الگوي نوسان انبساطی

عکس: رویترز

وحدت ضدین

وحدت ضدین (انگلیسی: Unity of opposites)، یکی از مباحث دیالکتیک است که در آن به مفهوم عمیق غیر دوگانگی پرداخته می شود. این مبحث گاهی اوقات یک مفهوم متافیزیکی، فلسفی یا علمی است. این مبحث وضعیتی را تعریف می کند که در آن وجود یا هویت یک چیز (یا وضعیت) به وجود حداقل دو شرط متضاد، اما وابسته به یکدیگر و پیش فرض یکدیگر، در حوزه تنش بستگی دارد.
تانترا
یین و یانگ

پیشنهاد کاربران

سخنی کوتاه در تائید اصل فلسفی و علمی وحدت دیالکتیکی ضدین و رد اصل امتناع اجتماع نقیضین در کلام و حکمت و عرفان دینی:
الف - هر مردی بدون استثناء حامل یک زن پنهانی و غیبی بصورت امکان استعلایی یا بالقوه و یا به شکل یک ایده یا الگوی ثابت و پایدار و تغییر ناپذیر در وجود خویش می باشد، بدون اینکه تاکنون به وجود آن واقف و آگاه گردیده باشد.
ب - هر زنی بدون استثناء حامل یک مرد پنهانی و غیبی بصورت امکان استعلایی یا بالقوه و یا به شکل یک ایده یا الگوی ثابت و پایدار و تغییر ناپذیر در وجود خویش می باشد، بدون اینکه تاکنون به وجود آن واقف و آگاه گردیده باشد.
معنای این سخن این است که هر فرد انسانی بطور همزمان از ترکیب دو نوع وجود آفریده شده است؛ یکی واقعیت محسوس و دیگری واقعیت محض و غیر محسوس یعنی ایده. این ایده ها یا الگوها ( به قول یانگ : کهن الگو ها ) در وجود افراد انسانی چیز دیگری نیستند، غیر از نیم زوج های همزاد و هم بازی و ملکوتی یا آسمانی و یا بهشتی افراد انسانی با ماهیت جنسی معکوس. این ایده های ثابت جای معینی در کالبد یا بدن را ندارند بلکه میتوان آنها را از جنس پدیده های ذهنی و خاطره های ناخودآگاه دانست. در تمام طول سلسله طویل حیات های فراوان دنیوی بین نظام های احسن آفرینش متوالی ( اول بین مبداء و معاد و پس از آن بین معادهای متوالی و بیشمار در طول سفر بی نهایت ) این ایده ها و واقعیت های محسوسِ حامل آنها در نوسان به سر خواهند برد، یعنی بهمراه جهش های کلی محتوای این جهان از یک حالت و کیفیت کلی به یک حالت و کیفیت کلی دیگر از طریق وقوع مه بانگ های متوالی بر اثر نوسانات باز و بسته شدن یا انبساط و انقباض محتوای کیهان، ایده ها به واقعیت محسوس تبدیل می گردند و از قوه به فعلیت در می آیند و واقعیت های محسوس به ایده ها تبدیل می گردند یا از فعلیت، دوباره به امکان استعلایی یا بالقوه می رسند. در اینجا لازم به اشاره می باشد که ملا صدرا بنیانگذار حکمت متعالیه به علت عدم علم و آگاهی به نوسانات متوالی محتوای جهان و نو آوری های کلی و تکامل محتوای کل جهان ، تبدیل مجدد فعلیت به قوه را نپذیرفته است. نوسان ایده ها و محسوسات در طول سلسله حیات های دنیوی ، تکرار مکررات محض و خسته کننده نمی باشند بلکه اصل تکامل در پشت آنها نهفته است. به این معنی که تبدیل دوباره یک امکانی که به فعلیت رسیده به قوه به این دلیل صورت می گیرد که این قوه در عالم بعدی با یک مرتبه و یک درجه تکاملی برتر نسبت به فعلیت قبلی به فعلیت می رسد و نه مساوی و برابر با آن. بهر حال در پایان سلسله طویل حیات های دنیوی در معاد یعنی پس از مراجعت یا بازگشت محتوای کل جهان به حالت بهشتی یا ملکوتی و یا آسمانی اولیه یعنی نظام احسن آفرینش مبداء، این دو نیم زوج ها که در طول سفر بصورت یک موجود ایده ای و نامحسوس و یک موجود واقعی و محسوس از عالمی به عالم دیگر پشت سر هم در نوسان بودند، سرانجام هردو بصورت یک زن و مرد در نهایت کمال ایده آل و بطور همزمان به ظهور می رسند و حیات بهشتی خودرا بصورت یک زوج بنیادی و خودی و غیر هم جنس آغار خواهند نمود. بطور کلی تر می توان باور داشت که عالم غیب و عالم شهود و یا عالم ایده ها و عالم محسوسات، در طول سفر بی نهایت غیر از حالت های بهشتی بطور دائم در حال نوسان در همدیگر می باشند مثل یک نوسانگر دو قطبی. ایده های افلاطونی یا الگوها یا مُثُل ( مثال ها یا سرمشق ها ) و یا رب النوع ها ، موجودات دیگری نیستند، غیر از موجوداتی که خداوند متعال در نظام احسن آفرینش مبداء آنها را از هستی یا وجود خویش و هرکدام را درسطح کمال زیبایی و خوبی آفریده و به آنها حیات جاودانه اهداء نموده است.
اگر بقیه ایده ها یا کهن الگوهای موجود در وجود افرادی انسانی ( یا ابعاد نُه گانه نهفته در کاتِ گوری هستی یا وجود انسان ) را بخواهم بیان کنم، سخن به درازا خواهد کشید. اما بطور اختصار : هر فرد انسانی در وجود خویش حامل نُه ایده یا الگوهای ثابت و پایدار و تغییر ناپذیر بصورت نُه امکان استعلایی یا بالقوه می باشد.

تفاوت بین منبع انبساط باز و بسته چیست؟

یکی از زیرساخت های مهم در کلیه سيستم های سرمایشی و گرمایشی مانند سیستم های گرمایش و موتورخانه (با در نظر گرفتن مشعل، دیگ و …) منبع انبساط است. این منبع در سیستم هایی که آب نقش اصلی را در انتقال حرارت بر عهده دارد، مورد استفاده قرار می گیرد. در راستای عملکرد این نوع سیستم ها و در نتیجه تغییر دما و به دنبال آن تغییرات حجم آب موجب ایجاد فشار و بعضا وارد کردن خسارت به زیر ساخت های گرمایشی می شود. از همین رو لازم است تا برای مدیریت انبساط آب و ثابت نگه داشتن فشار سیستم و همچنین جلوگیری از خطرات ناشی از تغییر حجم آب، آب اضافی به انواع خاصی از منابع و مخازن در سیستم هدايت شود. این کار بسیار مهم بر عهده گونه ای از مخازن است که با نام منبع انبساط یا expansion tank شناخته می شوند. منابع انبساط به گروه اصلی باز و بسته تقسيم می شوند. البته باید توجه داشت که این منابع علاوه بر کنترل و جبران انبساط و انقباض آب، وظیفه آبگيری و تأمين فشار سيستم آن را نیز بر عهده دارند.

یکی از کاربرد های مهم منابع انبساط در سیستم های حرارت مرکزی با آب گرم است که از طریق شبکه لوله کشی این انتقال برقرار شده است. عدم پیش بینی این منابع در چنین سیستم هایی موجب تغییرات درجه حرارت و در نتیجه تغییرات حجم آب می شود که در ادامه نتایج مخرب آن می تواند موجب صدمات قابل توجهی به سیستم ساختمان شود. این افزایش حجم و فشار می تواند به لوله و اتصالات سیستم گرمایشی فشار وارد کرده و منجر به ترکیدگی و انفجار قسمت هایی مانند دیگ سیستم گرمایش ساختمان شود. از همین رو در جهت جلوگیری از چنین پیشامدی، شیر اطمینان سیستم گرمایش وارد عمل شده و قسمتی از آب را تخلیه می نماید تا فشار اعمال شده به میزان استاندارد کاهش پیدا کند. اما نکته قابل توجه در موقعیت، عدم اطمینان کافی به شیر اطمینان است. این شیرهای خروجی از دو جهت غیر قابل اطمینان هستنند:

1. ممکن است این شیرها در اثر بروز مشکل فنی وارد عمل نشده و خطراتی ایجاد نماید.
2. با باز شدن شیراطمینان، حجم قابل توجهی از آب گرم سیستم از بین می رود.

در این قسمت لزوم استفاده از منبع های انبساط کاملا مشخص می شود.

کاربرد منبع انبساط باز

به طور کلی مخزن های مدرن به وسیله یک دیافراگم پلاستیکی به دو قسمت تقسیم می شوند. این مخازن انبساط، فضای لازم را برای افزایش حجم ناشی از انبساط آب فراهم می کنند و در نتیجه فشار سیستم را در یک مقدار تنظیم شده از سوی کاربر، به طور ثابت نگهداری می نماید. این مدل از مخزن ها در دو مدل باز و بسته موجود هستند. کاربرد اصلی منبع انبساط باز و بسته، ایجاد یک تعادل در هنگام تغییر ناخواسته حجم و یا فشار آب در گردش سیستم های حرارتی است.
مخزن انبساط باز به طور مستقیم با هوای آزاد در ارتباط است. در این مخزن، با فشار هوای وارد شده از بیرون، منجر به گردش مایعات شده و مایعات درون آن را به جریان می اندازد. منابع انبساط باز حتما می بایست در بالاترین ارتفاع از آخرین مبدل حرارتی در ساختمان نصب شود. مهم ترین دلیلی که سبب قرار دادن آن در بالا ترین نقطه از مبدل حرارتی شده است، کنترل بهتر فشار سیستم حرارتی و ایجاد تعادل در فشار کل سیستم است.
این نوع مخازن عموما بر روی پشت بام ها نصب می شوند تا با هوای آزاد در ارتباط باشند و بالاتر از آخرین مبدل حرارتی قرار داشته باشند. برای سیستم های گرمایشی با فشار کم، استفاده از این مخزن ها مناسب هستند. همچنین لازم است تا در مخزن تز تنظیم فشار هوای داخل سیستم به وسیله هوای بیرون از سیستم نیز استفاده شود. از دیگر ویژگی های این منابع،ساخت آن ها از ورق های گالوانیزه است که سبب می شود تا در زمستان به عنوان عایق عمل کنند. مدل باز دارای پنج لوله از قبیل لوله رفت و برگشت، لوله پرکن، لوله سرریز و لوله هواکش می باشد. فشار اعمال شده بر روی آن، به دلیل مجاورت با هوای آزاد یک اتمسفر است که اگر مخزن باز در ارتفاع مناسب قرار داده نشود، فشار مناسب ایجاد نخواهد شد و روند تخلیه انجام نمی شود.

کاربرد منبع انبساط بسته

در سیستم های حرارت مرکزی، هرگاه محل مناسب برای نصب منبع مدل باز، به دلایلی مختلفی چون، قسمت خاص، محدودیت فضا و یا بالاتر از دمای متناسب با فشار آن نباشد، از منبع انبساط بسته استفاده می کنند. در داخل این منبع، مخزنی پر از گاز تحت فشار و نیز قسمتی برای ورود آب تعبیه شده است که از طریق برقراری تعادل فشار بین آب و گاز تحت فشار، مقدار فشار آب تعیین می‌ گردد. با این شرایط، مخزن انبساط بسته، نیازی به نصب در ارتفاعی بالاتر از دیگ را ندارد و می توان آن را در موتورخانه و در نزدیکی دیگ (بر روی خروجی انبساط روی دیگ) قرار داد.
این نوع منابع، به دو صورت ساده و یا دیافراگمی تولید می شوند. نوع ساده آن ها، در تأسیسات حرارتی بزرگ با فشار و دمای کار بالا مورد استفاده قرار می گیرند و نوع دیافراگمی نیز در تأسیسات حرارتی کوچک به کار گرفته می شوند. این مخزن از یک استوانه فلزی ساخته شده است که در قسمت پایین آن آب و در قسمت بالا بر روی سطح آب قرار گرفته است. گاز ازت یا هوای فشرده نیز برای رساندن فشار منبع به فشار کار سیستم، عملکرد خود را انجام می دهد.

این نوع مخزن در داخل موتورخانه، روی قسمت مکش پمپ سیرکولاتور نصب می شوند. نکته قابل توجه در این مورد، هزینه پایین نصب و نگه داری منابع انبساط باز نسبت منابع انبساط بسته است. از همین رو در سیستم های گرمایشی مرکزی از منابع انبساط باز استفاده می شود. ضریب اطمینان این نوع مخزن ها بسیار بالا بوده به شکلی است که توان تحمل فشار های بالا را داشته و احتمال ترکیدگی و تخریب دیگ را به حداقل می رسانند. منبع انبساط باز به دلیل نداشتن شیراطمینان و سر ریز شدن آب در هنگام بالا رفتن فشار آب مطمئن تر از منبع انبساط بسته هستند، زیرا در مدل بسته، شاید گاهی شیر اطمینان به هر دلیل باز نشود و منبع امکان کنترل فشار را نداشته باشد.

فرق بین منبع انبساط باز و بسته

• معمولا از جنس ورق گالوانیزه تولید می شود.
• دارای عایق می باشد به جهت جلوگیری از یخ زدن در زمستان.
• پنج لوله از قبیل لوله رفت و برگشت، لوله پرکن، لوله سرریز و لوله هواکش دارد.
• محل نصب آن، اغلب بر روی پشت بام است و بالاتر از همه تجهیزات در هوای آزاد قرار می گیرد.
• در صورتی که این مخزن، در ارتفاع مناسب قرار نگیرد، فشار مناسب ایجاد نشده و لذا هوای داخل آن تخلیه نمی شود.

• به دو صورت ساده و یا دیافراگمی ساخته می شوند.
• محل نصب آن ،داخل موتور خانه روی قسمت مکش پمپ سیرکولاتور می باشد.
• نوع ساده آن در تاسیسات حرارتی بزرگ با فشار و الگوي نوسان انبساطی دمای کار بالا استفاده می شود و نوع دیافراگمی آن نیز در تاسیسات حرارتی کوچک.
• تشکیل شده از، یک استوانه فلزی است که در قسمت پایین آن آب و در قسمت بالا بر روی سطح آب، گاز ازت یا هوای فشرده برای رساندن فشار منبع به فشار کار سیستم وجود دارد.
• در سیستم های حرارت مرکزی، در صورتی که محل مناسب جهت نصب منبع مدل باز وجود نداشته باشد و یا درجه حرارت کار سیستم بالاتر از دمای متناسب با فشار آن باشد، به سراغ مدل بسته می روند.

خرید مخزن انبساط از فروشگاه خانه تاسیسات

امیدواریم مطالب ارائه شده مفید واقع شده باشد و توانسته باشید اطلاعاتی که در جستجوی آن بودید را به دست آورده باشید. و اما در صورتی که قصد خرید محصولی در حوزه تاسیسات ساختمانی دارید، خانه تاسیسات بهترین انتخاب است چرا که مرکز فروش انواع تجهیزات مربوط به تاسیسات ساختمانی است. این فروشگاه اینترنتی، در واقع مرکز تخصصی فروش انواع تجهیزات تهویه مطبوع، گرمایشی و سرمایشی و موتورخانه،تجهیزات استخر،سونا و جکوزی و تمامی تجهیزات مربوط به تصفیه آب و هوا و … می باشد. در این فروشگاه می توانید انواع و اقسام مدل ها از برندهای مختلف موجود در بازار را مشاهده نمایید. در ضمن، تمامی اطلاعات فنی لازم برای هر محصول ثبت شده است و به راحتی میتوانید اطلاعات لازم از هر محصول را کسب نمایید. در ضمن امکان مقایسه چند محصول نیز فراهم شده است.
برای خرید منبع انبساط می توانید با متخصصان و مشاوران مجموعه تماس بگیرید یا گفتگوی آنلاین داشته باشید و مشاوره رایگانو تخصصی قبل از خرید داشته باشید. در این صورت می توانید بهترین مدل را از میان بهترین برندهای بازار با توجه به بودجه ای که برای خرید در نظر گرفته اید، انتخاب و خرید نمایید.

کاریکاتور الگوی چینی

دنیای‌اقتصاد : شاخص بورس استانبول در بحبوحه نگرانی‌های تورمی، روز جمعه بیش از ۸درصد کاهش یافت و باعث توقف معاملات شد. در پی ریزش قابل توجه ارزش پول ملی ترکیه و رسیدن نرخ برابری دلار به لیر به عدد ۱۷، بورس استانبول به این کاهش واکنش نشان داد و دومین ریزش شدید از ماه مارس سال جاری را به ثبت رساند. در سال جاری میلادی لیر بیش از نیمی از قدرت خرید خود را در برابر دلار از دست داده که بخش عمده آن طی یک ماه گذشته رقم خورده است.

عکس: رویترز

بورس ترکیه در ماه‌های اخیر از هرج و مرج بازار ارز در امان بود؛ چرا که فعالان بازار همچنان اعتقاد داشتند که این اتفاق به سود شرکت‌های صادراتی ترکیه منجر خواهد شد؛ اما در پی ریزش روز جمعه به نظر می‌رسد سرمایه‌گذاران این سیگنال را دریافت کرده‌اند که وضعیت ارز از کنترل بانک مرکزی این کشور نیز خارج شده است. پیش از این اردوغان ادعا کرده بود که وی الگوی توسعه چین را مد نظر دارد و سیاست‌های اقتصادی را معطوف به این الگو تنظیم کرده است. اردوغان با این صحبت همزمان هم نابسامانی‌های اخیر اقتصاد ترکیه را یک سیاست حساب‌شده معرفی کرد و از طرفی هم ادعا کرد که این تغییرات تحت کنترل است؛ ادعایی که اتفاقات روزهای اخیر اقتصاد ترکیه نشان می‌دهد با واقعیت منطبق نیست. بنابراین هم شواهد و هم آمارها تایید می‌کند که وضعیت کنونی اقتصاد ترکیه هیچ شباهتی با سیاستگذاری اقتصاد چین ندارد و شاید تنها یک تصویر کمیک از آن ارائه می‌دهد. روز پنج‌شنبه، بانک مرکزی ترکیه یک واحد درصد نرخ بهره را کاهش داد و این در حالی است که نرخ تورم از سطح 21درصدی فراتر رفته است. همین موضوع باعث شد تا نرخ برابری دلار به لیر به سطح بی‌سابقه 17 برسد.

سکته بورس استانبول

روز جمعه بورس استانبول یکی از بدترین کاهش‌های خود را تجربه کرد و شاخص این بازار بیش از 8درصد کاهش یافت. درپی افت شدید 5درصدی این بازار، معاملات برای مدتی قطع شد و پس از شروع دوباره معاملات، این کاهش تا بیش از 8درصد پیش رفت. همچنین بورس استانبول اعلام کرد که معاملات ریپو در اوراق قرضه ترکیه را به‌دلیل افزایش قیمت‌ها در کاهش اخیر متوقف کرده است. بازار سهام ترکیه تاکنون از هرج مرج موجود در بازار ارز مصون بوده است؛ علت این موضوع به انتظارات سرمایه‌گذاران بازمی‌گردد. در پی کاهش ارزش لیر بسیاری معتقدند این اتفاق به بهبود شرایط صادرکنندگان ترکیه‌ای منجر می‌شود و شرکت‌های صادراتی حاضر در بورس وضعیت بهتری پیدا می‌کنند. به همین دلیل شاخص کل بورس استانبول در سال جاری میلادی بیش از 40درصد رشد را به ثبت رسانده است؛ هرچند ارزش دلاری این بازار 35درصد کاهش یافته است. موج جدید کاهش ارز لیر و سرعت بالای آن باعث شده است سرمایه‌گذاران درباره تحت کنترل بودن وضعیت و توانایی مالی ‌شرکت‌های دارای بدهی ارزی دچار بی‌اعتمادی شوند که در کاهش چشم‌گیر روزهای اخیر شاخص بورس این کشور منعکس شده است

جدال اردوغان با نرخ بهره

پنج‌شنبه هفته گذشته بانک مرکزی ترکیه، مطابق پیش‌بینی‌ها عمل کرد و یک واحد درصد نرخ بهره سیاستی ترکیه را کاهش داد. بر این اساس نرخ بهره سیاستی از 15درصد به 14درصد کاهش یافت. این چهارمین ماه متوالی بود که کمیته تعیین نرخ بهره بانک مرکزی ترکیه نرخ بهره این کشور را کاهش داد. از سپتامبر سال جاری نرخ بهره سیاستی ترکیه از سطح 19درصد به 14درصد کاهش یافته است. لیر واکنش شدیدی به آخرین مرحله کاهش نرخ بهره نشان داد و نرخ برابری دلار به لیر تا سطح بی‌سابقه 17 افزایش یافت. رئیس‌جمهور ترکیه در یک سال گذشته بارها از کاهش نرخ بهره دفاع کرده است و نرخ بهره بالا را مانع توسعه ترکیه معرفی می‌کند که موجب فقر شهروندان ترک می‌شود. به‌رغم هشدارهای اقتصاددانان متعدد و مقامات پیشین بانک مرکزی ترکیه، اردوغان با اصرار بر سیاست نامتعارف خود و برکنار کردن مقامات مخالف سیاست‌هایش، درحالی‌که نرخ تورم از 21 درصد عبور کرده است، همچنان بر کاهش نرخ بهره اصرار دارد. این موضوع باعث شده است تا نرخ بهره این کشور در محدوده منفی قرار بگیرد که باعث می‌شود جذابیت این کشور برای سرمایه‌گذاران کاهش یابد و از طرفی با دامن زدن به نابسامانی‌های اقتصادی خروج سرمایه از این کشور را تسریع کند.

شاهد رد الگوی توسعه چینی

درخصوص رویدادهای اخیر ترکیه دو نگاه به‌وجود آمده بود. یک نگاه معتقد بود که افزایش انفجاری دلار در ترکیه بر اساس سیاستگذاری از پیش تعیین شده بوده و به نفع اقتصاد و رفاه این کشور است. این گروه تصمیمات اتخاذشده مبنی بر افزایش نرخ دلار را با کشور چین مقایسه می‌کردند. نگاه دوم این است که این نوسانات اقتصادی پیامد پشت کردن سیاستمداران این کشور به علم اقتصاد است. اردوغان پیش‌تر ادعا کرده بود که سیاست‌های وی نوعی الگوبرداری از الگوی توسعه چین است و کاهش ارزش پول ملی ترکیه در همان راستا صورت می‌گیرد. او گفت: «باید مانند چین رفتار کنیم، تولید و صادرات کالای ارزان راه نجات ترکیه است.» او افزود: «ما عصر جدیدی را برای شکستن چنگال نرخ بهره و دستیابی به رشد اقتصادی مبتنی بر تولید آغاز کرده‌ایم. ما سرمایه‌گذاران خارجی را جذب خواهیم کرد. این‌گونه است که اقتصاد چین با جمعیت، صنعت و تولید نیروی جوان رشد کرده است. ترکیه در مقایسه با چین از مزایای بیشتری برخوردار است، ما به بازارهای صادراتی نزدیک‌تر هستیم.» این سخنان اردوغان منعکس‌کننده این موضوع است که افزایش نرخ دلار در این کشور بر مبنای سیاستگذاری از قبل تعیین‌شده صورت می‌گیرد. این در حالی است که رویدادهای اخیر نشان می‌دهد میان نگاه اردوغان و سیاستگذاری صورت گرفته در دولت چین تفاوت قابل توجه وجود دارد. اتفاقات روزهای اخیر را می‌توان شاهدی بر رد این ادعا‌ها دانست و آن را نشانه غیرواقعی بودن رویای چینی اردوغان تلقی کرد. «دنیای‌اقتصاد» پیش از این در گزارشی با مقایسه وضعیت «نرخ تورم»، «بدهی خارجی» و «ورود و خروج سرمایه» در چین و ترکیه به امکان ناپذیر بودن ادعای اردوغان پرداخته است و اتفاقات روز جمعه را می‌توان شاهدی بر تایید این موضوع تلقی کرد.

کاهش چشم‌گیر بورس

کاهش چشم‌گیر بورس استانبول را می‌توان مهم‌ترین سیگنال بی‌ثباتی اقتصاد ترکیه دانست. این موضوع بیان می‌کند که تلقی فعالان بازار ترکیه با ادعاهای رئیس‌جمهور این کشور مبنی بر کنترل‌شده بودن افزایش نرخ ارز این کشور هماهنگ نیست و به نظر نمی‌رسد ادعاهای اردوغان درباره سیاست حمایت از صادرات از طریق افزایش نرخ ارز در ترکیه صحت داشته باشد و بیشتر از آنکه سیاست انبساطی وی به تقویت اقتصاد این کشور منجر شده باشد تا به امروز با افزایش تورم و هرج و مرج در الگوي نوسان انبساطی بازار ارز ثبات اقتصادی این کشور را تحت‌الشعاع قرار داده است.

از طرفی موضع سراسیمه بانک مرکزی این کشور نسبت به مساله ارز تحت کنترل بودن افزایش نرخ ارز در این کشور را زیر سوال می‌برد. در کمتر از سه هفته‌ای که از ماه جاری میلادی می‌گذرد، بانک مرکزی ترکیه 5 مرتبه اقدام به مداخله در بازار ارز و فروش ذخایر ارزی خود کرده است؛ آخرین مرحله این مداخلات روز جمعه صورت گرفت. به‌رغم دخالت بانک مرکزی در بازار ارز، ساعاتی پس از مداخله ارزش لیر باز هم شروع به کاهش کرد. اقتصاددانان تخمین می‌زنند که بانک مرکزی ترکیه بدهی‌های ارزی بیشتری نسبت به دارایی‌های ارزی دارد که دست آن را برای تثبیت لیر از طریق مداخله می‌بندد. کاهش شدید لیر این احتمال را افزایش می‌دهد که ترکیه به اعمال کنترل سرمایه نیاز پیدا کند تا از فروش سنگین لیر جلوگیری کند. البته این اقدام با توجه به نیاز مداوم شرکت‌ها و بانک‌های این کشور به مبادلات ارزی بسیار سخت و غیرممکن به نظر می‌رسد. آخرین شاهد نادرست بودن ادعاهای اردوغان موضع منفعلانه دولت ترکیه نسبت به نابسامانی‌های اخیر است. کاهش 30درصدی قدرت خرید شهروندان ترک و کاهش بیش از 50درصدی دستمزدهای دلاری این کشور موجب شد تا اردوغان بلافاصله آخرین مرحله کاهش نرخ بهره، حداقل دستمزد را 50درصد افزایش دهد. او همچنین در مواجهه با نوسانات شدید قیمت دلار دستور داد تا دستکاری بازار ارز مورد بررسی قرار گیرد. کاهش ارزش لیر اعتراضات خیابانی را نیز به دنبال داشت. از شواهد نامبرده برمی‌آید اگرچه اردوغان الگوی اقداماتش را چین معرفی می‌کند، اما این موضوع ارتباطی با واقعیت ندارد و دولت و بانک مرکزی با کاهش بی‌محابای نرخ بهره، کنترل متغیرهای کلیدی اقتصاد ترکیه را به‌طور نسبی از دست داده‌اند. در نتیجه رویکرد اردوغان در سیاستگذاری اقتصادی بیشتر از اینکه فعالانه و با هدف باشد، بیشتر منفعلانه و ناشی از یک رویکرد نادرست در علم اقتصاد است.

نقش قیمت دارایـی‌ها در مکــانیسم انتقال پولی ایران

در اواخر دهه1990 و اوایل قرن بیستم با تغییرات زیاد قیمت برخی از دارایی‌ها مانند قیمت مسکن و سهام در بیشتر کشورها، توجه زیادی به نقش قیمت دارایی‌ها در مکانیسم انتقال پولی (انتقال سیاست‌ها و شوک‌های پولی) معطوف شده است. با نگاهی به سال‌های بعد از انقلاب و به ویژه دوران بعد از جنگ در ایران می‌توان مشاهده کرد که قیمت بعضی از دارایی‌ها مانند قیمت مسکن، نرخ ارز، قیمت سهام و قیمت سکه طلا، تغییرات زیادی داشته است. در این مقاله با استفاده از مدل SVAR 10 و 9 متغیره، نقش قیمت سهام، قیمت مسکن، قیمت سکه طلا و نرخ ارز در مکانیسم انتقال پولی ایران مورد بررسی قرار گرفته است.
نتایج بدست آمده از مدل SVAR انتخاب شده نشان می‌دهد که شوک سیاست پولی انبساطی از طریق شوک نقدینگی اثر معنی‌دار و پایداری بر قیمت سهام و قیمت مسکن و نرخ ارز دارد. اما تغییرات قیمت سکه طلا بیشتر از تغییرات ارزش دلار (قیمت جهانی طلا به دلار) تأثیرمی‌پذیرد. قیمت سهام کمترین نقش را در توضیح نوسانات تولید به خود اختصاص می‌دهد. قیمت سایر دارایی‌ها (قیمت مسکن، قیمت سکه طلا و نرخ ارز) حدود 20 درصد تغییرات تولید ناخالص داخلی را توضیح می‌دهد. لذا قیمت این دارایی‌ها، واسطه مهم انتقال شوک‌های پولی به نوسانات تولید ناخالص داخلی می‌باشد و از لحاظ اهمیت در انتقال سیاست‌های پولی به تولید ناخالص داخلی، نرخ ارز دارای بیشترین نقش و قیمت مسکن، قیمت سکه طلا به ترتیب دارای نقش کمتری می‌باشد. همچنین مشخص شد که سال‌های پولی منبع مهم تغییرات تولید ناخالص داخلی می‌باشد. لذا با تثبیت این متغیرها می‌توان نوسانات تولید ناخالص داخلی را نیز تا اندازه زیادی تثبیت کرد.
با افزودن قیمت دارایی‌ها به مدل، اثر سال‌های سیاست پولی از طریق شوک نقدینگی بر نوسانات تولید به طور معنی‌داری تشدید نمی‌شود. لذا این امر هیچ تأییدی در جهت وجود کانال شتاب‌دهنده مالی دیدگاه اعتبار در ایران ارائه نمی‌دهد. همچنین بدون وجود قیمت دارایی‌ها در مدل، آثار شوک نقدینگی حقیقی بر میزان تورم کمتر برآورد می‌شود. بنابراین در سیاست‌های کنترل تورم، برای برآورد صحیح تورم باید قیمت دارایی‌ها نیز در مدل لحاظ شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Role of Assets Prices in Monetary Transmission Mechanism of Iran

نویسندگان [English]

• Asadollah Farzinvash 1
• S. Jamaledin M. Zonouzi 2

1 Associate Professor, Faculty of Economics, University of Tehran

2 Assistant Professor, Faculty of Economics and Management, Urmia University

چکیده [English]

The purpose of this paper is to analyze the importance of assets prices in monetary transmission mechanism of Iran. This analysis is based on the Structural VAR class of models, which allow assessing the importance of assets prices by comparing the SVAR models (with asset prices and without asset prices). In fact the difference of these two SVAR models (7 & 10 Variables), shows the importance of assets prices in monetary transmission mechanism of Iran. Assets prices include housing prices, stock prices, exchange rates (1$=? Rials) and gold (coin) prices in period الگوي نوسان انبساطی of 1989/Q2-2007/Q1.
According the results, by adding assets prices (housing prices, stock prices, and gold prices) to the SVAR model, the effect of monetary policy shocks (liquidity shock) on output (GNP) fluctuations does not change significantly. Therefore, this work does not find any evidence on importance of the balance sheet channel (of credit view) in monetary transmission mechanism of Iran.
The results show that the expansionary monetary policy (real liquidity) shocks has a significant effect on stock prices, housing prices and exchange rates. The gold prices are more affected by dollar prices fluctuations. Housing prices, gold prices, and exchange rates explain 20 percent of output fluctuations, but stock prices do not explain output fluctuations significantly. Therefore, exchange rate, housing prices, and gold prices have important role in transferring monetary shocks to output fluctuations respectively.

مشخصه های موج – فیزیک دوازدهم (۳)

با سلام و احترام خدمت شما مخاطبین عزیز وبلاگ بین جو (Binjo)، در این مقاله قصد داریم تا با زبانی ساده به ویژگی یا مشخصه های موج از کتاب فیزیک دوازدهم (۳) بپردازیم. تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

فهرست مطالب این نوشته

مشخصه های موج

جهت مطالعه برخی از ویژگی های موج یه به عبارت بهتر، مشخصه های موج (نوع مکانیکی) از چیدمانی نظیر طرح زیر استفاده می‌کنند.

در شکل فوق، یک تشت شیشه‌ای کم عمق حاوی آب وجود دارد که یک الگوي نوسان انبساطی نوسان ساز به عنوان چشمه موج در آن عمل می‌کند. مشاهده می‌فرمایید که یک تیغه به واسطه نوسان ساز در آب درون تشت به نوسان در می‌آید. یک راه حل ساده جهت مشاهده رفتار موج‌، استفاده از سایه‌ای است که به واسطه لامپ از سطح آب داخل تشت بر روی ورقه‌ای سفید رنگ که در زیر تشت قرار گرفته است، می‌افتد.

همان‌طور که در شکل فوق نیز مشخص است، برامدگی و فرورفتگی‌های موج روی سطح آب به وضوح روی سطح کاغذ نقش می‌بندند. شماهده می‌فرمایید که این نقش نمایانگر موجی تخت بر سطح آب است. چرا که یک تیغه تخت در آب درون تشت در حال نوسان است. حال بخواهیم امواج دایره ای را روی سطح اب مشاهده کنیم، می‌توانیم مطابق با شکل زیر از یک گوی کوچک استفاده کنیم.

در ادامه، به تعاریفی از مشخصه های موج می‌پردازیم. هر چند این تعاریف را بر اساس مشاهدات خود از آزمایش شکل فوق (تشت آب) برای امواج مکانیکی بیان می‌کنیم، ولی این تعاریف کلی بوده و برای امواج الکترومغناطیسی الگوي نوسان انبساطی نیز صادق هستند.

جبهه موج

چه از تیغه برای تشکیل موج‌ها استفاده کنیم و چه از گوی، به هر یک از برآمدگی‌ ها یا فرو رفتگی های ایجاد شده روی سطح اب، جبهه موج گفته می‌شود. لازم به ذکر است که به برآمدگی‌های یک موج، قله یا ستیغ و به فرورفتگی‌های یک موج، دره یا پاستیغ گفته می‌شود.

طول موج

به فاصله بین دو قله (برآمدگی) مجاور و یا دو دره (فرورفتگی) مجاور، طول موج گفته می‌شود. نماد طول موج به صورت λ بوده که به لاندا موسوم است. لازم به ذکر است که طول موج‌، برابر با مسافتی است (بر حسب متر) که یک موج در مدت زمان دوره تناوب نوسان چشمه، طی می‌کند.

دامنه موج

حداکثر فاصله یک ذره در حال نوسان در یک موج از نقطه تعادل را دامنه موج می‌نامند. دامنه موج عموماً با نماد A نمایش داده شده و همان فاصله قله یا دره نسبت به سطح آرام یا ساکن (تعادل) است. دامنه موج با یکا یا واحد متر سنجیده می‌شود.

دوره تناوب

مدت زمانی که هر ذره محیط، یک نوسان کامل انجام می‌دهد، به دوره تناوب موج موسوم است. دوره تناوب برابر با زمانی است که چشمه موج یک نوسان کامل را انجام می‌دهد. یکا یا واحد سنجش دوره تناوب‌، ثانیه است.

فرکانس

تعداد نوسان های انجام شده توسط هر ذره محیط در یک ثانیه را فرکانس یا بسامد می‌گویند. بسامد یا فرکانس عموماً با نماد f نمایش داده می‌شود و به صورت عکس دوره تناوب تعریف می‌شود. فرکانس موج برابر با فرکانس چشمه موج نیز است. یکا یا واحد سنجش فرکانس‌، هرتز یا عکس ثانیه است.

\(\large f = \frac \ \ (\frac\equiv Hz)\)

جهت مشاهده تعریفی کامل‌تر و مفهومی‌تر از دوره تناوب و فرکانس به مقاله زیر مراجعه فرماییید.

تندی انتشار موج

در صورتی که موج در مدت زمان مسافت L را طی کند، تندی انتشار یا به عبارتی سرعت انتشار موج از رابطه محاسبه می‌شود. از آنجایی که در مدت زمان دوره تناوب، مسافتی به اندازه طول موج طی می‌شود، داریم:

\(\large f = \frac \rightarrow v = \lambda f\)

لازم به ذکر است که تندی انتشار موج به جنس و ویژگی‌های محیط انتشار وابسته است. این امر به وضوح در خصوص نور (موجی الکترومغناطیسی) مشخص است. سرعت نور در خلأ (محیطی خالی از هر گونه ذره مادی) دارای بیشترین مقدار خود یعنی \(۳ \times 10^ \ \frac\) است. این سرعت در محیط‌های مادی مختلف بسته به جنس و ویژگی‌های آن محیط کاهش پیدا می‌کند.

مشخصه های موج عرضی

در مقاله (موج و انواع آن) با مفهوم موج عرضی آشنا شدیم. دیدیم که اگر یک سر فنر بلند را به صورت حرکت هماهنگ ساده به بالا و پایین حرکت دهیم، موج عرضی پیوسته‌ای در طول فنر منتشر می‌شود.

ایجاد موج عرضی در یک فنر

امواج عرضی را می‌توان در هر لحظه از زمان انتشار را با شکل موجی سینوسی (تابع سینوس یا کسینوس) مدل کرد. در مدل سینوسی زیر، نقاط قله و دره، طول موج و دامنه موج مشخص شده‌اند.

یکی از مهم‌ترین مثال‌های موج عرضی، امواج الکترومغناطیسی هستند. در امواج عرضی، نوسان عمود بر راستای انتشار است. در امواج الکترومغناطیسی نیز جهت یا راستای نوسان دو میدان الکتریکی و مغناطیسی عمود بر یکدیگر و عمود بر راستای انتشار هستند.

حال اجازه دهید که از انتشار یک موج عرضی (نوع مکانیکی) در یک دوره تناوب ۹ تصویر ثبت کنیم. در این مدت (یک دوره تناوب کامل)، هر ذره از محیط (در اینجا هر نقطه از طناب) یک نوسان کامل انجام داده و موج به اندازه یک طول موج به جلو پیشروی می‌کند. تندی انتشار موج عرضی از همان رابطه \(\large V = \frac<\lambda> = \lambda f\) به دست می‌آید. نکته مهمی که باید به آن دقت کنیم و در شکل زیر نیز کاملاً مشهود است، این است که هنگام انتشار موج، ذره منتشر نمی‌شود و تنها سر در راستای عمودی (طبق شکل) نوسان می‌کند.

تندی انتشار موج عرضی در تار یا فنر

همان‌طور که پیشتر اشاره کردیم، تندی انتشار موج در یک محیط، به جنس و ویژگی‌های آن محیط وابسته است. در یک نفر، تار یا ریسمان که با نیروی کشش F به نوسان در می‌آید (حالت تشکیل موج عرضی) و چگالی خطی جرم آن \(\large \mu = \frac\) است، تندی انتشار از رابطه زیر محاسبه می‌شود.

مشخصه های موج طولی

در مقاله (موج و انواع آن) با مفهوم موج طولی آشنا شدیم. دیدیم که انتشار یک موج طولی در یک فنر بلند کشیده به صورت شکل زیر است:

همان‌طور که مشاهده می‌فرمایید، با انتشار الگوي نوسان انبساطی موج، ناحیه‌های جمع‌شدگی و بازشدگی به طور متناوب در طول فنر ظاهر می‌شوند. مدل سازی این موج به صورت ریاضی نیز با یک تابع سینوسی امکان‌پذیر است. در شکل زیر مدل (نمودار جابه‌جایی – مکان) یک موج طولی منتشر شده در فنر ننشان داده شده است.

با توجه به شکل فوق، چند نکته مهم در خصوص مشخصه های موج طولی وجود دارد که در زیر بیان شده‌اند:

• در یک لحظه از زمان، در مکان‌هایی که بیشترین جمع‌شدگی یا بیشترین بازشدگی حلقه‌های فنر رخ می‌دهد، جابه‌جایی هر جز فنر از وضعیت تعادل برابر با صفر است.
• در وسط فاصله بین یک جمع شدگی بیشینه و یک بازشدگی بیشینه مجاوز، اندازه جابه‌جایی هر جز فنر از وضعیت تعادل بیشینه است.
• طول موج برای امواج طولی، فاصله بین دو تراکم (جمع‌شدگی) و یا دو انبساط (بازشدگی) متوالی تعریف می‌شود.
• دامنه موج طولی برابر با بیشینه جابه‌جایی از مکان تعادل است.
• هر جز فنر هنگام انتشار موج طولی، در مدت زمان یک دوره تناوب (T)، یک نوسان کامل انجام می‌دهد.
• موج طولی در فنر در مدت زمان کامل یک دوره تناوب (T) به اندازه λ پیشروی می‌کند.
• تندی موج طولی برابر با \(v = \frac<\lambda>=\lambda f\) است.
• برای امواج مکانیکی، تندی انتشار امواج طولی در یک محیط جامد، بیشتر از تندی انتشار امواج عرضی در همان محیط است.

معرفی دوره آموزشی امواج مکانیکی

امیدواریم تا مقاله مشخصه های موج مورد پسند شما عزیزان واقع شده باشد. در انتها پیشنهاد می‌کنیم تا اگر علاقه‌مند به یادگیری کامل مبحث امواج مکانیکی هستید، نگاهی بر دوره آموزش ویدئویی امواج مکانیکی از کانال فیزیک پلاس بین جو داشته باشید. این آموزش با عناوین ذیل در مدت زمان ۲ ساعت و ۳۸ دقیقه جهت آموزش تمامی نکات درسی و کنکوری شما عزیزان تدوین شده است.

• معرفی موج‌های مکانیکی و بررسی انتشار موج در ریسمان
• سرعت انتشار مو‌ج ، طول مو‌ج و انواع مو‌ج
• تابع مو‌ج
• بررسی امواج در بیش از یک بعد ، انرژی مو‌ج و بازتاب مو‌ج
• برهم ‌نهی امواج و مو‌ج ایستاده
• بررسی مو‌ج ایستاده در تار مرتعش

مطالب این آموزش کمی فراتر از کتاب درسی بوده و لذا برای متقاضیان مرحله اول المپیاد فیزیک نیز مناسب است. لینک این آموزش در ذیل آمده است:

• دوره آموزشی امواج مکانیکی – کانال فیزیک پلاس بین جو

در انتها مطالعه مقالات زیر از واحد فیزیک وبلاگ بین جو را نیز به شما پیشنهاد می‌دهیم.