درآمد به ازای هرسهم (EPS)

شنبه 30 تیر 1397 | 387 بازدید | آموزش

آیا نسبت قیمت به درآمد یا P/E آن‌قدر که سرمایه‌گذاران فکر می‌کنند، مهم است؟

یاد بگیرید از نسبت قیمت به درآمد و قیمت به فروش به درستی استفاده کنید.

نسبت‌های مالی ابزار مناسبی برای یافتن رابطه بین داده‌ها و اطلاعات مختلف مالی است و به اعداد و ارقام حسابداری معنی و مفهوم می‌بخشد. این نسبت‌ها به نظر پیچیده می‌رسند، اما یادگیری آن‌ها ساده‌تر از آن چیزی است که فکر می‌کنید یکی از این نسبت ها نسبت قیمت به درآمد است. فرض کنید قصد دارید سهام شرکتی را بخرید، بعد از بررسی صورت‌هایی مالی شرکت، متوجه شدید که سود امسال آن ۱۰ میلیارد تومان بوده است. فوق‌العاده به نظر می‌رسد. بااین‌حال برای آگاهی بیشتر، به سراغ سود سال‌های قبل و سود سایر شرکت‌ها می‌روید. اگر شما متوجه شوید که سود سایر شرکت‌های مشابه، در سال جاری ۵۰ میلیارد بوده است، چه‌کار می‌کنید؟ آیا نظرتان در مورد شرکت تغییر می‌کند؟ حالا فرض کنید سود شرکت در سال گذشته ۵۰ میلیارد بوده است. حالا چه؟ آیا هنوز سود ۱۰ میلیاردی فوق‌العاده است؟

دو نسبت بسیار مهم و کلیدی وجود دارد که به شما کمک می‌کند تصمیم بهتری بگیرید:

• نسبت قیمت به درآمد یا P/E
• نسبت قیمت به فروش یا PSR

در ادامه توضیحاتی در مورد هر یک از این نسبت‌ها و نحوه کاربرد آن‌ها برای شما ارائه می‌کنیم.

نسبت قیمت به درآمد P/E

نسبت قیمت به درآمد یکی از شناخته‌شده‌ترین معیارها برای شناسایی سهام ارزشمند است و به همین دلیل یکی از مهم‌ترین ابزار برای تحلیل سهام شرکت‌هاست و معمولاً در وب‌سایت‌ها و روزنامه‌های خبری گزارش می‌شود. علت اینکه این نسبت در بین سرمایه‌گذاران محبوبیت زیادی دارد این است که بین قیمت جاری سهم و سودی که در صورتحساب سود و زیان گزارش شده است، ارتباط برقرار می‌کند. P در این نسبت قیمت بازار سهم است. یعنی قیمت امروز سهم در بازار بورس. E هم نشانده سود هر سهم یا EPS سالانه است. فرض کنید سهم الف امروز در بورس به قیمت ۲۵۰ تومان معامله شد. همین‌طور سود هر سهم الف در گزارش‌های مالی ۲۵ تومان گزارش شده است. بنابراین P/E سهم الف ۱۰ است. اگر در روزهای آتی قیمت هر سهم افزایش یابد و به ۳۰۰ تومان برسد P/E نیز افزایش و برابر با ۱۲ می‌شود. اساساً هرچقدر که قیمت سهم بیشتر شود، شما ملزم به پرداخت مبلغ بالاتری به ازای هر ریال سود شرکت هستید. در مثال فوق وقتی قیمت ۲۵۰ تومان است، شما به ازای هر ریال سود شرکت ۱۰ ریال پرداخت می‌کنید درصورتی‌که افزایش قیمت موجب می‌شود شما به ازای هر ریال سود، ۱۲ ریال پرداخت نمایید.

حالا چرا افراد به‌جای خرید سهامی که P/E پایینی دارد، در سهامی سرمایه‌گذاری می‌کنند که نسبت قیمت به درآمد آن بالاست؟ به خاطر داشته باشید که سرمایه‌گذاران بر مبنای انتظارات و پیش‌بینی‌های خود در بورس خریدوفروش می‌کنند. شاید آن‌ها خبرهایی شنیده‌اند که در صورت واقعیت داشتن، باعث می‌شود سود هر سهم شرکت دو برابر شود. در این صورت بعد از انتشار خبر افزایش سود هر سهم با فرض ثابت ماندن قیمت نسبت قیمت به درآمد نصف خواهد شد و این اتفاق، سود بسیاری را برای سرمایه‌گذاران به همراه خواهد داشت. خبر بد اینکه در صورت رخ ندادن آن خبر، به‌زودی قیمت سهم کاهش می‌یابد و سرمایه‌گذارانی که باهدف افزایش قیمت اقدام به خرید سهم کرده بودند، ضرر می‌کنند.

با مثالی اهمیت نسبت قیمت به درآمد را به شما نشان می‌دهیم. فرض کنید دوست شما قصد دارد فروشگاه خود را یکجا بفروشد. سود سالانه فروشگاه ۲۰ میلیون تومان است. از او می‌پرسید با چه قیمتی حاضر به فروش کسب‌وکار خودش است او پاسخ می‌دهد یک میلیارد تومان.

انسان عاقل هرگز چنین پیشنهادی را قبول نمی‌کند. اگرچه فروشگاه سودآور است اما سرمایه‌گذاری یک‌میلیاردی برای سود ۲۰ میلیونی اصلاً منطقی نیست. درواقع فروشگاه گران است و بسیار بیشتر ازآنچه باید، ارزش‌گذاری شده است. P/E این سرمایه‌گذاری ۵۰ است و بسیار بالاست. حالا اگر دوست شما این فروشگاه را با قیمت ۱۰۰ میلیون تومان بفروش برساند، چه؟ منطقی است و ارزش سرمایه‌گذاری دارد. در این صورت P/E این سرمایه‌گذاری ۵ است و عددی معقول به حساب می‌آید.

P/E‌پاسخ این سؤال را می‌دهد که آیا سرمایه‌گذاری گران است یا ارزان؟ به‌عنوان یک قاعده کلی P/E‌ پایین سهم، مطمئن‌تر است و P/E بالاتر نشان‌دهنده ریسک بیشتر است.

وقتی گفته می‌شود P/E‌ سهم الف بالاست باید این سؤال را پرسید که نسبت به چه چیزی؟ و باید P/E‌ را با موارد زیر مقایسه کنید.

• P/E شرکت را با P/E صنعت مقایسه کنید.
• P/E شرکت را با P/E بازار مقایسه کنید.
• P/E فعلی شرکت را با P/E شرکت در دوره‌های سه‌ماهه، شش‌ماهه، یک‌ساله و دوساله قبل مقایسه کنید.
• P/E پایین همیشه به معنی سهام ارزشمند نیست. موارد بنیادی دیگر را هم در نظر بگیرید.
• P/E بالا همیشه بد نیست. چنانچه از پیش‌بینی خود مطمئن هستید و شرکت هم وضعیت خوبی دارد، سرمایه‌گذاری کنید.

نسبت قیمت به فروش PSR

نسبت قیمت به فروش، از تقسیم قیمت سهم بر فروش آن به دست می‌آید. ازآنجاکه در گزارش‌های مالی شرکت فروش به ازای هر سهم اعلام نمی‌شود، لذا برای محاسبه این نسبت می‌توان فروش کل را بر تعداد سهام منتشرشده شرکت تقسیم کرد و به‌این‌ترتیب این نسبت را محاسبه نمود.

به‌عنوان یک قاعده کلی سهامی که نسبت PSR آن یک یا کمتر از یک است، گزینه بسیار خوبی برای سرمایه‌گذاری است. در نظر بگیرید شرکت الف در سال یک میلیارد تومان فروش دارد و ارزش بازار آن ۹۵۰ میلیون تومان است. در این صورت PSR شرکت الف ۰٫۹۵ است یعنی شما می‌توانید ۱۰۰ تومان فروش شرکت را به قیمت ۹۵ تومان بخرید و درصورتی‌که سایر عوامل مساعد باشد، خرید سهام این شرکت احتمالاً یک سرمایه‌گذاری ارزشمند است.

شما می‌توانید در موقعیت‌های زیر از نسبت PSR‌ برای تخمین سهام استفاده کنید:

• از این نسبت در کنار سایر نسبت‌ها و اطلاعات برای تخمین استفاده کنید تا تصمیم جامعی در مورد سهام شرکت بگیرید.
• اگر قصد دارید سهامی را تخمین بزنید که سال گذشته زیان ده بوده است یا اطلاعات مربوط به سود آن در دسترس نیست از نسبت PSR استفاده کنید.
• اگر قصد دارید در مورد سلامت مالی شرکت مطمئن شوید از این نسبت استفاده کنید. چراکه دست‌کاری میزان فروش شرکت سخت‌تر از دست‌کاری سود آن از طریق تغییر روش‌های حسابداری است.
• از این نسبت بیشتر برای شرکت‌های تولیدی استفاده کنید، نه شرکت‌های خدماتی. چون محاسبه فروش محصول ساده‌تر از محاسبه فروش خدمات است.

نسبت قیمت به فروش شرکت را با سایر شرکت‌ها در صنعت و بازار و همین‌طور میانگین صنعت و بازار مقایسه کنید تا دید کامل‌تری نسبت به ارزش شرکت پیدا کنید.

درآمد به ازای هرسهم (EPS)

شنبه 30 تیر 1397 | 387 بازدید | آموزش

eps چیست؟

خلاصه اصطلاح earning per share یا سود هر سهم است. هرگاه کل سود پس از کسر مالیات را به تعداد سهام تقسیم نماییم؛ سود هر سهم بدست می‌آید.
EPS پیش‌‎بینی شده : عبارت است از سود هرسهم که شرکت برای سال مالی که در پیش است پیش‌بینی می‌کند.
EPS تحقق یافته : عبارت است از سود هرسهم که در دوره مالی گذشته به هر سهم تعلق گرفته است.
تعدیل EPS : شرکت‌ها در ابتدای سال مالی EPS خود را پیش‌بینی می‌کنند که به آن EPS پیش‌بینی شده می‌گویند. ولی گاهی این سود کمتر و گاهی بیشتر از پیش‌بینی درمی‌آید.
تعدیل EPS به این معناست که با بررسی مشخص می‌شود سود پیش‌بینی شده کمتر یا بیشتر از مبلغ پیش‌بینی شده درآمده است.نسبت قیمت به درآمد یا “ای‌پی‌اس” معمولا به عنوان یکی از مهمترین متغیرها درآمد به ازای هرسهم (EPS) در تعیین قیمت سهم است. eps همچنین یک جزء اصلی در محاسبه ارزیابی سهام با توجه به قیمت آن است.
یکی از جنبه‌های مهم EPS که معمولا در محاسبات نادیده گرفته می‌شود، میزان سرمایه موردنیاز برای ایجاد درآمد خالص است. دو شرکت می‌توانند رقم EPS یکسانی داشته باشند اما یکی از آنها این رقم سود به ازای هر سهم (EPS) را با سرمایه‌گذاری کمتری بدست آورده است. ناگفته پیداست شرکتی که با سرمایه کمتری بتواند سود بیشتری بسازند کارآمدتر از دیگریست و اگر همه فاکتورهای دیگر مساوی باشد، معمولا شرکت بهتری برای سرمایه‌گذاری است.
سرمایه‌گذاران همچنین باید از دستکاری EPS آگاه باشند. مهم است که روی یک فاکتور مانند EPS یا P/E به تنهایی تکیه نکنیم و آنها را با سایر معیارها و تحلیل‌ها استفاده نماییم.

نسبت قیمت به درآمد (P/E) در شرکت های بورس چیست؟

نسبت قیمت به درآمد یا P/E، یکی از قدیمی ترین و شناخته شده ترین معیارها برای ارزش گذاری سهام شرکت ها است. در تحلیل بنیادی از این نسبت برای تشخیص ارزشمندی قیمت سهم نسبت به سودآوری شرکت استفاده می شود.

نسبت قیمت به درآمد (Price-to-Earnings Ratio) هر سهم، بیانگر آن است که قیمت سهام شرکت، چند برابر میزان سود نقدی است که شرکت به هر سهم خود اختصاص می دهد. به عبارت دیگر، این نسبت نشان می دهد که آیا قیمت سهام به نسبت سودی که بین سهامدارانش توزیع می کند، ارزش دارد.

هر چند محاسبه Price-to-Earnings Ratio، ساده به نظر می رسد، اما تحلیل آن دشوار است.

P/E هر سهم بصورت زیر قابل محاسبه است:

مثال: شرکتی را در نظر بگیرید که قیمت هر سهم آن در حال حاضر برابر با 600 تومان است. EPS یا سود این شرکت به ازای هر سهم در سال گذشته، 60 تومان گزارش شده است. بنابراین نسبت P/E شرکت از تقسیم عدد 600 به 60 به دست می آید و برابر با 10 خواهد بود.

غالبا آخرین سود هر سهم که در گزارش مالی شرکت آورده شده است، در محاسبه این نسبت استفاده می شود.

انواع P/E برای ارزش گذاری سهام شرکت ها

• P/E دنباله دار: P/E را كه بر مبنای آخرین EPS محاسبه می شود، بعضا نسبت قیمت به درآمد دنباله دار نیز می گویند.
• P/E پیشتاز: این EPS معمولا معرف سود برآوردی سال آینده است. در این صورت به نسبت قیمت به درآمد محاسبه شده P/E برآوردی یا پیشتاز گفته می شود.

کاربرد نسبت قیمت به درآمد

P/E یک سهم به ما می گوید که سرمایه گذاران چند ریال حاضرند به ازای هر ریال سود یک شرکت پرداخت نمایند. به همین جهت به آن ضریب سهام نیز می گویند. به عبارت دیگر اگر P/E یک سهم 500 باشد بدین معنی است که سرمایه گذلران حاضرند 500 ریال برای هر ریال از سود این سهم بپردازند.

نکاتی در مورد نسبت قیمت به درآمد (P/E)

۱- معمولا نسبت قیمت به درآمد شرکت های خوب و رو به رشد، بالا است.
۲- نسبت قیمت به درآمد بزرگ نشان دهنده خوش بینی و نسبت قیمت به درآمد کوچک، نشان دهنده بدبینی عموم سرمایه گذاران درباره آینده شرکت است.
۳- P/E تا زمانی بالا خواهد بود که عموم سرمایه گذاران به توانایی رشد و تحقق سود یا افزایش قیمت سهام یک شرکت اعتقاد داشته باشند. به محض اینکه این اطمینان در قابیلت سودآوری شرکت سهامی از بین برود، این نسبت افت خواهد کرد.
4- نسبت قیمت به درآمد نشان دهنده سطح ریسک یک سهم نیز است. هر چه نسبت قیمت به درآمد بالاتر باشد، ریسک سهم بالاتر خواهد بود.
5- در صورت منفی شدن بازار تمایل به فروش سهام با P/E بالا نسبت به سایر سهام افزایش می یابد.
6- هنگامی که شرکت ها دوره رشد خود را پشت سر می گذارند سود آنها تثبیت و نسبت P/E آنها تعدیل می شود.
7- مشکل بزرگ محاسبه P/E مربوط به شرکت هایی است که سود آور نیستند و از این رو EPS منفی دارند. در خصوص چگونگی رفتار با این پدیده دیدگاه های متفاوتی وجود دارد. برخی قائل به وجود نسبت قیمت به درآمد منفی هستند، گروهی در این حالت نسبت قیمت به درآمد را صفر می دانند و بسیاری دیگر هم معتقدند که دیگر P/E محلی از اعراب ندارد.

تنها با اتكا به P/E معامله نكنید. یكی از بدترین اشتباهاتی كه سرمایه­ گذاران غیرحرفه­ ای مرتكب می­ شوند خرید سهام صرفا به اتكای P/E بالا یا پایین است.

آشنایی با مفهوم EPS در بورس

EPS خلاصه اصطلاح earning per share یا سود هر سهم است. هرگاه کل سود پس از کسر مالیات را به تعداد سهام تقسیم نماییم؛ سود هر سهم بدست می‌آید.

آشنایی با مفهوم EPS در بورس

سود پیش بینی شده یا ( EPS ) چیست؟

یکی از ابتدایی‌ترین مفاهیمی که در بازار بورس وجود دارد و انتظار می‌رود شما به عنوان یک سرمایه‌گذار بورسی به آن آگاهی داشته باشید، اطلاع از سود پیش بینی شده یا همان EPS سهام موجود در بازار است. اغلب شرکت‌ها در یک ماه پایانی هرسال مالی، بودجه سال آینده خود را منتشر می‌کنند. یکی از مهم‌ترین اطلاعات درج شده در بودجه شرکت‌ها، پیش‌بینی مقدار سود هر سهم آن‌ها است.

به‌عنوان‌ مثال، یک شرکت در اسفند ماه سال ۱۳۹۷ پیش‌بینی می‌کند که در پایان سال مالی ۱۳۹۸ به ازای هر سهم، ۱۰۰ تومان سود به سهامداران خود بپردازد. همچنین تحلیلگران و شرکت‌های مشاوره سرمایه‌گذاری نیز اقدام به پیش‌بینی سود شرکت‌ها کرده و بعضا گزارش‌هایی از سود پیش‌بینی اجماع تحلیلگران را منتشر می‌کنند. (1) نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشید آن است که در ایران EPS دیگر از سمت شرکت‌ها ارائه نمی‌شود.

این تعریف نشان از اهمیت شناخت و آگاهی فعالان بورسی از EPS شرکتی است که می‌خواهند سهام آن را بخرند. در واقع شما می‌توانید با استفاده از شاخص EPS سود سال آینده شرکت مورد نظرتان را حدس بزنید و با آگاهی نسبت به تحلیل تحلیل کنندگان و اطلاعاتی که شرکت‌ها در اختیار شما می‌گذارند، نسبت به خرید و فروش سهام اقدام کنید. EPS یک شاخص جهانی است و این تعریف دقیقا در اکثر بازارهای بورسی دنیا، به شما اطلاعاتی از یک جنس را ارائه می‌کنند.

به‌عنوان مثال تامسون رویترز از سال ۱۹۷۶، شاخص پیش بینی سودآوری بیش از ۴۰ ‌هزار شرکت را ارائه می‌کند و یکی از پیشتازان این اقدام در سطح بین‌الملل محسوب می‌شود. در تهیه این گزارش بیش از ۳۰ هزار تحلیلگر از سه هزار شرکت، تامسون رویترز را همراهی و به هرچه دقیق‌تر شدن این آمار کمک می‌کنند .

شرکت Zacks نیز نمونه دیگر شرکت‌های پیش بینی کننده سود سهام است که از سال ۱۹۸۱ پیش‌بینی سود بیش از چهار هزار شرکت بورسی را با مشارکت بیش از دو هزار و ۶۰۰ تحلیلگر ارائه می‌کند. شرکت‌های فکت‌ست، اس‌اند‌پی کپیتال آی‌کیو و بلومبرگ نیز دیگر شرکت‌هایی هستند که به جمع‌آوری پیش‌بینی سود مورد اجماع کارشناسان می‌پردازند.(2)

تعدیل مثبت یا منفی سود

پس از آشنایی با مفهوم سود پیش بینی شده، نیاز است که شما را با مفهوم تعدیل مثبت یا منفی سود نیز آشنا بسازیم. شرکت‌های پذیرفته شده در بورس وظیفه دارند، به‌طور مستمر و در دوره‌های سه ‌ماهه، عملکرد واقعی خود را بررسی کرده و ضمن مقایسه عملکرد واقعی با بودجه پیش‌بینی شده، پیش‌بینی جدید خود از میزان سودآوری شرکت براساس عملکرد واقعی به بازار منعکس کنند. (3)

لازم به ذکر است در اوایل سال ۱۳۹۷ سازمان بورس و اوراق بهادار تصمیم گرفت شرکت‌های پذیرفته شده در بورس، به‌جای پیش‌بینی و اعلام سود سالیانه، فقط گزارش تفسیری منتشر کنند تا همانند سایر نقاط دنیا، ‌ ‍پیش‌بینی سود توسط شرکت‌های مشاوره سهام و تحلیلگران مستقل، در بازار بورس تهران نیز منتشر شود.

همچنین اخیرا برخی شرکت‌های تحلیلگری اقدام به انتشار ‍پیش‌بینی سود از نظر تحلیلگران کرده‌اند که می‌تواند مورد توجه سرمایه‌گذارانی قرار گیرد که می‌خواهند در بازار بورس تهران به فعالیت خود ادامه دهند.

باید به این نکته توجه داشته باشید که آگاهی از دو شاخص و مولفه مهم، یعنی سود پیش بینی شده و تعدیل مثبت یا منفی سود، به شما کمک می‌کند که ریسک سرمایه خود را کاهش دهید. در مورد مفهوم ریسک سرمایه در ادامه صحبت خواهیم کرد اما در این بخش لازم است بدانید که علاوه بر شناخت این دو شاخص، باید به طور مداوم در این زمینه تمرین داشته باشید و در فواصل زمانی متفاوت، این شاخص‌ها را برای چندین شرکت متفاوت مقایسه کنید.

نسبت قیمت به درآمد یا «ای‌پی‌اس» معمولا به عنوان یکی از مهمترین متغیرها در تعیین قیمت سهم در نظر گرفته می‌شود. EPS همچنین یک جزء اصلی در محاسبه ارزیابی سهام با توجه به قیمت آن است . یکی از جنبه‌های مهم EPS که معمولا در محاسبات نادیده گرفته می‌شود، میزان سرمایه موردنیاز برای ایجاد درآمد خالص است.

دو شرکت می‌توانند رقم EPS یکسانی داشته باشند، اما یکی از آن‌ها این رقم سود به ازای هر سهم EPS را با سرمایه‌گذاری کمتری بدست آورده است. ناگفته پیدا است شرکتی که با سرمایه کمتری بتواند سود بیشتری بسازد، کارآمدتر از دیگری است و اگر همه فاکتورهای دیگر مساوی باشد، معمولا شرکت بهتری برای سرمایه‌گذاری است. باید به این نکته توجه داشته باشید که اقدام به خرید و فروش سهام تنها با نگاه به شاخص EPS یک ریسک بسیار زیاد و ناشی از اطلاعات پایین نسبت به بازار بورس است.

ریسک سرمایه چیست؟

در بحث سرمایه گذاری، ریسک به شانس از بین رفتن ارزش یک دارایی اطلاق می‌شود. یعنی اینکه دارایی‌هایی که روی آن سرمایه گذاری کرده‌اید، ارزش خود را از دست بدهند و پولی که برای به دست آوردن آن دارایی پرداخت کرده بودید نیز از بین برود. برخی از ریسک‌های سرمایه‌گذاری بر روی اوراق بهادار عبارت است از: اعلام نشدن سود سهام، پایین بودن میزان سود هرسهم، کاهش قیمت هرسهم.(4)

دانستن ریسک سرمایه‌گذاری در زمینه هر صنعت و فعالیتی، از اهمیت بالایی برخوردار است. اما به نظر شما علت این حرف چیست؟ باید توجه داشته باشید که فعالیت در هر صنعت و بازاری، تا اندازه‌ای ریسک دارد. اگرچه ممکن است ریسک فعالیت شما عدد بسیار پایینی باشد، باید نسبت به جوانب آن شناخت داشته باشید، حال آنکه بازار بورس به ویژه در ایران، ریسک زیادی دارد و باید با شناخت، در آن فعالیت کرد.

ریسک بازار، ریسک صنعت، ریسک نرخ بهره، ریسک سرمایه‌گذاری مجدد و ریسک نرخ ارز، از جمله مفاهیمی است که هنگام صحبت از ریسک سرمایه‌گذاری در بورس مطرح می‌شوند، باید نسبت آن‌ها نیز شناخت کافی داشت. ریسک بازار یا ریسک سیستماتیک که به آن بتا نیز گفته می‌شود، مربوط به سرمایه گذاری در همه دارایی‌ها است.

باید توجه داشته باشید که ریسک بازار قابل حذف نیست. ریسک صنعت نیز مربوط به بخش‌ها و صنایع خاصی از سرمایه گذاری ریسک صنعت گفته می‌شود. ریسک نرخ بهره به طور چشمگیری در سرمایه‌گذاری اوراق مشارکت قابل مشاهده است، جایی ‌که افزایش نرخ بهره بانکی منجر به کاهش قیمت اوراق مشارکت می‌شوند و به ارزش سرمایه گذاری‌های اوراق مشارکت، آسیب می‌رسانند. کاهش نرخ بهره و تغییر شرایط اقتصادی نیز ریسک سرمایه‌گذاری مجدد را دچار مشکل می‌کنند. در مورد ریسک ارز نیز باید بیان کرد که این نوع ریسک زمانی رخ می‌دهد که شما در بورس کشوری دیگر سرمایه گذاری می‌کنید. (5)

جمع بندی

آشنایی با مفاهیم مختلف در بورس، به شما کمک می‌کند که در بازار بورس، کاملا مطلع عمل کنید و ریسک سرمایه‌گذاری کمتری را متحمل شوید. آشنایی صرف با شاخص‌های بازار بورس، برای کار شما کافی نخواهد بود و شما نیاز دارید که هر یک از شاخصه‌ها را در بازار واقعی نیز بسنجید و اثرات هر کدام را پیش بینی کنید.

سود عملیاتی و اهمیت آن در تحلیل بنیادی سهم

سود عملیاتی چیست و چه اهمیتی در تحلیل بنیادی دارد؟ همان گونه که می‌دانید تحلیل بنیادی سهام یکی از روش های تحلیلی برای بررسی یک سهم می‌باشد که تحلیلگران بنیادی زیادی از این روش برای تحلیل سهم استفاده می‌کنند. یک معامله گر موفق الزاما یک تحلیلگر بنیادی نیست اما عدم توجه به بنیاد سهم در بازار بورس میتواند ریسک سرمایه گذاری شما را افزایش دهد. موضوعات مختلفی در تحلیل بنیادی سهم مورد بررسی قرار می‌گیرد که یکی از مهم ترین آن سود عملیاتی شرکت‌های بورسی است. در این مقاله قصد داریم به معرفی این پارامتر و اهمیت آن در بررسی بنیادی یک سهم بپردازید. با ما همراه باشید.

سود عملیاتی چیست؟

هر شرکتی در یک زمینه خاص فعالیت میکند که موضوع فعالیت آن، هنگام تاسیس شرکت به وضوح در اساسنامه شرکت قید شده است. شرکت از این فعالیت ها که میتواند تولیدی، واسطه گری، سرمایه گذاری، خدماتی و غیره باشد، درامدی کسب میکند. اما طبیعتا هزینه هایی را نیز متحمل خواهد شد. این هزینه ها میتواند شامل حقوق کارمندان، هزینه های جانبی، مواد اولیه و غیره باشد. کلیه درآمدهایی که شرکت‌ها از طریق انجام فعالیت اصلی خود کسب نمایند، درآمدهای عملیاتی شرکت نامیده میشود. زمانی هزینه های جاری شرکت را از این درامد کم کنیم، سود عملیاتی شرکت بدست می آید. در واقع سود عملیاتی برابر است با درآمد عملیاتی شرکت منهای هزینه های شرکت. اما در اینجا توجه به مفهوم حاشیه سود نیز اهمیت دارد.

سود عملیاتی به ازای هر سهم پس از کسر مالیات

تا اینجا با سود عملیاتی شرکت‌ها آشنا شدیم. اگر سود عملیاتی شرکت را پس از کسر مالیت، بر تعداد سهام شرکت تقسیم کنیم، سود عملیاتی به ازای هر سهم مشخص میشود. این سود با اصطلاح EPS یا همان سود سهم شناخته می‌شود. تمامی این مفاهیم را میتوان برای تعیین ارزیابی قیمت سهام یک شرکت مورد استفاده قرار داد. در ادامه به این موضوع خواهیم پرداخت.

حاشیه سود چیست؟

حاشیه سود عملیاتی، (Operating Profit Margin) این نسبت از تقسیم سود عملیاتی به در آمد بدست می‌آید. این نسبت معیار قوی‌تری برای ارزیابی سودآوری و فروش است. با در نظر گرفتن سود شرکت قبل از کسر مالیات، حاشیه سود عملیاتی منعکس‌کننده موفقیت مدیریت شرکت در ایجاد سود از عملیات و فعالیت‌های جاری شرکت است. در واقع این پارامتر نشان دهنده این موضوع است که فعالیت شرکت توجیه اقتصادی دارد یا خیر و به طور کلی پارامتری است که میتوان شرکت‌های مختلف را به کمک آن با یکدیگر مقایسه کرد.

سود غیر عملیاتی چیست؟

معمولا در کنار سود عملیاتی، مفهوم سود غیر عملیاتی وجود دارد که در تحلیل بنیادی استفاده میشود. البته این پارامتر اهمیت کمتری برای سرمایه گذاران بورسی دارد. دلیل آن را در ادامه ذکر خواهیم کرد. سود غیرعملیاتی ناشی از فعالیت‌های غیرمرتبط با موضوع اصلی فعالیت شرکت است. معمولاً سود غیرعملیاتی مربوط به سود حاصل از فروش دارایی‌های غیرمنقول، سود حاصل از سرمایه‌گذاری‌ها و سهام، سود حاصل از اوراق مشارکت یا سپرده بانکی می‌باشد که ممکن است بخشی یا کلی از آن به صورت مستمر اتفاق نیافتد و تنها در یک زمان محقق شود. البته به این نکته توجه کنید که یک شرکت سرمایه گذاری، سود ناشی از سرمایه گذاری، سود عملیاتی محسوب میشود. این غیر مستمر بودن سود عملیاتی است که از اهمیت آن میکاهد. البته این به منظور بی اهمیت بودن آن نیست.

یک مثال برای سود غیر عملیاتی یک شرکت

در اینجا برای روشن شدن موضوع به مثال زیر توجه کنید. فرض کنید یک شرکت ساختمانی که در زمینه ساخت و ساز ساختمان فعالیت میکند، بخشی از سرمایه خود را در سال‌های گذشته زمینی به بهای تمام شده 1 میلیارد تومان خریداری و در دفاتر شرکت بهای تمام شده تاریخی آن به همین عدد نیز ثبت‌ شده است. حال بعد از چندین سال زمین مذکور توسط شرکت به مبلغ 2 میلیارد تومان به‌ فروش می‌رسد، این سود 1 میلیارد تومانی همان سود غیرعملیاتی ناشی از فروش زمین است که در صورت‌های مالی سود و زیان در سر فصل درآمد‌های غیرعملیاتی و متفرقه ثبت می‌شود. نکته این است که این سود در سال بعد قرار نیست تکرار شود. از این رو نباید مانند سود عملیاتی در ارزش گذاری سهام شرکت محاسبه شود.

اهمیت سود عملیاتی در تحلیل بنیادی

آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.

آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .

در تحلیل بنیادی سهام، سود عملیاتی جایگاه مهمی دارد. چرا که سود آوری حال و آینده شرکت رابطه مستقیمی با ارزش سهام یک شرکت دارد. همان طور که میدانید نسبت P/E یا همان قیمت بر سود سهم، پارامتر مهمی برای یک سهم به شمار می‌رود. اگر با مفهوم نسبت P/E آشنا نیستید پیشنهاد میکنم ابتدا مقاله نسبت P/E در بورس چیست و چگونه محاسبه می‌شود را مطالعه کنید.

همان گونه که ذکر شد، EPS سود هر سهم است که از تقسیم سود عملیاتی (پس از کسر مالیات) بر تعداد سهام شرکت بدست می‌آید. در نسبت P/E در واقع E همان EPS است. بنابراین افزایش سود عملیاتی شرکت به معنی کاهش نسبت P/E است که باعث می‌شود ارزش سهام بیشتر شود.

چیزی که برای یک تحلیلگر بنیادی مهم است، سود(EPS) آینده سهم است نه سود فعلی!

مثالی برای تاثیر سود سهم بر قیمت سهم

اجازه بدهید کل مطلب بالا را با زبانی ساده بیان کنیم. فرض کنید یک شرکت (با EPS معادل 100 تومان) گزارش میدهد و اعلام میکند سود عملیاتی شرکت یک باره 200 تومان به ازای هر سهم شده است. فرض کنید نسبت P/E سهم پیش از این 8 بوده است. با سود جدید، این نسبت 4 خواهد شد. برای اینکه دوباره این نسبت به 8 برسد، طبیعتا قیمت سهم نیز باید به همان نسبت رشد کند. به عبارتی اگر قرار باشد نسبت P/E ثابت بمونه، قیمت نیز باید دو برابر شود. یعنی اگر قیمت سهم 800 بوده است (8=P/E=800/100) حال باید قیمت سهم به 1600 تومان برسد (P/E=1600/200=8). بنابراین می‌بینیم سود عملیاتی یک شرکت میتواند تا چه حد اهمیت داشته باشد. حال این مسئله را برای سود غیر عملیاتی بررسی میکنیم.

تاثیر سود غیر عملیاتی بر قیمت سهم

حال دوباره مثال بالا را در نظر بگیرید با این تفاوت که فرض کنید سود عملیاتی شرکت تغییری نکرده است ولی شرکت توانسته است 100 تومان سود غیر عملیاتی به ازای هر سهم بسازد. خوب در این صورت تغییری در نسبت P/E حاصل نمیشود زیرا که E تغییری نکرده است. حال چگونه باید این سود عملیاتی خودش را در قیمت سهم نشان دهد؟ خیلی ساده است. باید این سود را به قیمت فعلی سهم اضافه کرد تا ارزش سهم مشخص شود. بنابراین در مثال بالا که قیمت سهم 800 تومان بوده، با خبر سود غیر عملیاتی 100 تومانی، قیمت سهم درآمد به ازای هرسهم (EPS) باید 900 تومان شود. این جاست که تفاوت اهمیت سود عملیاتی و غیر عملیاتی در تحلیل بنیادی مشخص می‌شود.

جمع بندی

در این مقاله به بررسی سود عملیاتی و اهمیت ان در تحلیل بنیادی پرداختیم. همان طور که دیدیم سود عملیاتی رابطه مستقیمی با ارزش گذاری سهام شرکت دارد. همچنین سود غیر عملیاتی را بررسی کردیم و آن را با سود عملیاتی و تاثیر آن بر قیمت سهم مقایسه کردیم.

در مثال بالا دیدیم که افزایش 100 تومانی سود عملیاتی، قیمت سهم را به دو برابر قیمت قبلی، ارزش گذاری کرد اما 100 تومان سود غیر عملیاتی تنها میتواند 100 تومان به ارزش سهم بیافزاید.

چیزی که باید بدانید، سود عملیاتی آینده شرکت اهمیت دارد نه سود عملیاتی فعلی! در واقع این مسئله ای است که یک تحلیلگر بنیادی باید بتواند با بررسی برآورد هزینه ها و درآمد به ازای هرسهم (EPS) نرخ فروش، شرایط اقتصادی و بسیاری از عوامل دیگر، سود سازی شرکت را در آینده تخمین بزند. قیمت سهام بورسی شرکت‌ها آینه‌ای از آینده اقتصادی آنها است.

آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته در بورس

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته روی لینک زیر کلیک کنید.

تابلوخوانی در کنار تحلیل بنیادی و تکنیکال، بعد سوم بورس است. همه چیز در تابلوی معاملات سهم وجود دارد، اطلاعاتی که شاید در نگاه اول کسی متوجه آنها نشود اما با یادگیری تکنیک های تابلو خوانی و بازار خوانی می توانید به اطلاعات زیادی دست پیدا کنید و بر این اساس معاملات پر سودتری داشته باشید. در کتاب آموزش تابلو خوانی پیشرفته به مطالبی خواهیم پرداخت که در هیچ کلاس یا کتابی به شما آموزش نمی دهند. تکنیک هایی که حاصل سالها تجربه در بازار سرمایه است.