اوراق بهادار چیست؟
این اوراق یک راه مناسب برای سپرده گذاری و پس انداز هستند که امروز طرفداران زیادی به خوب جذب کرده است.
اگر به دنبال استقلال مالی برای آینده خود هستید در این مقاله با ما همراه باشید تا
به توضیح جامعی در مورد این اوراق پرداخته و شما را به طور کامل با آن آشنا کنیم.
1# اوراق بهادار چیست؟
در تعریف اوراق بهادار (Stock Exchange) می توان گفت برگه ای است که ویژگی های زیر را دارد:
- از ارزش و پشتوانه مالی برخوردار می باشد.
- قابل نقل و انتقال به غیر است.
- دارنده آن حق و حقوق مشخصی را دارا می باشد.
لازم به ذکر است که هر فردی دارای دو نوع دارایی مشهود و نامشهود می باشد.
منظور از دارایی مشهود، دارایی است که قابل رویت می باشد؛
مانند وسایل نقلیه، مسکن و… .
در مقابل این دارایی ها، به دارایی که به صورت فیزیکی و ملموس نیست، نامشهود می گوییم؛
مانند سرقفلی، برند و… .
باید توجه داشت که اوراق بهادار از انواع دارایی های نامشهود می باشد.
مسئول صادر کردن این اوراق معمولا یک سازمان و یا نهاد می باشد که
در اصطلاح به آن ها صادرکننده اوراق گفته می شود.
افزایش و نوسان قیمت اوراق بهادار بر اصل عرضه و تقاضای بازارهای مالی وابسته می باشد.
پس این اوراق از دو جهت می توانند برای خریدار سود داشته باشند:
- افزایش تقاضا موجب افزایش قیمت می شود.
- افزایش ارزش صادرکننده این اوراق موجب افزایش قیمت آن ها می شود.
2# انواع اوراق بهادار
در بالا بیان کردیم اوراق بهادار چیست. در ادامه قصد داریم انواع آن را بیان کنیم.
اوراق بهادار انواعی دارد که هر کدام دارای ویژگی خاص خود می باشند.
در نتیجه قبل از خریداری این اوراق باید با انواع آن آشنا شد و مشخصات هر کدام را شناخت.
به طور کلی می توان گفت اوراق بهاداری که در بازار سرمایه ای ایران عرضه می شوند در 3 دسته تقسیم بندی می گردند:
- اوراق حقوق صاحبان سهام
- اوراق ابزارهای مشتقه
- اوراق بدهی
1-2# اوراق حقوق صاحبان سهام
از متداول ترین اوراق سهام که اکثر فعالان در بازارهای سرمایه ای به منظور کسب سود به خرید و فروش آن اقدام می نمایند، اوراق صاحبان سهام نامیده می شود.
خریداری این نوع اوراق کاملا رایج و آسان بوده و
هر شخصی که در مورد روند افزایش نرخ این اوراق دارای اطلاعات کافی می باشد،
می تواند اقدام به خرید اوراق صاحبان سهام نماید.
هر شرکتی با پذیرش در بازار بورس به وسیله سازمان بورس، ارزش گذاری شده و
میزان ارزش آن به واحد سهام تبدیل می شود.
هر برگه سهام ارزش اسمی 100 تومان را در بازار بورس دارا می باشد.
البته باید توجه داشت که ارزش ذاتی این اوراق از عدد مذکور بیشتر است.
در نتیجه پس از این که ارزش یک شرکت به برگه های اوراق سهام تقسیم شد،
درصدی از این اوراق به منظور خرید و فروش مردم در بازار سرمایه عرضه می گردد.
تعیین کننده قیمت این برگه ها در بازار سرمایه، عرضه و تقاضا می باشد.
دارندگان این برگه ها علاوه بر این که با افزایش قیمت این اوراق به سود می رسند،
در سودی که در هر سال مالی برای شرکت به دست می آید، بر اساس برگ سهام خود، شریک هستند.
لازم به ذکر است که اوراق صاحبان سهام در دسته بندی های زیر قرار می گیرد:
- سهام عادی
- سهام جایزه
- حق تقدم سهام
همه سهام مذکور در اصل مشابه بوده ولی هر کدام مزیت های خاص خود را دارند.
2-2# اوراق ابزارهای مشتقه
از دیگر روش های سرمایه گذاری در اوراق بهادار می توان اوراق بهادار ابزارهای مشتقه را نام برد.
این اوراق دارای ارزش مالی نبوده و ارزش مالی آن ها به کالایی فیزیکی که این اوراق به پشتوانه آن ها صادر شده اند، وابسته می باشد.
بعضی از کالاهای نوع مشتقه اوراق بهادار چیست؟
همچنین می توان گفت که قیمت اوراق مشتقه طلا که به واسطه طلا صادر شده، بر اساس نوسان طلا تغییر می کند.
3-2# اوراق بدهی
از دیگر روش های رایج به منظور سرمایه گذاری می توان اوراق بهادار بدهی را نام برد.
لازم به ذکر است که خرید و فروش این اوراق به نسبت اوراق صاحبان سهام دارای جذابیت کمتری است؛
ولی با این حال از این نوع اوراق بهادار می توان برای سرمایه گذاری مطمئن استفاده کرد.
همچنین شرکت ها و صنایع فعال که با کمبود نقدینگی مواجه هستند،
به منظور پیشبرد اهداف صنعتی و تجاری خود به عرضه اوراق بدهی در سازمان بورس اقدام می کنند.
اوراق بدهی علاوه بر این که موجب سودآوری برای شرکت ها و سازمان های مربوطه می گردند،
به ارتقای آن ها در تجارت و صنعت کمک می کنند و نقدینگی شرکت مذکور را تامین می نمایند.
بر اساس اوراق بدهی، شرکت صادرکننده به پشتوانه دولت تعهد می کند که
اصل سرمایه و میزان سود مشخص آن را در سررسید این اوراق به خریدار پرداخت کند.
باید توجه داشت که در این نوع اوراق، سهامداران هیچ مالکیتی در شرکت ندارند و
فقط سود نقدی که برای آن ها مشخص شده را دریافت می نمایند.
از جمله اوراق بدهی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اوراق قرضه
- اوراق خزانه اسلامی
- اوراق مشارکت دولتی و شرکت
- اوراق صکوک شرکتی
- گواهی سپرده
- اوراق بهادار وثیقه ای
3# مراحل خرید اوراق بهادار
خرید اوراق بهادار دارای مراحل مختلفی می باشد که در ادامه به شما می گوییم که
روش خرید اوراق بهادار چیست و مراحل آن چگونه است.
1- مراجعه به کارگزار بورس برای دریافت کد بورسی
هر فرد به منظور خرید اوراق بهادار، اسناد و مدارک شناسایی خود را در اختیار سازمان بورس و نهادهای ذی ربط آن قرار می دهد.
2- ثبت نام در سامانه سجام
سازمان بورس برای جلوگیری از پولشویی از سامانه سجام که سیستم مبارزه با پولشویی می باشد، استفاده می نماید.
در نتیجه هر شخص به منظور خرید اوراق بهادار باید در سامانه مذکور ثبت نام نماید.
3- دریافت کد بورسی و کد سجام
بعد از تحویل مدارک لازم و انجام ثبت نام در سامانه سجام و بعد از چند روز کاری، کد بورسی برای فرد ارسال می شود.
4- دریافت کد آنلاین
کد آنلاین همزمان با کد بورسی برای کاربر ارسال می شود و
با استفاده از این کد، شخص می تواند وارد سایت کارگزار شود و بعد از وارد کردن این کد، به سامانه معاملاتی دسترسی پیدا کند.
5- گذراندن زمان تعیین شده برای معاملات
از طرف سازمان بورس قوانین جدیدی وضع شده که
طبق این قوانین هر فرد یک ماه بعد از تاریخ دریافت کد بورسی، می تواند اقدام به خرید اوراق بهادار نماید.
6- واریز وجه به حساب معاملاتی
به منظور خرید سهام و اوراق بهادار باید میزان سرمایه مدنظر به حساب معاملاتی نزد کارگزار واریز شود.
7- ورود به سامانه و خرید اوراق بهادار
بعد از گذشت یک ماه می توان با ورود به سامانه معاملات آنلاین، سهام مورد نظر را خریداری کرد.
در این مرحله کارگزار به عنوان واسطه دستور خرید را ثبت کرده و آن را به سیستم معاملاتی سازمان بورس ارسال می کند.
مقاله بالا بخشی از مطالب گسترده حوزه قوانین و مقررات مالیاتی و حقوقی است.
برای یادگیری صفر تا صد این حوزه به آموزش جامع قوانین و مقررات مالیاتی نماتک مراجعه کنید.
برای مشاهده توضیحات کامل بسته کلیک کنید.
اگر به دنبال یاد گرفتن مهارت بیشتر و افزایش درآمد هستید،
برای دریافت آموزش های رایگان مرتبط با حوزه علاقهمندی خود فقط کافیه فرم رو تکمیل کنید.
وضعیت شغلی خود را انتخاب کنید:
نظرتون درباره این مقاله چیه؟
ما رو راهنمایی کنید تا اون رو کامل تر کنیم و نواقصش رو رفع کنیم.
توی بخش دیدگاه ها منتظر پیشنهادهای فوق العاده شما هستیم.
درباره نویسنده : فاطمه یافتیان
کارشناسی مدیریت بازرگانی هستم و با کمال افتخار به تولید محتوا برای ترویج علم و دانش و رشد و توسعه علوم مختلف در بین علاقه مندان می پردازم.
افزایش سرمایه در بورس خوب است یا بد؟-بهترین نوع افزایش سرمایه
شرکتها به منظور بهبود ساختار مالی، تامين منابع مورد نياز طرحهای توسعهای، توسعه فعالیت و. اقدام به افزایش سرمایه می نمایند. در واقع تغییر در میزان سرمایه یکی از روشهای تامین مالی شرکتها میباشد. هدف از افزایش سرمایه ، تغییر در داراییهای سهامداران است. در برخی مواقع، این راهکار به منظور اصلاح و بهبود ساختار مالی شرکت مورد استفاده قرار میگیرد.
هر شرکت بورسی یا فرابورسی که قصد افزایش سرمایه دارد، باید تعدادی سهام جدید منتشر کند و به سهامداران بفروشد. با این روش، مبلغ مورد نیاز برای افزایش سرمایه تأمین می شود. تفاوت اصلی میان روشهای افزایش سرمایه به محل تامین آن بستگی دارد.
شرکتها قبل از افزایش سرمایه ، ابتدا مدارک و مستندات خود را در سامانه کدال (codal.ir) ارسال میکنند. چند روز قبل از بسته شدن نماد و برگزاری مجمع عمومی فوقالعاده، آگهی آن در سایت مربوطه قرار میگیرد.
افزایش سرمایه و شرط مشارکت در آن
افزایش سرمایه به سهامدارانی تعلق میگیرد که در تاریخ برگزاری مجمع عمومی فوقالعاده مالک سهام شرکت باشند. برای مشارکت در افزایش سرمایه ، زمان خریداری سهام حائز اهمیت نیست. تنها کافی است که در تاریخ برگزاری مجمع عمومی فوقالعاده سهامدار شرکت باشید و در مجمع شرکت کرده باشید.
روند افزایش سرمایه
در روند افزایش سرمایه ، ابتدا هیأت مدیره شرکت پیشنهاد خود را به همراه دلایل کافی به سهامداران ارائه میدهد. این پیشنهاد در مجمع عمومی فوقالعاده شرکت در میان سهامداران به رای گذاشته میشود.
در صورت تصویب این پیشنهاد در مجمع و پس از ارائه مجوز از سوی سازمان بورس، افزایش سرمایه صورت میگیرد. قیمت سهام شرکت پس از افزایش سرمایه ، دستخوش تغییر میشود. اینکه افزایش سرمایه شرکت از چه طریقی صورت گیرد، اثرات متفاوتی در تغییر قیمت دارد.
مراحل افزایش سرمایه در بورس
- ابتدا، هیأت مدیره طی جلسهای ضمن بررسی موقعیت شرکت و لزوم افزایش سرمایه ، این طرح را ارائه و تصویب مینماید.
- حسابرس شرکت، طرح پیشنهادی را بررسی و در صورت وجود توجیه منطقی، آن را تایید میکند. امکان تایید تمام یا قسمتی از این طرح برای حسابرس وجود دارد.
- پس از تایید حسابرس، شرکت اقدام به ارسال مدارک و اسناد مربوطه به سازمان بورس و اداره ثبت شرکتها میکند.
- سازمان بورس پس از انجام بررسیهای لازم، تمام یا قسمتی از طرح را تایید میکند.
- اطلاعیه صدور مجوز افزایش سرمایه پیرامون زمان برگزاری و آگهی دعوت به مجمع، در سایت کدال و همچنین روزنامههای کثیرالانتشار درج میشود.
- پس از برگزاری مجمع فوقالعاده، مقدار و ارزش هر سهم بطور دقیق مشخص شده و در اختیار سهامداران قرار میگیرد.
- مقدار اعلام شده در اداره ثبت شرکتها تحت عنوان سرمایه جدید شرکت ثبت میشود.
انواع افزایش سرمایه
افزایش سرمایه در شرکتهای مختلف به روشهای متفاوتی انجام میگیرد. هر شرکت، متناسب با موقعیت خود یکی از این روشها را انتخاب میکند. تفاوت اصلی این روشها تنها در محل فراهم ساختن این منابع است. هر کدام از روشهای افزایش سرمایه با توجه به شرایط اقتصادی شرکت، از جذابیتهای خاص خود برخوردار است. اظهار نظر در مورد این موضوع از دیدگاه شرکت و سهامداران با یکدیگر تفاوت دارد. از آنجایی که، ساختار شرکتها با یکدیگر متفاوت است، در نتیجه هر کدام پیچیدگیهای خاص خود را دارد. پس، نمیتوان یک نسخه کلی برای همه شرکتها در نظر گرفت. اما به طور کلی، افزایش سرمایه از طریق آورده نقدی و صرف سهام میتواند وضعیت بهتری در سهام شرکت ایجاد نماید.
روشهای افزایش سرمایه به طور کلی شامل موارد زیر است:
- افزایش از طریق محل سود انباشته (سهام جایزه)
- افزایش از محل آورده نقدی و مطالبات سهامداران
- افزایش از طریق تجدید ارزیابی داراییها
- افزایش به روش صرف سهام
1- افزایش سرمایه از اندوخته یا از محل سود انباشته
شرکتها در پایان هر سال مالی، بخشی از سودهای به دست آمده را بین سهامداران خود تقسیم مینمایند. درصدی از آن سود در حسابی تحت عنوان سود انباشته در صورتهای مالی شرکت، ثبت میگردد. چنانچه، مقدار سود به سطح قابل توجهی برسد، شرکت قادر است تا از محل این سودها به منظور توسعه فعالیتهای خود اقدام به افزایش سرمایه نماید.
در این روش، تعداد سهام شرکت بدون ورود جریان نقدی جدید، افزایش میباید. با توجه به اینکه وجهی از سهامداران دریافت نشده است، به سهامی که به این روش به سهامدار تعلق میگیرد، سهام جایزه گفته میشود.
در مواقعی که شرکت سود انباشته مناسبی دارد، در مورد روند افزایش سرمایه و همچنین، تأمین منابع مورد نیاز خود تصمیمگیری مینماید. به دلیل اینکه در این روش، سهامداران پولی برای سهام جدید خود پرداخت نمیکنند، درصد مالکیت شما تغییری نمیکند.
در واقع، با افزایش سرمایه شرکت، تعداد سهام شما نیز افزایش مییابد. از نظر تئوریک میزان دارایی شما تغییری نمیکند، یعنی به همان نسبت که تعداد سهام شما افزایش مییابد، به همان نسبت نیز قیمت سهام کاهش مییابد.
به عنوان مثال؛ شما 1000 سهم به ارزش 2000 تومان (برای هر سهم) دارید. ارزش سهام شما مبلغی معادل 2,000,000 تومان میباشد. اگر شرکت مذکور، افزایش سرمایه 100 درصدی اعمال نماید، پس از بازگشایی نماد، دارایی شما 2000 سهم (با ارزش هر سهم 1000 تومان) میباشد.
ویژگیهای این روش:
- عدم نیاز به پرداخت قیمت اسمی سهم
- سرعت گرفتن فرایند توسعه سهم
- بهبود سودآوری شرکت
- عدم ورود نقدینگی از خارج شرکت
2- افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات سهامداران
در مواقعی که شرکت سود انباشته مناسبی ندارد و یا میخواهد منابع مالی جدید وارد کند، از محل آورده نقدی سهامداران، اقدام به افزایش سرمایه مینماید. برای شرح این نوع افزایش سرمایه ، ابتدا نیاز به توضیح مفهوم حق تقدم داریم.
حق تقدم
همانطور که میدانید، هنگامی که یک شرکت افزایش سرمایه میدهد، به نسبت درصد افزایش سرمایه ، تعداد سهام آن نیز افزایش مییابد. به دلیل اینکه سهامداران یک شرکت خواهان حفظ حقوق و منافع خود هستند، این انتظار را دارند که پس از افزایش سرمایه ، درصد مالکیت خود را نسبت به قبل حفظ کنند.
با توجه به اینکه روند افزایش سرمایه ، نیازمند تامین منابع جدید از سوی سرمایهگذاران میباشد، شرکت حق استفاده و حضور در آن را ابتدا به سهامداران فعلی میدهد. به این اولویت در خرید سهام نسبت به سهامداران جدید، حق تقدم خرید سهام گفته میشود.
چگونگی شرکت در افزایش سرمایه با استفاده از حق تقدم
با توجه به اینکه در این روش، سهامداران عاملان اصلی افزایش سرمایه میباشند، در نتیجه شرکت حق ویژهای را برای استفاده آنها در نظر میگیرد. به این صورت که، اوراقی تحت عنوان حق تقدم سهام در اختیار سهامداران فعلی قرار میگیرد. سهامداران در مدت زمان مجاز، اقدام به معاملات این اوراق (که معمولاً دو ماه است) مینمایند که به آن مهلت پذیرهنویسی گفته میشود. در این مرحله، دو راهکار برای سهامداران وجود دارد:
- پرداخت مبلغ اسمی سهام: در این روش، شما به ازای هر سهم باید مبلغی را در این بازه زمانی ۲ ماهه به شرکت پرداخت نمایید. این مبلغ در ایران معمولاً ۱۰۰۰ ریال (قیمت اسمی سهم) است. پس از طی مراحل افزایش سرمایه ، حق تقدم شما به سهم عادی تبدیل میشود. این فرایند به طور معمول بین چهار تا شش ماه زمان میبرد.
- فروش حق تقدم: اگر شما به هر علتی تمایل به استفاده از حق تقدمهای خود نداشته باشید، در بازه زمانی دو ماهه میتوانید حق تقدمهای خود را به سرمایهگذاران دیگر بفروشید. حق تقدمها مانند سهام عادی در بورس قابل معامله میباشند.
- فرایند معامله حق تقدم، همچون سهام عادی در بورس قابل انجام است. مثلاً حق تقدم ایران خودرو با نماد (خودروح) معامله میشود. قیمت حق تقدم به اندازه آورده شما (معمولاً ۱۰۰۰ ریال) از قیمت روز سهم اصلی در بازار کمتر است.
- چنانچه سهامدار، هیچ یک از اقدامات ذکر شده را انجام ندهد، پس از پایان مهلت پذیره نویسی، شرکت اقدام به فروش حق تقدمها خواهد نمود و مبلغ حاصل را پس از کسر کارمزد به حساب سهامداران واریز مینماید.
ویژگیهای این روش:
- سرعت گرفتن فرایندهای توسعهای
- کمک به بهبود سودآوری در بلندمدت
3- افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی داراییها
در این روش، داراییهای ثابت شرکت، مانند: زمین، ساختمان، ماشینآلات و تجهیزات، سرمایهگذاریها و … از محل تجدید ارزیابی، مورد بررسی قرار میگیرد. ارزش این قبیل از داراییها در طول زمان تغییر کرده و دستخوش افزایش سرمایه میگردد، اما این تغییرات در هیچ یک از حسابهای شرکت، ثبت نمیشود.
در این روش، ارزش داراییهای شرکت در ترازنامه بهروز میشود. از آنجایی که، معادله حسابداری در ترازنامه ثابت است و بدهیهای شرکت نیز تغییری نکرده، افزایش سرمایه صورت میگیرد.
ویژگیهای این روش:
- امکان افزایش سهم
- در این روش همچون روش سود انباشته، امکان افزایش قیمت سهم در آینده وجود دارد. به دلیل بالا بودن درصد افزایش سرمایه در این روش، قیمت بازاری سهم کاهش قابل توجهی خواهد یافت که در نتیجه این امر، تقاضا برای آن افزایش یافته و قیمت آن بیشتر میشود.
- افزایش سرمایه
- نظم دادن به صورتهای مالی و بهروزرسانی ارزش داراییهای شرکت
- عدم ورود نقدینگی جدید و عدم تغییر ارزش ذاتی شرکت
بهترین نوع افزایش سرمایه
به طور کلی میتوان گفت که، بهترین روش افزایش سرمایه برای سهامداران، روشی است که بتوانند بدون پرداخت وجه، مالک سهام شوند و قیمت سهام آنها بدون تغییر مالکیت کاهش یابد. از این رو، انجام این کار از محل سود انباشته و تجدید ارزیابی داراییها بهترین نوع افزایش سرمایه از منظر سهامداران به حساب میآیند.
4- افزایش سرمایه به روش صرف سهام
در این روش، شرکت سهام خود را به مبلغی بیش از قیمت اسمی و از طریق پذیره نویسی به فروش رسانده و تفاوت حاصل از قیمت فروش و قیمت اسمی سهام را، به حساب اندوخته منتقل میکند و در مقابل آن سهام جدیدی به سهامداران قبلی میدهد.
در این روش، شرکت به جای انتشار سهام عادی به ارزش اسمی، سهام را به قیمت بازار و از طریق فرایند پذیرهنویسی عرضه میکند، از این طریق افزایش سرمایه صورت میگیرد. شرکت تفاوت وجه حاصل شده ناشی از این روش را به سه طریق کنترل میکند:
- اعطا سهام جدید به سهامداران قبلی
- انتقال آن به حساب اندوخته شرکت
- تقسیم نقدی آن به سهامداران قبلی
یکی از مهمترین مزیتهای صرف سهام، به کارگیری آن برای اصلاح ساختار مالی شرکتها میباشد. در شرکتهای دولتی خارج از بورس و شرکتهای دارای پروژههای سرمایهگذاری (که از یک سو نیاز به اصلاح ساختار سرمایه دارند و از سوی دیگر نیازمند منابع مالی سنگین برای پیشبرد طرحهای توسعه میباشند) این نوع افزایش سرمایه بسیار توصیه میشود.
ویژگیهای این روش شامل موارد زیر است:
- رقیق نشدن بیش از حد سهام و عدم تغییر قیمت سهام پس از افزایش سرمایه
- تعیین درصد مشارکت سهامداران در سرمایه شرکت بر اساس ارزش جاری بازار
- ایجاد حساسیت در مدیران شرکت نسبت به آینده قیمت سهام
- هدایت سرمایههای سرگردان جامعه به سمت سرمایهگذاری مطمئن و آیندهدار
- کاهش ریسک سهام و افزایش اعتبار شرکت
- نداشتن دغدغه مدیران در بازپرداخت منبع مالی
- دریافت سهام جایزه توسط سهامداران قبلی
وظایف شرکت در مورد صرف سهام شامل موارد زیر است:
- انتقال اضافه ارزش به اندوخته شرکت
- تقسیم نقدی اضافه ارزش به سهامداری قبلی
- انتقال سهام جدید به سهامداران قبلی
- در مورد فروش سهام نیز میتوان به دو روش زیر عمل نمود:
- فروش با حفظ حق تقدم
- فروش با سلب حق تقدم
منظور از مجمع شرکت چیست؟
به هرگونه گردهمایی سهامداران و مدیران یک شرکت سهامی که به منظور تعیین وضعیت شرکت و تصمیمگیری در خصوص فعالیتهای آن شکل میگیرد، مجمع گفته میشود. شرکت در این مجمعها سبب افزایش سرمایه و منافع برای سهامداران و همچنین شرکت میگردد.
معمولاً ده روز قبل از برگزاری مجمع، صورتهای مالی سالانه حسابرسی شده شرکت به همراه کلیه یادداشتهای پیوست آن و همچنین، گزارش فعالیت هیئت مدیره شرکت و آگهی دعوت به مجمع از طریق سایت کدال در اختیار سهامداران ویژگی اوراق حق تقدم سهم قرار میگیرد. با این روش میتوان به راحتی در مورد شرکت کردن یا غیبت در این جلسه، تصمیمگیری نمود. علاوه بر این، جدول زمانبندی پرداخت سود نقدی پیشنهادی توسط هیئت مدیره، قبل از برگزاری مجمع در سامانه کدال اطلاعرسانی میشود.
انواع مجمع
انواع مجمع به شرح زیر میباشند:
مجمع عمومی عادی سالیانه
مجمع عمومی عادی سالیانه با هدف رسیدگی به صورتهای مالی شرکت، رسیدگی به گزارش مدیران و بازرسان شرکت و همچنین، تصویب میزان سود نقدی تقسیمی بین سهامداران تشکیل میشود. این مجمع، با حضور حداقل بیش از نیمی از سهامداران شرکت رسمیت پیدا میکند و تنها یک بار در سال برگزار میشود.
مجمع عمومی فوق العاده
نحوه برگزاری مجمع عمومی فوقالعاده نیز تقریباً شبیه به مجمع عمومی عادی است، با این تفاوت که در آن موضوعهایی مانند: تغییر اساسنامه شرکت، کاهش و افزایش شرکت یا انحلال شرکت مورد بررسی قرار میگیرد. افزایش سرمایه ، از مهمترین منابع تأمین مالی شرکتها محسوب میشود. همچنین، طرحهای توسعهای و تصحیحی شرکت با این روش، پیش برده میشود.
مزایای افزایش سرمایه
معمولا شاهد هستیم پس از اخبار افزایش سرمایه یک شرکت، اتفاقات خوبی برای سهام آن رخ میدهد. در واقع، اغلب پس از نشر خبر افزایش سرمایه ، تقاضا برای سهام آن شرکت بالا رفته و طبیعتاً قیمت آن نیز افزایش مییابد. البته که نمیتوان گفت به طور قطع بعد از افزایش سرمایه سهام برای سهامداران خود سودده خواهد بود! شاید بتوان گفت افزایش سرمایه میتواند هر شرایطی را تشدید کند، یعنی اگر بازار صعودی باشد، به روند صعودی شدت میدهد و اگر نزولی باشد روند نزولی را تشدید میکند.
افزایش سرمایه علاوه بر آثار بنیادی، مزیت دیگری نیز دارد و آن تاثیرات روانیای است که بر تابلو میگذارد. با نشر خبر افزایش سرمایه توجه سهامداران به آن سهم افزایش پیدا میکند و شرکت میتواند تا زمان ثبت افزایش سرمایه مورد توجه سهامداران قرار گیرد و سهامش را به آنها بفروشد.
مقاله نشریه
بررسی تاثیر افزایش سرمایه از محل حق تقدم بر حجم معاملات سهام در بورس اوراق بهادار ایران
چکیده:
يكي از معيارهاي ارزيابي بورس هاي معتبر جهان، حجم مبادلات سهام است. اين تحقيق به مطالعه تاثير افزايش سرمايه از محل حق تقدم بر حجم معاملات سهام عادي شركت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار ايران طي سال هاي 1373 تا 1382 مي پردازد. نتايج تحقيق نشان مي دهد كه اولا بين اعلان خبر افزايش سرمايه از محل حق تقدم و تغييرات حجم معاملات سهام رابطه معني داري وجود دارد، به طوري كه ميانگين حجم معاملات سهام در هفته اعلان كاهش، و در هفته اول بعد از اعلان مجددا به شدت كاهش يافته است وليكن در روند رو به رشد حجم معاملات، حركات قبلي را تا حدودي تصحيح كرده است وليكن در مقايسه با قبل از اعلان خبر افزايش سرمايه، حجم معاملات كمتر است. ثانيا بين نوع صنعت و تغيير در حجم معاملات سهام ناشي از اعلام خبر افزايش سرمايه از محل حق تقدم، رابطه معني داري وجود ندارد. اين مطلب بيانگر آن است كه در بازار ايران در پاسخ به خبر افزايش سرمايه، نوع صنعت كمتر مورد توجه قرار مي گيرد.
کليدواژگان: افزايش سرمايه، حجم معاملات، عرضه حق تقدم، بازده سهام
بررسی تاثیر افزایش سرمایه از محل حق تقدم بر حجم معاملات سهام در بورس اوراق بهادار ایران 3/21/2007 12:00:00 AM
تفاوت اوراق قرضه و اوراق مشارکت
به گزارش جهان نيوز، سهامداران بازار سرمایه همچون سایر سرمایه گذاران پیش از سرمایه گذاری باید مجموعه ای از آموزش ها را فرا بگیرند. این روزها فعالیت در بورس بیش از هر زمان دیگری به دغدغه گروهی از افراد تبدیل شده است، به همین دلیل قصد داریم شما را با یکی از مفاهیم بازار سرمایه آشنا کنیم.
پیش از هر چیز لازم است بدانید در ایران اوراق قرضه منتشر نمیشود، در مقابل اوراق با درآمد ثابت از قبیل اوراق مشارکت، اوراق خزانه، صکوک شرکتی، اوراق مرابحه، اوراق استصناع و… که با قوانین بانکداری اسلامی تطابق دارد، منتشر می شود.
اوراق قرضه اسنادی هستند که بهموجب آنها ناشر متعهد میشود مبالغ معینی (بهره سالانه) را در فاصلههای زمانی مشخص به دارنده پرداخت کرده و در زمان سررسید نیز اصل مبلغ را بازپرداخت کند. اوراق قرضه در کشورهای خارجی یک ابزار بدهی میانمدت و بلندمدت برای تأمین مالی دولتها و شرکتها بوده و با تعهدات مشخصی همراه است.
دارنده اوراق قرضه هیچ نوع مالکیتی در شرکت ندارد و چیزی از بابت سود سهم که به سهامداران پرداخت میشود دریافت نمیکند.
دارندگان این اوراق برخلاف صاحبان سهام عادی، ادعای مالکیت یا حق رأی در شرکت ندارند و در واقع فقط وامدهندگان به ناشر هستند. آنها پول خود را به ناشر قرض میدهند و در عوض بهره دریافت میکنند و در سررسید نیز اصل سرمایه خود را پس میگیرند.
اوراق قرضه از طریق پذیرهنویسی به عموم ارائه میشود. پذیرهنویسی معمولاً بهصورت مذاکرهای و گاهی بهصورت رقابتی است. در پذیرهنویسی مذاکرهای، مدیریت شرکت و پذیرهنویسان با بررسی وضعیت شرکت و بازاردر مورد انتشار اوراق قرضه تصمیم میگیرند.
این اوراق به طور عمده در بازارهای خارج از بورس (OTC) دادوستد میشوند. بازار اوراق قرضه نسبت به بازار سهام از ثبات قیمتی بیشتری برخوردار است و عموما نوسانات آن تحت تأثیر نرخ بهره قرار دارد.
این اوراق دو ویژگی قابلتوجه دارند؛ اول اینکه در بازارهای بسیار بزرگ بدهی معامله میشوند و ثانیا حجم آنها با سرعت بسیار زیادی در حال رشد است.
اوراق قرضه در دنیا برخلاف سهام، عمر محدود دو، پنج، ۱۰ و حتی ۳۰ ساله دارند و اعتبار آنها در تاریخ تعیین شده که سررسید نام دارد، به پایان میرسد. اگرچه ورقه قرضه تاریخهای معینی برای پرداخت بهره به همراه دارد، اصل سرمایه (مبلغ اسمی ورقه قرضه) فقط در تاریخ سررسید بازپرداخت میشود.
ویژگیهای اوراق قرضه
دارنده اوراق قرضه در واقع بستانکار شرکت است. او بهعنوان بستانکار، حق دریافت اصل مبلغ اسمی و بهره آن را دارد و حقوق وی در سند قرارداد تعیینشده است. دارنده اوراق قرضه هیچ نوع مالکیتی در شرکت ندارد و چیزی از بابت سود سهم - که به سهامداران پرداخت میشود - دریافت نمیکند.
اوراق قرضه دارای سر رسید مشخص است. برخی از این اوراق در یک مقطع معین زمانی سررسید میشوند و برخی دیگر بهتدریج سررسید میشوند.
اگر ناشر اوراق قرضه ورشکست شود، دارندگان اوراق قرضه در دریافت اصلوفرع سرمایه خود بر صاحبان سهام حق تقدم دارند. اگر شرکتی چند نوع اوراق قرضه منتشر کند، ترتیب اولویت آنها در قراردادهای مربوط، قید میشود.
بعضی از شرکتها برای ایجاد جذابیت و انگیزه بیشتر در سرمایهگذاران اقدام به انتشار اوراق قرضه با وثیقه میکنند؛ مثلاً ممکن است شرکت، زمین یا ساختمان خود را وثیقه اوراق قرضه قرار دهند. هرچند شرکتهای مشهور و معتبر معمولاً اوراق قرضه را بدون وثیقه منتشر میکنند.
بهطورکلی دارندگان اوراق قرضه در زمینه تصمیمگیری شرکت حق رأی ندارند، هرچند ممکن است که دارندگان انواع خاصی از این اوراق در مواردی از تصمیمگیریهای شرکت (مثل انتشار و فروش اوراق قرضههای دیگر یا در موارد ادغام شرکت در شرکتهای دیگر) حق رأی داشته باشند. البته اگر شرکتی شرایط مندرج در قرارداد اوراق قرضه را رعایت نکند، دارندگان اوراق مذکور میتوانند بر بسیاری از فعالیتهای شرکت اعمال قدرت کنند.
اگر اوراق قرضه در قالب عرضه خصوصی به خریدار فروخته شود، فقط ناشر و خریدار، طرفهای قرارداد هستند، ولی اگر اوراق قرضه بهطور عمومی به تعدادی زیادی از خریداران فروخته شود، غیر از طرفهای قرارداد شخص دیگری نیز بهعنوان امین به نمایندگی از دارندگان اوراق مذکور بر اجرای تعهدات شرکت نظارت میکند.
اوراق مشارکت
اوراق مشارکت (Participation Papers)، اوراق بهاداری است که بیانگر مشارکت دارنده آن در یک طرح است. در واقع شخص سرمایه خود را به یک شرکت، کارخانه و. میدهد تا بتواند طرح توسعه خود را اجرا و سود سرمایهگذار را نیز پرداخت کند.
مهمترین جذابیت اوراق مشارکت در مقایسه با سایر انواع اوراق بهادار، تضمین پرداخت سود است.
بهبیاندیگر اوراق مشارکت، اوراق بهادار معمولا با نامی است که با قیمت و مدت معین و برای تأمین بخشی از منابع مالی مورد نیاز طرحهای مورد نظر دولت، شهرداریها، شرکتهای بزرگ دولتی و خصوصی و تحت نظارت بانک مرکزی جهت تأمین مالی آنها منتشر شده و بازپرداخت آن توسط دولت یا بانکها تضمین میشود؛ اوراق مذکور از طریق عرضه عمومی به سرمایهگذاران واگذار میشود.
تضمین پرداخت سود
مهمترین جذابیت اوراق مشارکت در مقایسه با سایر انواع اوراق بهادار، تضمین پرداخت سود است، به این معنا که ویژگی اوراق حق تقدم سهم دارنده این اوراق اطمینان دارد که سود مشخص و تضمین شدهای را بهعنوان سود علیالحساب، در فواصل زمانی معین، دریافت میکند.
ویژگیهای اوراق مشارکت
- قابلیت خریدوفروش در بازار ثانویه
- بازده بدون ریسک برای سرمایهگذاران
- مالکیت بدون حق رأی برای دارندگان اوراق
- معافیت مالیاتی برای سرمایهگذاری در اوراق مشارکت
- تضمین سود و اصل مبلغ سرمایهگذاری برای دارندگان اوراق
- پرداخت سود دورههای معین با کوپنهای ماهیانه، سه ماهانه یا سالانه
- پرداخت سود بهصورت علیالحساب و سود قطعی در سررسید
- تعیین سود ۱۸ تا ۲۲ درصد برای اوراق مشارکت (ممکن است ارقامی دیگری نیز ارائه شود)
تفاوتهای اوراق قرضه با اوراق مشارکت
تفاوت اوراق قرضه و اوراق مشارکت در این است که اولا در اوراق قرضه بهدلیل تعیین بهره مشخص، ماهیت آن مطابق با قوانین بانکداری اسلامی نیست و ثانیا در اوراق قرضه برای وام گیرنده، محدودیت خاصی ایجاد نمیکنند، در حالیکه وجوه دریافتی در اوراق مشارکت حتما باید در طرحهای مشخص تولیدی، عمرانی یا خدماتی به کار گرفته شود و سود قطعی آن پس از پایان طرح، محاسبه و به سرمایهگذار پرداخت شود.
توجه داشته باشید که ناشران اوراق قرضه در بازارهای جهانی دارای رتبهبندی ریسک سرمایهگذاری هستند؛ اوراق قرضه دولتی معمولا کمریسک و با بهره پایین است و در مقابل اوراق قرضه شرکتهای خصوصی، با توجه به رتبهبندی آن شرکتها، دارای نرخ بهره بالاتری نسبت به اوراق دولتی هستند. بدیهی است شرکتهایی که ریسک بالاتری دارند، نرخ بهره اوراق قرضه آنها بالاتر و احتمال «نکول» آنها نیز بیشتر است.
منظور از افزایش سرمایه شرکت چیست؟
ثبت شرکت و تأسیس آن شرایطی دارد که از جمله آن می توان به ثبت میزان سرمایه مشخص به عنوان سرمایه اولیه می باشد.
این میزان سرمایه با گذشت زمان تغییر پیدا می کند و زمانی که شرکت دایره فعالیت خود را گسترده تر می کند به سرمایه اولیه زیادی نیاز دارد. در این زمان شرکت باید به فکر سهام جدیدی باشد و یا مبالغ سهام قبلی را افزایش دهد، به این کار در اصطلاح افزایش سرمایه گفته می شود.
در برخی موارد شرکت ها با هدف اصلاح و بهبود ساختار مالی خود و یا با هدف مشارکت بیشتر سهام داران در خرید سهام و تبدیل آن ها به شرکای شرکت، اقدام به افزایش سرمایه نمایند. از این رو شرکت ها به دلایل مختلفی میزان سرمایه اولیه خود را تغییر می دهند. در این قسمت به بررسی کامل افزایش سرمایه شرکت و دلایل آن می پردازیم . هم چنین می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص افزایش سرمایه شرکتها وارد بخش مربوطه در وبسایت ذهن ناب شوید . یا با راه های ارتباطی زیر با کارشناسان فنی ما تماس بگیرید .
موسسه ثبتی ذهن ناب
آدرس: تهران شیخ بهائی شمالی ضلع جنوب غربی میدان شیخ بهائی کوچه وحدت پلاک ۶ واحد ۳
آدرس وب سایت : https://zehnenaab.com/
نحوه ثبت افزایش سرمایه
کارشناسان تولید محتوای موسسه ثبتی ذهن ناب به صورت دقیق و کلی در رابطه با چگونگی افزایش سرمایه شرکتها توضیح می دهد . همان طور که گفته شد عوامل مختلفی می تواند دلیل افزایش سرمایه یک شرکت شود. در این میان شرکت ها از مسیرهای مختلفی منابع مالی خود را تامین می کنند از این رو نحوه افزایش سرمایه آن ها نیز متفاوت خواهد بود. نحوه تأمین منابع مختلف مالی در شرکت ها باعث به وجود آمدن ۴ دسته کلی ثبت افزایش سرمایه می شود که در ادامه به بررسی تمامی آن ها می پردازیم.
افزایش سرمایه از محل سود ویژگی اوراق حق تقدم سهم انباشته یا همان سهام جایزه
در این روش شرکت ها به طور معمول و در پایان یک دوره مالی و پس از مشخص نمودن میزان دقیق درآمدها و هزینه ها و نیز سودهای تقسیم شده بین سهام داران، تصمیم می گیرند که از محل سود های انباشته شده (سودی که بین سهام داران و شرکا تقسیم نشده و در بخش سود انباشته صورت های مالی شرکت ها مشخص شده است) اقدام به افزایش سرمایه نموده و بدین طریق پروژه و طرح های جدید خود را تامین مالی نمایند.
با این روش قیمت سهام فرد سهام دار که تا قبل از تاریخ افزایش سرمایه مقداری سهام از شرکت در پرتفوی خود داشته، به نسبت افزایش تعداد سهام، کاهش می یابد؛ بنابراین گفته می شود که فرد سهام دار در نتیجه این اقدام شرکت، مقداری سهام جایزه، دریافت نموده است. در حالت کلی در این مدل از افزایش سرمایه توسط شرکت ها، نیازی به وارد نمودن سرمایه خاصی در قالب نقدینگی های جدید توسط شرکت یا سهام داران به جریان سرمایه شرکت ندارد.
افزایش سرمایه از محل آورده نقدی سهام داران
این روش کاملا با روش قبلی متفاوت است به طوری که در این مدل اوراق جدیدی از سمت شرکت به سهام داران ارائه می شود. در این صورت سهام دار باید این اوراق که را که اوراق حق تقدم نام دارند باید در مدت دو ماه ثبت نام و پذیره نویسی کنند که در این روش دو راه در مقابل سهام داران قرار دارد: در حالت اول سهام داران می توانند در این مهلت دو ماهه مبلغی را تحت عنوان مبلغ اسمی که در کشور ایران در حدود 1000 ریال است، به شرکت پرداخت نمایند و حق تقدم های خود را به سهام عادی تبدیل کنند و یا این که حق تقدم های داده شده توسط شرکت را به سهام داران دیگری بفروشند که در هر دو مورد سهام جدیدی به دارایی افراد اضافه می شود.
این روش برای شرکت هایی مناسب است که سود انباشته کمی داشته باشند و توانایی تأمین هزینه پروژه های جدید را نداشته باشند. برای تأمین این هزینه ها از سرمایه داران استفاده می کنند تا سرمایه بیشتری وارد شرکت کنند. همان طور که می دانید صرف سهام و حق تقدم از روش های افزایش سرمایه هستند. در روش صرف سهام شرکت سهام های عرضه شده را به صورت پذیره نویسی در زمان های مختلفی با قیمت بالایی به خریداران می فروشند و اضافه ارزش دریافت شده را به عنوان حساب اندوخته شده نگهداری می کنند و یا با عنوان سهام جدید در اختیار سهام داران قرار می دهند.
افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها
یکی دیگر از روش های افزایش سرمایه در شرکت افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها است. در این روش برخلاف روش های دیگر میزان دارایی سهام داران شرکت تغییری نمی کند بلکه ارزش دارایی های ثابت شرکت افزایش پیدا می کند. در حقیقت می توان گفت این روش بیشتر با عملیات حسابداری سر و کار دارد به این صورت که با افزایش دارایی شرکت در معادله بدهی + سرمایه = دارایی، تعداد سهام آنها به نسبت کاهش قیمت سهام، افزایش می یابد بدون این که سرمایه خاصی به شرکت وارد شود. دارایی های ثابت شرکت با به روز رسانی ارزش آن ها افزایش پیدا می کنند. این دارای ها شامل ساختمان، زمین، ماشین آلات و تجهیزات هستند.
کدام روش افزایش سرمایه برای شرکت مناسب است؟
هر یک از روش های افزایش سرمایه ویژگی های متفاوتی دارند از این رو نمی توان گفت کدام یک بهتر است. برای مثال ممکن است روش حق تقدم برای یک شرکت مناسب ترین گزینه باشد در حالی که برای شرکت دیگر مناسب نباشد. بهتر است بدانید در حالت کلی روش افزایش سرمایه هر شرکت به ساختار و وضعیت مالی و افق برنامه ریزی خود، در هر برهه از زمان بستگی دارد.
برای شرکت هایی که رو به ورشکستگی هستند قطعا استفاده از روش هایی مانند حق تقدم و صرف سهام گزینه مناسبی نخواهد بود و هیچ کمکی به بهبود وضعیت شرکت نخواهد کرد. برای چنین شرکت هایی نباید از ورود سرمایه جدید استفاده کرد و روش تجدید ارزیابی دارایی ها بهترین گزینه است. برای شرکت هایی که در وضعیت عادی قرار دارند روش های افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و همچنین روش صرف سهام روش مناسبی خواهند بود.
آیا همه شرکت ها نیاز به افزایش سرمایه دارند؟
شرایط همه شرکت ها یکسان نمی باشد از این رو گاهی اوقات برخی از شرکت به دلیل داشتن سود انباشته مناسب افزایش سرمایه از محل سود انباشته خود می کنند و از ورود سرمایه جدید به شرکت جلوگیری می کنند. برخی از شرکت های دیگر نیز از طریق حق تقدم سرمایه شرکت را افزایش می دهند در این روش هم آورده نقدی به شرکت و بازار افزایش پیدا می کند و هم منابع لازم برای تامین مالی طرح های آینده فراهم می شود.
افزایش سرمایه به چه مراحلی نیاز دارد؟
شرکت هایی که اقدام به افزایش سرمایه می کنند باید مراحلی را طی کنند که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم.
اولین مرحله برای افزایش سرمایه تشکیل جلسه بین هیئت مدیره و چند تن از سهام داران به نمایندگی از کل سرمایه گذاران در شرکت است. در این جلسه باید افزایش سرمایه شرکت بررسی شده و مورد تایید افراد حاضر قرار گیرد.
بعد از تایید افزایش سرمایه نوبت به حسابرس شرکت می رسد. در این مرحله باید حسابرس به طور کامل تمامی جوانب را بررسی کند و ایرادات موجود را در اختیار افراد قرار می دهد تا بعد از حل شدن آن افزایش سرمایه توسط حسابرس تائید گردد.
در مرحله قبل صورتجلسه ای تنظیم می شود که در این جلسه آن صورتجلسه در کنار مدارک مورد نیاز در سامانه اداره ثبت می شود و سپس توسط پست به اداره ثبت ارسال می شود. در اداره ثبت تمامی مدارک مورد بررسی قرار می گیرد اگر ایرادی نداشته باشد آگهی می شود.
بعد از این که آگهی توسط اداره ثبت صادر شد، آگهی برای آگاه سازی سهامداران و افراد دیگر در روزنامه رسمی درج می شود.
این مرحله برای تمامی شرکت ها وجود ندارد بلکه فقط برای شرکت هایی است که بورسی باشند. در این مرحله اطلاعات از طریق سایت کدال در اختیار سهام داران قرار می گیرد.
راههای ارتباط با ما
آدرس: تهران شیخ بهائی شمالی ضلع جنوب غربی میدان شیخ بهائی کوچه وحدت پلاک ۶ واحد ۳
دیدگاه شما