار یعنی در مجموع 80 لات یورو / دلار آمریکا خریداری کردید(.
هنوز Equity یکسانی دارید اما مارجین استفاده شده شما 8000 دلار (80 لات با 100 دلار مارجین در هر لات) خواهد بود. و مارجین قابل استفاده شما اکنون فقط 2000 دلار خواهد بود ، همانطور که در زیر نشان داده شده است:
با داشتن این موقعیت مخاطره آمیز دیوانه وار ، در صورت افزایش EUR / USD سود خیلی زیادی خواهید برد. اما این مثال با چنین افسانه ای به پایان نمی رسد.
اگر یورو/دلار سقوط کند
اجازه دهید ما یک تصویر وحشتناک از یک Margin Call ایجاد کنیم که هنگام سقوط EUR / USD رخ می دهد.
جفت یورو/دلار شروع به سقوط می کند. شما 80 لات هستید ، بنابراین شاهد سقوط Equity خود در کنار آن خواهید بود.
مارجین استفاده شده شما 8000 دلار باقی خواهد ماند.
وقتی Equity شما به زیر 8000 دلار کاهش یابد ، یک Margin Call خواهید داشت.
این بدان معناست که 80 لات پوزیشن شما بلافاصله با قیمت فعلی بازار بسته می شود.
با فرض اینکه شما همه 80 لات را با همان قیمت خریداری کرده اید ، اگر معامله شما 25 پیپ بر علیه شما حرکت کند ، Margin Call ایجاد می شود.
25 پیپ؟ یعنی EUR / USD می تواند آنقدر حرکت کند. ؟
چگونه به 25 پیپ رسیدیم؟ خوب ، هر پیپ در یک لات مینی به ارزش 1 دلار است و شما یک پوزیشن باز دارید که شامل 80 مینی لات است. بنابراین…
$1pip X 80 lots = $80/pip
اگر EUR / USD یک پیپ افزایش یابد ، ارزش سهام شما 80 دلار افزایش می یابد.
اگر EUR / USD یک پیپ پایین بیاید ، ارزش سهام شما 80 دلار کاهش می یابد.
مارجین قابل استفاده 2000 دلار تقسیم بر 80 دلار میشود 25 پیپ.
بگذارید بگوییم شما 80 لات (مینی) یورو / دلار آمریکا با قیمت 1.2000 دلار خریداری کردید. اگر EUR / USD به 1.1975 دلار یا -25 پیپ کاهش یابد ، اینگونه ظاهر می شود.
همانطور که مشاهده می کنید ، مارجین قابل استفاده شما اکنون 0.00 دلار است و شما یک کال مارجین دریافت خواهید کرد!
البته ، شما یک جاسوس پیشکسوت بین المللی هستید و با بلایای بسیار بزرگتری روبرو شده اید.
در رگهای خود یخ دارید و ضربان قلب شما هنوز 55 دور در دقیقه است.
بعد از کال مارجین ، شکل حساب شما به این صورت است:
شما 20٪ از حساب معاملات خود را به فنا دادید! ((2000 دلار ضرر / 10 هزار دلار مانده)) ضربدر 100٪
در حقیقت ، طبیعی است که EUR / USD طی چند ثانیه در هنگام انتشار یک داده مهم اقتصادی ، 25 پیپ را جابجا کند و قطعاً این مقدار در یک روز معاملاتی است.
اسپرد را هم اضافه کنید
آه ، تقریباً فراموش کردیم … ما حتی اسپرد را هم حساب نکردیم!
برای ساده سازی مثال ، اسپرد را بحساب نیاوردیم ، اما اکنون این مثال را بسیار واقع بینانه خواهیم کرد.
بگذارید بگوییم نرخ اسپرد برای EUR / USD سه (۳) پیپ است. این بدان معنی است که EUR / USD فقط باید 22 پیپ را انتقال دهد ، نه 25 پیپ را قبل از کال مارجین .
تصور کنید در 5 ثانیه 2000 دلار ضرر کنید ؟!
این می تواند اتفاق بیفتد اگر مکانیزم مارجین و نحوه استفاده از اهرم را درک نکنید.
واقعیت غم انگیزتر این است که اکثر معامله گران جدید حتی یک حساب مینی با 10000 دلار باز نمی کنند.
از آنجا که حداقل 10،000 دلار داشتید ، حداقل می توانستید تا 25 پیپ ضرر قبل از کال مارجین را تحمل کنید.
اگر فقط با 9000 دلار کار خود را شروع می کردید ، قبل از دریافت کال مارجین قادر به تحمل ضرر فقط 10 پیپ (از جمله اسپرد) بودید. 10 پیپ!
مارجین کال
اصطلاح مارجین کال [۱] Margin Call برای توصیف هشداری استفاده میشود که برای معامله‌گران ارسال میشود تا به آنها اطلاع دهد دارایی حساب آنها پایین‌تر از حداقل مبلغ لازم برای باز نگه داشتن یک پوزیشن رسیده است.
مارجین کال میتواند به این معنا باشد که معامله‌گر باید مبلغ بیشتری به حساب خود واریز نماید یا برای کاهش مارجین نگهداری لازم، بعضی از پوزیشن‌های خود را ببندد.
همچنین از مارجین کال میتوان برای توصیف وضعیت حساب با عنوان «مارجین کال شده» [۲] Called Margin محاسبه margin cal استفاده کرد زیرا موجودی حساب شما کمتر از لازمه مارجین است.
سر منشأ اصطلاح «مارجین کال،» روال کارگزاری‌ها برای تماس با مشتریان بوده تا آنها از کسری موجودی حساب‌شان مطلع سازند. امروزه مارجین کال از طریق ایمیل انجام میشود.
در فارکس دو نوع مارجین وجود دارد:
- مارجین اولیه یا مارجین وثیقه که برای باز کردن یک پوزیشن لازم است
- مارجین نگهداری که برای باز نگه داشتن یک پوزیشن لازم است
عدم رعایت مورد دوم است که به یک مارجین کال منجر میشود.
اگر یک معامله وارد ضرر شود، ممکن است موجودی حساب شما دیگر برای باز نگه داشته این پوزیشن کافی نباشد و کارگزاری به شما اطلاع میدهد که پول بیشتری به حساب خود واریز کنید تا موجودی آن به حداقل مارجین لازم برسد.
این اطلاع رسانی مارجین کال نام دارد.
اگر شما پول بیشتری واریز کنید پوزیشن باز باقی خواهد ماند.
در غیر اینصورت پوزیشن‌های شما بسته خواهد شد و همه زیان‌ها محاسبه و محقق خواهد شد.
مقایسه «سطح مارجین کال» با «مارجین کال»
معمولاً معامله‌گران سطح مارجین کال [۳] Margin Call Level را با مارجین کال اشتباه می‌گیرند.
- «سطح مارجین کال» یک آستانه است که کارگزاری شما آن را تعیین میکند و در این سطح یک هشدار «مارجین کال» فعال میشود. این سطح یک درصد (٪) مشخص از سطح مارجین است. برای مثال وقتی سطح مارجین به ۱۰۰٪ می‌رسد.
- «مارجین کال» یک رویداد است. وقتی یک مارجین کال روی میدهد کارگزاری شما اقداماتی انجام میدهد. معمولاً این اقدام به صورت «ارسال یک هشدار» است. این اتفاق فقط زمانی رخ میدهد که سطح مارجین از یک مقدار خاص پایین‌تر بیاید. این مقدار «سطح مارجین کال» است.
اگر احساس میکنید این همه اصطلاحات تخصصی درباره مارجین شما را گیج کرده است، درس‌های مربوط به مارجین را در دوره مقدماتی مارجین مرور کنید. این اصلاحات به طور دقیق و به تدریج برای شما توضیح داده شده است.
مارجین تریدینگ در بازار های مالی؛ نردبانی لغزنده برای صعود یا سقوط دارایی شما
مارجین تریدینگ (Margin Trading) چیست و چه تاثیری بر روی ارزش سرمایه معامله‌گران می‌گذارد؟ مارجین ناخالص چگونه محاسبه، و صرف چه اموری میشود؟ مارجین کال چه زمانی به وجود می‌آید؟ تفاوت مارجین در بازار ارزهای دیجیتال و بازار جهانی معاملات فارکس چیست؟ در این مقاله به پاسخ سوالات فوق میپردازیم. در انتهای هر بخش، برای درک بهتر شما عزیزان مثال هایی را ارائه میدهیم. برای آشنایی با مفهوم مارجین در معاملات بازار های مالی و آگاه شدن از میزان ریسک استفاده از آن، تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
↵ مفهوم مارجین تریدینگ و تاثیر آن بر روی دارایی سرمایه‌گذاران
در دنیای واقعی شما تنها میتوانید معاملات مختلف خود را بر اساس ارزش دارایی‌ای که مالک آن هستید انجام دهید. به عنوان مثال شما بهای اتومبیل خود را به صورت کامل پرداخت کردید. پس در حال حاضر مالک آن محسوب میشوید. در نتیجه در هر زمان که بخواهید میتوانید به اندازه ارزش واقعی اتومبیل خود، آن را به فروش برسانید. اما در بازار های مالی شرایط کمی متفاوت است.
به واسطه وجود مفهوم مارجین در بازارهای مالی شما میتوانید با ارزشی بیش از ارزش واقعی دارایی خود به معامله سهام یا ارزهای مختلف بپردازید. به عبارتی دیگر وقتی که از مارجین استفاده میکنید، شما به صورت کامل مالک دارایی خود نیستید. فقط میتوانید، ارزش سرمایه خود را معامله کنید.
مثالی از مارجین تریدینگ در بازارهای مالی
برای مثال اگر سرمایه شما 100 دلار است و در یک پوزیشن معاملاتی از یک اهرم معاملاتی X2 استفاده کنید ، ارزش دارایی شما 200 دلار میشود و میتوانید پوزیشن خود را با 200 دلار ببندید. در این حالت سود و زیان شما دو برابر میشود. یعنی اگر 10 دلار سود کنید، در اصل 20 دلار سود کردید و اگر برای مثال 12 دلار ضرر کنید در اصل 24 دلار ضررکردید.
افزایش ضریب سود و زیان، باعث افزایش هیجان و جذابیت معاملات مارجین برای معامله‌گران میشود. اما درنظر داشته باشید متقابلا ریسک و خطر معامله نیز به شدت بالا می‌رود. در نتیجه معامله‌گران باید در انتخاب اهرم معاملاتی خود بسیار هشیارانه عمل کنند. تعیین درجه اهرم در معاملات تا حد زیادی به قدرت ریسک پذیری معامله‌گران بستگی دارد. همچنین مبتدی یا حرفه‌ای بودن تریدر بسیار مهم است. معامله‌گران مبتدی به هیچ وجه نباید از اهرم در معاملات خود استفاده کنند. زیرا استفاده از این قابلیت، برای معامله‌گران با تجربه و مسلط بر شرایط بازار بسیار مناسب‌تر است. حتی تریدر های حرفه‌ای با توجه با مدیریت سرمایه و بسیاری از پارامترهای دیگر باید از اهرم های معاملاتی استفاده کنند. تا حتی در صورتی که تمام سرمایه خود را از دست دادند، از لحاظ روحی و روانی دچار مشکل نشوند.
↵ مارجین ناخالص (Gross Margin)
برای محاسبه مارجین ناخالص ، مجموع درآمد ناشی از فروش محصولات یک شرکت را از مجموع تمام هزینه های مستقیم شرکت، کم میکنند. مقدار حاصل را بر درآمد ناشی از فروش محصولات شرکت تقسیم میکنند. در نهایت رقم حاصل را عنوان مارجین ناخالص در نظر می‌گیرند. مارجین ناخالص را میتوان برای توسعه شرکت استفاده شود. همچنین میتوان به وسیله آن بدهی سرمایه گذاران را پرداخت کرد. ممکن است که این پول (مارجین ناخالص) در حساب شرکت نگهداری شود تا در موارد ضروری از آن استفاده شود.
مثالی از مارجین ناخالص
برای مثال یک شرکت تولید کفش در یک ماه 350 میلیون تومان ، کفش را به فروش رسانده. اما برای تولید این کفش های 280 میلیون هزینه کرده است. (با احتساب هزینه حقوق کارکنان و مدیران و تمامی هزینه های مستقیم) حال برای محاسبه مارجین ناخالص این شرکت، باید 350 میلیون تومان (درآمد ناشی از فروش محصولات) را از 280 میلیون تومان (هزینه های مستقیم)، کم کنیم. در نهایت رقم حاصل را بر 350 میلیون تومان (درآمد ناشی از فروش محصولات) تقسیم کنیم.
به این معنی که این شرکت میتواند 20% از درآمد حاصل از فروش هر جفت کفش را برای برنامه های دیگر خود در نظر بگیرد.
به صورت کلی شرکت ها می‌توانند با محاسبه مارجین ناخالص، ارزش تولید یک محصول را بسنجند. مارجین ناخالص میتواند معانی دیگری برای یک شرکت یا مجموعه نیز داشته باشد. برای مثال اگر مارجین ناخالص یک شرکت زیاد باشد، به این معناست که شرکت میتواند بودجه بیشتری برای برنامه های توسعه تجهیزات و یا هر نوع سرمایه‌گذاری دیگری، در نظر بگیرد. اما اگر مارجین ناخالص یک شرکت کم باشد، آن شرکت باید مقداری از هزینه های تولید محصولات خود را کم کند و یا قیمت محصولاتش را افزایش دهد.
↵ مارجین کال (Margin Call) چیست؟
همان طور که در بخش مارجین تریدینگ ذکر کردیم، با استفاده از اهرم های معاملاتی، شما میتوانید با ارزشی چندین برابر ارزش واقعی سرمایه خود معامله کنید. این سرمایه چند برابری از سوی صرافی یا همان کارگزاری که در آن فعالیت میکنید، تامین میشود. در مواقعی نیز صرافی، مبالغی را که بانک ها و مجموعه های مالی، جهت دریافت بهره در آن قرار دادند را به شما میدهد. در ازای این کار شما در صورت استفاده از مارجین باید بهره بانکی آن را هم بپردازید. وجه تضمینی هم که برای استفاده از مارجین میپردازید همان سرمایه اولیه شماست. مقدار آن نباید از میزان ضرر شما در صورت استفاده از مارجین کمتر باشد.
در صورتی که معامله‌گران در یک معامله که در آن از مارجین استفاده کرده و ضرر کنند. و نتوانند با افزایش سرمایه اولیه خود جلوی ضرر بیش از حد پوزیشن معاملاتی خود را بگیرند، صرافی یا کارگزاری که در آن فعالیت میکنند تمام سرمایه آنها را به عنوان بدهی، برداشت میکنند. به این اتفاق مارجین کال(Margin Call) می‌گویند.
↵ تفاوت مارجین تریدینگ در بازار های مالی
اصول کلی مارجین تریدینگ در بازار های مالی که امکان استفاده از این قابلیت را برای کاربران خود فراهم کردند، تقریبا یکسان است. اما در بعضی از بازارها مانند بازار ارزهای دیجیتال، به علت نوپا بودن این قوانین با سخت‌گیری کمتری در حال اجرا هستند.
در برخی از بازار های جهانی مانند بازار فارکس، کارگزاری هنگامی که مشاهده کند میزان ضرر های معامله‌گر در یک معامله اهرم دار، به قدری زیاد است که مبلغی که باید به کارگزاری به عنوان بدهی بازگردانده شود در خطر است، پوزیشن معاملاتی به صورت خودکار از طرف خود کارگزاری بسته میشود.
↵ سخن پایانی
به وسیله مارجین، معامله‌گران می‌توانند با ارزشی چندین برابر ارزش واقعی سرمایه خود معاملات خود را انجام دهند. با وجود اینکه این امتیاز خوبی است. و در صورتی که برای مثال شما از اهرم 10 استفاده کنید و تنها ، 10% سود کنید، در اصل صد در صد سود نصیب شما میشود. اما باید ریسک و خطرپذیر بودن این ویژگی را هم در نظر داشته باشید. زیرا در اگر با همان اهرم 10، فقط 10% درصد ضرر کنید، تمام سرمایه شما نابود میشود. در این مقاله مفاهیم وابسته به مارجین تریدینگ نظیر مارجین ناخالص و مارجین کال را مورد بررسی قرار دادیم.
معامله‌گران حرفه‌ای فعال در بازارهای مالی، در تیم آکادمی آینده با برگزاری دوره‌های صفر تا صد آموزش کریپتوکارنسی در کرمان (به صورت حضوری) و سایر شهرها (به صورت غیرحضوری)، سعی در آموزش اصولی و کامل بازار ارزهای دیجیتال، برای فعالیت در بازار های مالی را دارند. برای دریافت مشاوره رایگان و اطلاع از جزئیات و سر فصل های دوره آموزشی اطلاعات خود را برای ما ارسال کنید.
دیدگاه شما