مزایا و معایب معامله الگوریتمی — از ربات برای معامله استفاده کنیم؟
معاملات الگوریتمی چیست؟ در مقاله قبلی که پیش از این منتشر شد، خیلی سریع راجع به معامله الگوریتمی و تعریف آن (+) صحبت کردیم. حال در این مقاله که همانند مقاله قبلی همراه با یک فیلم مفید است با مزایا و معایب معامله الگوریتمی آشنا می‌شویم. با هم‌رویش همراه باشید.
در صورتی که تمایل دارید بجای مطالعه مقاله فیلم آن را تماشا کنید، روی این لینک (+) و یا پخش کننده پایین کلیک کنید.
در صورتی که مطالعه متن را به تماشای فیلم ترجیح می‌دهید با ما در ادامه مقاله همراه باشید.
مشکلات معامله دستی
احتمال تصمیم‌های نادرست به دلیل خطای انسانی:
در پردازش اطلاعات دسته به دسته، یک کندی را داریم. این باعث میشود یک بخشی از اطلاعات مزایای معامله الگوریتمی را از دست بدهیم و تصمیم‌های اشتباهی بگیریم.
احتمال تصمیم‌های نادرست به دلیل احساسات انسانی:
طمع بدست آوردن پول و یا ترس از دست دادن پول در لحظه بازار مانع از این میشود که استراتژی شما که آن را از قبل طراحی کردید، بتوانید دقیق پیاده کنید.
ضعف در یادگیری داده‌های انبوه تاریخی:
داده های تاریخی خیلی انبوه و شرایطی که روی بازار تاثیر می‌گذارند خیلی متنوع هستند. در هر لحظه انسان قادر نیست از این داده های تاریخی و کلیه شرایط برای ادامه معامله، استراتژی استخراج کند.
هم رویش منتشر کرده است:
مزایای معامله الگوریتمی
- اجرای سریع و بدون خستگی و خطا
- آزمون بازگشتی و تحلیل عملکرد
- اجرای بی‌احساس برنامه معاملاتی
مشکلات معامله الگوریتمی
- دشواری الگوریتم‌نویسی شرایط معاملاتی پیچیده
- نیاز به سرمایه‌گذاری و تحقیق و توسعه
- امکان خطای کدنویسی (باگ) در پشت صحنه
- ضعف در مواجهه با وضعیت‌های پیش‌بینی‌نشده
هم رویش منتشر کرده است:
جمع بندی
ممنون که تا انتهای مقاله با ما همراه بودید. در کمتر از 5 دقیقه، در این مقاله با مزایا، معایب و مشکلات معامله الگوریتمی آشنا شدید. متن این مقاله قابل مطالعه و فیلم آن قابل مشاهده است. در مقاله بعدی راجع به ابزارهای معامله الگوریتمی صحبت خواهیم کرد.
کلیدواژگان
مزایا و معایب معامله الگوریتمی | معایب و مزایای معامله الگوریتمی | مزایا و معایب معاملات الگوریتمی | معایب و مزایای معاملات الگوریتمی | معاملات الگوریتمی چیست | معامله الگوریتمی چیست | مشکل معامله دستی | مشکلات معامله دستی | مشکل معاملات دستی | مشکلات معامله دستی
معاملات الگوریتمی (algo trading) در بورس چیست؟
شاید بتوان واژه معاملات الگوریتمی را نزدیک ترین معادل سازی فارسی شده عبارت الگوتریدینگ بیان نمود. همان طوری که از نام آن انتظار می رود در معاملات الگوریتمی از الگوریتم های محاسباتی بسیار پیچیده ریاضیاتی که انسان از محاسبات ساده ترین آن ها باز خواهد ماند، به همراه هوش مصنوعی برای پردازش معاملات استفاده می شود. این الگوریتم ها با توجه به گذشته، بازار را بصورت خودکار تجزیه و تحلیل می کند و با هوش مصنوعی که در اختیار دارند سعی در پیدا کردن و پیش بینی بهترین نقاط ورودی و خروجی به همراه میزان حجم برای آن می نماید.
بدون شک همان طوی که می دانید برای انجام معاملات که بر اساس الگوتریدینگ می باشد شما نیازمند یک کامپیوتر متصل به اینترنت می باشید که سیستم معاملاتی خود را به آن متصل نمایید و این اتصال می تواند مستقیم و یا به واسطه کارگزاری نیز انجام شود.
معاملات الگوریتمی یکی از بارزترین مصادیق استفاده از هوش مصنوعی در بازار بورس است. شیوه انجام این معادلات به این گونه است که فرد بر اساس شیوه‌های معاملاتی اش، الگوی مختص خود را در اختیار رایانه قرار می‌دهد و به این ترتیب رایانه می‌تواند سهام مناسب را پیدا و خریداری کند.
اگر قصد دارید به عنوان یک معامله‌گر حرفه‌ای در بازار بورس دوام بیاورید بهتر است مفاهیم مرتبط با هوش مصنوعی و معاملات الگوریتمی را نیز فرا بگیرید. در غیر این صورت تا چند وقت دیگر حوزه فعالیت شما از یک معامله‌گر به یک نظاره‌گر تغییر پیدا می‌کند! چرا که احتمال دارد در آینده‌ای نه چندان دور استفاده از این موارد در بازارهای مالی چنان رایج شود که افرادی که با آن آشنایی ندارند به هیچ‌وجه نتوانند در این بازارها فعالیتی داشته باشند و از طریق آن کسب سود کنند.
معاملات الگوریتمی چیست؟
معاملات الگوریتمی که با نام الگو تریدینگ نیز نامیده می شود از زبان برنامه نویسی همراه با مجموعه دستورهای تعریف شده به نام الگوریتم برای معاملات استفاده می کند. آموزش بورس به این روش می تواند با سرعت سود ایجاد کند به طوریکه به وسیله انسان غیرممکن است.
در معاملات الگوریتمی مجموعه دستورالعمل های تعریف شده بر اساس زمان بندی، قیمت، کمیت یا هر مدل ریاضی می باشد. جدا از فرصت های سود برای معامله گر، الگو تریدینگ با رد کردن تاثیر احساسات انسانی بازار را بیشتر به طرف نقدینگی می برد و معاملات به روش اصولی انجام می پذیرد.
اگر علاقه مند هستید پیشنهاد میشود دیگر مقاله ما در زمینه آموزش معاملات آلگوریتمی را بخوانید.
مزایای معاملات الگوریتمی (الگو تریدینگ)
آموزش بورس به روش الگو تریدینگ مزیت های زیر را فراهم می کند :
- معاملات در بهترین قیمت ها اجرا می شوند
- دستورهای معاملاتی سریع و دقیق می باشند (شانس بالایی در اجرای دستورات در سطح مورد مطلوب وجود دارد)
- معاملات به طور صحیح زمان بندی می شوند و از تغییرات آنی قیمت به سرعت جلوگیری می شود
- قیمت های معاملاتی کاهش می یابد
- بررسی های اتوماتیک شبیه سازی شده در چندین موقعیت بازار
- کاهش ریسک اشتباهات دستی زمان انجام معاملات
- ااز الگو تریدینگ با استفاده از داده های ریل تایم و تاریخی موجود می توان بک تست گرفت تا ببینیم آیا در استراتژی معاملاتی موفقیت آمیز است.
- بر اساس فاکتور های احساسات و روانشناسی احتمال اشتباهات انسانی را کاهش می دهد.
امروزه بیشتر معامله گران الگو تریدینگ (HFT) یا معاملات به صورت فرکانس بالا هستند یعنی (High- Frequency Trading). در این روش تریدر ها تلاش می کنند با سرعت زیاد تعداد زیادی از سفارش های موجود در چندین بازار را بر اساس پارامتر های از پیش برنامه مزایای معامله الگوریتمی ریزی شده معامله کنند.
فرصت های آربیتراژ در معاملات الگوریتمی
خرید سهام در قیمت های پایین تر در یک بازار و همزمان فروش آن در قیمت های بالاتر در یک بازار دیگر، تغییرات قیمت به عنوان سود بدون ریسک یا آربیتراژ را فراهم می کند. اجرای یک الگوریتم برای شناسایی این تغییرات قیمت و پوزیشن گیری های کارا باعث ایجاد فرصت های معاملاتی سود ده سرمایه گذاری در بورس می شود.
درصد حجم (POV)
تا زمان تکمیل شدن سفارش معاملات، این الگوریتم با توجه به نسبت مشارکت تعیین شده و با توجه به حجم معامله شده سفارشات را با درصد مشخصی از حجم بازار ارسال می کند. وقتی قیمت سهام به سطوح تعریف شده توسط کاربر رسیدند، این میزان مشارکت افزایش یا کاهش داده می شود.
رنج یا محدوده معاملاتی (میانگین بازگشت)
استراتژی میانگین بازگشت در معاملات الگوریتمی یعنی قیمت های بالا و پایین دارایی یک پدیده موقت می باشند و به صورت دوره ای به قیمت های میانگین خود برمی گردد. شناسایی و تعیین محدوده قیمت و اجرای یک الگوریتم معاملاتی مبتنی بر آن به معامله گران این اجازه را می دهد تا در قیمت های داخل و خارج از رنج تعیین شده به طور اتوماتیک پوزیشن گیری کند.
الزامات فنی برای معاملات الگوریتمی
اجرای الگوریتم با استفاده از زبان برنامه نویسی یک مولفه نهایی در معاملات اکسپرت است. چالش در اینجا تبدیل استراتژی مشخص شده به فرآیند یکپارچه کامپیوتری است که به حساب معاملاتی دسترسی دارد. موارد زیر الزاماتی برای معاملات الگوریتمی است :
- علم برنامه نویسی برای اجرای استراتژی های معاملاتی، استخدام برنامه نویس یا نرم افزار های معاملاتی از پیش ساخته شده.
- اتصال به شبکه و دسترسی به پلتفرم های معاملاتی برای پوزیشن گیری
- دسترسی به داده های بازار که توسط الگوریتم مورد نظارت قرار می گیرد تا سفارشات معاملاتی را انجام دهد.
- توانایی بک تست گرفتن از سیستم قبل از شروع کار در بازار های واقعی.
- بسته به پیچیدگی های قوانین اجرا شده در الگوریتم، داده های تاریخی جهت بک تست گرفتن فراهم باشد.
نتیجه گیری نهایی درمورد استفاده از الگوتریدینگ
همانطور که بیان شد الگوتریدینگ انقلاب بزرگی را در این بازار های مالی ایجاد نموده است. روشی که در الگوتریدینگ با استفاده و با توجه به ابزار هایی که در اختیارتان قرار می دهد، باعث افزایش نتیجه کاملا عالی و افزایش بهینه تر داد و ستد خواهد شد. بنابراین شما باید، استفاده از الگوتریدینگ را در معاملات خود کاملا جدی بگیرید و آمادگی های لازم را برای استفاده از چنین سیستمی هایی داشته باشید.
این نکته را در نظر داشته باشید که دنیای آینده ای که نه چندان دور خواهد بود، دنیای معاملات کاملا متکی به الگوریتم ها خواهد بود که در حال حاظر به الگوتریدینگ معروف است و بسیار نیز هوشمند خواهند بود.
مزایا و معایب معاملات الگوریتمی
مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس با اعلام مزایا و برخی معایب معاملات الگوریتمی، ویژگی رویه جدید را که بعد از ۸ ماه رفع ممنوعیت شده اعلام کرد.
به گزارش بیداربورس، روح‌الله دهقان درباره اقدام اخیر سازمان بورس مبنی بر لغو ممنوعیت معاملات الگوریتمی سهام شرکت های بورسی و فرابورسی بعد از حدود ۸ ماه با انتشار مطلبی با عنوان آزادی پس از ممنوعیت در دنیای اقتصاد اعلام کرد : رشد بازار سرمایه در سال‌های اخیر سبب شد تا موضوع معاملات خودکار یا معاملات الگوریتمی، مورد اقبال برخی معامله‌گران بازار قرار گیرد. به طوری که این افراد با استفاده از قابلیت‌های فناوری اطلاعات اقدام به پیاده‌سازی استراتژی‌های معاملاتی در قالب الگوریتم‌ها کرده و این الگوریتم‌ها را برای مواردی مانند سبدگردانی یا بازارگردانی به‌کار بردند. علاوه بر این الگوریتم‌ها برای مدیریت پرتفوی برخی صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک نیز مورد استفاده قرار گرفت.
در این کاربردها از مزایای الگوریتم‌ها مانند قابلیت اقدامات سریع‌تر و واکنش‌های به‌موقع، مدیریت تعداد بیشتری از سبدهای سرمایه‌گذاری و کاهش هزینه به ازای هر سبد، کاهش هزینه بازارگردانی و ایفای تعهدات بازارگردان به‌طور کامل و بدون وابستگی به کاربر و موارد متعدد دیگری بهره گرفته شد و الگوریتم‌ها جای خود را در بازار سرمایه باز کردند.
البته باید در نظر داشت الگوریتم نیز مانند هر ابزار دیگری در کنار مزایای متعددی که به‌همراه دارد، معایبی را نیز در بر می‌گیرد که می‌تواند برای بازار سرمایه مخاطراتی ایجاد کند. همچنین از آنجا که این ابزار می‌تواند بسیار دقیق و قدرتمند عمل کند در نتیجه مخاطرات ایجاد شده نیز به مراتب می‌توانداز عملگرهای انسانی جدی‌تر باشد.
در این میان سازمان بورس بهمن ۹۸ دستورالعمل معاملات الگوریتمی را مصوب و چارچوب‌هایی را مشخص کرد و به‌دنبال رشد بسیار سریع بازار در آن سال و ۶ ماه اول سال گذشته، استفاده از الگوریتم‌ها نیز به سرعت رشد کرد و تعداد زیادی از معامله‌گران به‌صورت رسمی و غیررسمی از این رویکرد جدید بهره گرفتند.
مهر سال گذشته هم با بروز ریزش‌های بازار سهام و افت شاخص، برخی شواهد حاکی از این بود که معاملات الگوریتمی در افزایش این روند منفی در بازار نقش دارند و براساس قواعد اعلامی در این برنامه‌ها با ایجاد روند منفی، الگوریتم‌ها تصمیم به فروش بیشتر گرفته و این روند را تشدید می‌کنند. حتی در برخی موارد مشاهده شد که الگوریتم‌ها بدون قصد انجام معامله، صرفا اقدام به سنگین کردن صف‌های فروش می‌کنند.
با این فرض و برای جلوگیری از تشدید روند منفی در بازار و پیاده‌سازی راهکارهای کنترلی مناسب با تصمیم مدیریت نظارت بر بورس‌ها و بازارهای سازمان بورس و اوراق بهادار معاملات الگوریتمی ممنوع اعلام شد که مشکلاتی برای شرکت‌های استفاده کننده از الگوریتم‌ها به‌دنبال داشت و کسب و کار این شرکت‌ها را دچار مخاطره جدی کرد.
البته باید در نظر داشت با ایجاد این محدودیت، صرفا شرکت‌های دارای مجوز معاملات الگوریتمی و استفاده کننده از درگاه‌های رسمی، دچار محدودیت شدند و بخشی از الگوریتم‌ها که از ابتدا به صورت غیررسمی عمل کرده بودند، همچنان قادر به ادامه بودند.
الگوریتم‌ها اغلب نمی‌توانند روال‌های مثبت یا منفی را ایجاد کنند. بلکه عموما براساس شرایط مثبت یا منفی ایجاد شده، تصمیم‌گیری می‌کنند و می‌توانند روند ایجاد شده را تشدید کنند اما این روند و توقف معاملات الگوریتمی چندان طولانی نشد و با توجه به وضعیت جدید بازار و در اواخر فروردین سال جاری، نهاد ناظر با قراردادن برخی شرایط، معاملات الگوریتمی را مجاز کرد.
در شرایط جدید سعی بر آن شده تا حد امکان، الگوریتم‌ها کنترل شوند تا در موارد بروز مخاطرات، ناظر بازار بتواند در سریع‌ترین زمان ممکن عملکرد این الگوریتم‌ها را متوقف کرده یا به‌صورت دوره‌ای بتواند ساختار این الگوریتم‌ها را بررسی و در صورت مشاهده تنظیمات نادرست در این الگوریتم‌ها، تذکرات لازم را به بهره‌برداران آن اعلام کند.
یکی از مزایای استفاده صحیح از الگوریتم‌ها افزایش نقدشوندگی و کاهش هیجانات انسانی است. زیرا این الگوریتم‌ها فارغ از هیجانات انسانی و براساس شرایط بازار و اطلاعات معاملات تصمیم‌گیری می‌کنند.
در وضعیت فعلی بازار سرمایه موضوع نقدشوندگی به‌طور جدی دچار مخاطره شده و هیجانات انسانی سبب شده با وجود اطلاعات مالی بسیار مناسب، روند منفی در بازار همچنان ادامه داشته باشد، شاید به‌کارگیری صحیح الگوریتم‌ها بتواند این مشکلات را مرتفع کرده و بازارسرمایه مجددا به روزهای رونق بازگردد.
مزایای معاملات الگوریتمی در بازار سرمایه و جایگاه ایران میان رقبا
در چند سال اخیر استفاده از هوش مصنوعی در بازارهای مالی، رونق چشمگیری پیدا کرده است به طوری که بر اساس اطلاعات موجود بیش از 50 درصد معاملات در بورس ایالات متحده آمریکا با این روش انجام می شود؛ استفاده از معاملات الگوریتمی چنان در دنیای امروز اهمیت یافته که توجهات بسیاری را به خود جلب کرده است.
به گزارش خبرنگار ایمنا؛ پس از اثبات مزایای بازارهای مالی برای اقتصاد کشورها، این بخش به یکی از مهمترین مامن سرمایه‌ها تبدیل شد. به مرور با گسترده شدن بازارهای مالی و فعالیت بیشتر و بیشتر سرمایه‌گذاران به منظور کسب بازدهی بیشتر، روش‌های سرمایه‌گذاری در بازار توسعه یافته و شیوه‌های تازه‌ای برای سرمایه‌گذاری پدید آمد. با گسترش علوم رایانه و توسعه الگوریتم‌ها و کشف مزایای هوش مصنوعی، صفحه‌ای جدید در کتاب معاملات بازارهای مالی گشوده شد.
به دنبال آن متخصصان علوم رایانه و بازارهای مالی گرد هم آمدند و با ساخت الگوریتم‌های معاملاتی که با هدف جایگزین شدن با معامله‌گران انسانی پدید آمد، معاملات در بازار شیوه جدیدی به خود گرفت و به دلیل مزایای مهمی که استفاده از این روش به همراه داشت به سرعت توجه‌ها را به خود جلب کرد.
در تعریف این نوع معاملات باید گفت به طور کلی، هر نوع معامله خودکار فارغ از تعداد دستورهای ارسالی به سامانه معاملاتی، معامله الگوریتمی محسوب میشود. در این بخش، الگوریتم‌ها با بررسی و تحلیل داده‌های موجود، مستقیماً به خرید و فروش سهام می‌پردازند. در حال حاضر برخی از الگوریتم‌های موجود در بازار سرمایه قادر به انجام تمامی امور از صفر تا صد است.
پس به طور ساده، هر معامله خودکار می‌تواند در نقطه‌ای از طیف معاملات الگوریتمی قرار گیرد. این طیف را بر اساس عملکرد می‌توان به الگوریتم‌های معاملاتی اجرای معاملات، الگوریتم‌های سیگنال‌دهی، الگوریتم‌های مانیتورینگ یا پایش بازار، الگوریتم‌های position trading یا کم بسامد و الگوریتم‌های HFT یا پر بسامد (High Frequency Trading) تقسیم بندی کرد.
به دلیل اهمیت زمان و توانایی این برنامه‌ها در کسب سود بدون الزام وجود توجه کامل انسانی، این نوع از معاملات به سرعت مورد توجه قرار گرفت. از میان انواع معاملات الگوریتمی که بیان شد، معاملات فرکانس بالا از محبوبیت بیشتری در بورس‌های پیشرفته دنیا مانند بورس نیویورک یا نزدک برخوردار است. اما در ایران از انجام چنین معاملاتی به دلیل ایجاد اختلال در سامانه معاملاتی جلوگیری می‌شد.
اما این مهم به ویژه در سال‌های اخیر در ایران مورد توجه مسئولان مربوطه از جمله سازمان بورس و اوراق بهادار قرار گرفت، به گونه‌ای که برگزاری مسابقات معاملات الگوریتمی در کشور با هدف توسعه اینگونه معاملات در دستور کار قرار گرفته و مدیریت آن به شرکت اطلاع‌رسانی و خدمات بورس واگذار شد. در همین راستا گفتگویی با یاسر فلاح، مدیر روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان بورس و اوراق بهادار و مدیرعامل شرکت اطلاع رسانی و خدمات بورس داشتیم که در ادامه می‌خوانید:
ورود هوش مصنوعی به معاملات چه مزایایی دارد مزایای معامله الگوریتمی و چرا کشورهای توسعه یافته به گسترش آن در حوزه‌های مالی توجه دارند؟
از ابتدای آغاز فعالیت بورس نحوه معاملات سهام به صورت خرید و فروش فردی بوده است اما گسترش تکنولوژی‌های نوین به ویژه علوم رایانه‌ای و ورود آن به علوم مالی به ویژه در بازار سرمایه باعث شد از چندین سال گذشته شیوه جدیدی از معاملات با عنوان معاملات الگوریتمی در بازارهای مالی رواج پیدا کند. در واقع یک استراتژی معاملاتی مالی توسط متخصصان علوم رایانه‌ای به یک الگوریتم معاملاتی تبدیل میشود. پس از تبدیل این استراتژی به الگوریتم، نقش معامله‌گری فرد حذف شده و رایانه به جای شخص به معامله می‌پردازد.
ورود هوش مصنوعی به معاملات مزایای قابل توجهی دارد. به طور کلی استفاده از هوش مصنوعی به جای انسان باعث میشود سرعت انجام معاملات افزایش پیدا کند. همچنین باعث میشود دقت در انجام معاملات به شدت افزایش پیدا کرده و بالتبع احتمال بروز خطا نیز کاهش یابد.
علاوه بر این با استفاده از این فناوری، تخلفات در بازار نیز به صفر میل می‌کند. از آنجا که در معاملات الگوریتمی، سفارشات توسط یک ماشین ثبت میشود امکان انجام تخلفات نیز تقریباً به سمت صفر حرکت می‌کند، به همین دلایل بورس‌های مطرح جهان نیز به این سمت حرکت کرده‌اند.
یکی از پدیده‌های بد بازار سهام که هم‌اکنون نیز با آن مواجه هستیم، صف نشینی است. در واقع صف نشینی بدین معنی است که افرادی با انتشار سیگنال، دیگران را ترغیب به خرید یا فروش یک سهم می‌کنند؛ مسئله‌ای که وجود معاملات الگوریتمی از بروز آن جلوگیری می‌کند. همچنین زمانی که یک الگوریتم مناسب نوشته میشود، تهیه کنندگان علاوه بر استفاده و کسب سود در بازار سرمایه می‌توانند با فروش آن به دیگران، تجارت جدیدی انجام دهند.
در جهان امروز و در بازارهای معتبر دنیا نظیر بورس‌های ایالات متحده آمریکا، معاملات الگوریتمی رونق خاصی پیدا کرده و بخشی از معاملات با این روش انجام میشود. در ایران نیز تقریباً از دو سال گذشته، سازمان بورس و اوراق بهادار انجام معاملات الگوریتمی را بلا مانع دانست. به دنبال اعلام این موضوع، معاملات الگوریتمی در بازار سهام ایران نیز آغاز شد اما هنوز تعداد چنین معاملاتی کم است.
به همین دلیل شرکت اطلاع رسانی و خدمات بورس به عنوان بازوی آموزشی و فرهنگ سازی بازار سرمایه ایران به این حوزه وارد شده و به منظور بیان اهمیت معاملات الگوریتمی در کشور، از سال گذشته مسابقات معاملات الگوریتمی را به صورت سالانه در مزایای معامله الگوریتمی کشور برگزار می‌کند. این رقابت هیچ محدودیتی نداشته و همه می‌توانند در آن شرکت کنند؛ امیدواریم که با این کار بتوانیم بازار سهام را علمی‌تر، تحلیلی‌تر و به روزتر به پیش بریم. استفاده از معاملات الگوریتمی فرصتی است که باید به دلیل مزایای آن به درستی مورد استفاده قرار گیرد.
چرا انجام معاملات الگوریتمی با فرکانس بالا یا اصطلاحاً معاملات HFT در بورس ایران ممنوع است؟
باید توجه داشت که متأسفانه معاملات HFT هنوز در بورس ایران قابلیت اجرا ندارد؛ انجام این نوع داد و ستد در بازار سرمایه می‌تواند در سیستم معاملاتی بورس کشور اختلال ایجاد کند، از این سو، سازمان بورس مانع از فعالیت اینگونه معاملات میشود.
در حال حاضر ضریب نفوذ معاملات الگوریتمی در بورس ایران چقدر بوده و این مقدار در بورس‌های توسعه یافته و پیشرفته جهانی مانند بورس نیویورک چقدر است؟
بر اساس آخرین آمار در دسترس، ضریب نفوذ معاملات الگوریتمی در بورس ایالات متحده بیش از ۵۰ درصد بوده و این بدین معنی است که بیش از ۵۰ درصد معاملات در این بورس‌ها، از طریق الگوریتم‌ها انجام میشود. حال از آنجا که این عدد در دیگر کشورها مانند کشورهای توسعه یافته اروپایی و آسیایی نیز بالاست می‌توان نتیجه گرفت که تمایل معامله گران به استفاده از معاملات الگوریتمی قابل توجه است زیرا زمان و سرعت عمل دو عامل مهم در این کشورها به شمار می‌رود.
همچنین بر اساس آخرین اطلاعات، در منطقه ما نیز حدود ۲۰ درصد از معاملات بورس استانبول که قرابت‌هایی با بورس ایران دارد، به روش الگوریتمی انجام میشود. با این وجود این عدد در بورس ایران بالا نبوده و به علت تازه بودن نیز آمار دقیقی از آن در دسترس نیست، اگرچه به نظر می‌رسد حوالی هشت درصد باشد. به منظور توسعه این عدد علاوه بر برگزاری مسابقه معاملات الگوریتمی، کارگزاران نیز باید با این مسئله آشنا شده و آن را یاد بگیرند؛ ایده مزایای معامله الگوریتمی استفاده از ماشین در معاملات به هیچ عنوان خام نیست و کاملاً بر اساس مطالعات است.
بر اساس اطلاعات در دسترس، در منطقه خاورمیانه و غرب آسیا کشورهای بسیاری در حال استفاده از این فناوری هستند. اگر این مسئله صحیح است آیا مسابقات معامله الگوریتمی نیز در این کشورها برگزار میشود؟
اگرچه معاملات الگوریتمی در بسیاری از کشورهای منطقه از جمله ترکیه، عربستان، کره، ژاپن، هندوستان و امارات وجود دارد اما بر اساس آخرین اطلاعات موجود، ایران پس از هند، دومین برگزار کننده مسابقات الگوریتمی در آسیا و اولین برگزار کننده در غرب آسیا و خاورمیانه به شمار می‌رود.
نکته قابل توجه درباره کشور هند این است که اگرچه ضریب نفوذ بازار سرمایه در آن بسیار پایین و حدود دو درصد است اما همین مقدار با احتساب جمعیت یک میلیاردی آن، دربرگیرنده حدود ۲۵ میلیون نفری است و معاملات الگوریتمی در آن با قوت در حال انجام است.
در ایران اما این عدد با توجه به جمعیت ۸۱ میلیون نفری آن، حدود ۱۳ میلیون نفر است. از این میان، حدود ۵۰۰ هزار نفر معامله‌گر روزانه، دو میلیون نفر معامله گران هفتگی و ماهانه، پنج میلیون نفر معامله گران سالانه و سه میلیون نفر نیز شامل افرادی میشود که در صندوق‌های سرمایه‌گذاری، اوراق تسهیلات مسکن و موارد مشابه سرمایه گذاری می‌کنند. مجموع این افراد نشان می‌دهد ضریب نفوذ بازار سرمایه در ایران حدود ۱۵ درصد است.
مزایای معامله الگوریتمی
آیا تا این لحظه واژه معاملات الگوریتمی به گوشتان خورده است؟ زمانی که معاملات بورس راه اندازی شد، سرعت پردازش در رایانه‌ها به شکل امروزی نبود و این بازارها به وجود آنها وابسته نبود. بنابراین در آن زمان معاملات به صورت دستی و حضوری و بطور سنتی انجام می‌شد. هر شخصی برای خرید یا فروش سهام در بازار بورس ایران باید خود را به خیابان حافظ می‌رساند تا اولا از روی تابلو قیمت‌های به روز شده را ببیند و سپس برای خرید یا فروش سهم خود لازم بود فرم‌های مربوطه را پر می‌کرد.
امروزه اما به لطف پیشرفت در سیستم‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری و در دسترس بودن اینترنت، در حالی که در خانه یا محل کار خود در حال نوشیدن یک چای گرم هستید تنها با وارد شدن به سایت کارگزاری خود و با زدن یک دکمه می‌توانید سهام خود را خریداری یا بفروش برسانید.
اما در حال حاضر نرم افزارها و سخت افزارهای رایانه‌ای، کار را برای ما از این هم راحت‌تر کرده‌اند. دکمه‌ای را که معامله‌گر بدون استراتژی خاصی برای خرید یا فروش سهم خود با هر حالت روحی و روانی می‌زند نیز رایانه عهده دار آن است و معاملات را بدور از هیچ استرس روحی و روانی و با توجه به استراتژی معاملاتی می‌خرد و یا می‌فروشد.
حال کمی فراتر می رویم می‌خواهیم معاملات هوشمندانه‌تر انجام شود مثلا اول شرایط بازار را بسنجد و بعد میزان سرمایه را چک کند و سپس وارد معامله شود، به این گونه معاملات که هوشمندی خاصی دارند، معاملات الگوریتمی می‌گویند.
اگر بخواهیم به زبان ساده معاملات الگوریتمی را بیان کنیم، به هر نوع معامله هوشمندانه که به صورت خودکار توسط رایانه برنامه‌ریزی شود را معاملات الگوریتمی می‌گویند که این کار نیز با زبان پایتون قابل دسترسی خواهد بود.
به عبارت دیگر معامله کردن در بازار با استفاده از کامپیوتر به‌صورت تمام اتوماتیک یا نیمه اتوماتیک که در آن کامپیوتر با استفاده از الگوریتمی که به آن داده شده، در بازار(ها) جستجو می‌کند و فرصت‌های معاملاتی را شکار می‌کند، معاملات الگوریتمی می‌گویند. بسیاری از الگوریتم‌های موفق، مبتنی بر هوش مصنوعی عمل می‌کنند که دقت و سرعت بالایی دارند.
مزایای معاملات الگوریتمی
از مهمترین مزایا و محاسن استفاده از الگوریتم و دانش کامپیوتر در معاملات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
شناسایی سهام (یا انواع دیگر دارایی) مناسب سرمایه‌گذاری در سریع‌ترین زمان ممکن و قبل از تغییرات چشمگیر
انتخاب بهترین نقطه ورود و خروج به یک دارایی
رصد و بررسی همزمان تمامی بازار به‌صورت خودکار
به حداقل رسیدن احتمال خطاهای دستی در ثبت سفارش خرید و فروش
استفاده از داده‌های واقعی برای بررسی درستی استراتژی‌های مختلفی که در ذهن دارید! یعنی اگر استراتژی معاملاتی مد نظرتان را در سال‌های گذشته انجام می‌دادید چند درصد سود کسب می‌کردید و آیا استراتژی مناسبی بوده یا خیر؟!
علم داده در بازارهای مالی
در چند سال اخیر توجه به علم داده و اهمیت مزایای معامله الگوریتمی آن در بازارهای مالی به طرز چشمگیری در بین شرکت‌های فعال در بازارهای مالی کشور افزایش یافته است. با این حال تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله زیادی وجود دارد. بسیاری از شرکت‌های سرمایه گذاری، سبدگردان ها، کارگزاری ها، بانک ها و بیمه ها به صورت سنتی به انجام امور محوله می پردازند و از موهبت علم داده در تکمیل و تسریع وظایف فعلی و ایجاد فرصت های کسب و کاری جدید توسط علم داده آگاهی لازم را ندارند.
علاوه بر معاملات الگوریتمی که به آن پرداختیم از علم داده برای مدیریت خودکار ریسک، کشف تقلب ها، تجزیه و تحلیل مصرف کننده ها و بررسی رفتار آنها، مبحث قیمت گذاری، توسعه محصول و . نیز استفاده میشود.
کلان داده (Big Data) اصطلاحی است که برای توصیف داده هایی به کار می رود که با سرعت زیاد، در حجم بالا و تنوع گسترده تولید می‌شوند. تجزیه و تحلیل این داده ها با روش های سنتی و دستی قابل اجرا نیست. یکی از ابزارهایی که برای تحلیل کلان داده استفاده می شود استفاده از زبان برنامه نویسی پایتون است.
زبان برنامه نویسی پایتون در بازارهای مالی برای تحلیل بیگ دیتا استفاده زیادی دارد. پایتون با تجزیه و تحلیل داده های خام می‌تواند آنها را به اطلاعات مفیدی تبدیل کند که برای تصمیم گیری بهتر و به حداکثر رساندن خروجی کسب وکار اهمیت بسزایی دارند.
پایتون در بازارهای مالی
پایتون ( Python ) یک زبان برنامه‌نویسی چند هدفِ و متن باز است. این زبان به دلیل فلسفه‌ی وجودی آن یعنی «خوانایی و سادگی» طی گذشت حدود 30 سال که از طراحی آن گذشته توانسته محبوبیت زیادی کسب کند. در عین حال این زبان یکی از قدرتمندترین زبان‌های برنامه‌نویسی حال حاضر دنیا به حساب می‌آید.
کتابخانه‌های متنوع پایتون به همراه جامعه برنامه‌نویسان گسترده این زبان، همواره پایتون را در رده‌های نخست محبوب‌ترین زبان‌های برنامه‌نویسی قرار داده است. این زبان در طیف وسیعی از موضوعات همچون طراحی وب‌سایت، امنیت و شبکه، هوش‌مصنوعی، دیتاساینس، ریزپردازنده‌ها و . مورد اقبال فراوان قرار گرفته است.
نیاز به دانستن این زبان محدود به رشته‌های مهندسی نرم‌افزار نمی‌شود، بلکه متخصصین رشته‌های دیگر چون پزشکی، اقتصاد، علوم انسانی، مدیریت مالی و. نیز آشنایی با این زبان را نیاز خواهند داشت، چراکه در دنیای امروز با کلان داده ها ( Big Data ) سروکار داریم؛ تحلیل دقیق و به موقع کلان داده ها در صنعت مالی می تواند کمک شایانی برای تحلیلگران و کارشناسان این حوزه به حساب آید.
دیدگاه شما