تالار بورس چه محلی است؟

جمع حقوق صاحبان سهام در ترازنامه یک شرکت

چه سهمی بخریم ؟ 5 نکته طلایی در انتخاب یک سهم

بازار بورس سهام یکی از جذاب ترین بازارهای مالی است که در ایران نیز به تازگی عمومیت یافته است و افراد زیادی بازار سرمایه را محلی برای سرمایه گذاری انتخاب کرده اند. اما سوال همیشگی افرای که در بازار بورس فعالیت میکنند این است که “چه سهمی بخریم ؟” و یا “چگونه یک سهم خوب بخرم؟!”. این سوال کوتاه پاسخی بس بلند دارد که شاید در یک مقاله نتوان به صورت کامل به آن پاسخ گفت.

اما ما در این مقاله سعی میکنیم به طور خلاصه و موجز، به نکات مهمی اشاره کنیم که میتواند راهنمای شما برای انتخاب یک سهم مناسب باشد. این 5 نکته طلایی در انتخاب یک سهم میتواند بسیاری از سوالات شما را درباره اینکه چگونه یک سهم مناسب را انتخاب کنید مرتفع کند. با ما همراه باشید.

سهمی را بخرید که ارزش بازار آن کمتر از ارزش ذاتی باشد

یکی از مفاهیم مهم در تحلیل بنیادی ارزش ذاتی و ارزش بازار و مقایسه آنها است. اگر بخواهیم خیلی ساده بگوییم، ارزش بازار همان ارزش روز یک شرکت بورسی است. این ارزش از حاصل ضرب قیمت روز سهام در تعداد سهم‌های منتشر شده توسط شرکت بدست می‌آید.

شرکت هایی که ارزش بازار بزرگ‌تری دارند، بر شاخص کل بورس تاثیرگذاری بیشتری دارند. ارزش روز بازار هر سهم را میتوانید توی سایت بورس (تابلوی هر نماد) ببینید.

ارزش بازار

اما این ارزشی که بازار برای یک شرکت مشخص کرده لزوما با ارزش ذاتی آن برابر نیست. اگرچه محاسبه ارزش ذاتی کمی پیچیده است اما یک راه میانبر و البته نه چندان دقیق، استفاده از فاکتور “جمع حقوق صاحبان سهام” است. جمع حقوق صاحبان سهام یعنی اگر این شرکت کلیه دارایی هایش را بفروشد و بدهی‌هایش را نیز پرداخت کند، این مقدار سرمایه برایش باقی میماند که بین سهامدارانش تقسیم کند.

در واقع این بدترین سناریو برای یک شرکت است که در صورت انحلال و ورشکستگی دچارش میشود.

برای مشاهده این فاکتور باید به ترازنامه شرکت در سایت کدال مراجعه کنید (اگر نمی‌دانید سایت کدال چیست مقاله معرفی سایت کدال را مطالعه کنید).

برای دسترسی به ترازنامه یک شرکت به سایت کدال مراجعه کرده و نماد مورد نظر را در قسمت مربوطه سرچ کنید (تصویر زیر).

سپس آخرین اطلاعیه شرکت با عنوان “صورتهای مالی میاندوره ای” را پیدا کنید و روی آن کلیک کنید (تصویر زیر).

در صفحه‌ای که باز میشود، ترازنامه را انتخاب کنید (تصویر زیر).

در پایین صفحه می‌توانید جمع حقوق صاحبان سهام را مشاهده کنید.

جمع حقوق صاحبان سهام در ترازنامه یک شرکت

هر چقدر اختلاف بین ارزش بازار و جمع حقوق صاحبان سهام کمتر باشد (در شرایط عادی)، این سهم موقعیت بهتری برای خرید دارد. اگر سهمی ارزش بازار کمتری از جمع حقوق صاحبان سهام داشته باشد، در شرایط عادی واقعا برای خرید ریسکی ندارد. البته بیشتر بودن ارزش بازار دلیلی بر ریسک داشتن خرید یک سهم نیست. معمولا ارزش بازار، آینه انتظارات سهامداران از آینده یک شرکت بورسی است.

اما می‌توانید از ترفند ذکر شده برای مقایسه شرکت‌هایی که روند سودآوری مشابهی دارن استفاده کنید تا گزینه بهتری رو پیدا کنید.

سهمی را بخرید که قیمتش اختلاف زیادی با ناو آن دارد

اگر به دنبال فرصت‌های خوبی در شرکت‌های سرمایه گذاری و هولدینگ‌ها هستید، محاسبه ناو NAV سهم میتواند بهترین گزینه ‌ها را در پیش روی شما قرار دهد.

در قسمت قبلی دیدیم که با مقایسه ارزش بازار و جمع حقوق صاحبان سهم میتوانیم فرصت‌های خوبی را شناسایی کنیم، اما این ترفند برای شرکت‌های سرمایه گذاری که پرتفوی بورسی و غیر بورسی زیادی دارند و در واقع دارایی آنها بیشتر سهام است چندان کاربرد ندارد، چراکه در محاسبه جمع حقوق صاحبان سهام این شرکتها قیمت روز سهام آنها در نظر گرفته نمی‌شود بلکه تنها به قیمت خرید توجه شده است.

برای این گونه شرکت‌ها بهتر است از را محاسبه ناو آنها ارزش ذاتی آنها را محاسبه کنید. اگر قیمت یک سهم کمتر از 60 درصد ناوش در حال معامله بود، با احتمال زیاد فرصت خوبی برای خرید آن سهم است. بنابراین میتوانید با محاسبه ناو یک شرکت سرمایه گذاری و مقایسه آن با ناو سهم به فرصت‌های خوبی دست پیدا کنید.

آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.

آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .

سهمی را بخرید که فرزندش مورد توجه بازار است!

در بازار سهام، شرکت‌های بورسی مختلف به هم وابسته هستند و به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم با یکدیگر ارتباط دارند و یک سرمایه گذار، هر چقدر بیشتر از این روابط مطلع باشد، فرصت‌های بیشتری رو برای کسب سود بدست می‌آورد. از طرفی شما همیشه باید سهم‌های مختلف را با هم مقایسه کنید و از خودتان بپرسید که آیا فرصت بهتری در نمادهای مشابه وجود دارد یا خیر.

بنابراین مقایسه و پیدا کردن روابط بین سهام‌ها میتواند در بدست آوردن فرصت های خوب بازار به شما کمک کند.

رابطه مادر فرزندی بین سهام‌ها

یکی از روابط مهم در بین سهام‌های مختلف، رابطه مادر فرزندی است! یعنی بعضی از شرکت‌های بورسی، مادر بعضی دیگه هستند، سهامدارای عمده ای که مالک بخش زیادی از یک شرکت دیگرند. شما از این رابطه میتوانید برای پیدا کردن فرصت‌های خوبی در بازار استفاده کنید که ممکن است از دید بازار مخفی باشد.

بنابراین در جواب سوال مبنی بر این که چه سهمی بخریم، ما می‌گوییم سهمی بخرید که فرزندش مورد توجه بازار قرار گرفته است. دیر یا زود بازار متوجه مادر این سهم خواهد شد!

یک مثال برای نمونه 👈 در شب 20 اسفند 98 در بحبوحه شیوع ویروس کرونا، خبری منتشر شد مبنی بر اینکه شرکت داروسازی ابوریحان (دابور) در مسیر دستیابی به داروی کرونا قرار گرفته است و فردای آن خبر از همان تایم ابتدایی بازار، نماد دابور صف خرید میلیونی را تجربه کرد در حالی که در روز قبلش با صف فروش بسته شده بود. شما اگر قصد خرید دابور را داشتید و موفق نشدید ان را در صف خرید بخرید، می‌ توانستید مادر این سهم را بخرید😁. شرکت داروپخش ( با نماد وپخش) مادر شرکت دابور است (مالک هشتاد و چهار درصد دابور) و اول صبح همان روز وپخش را در قیمت پایین می‌توانستید بخرید.

اگر قرار باشد در نماد دابور (سهام فرزند) اتفاق خاصی بیافتد، خوب طبیعتا این تاثیر بر روی مالک و مادر این شرکت نیز اتفاق خواهد افتاد. این فقط یک مثال بود. درباره روابط بین سهم ها و مقایسه آنها مطالب به اندازه یک کتاب است که دستبابی بر انها نیازمند مطالعه و تجربه است. بسیاری از شرکت‌های تالار بورس چه محلی است؟ بورسی گنج‌هایی در دلشان دارند که فقط با سماجت درمطالعه پرتفوی‌های بورسی و غیر بورسی آنها می‌توانید از آنها اطلاع پیدا کنید.

چه سهمی بخریم، سهامی که P/E پایینی دارد

خوب تا به اینجا سه روش بالا برای خرید یک سهم بر اساس مسائلی بود که سود شرکت به طور مستقیم در تصمیم ما دخالتی نداشت. اما یکی از ملاک های مهم در سرمایه گذاری بر روی یک سهم، توجه به سودآوری و روند آن است. به همین دلیل بسیاری از تحلیلگران و فعالان بازار سرمایه دوست دارند که شرکت را بر مبنای صورت حساب درآمدش ارزش‌ گذاری کنند. یکی از شاخص‌های مورد استفاده در این راه، نسبت قیمت به درآمد یا همان نسبت (P/E) می‌باشد. این فاکتور نشان دهنده آن است که قیمت سهم چند برابر میزان سود شرکت است.

در واقع شما با این فاکتور به راحتی میتوانید بفهمید که در پایان سال قرار است چند درصد از سرمایه ای که برای خرید سهم صرف کرده را به صورت سود دریافت کنید. آیا میپرسید چه سهمی بخرم؟ ما می‌گوییم سهمی را بخرید که نسبت P/E پایینی (در حدود 5 و 6) داشته باشد در عین حالی که روند سودآوری سالیانه آن مثبت باشد.

یعنی هرسال سود سهام آن بیشتر شده باشد. اما در این بین نکات ریزی وجود دارد که پیشنهاد میکنم حتما مقاله نسبت P/E در بورس چیست و همچنین سود عملیلتی و اهمیت آن در تحلیل بنیادی را مطالعه کنید تا بتوانید به کمک این روش سهام‌های مناسب خرید را پیدا کنید.

سهمی را بخرید که استراتژی‌های معاملاتی تکنیکالی سیگنال خریدش را صادر کرده‌اند

به جمله بالا توجه کنید. چهار روش گفته شده در قسمت‌های قبلی بر اساس مسائل بنیادی استوار بودند در حالی که بسیاری از معامله گرها در بازار سهام، بدون توجه به موارد بنیادی اقدام به خرید و فروش سهام می‌کنند و به موفقیت هم رسیده‌اند.

در واقع اگر می‌خواهید همیشه بدانید چه سهمی بخرید، میتوانید یک استراتژی معاملاتی که بر اساس متدهای تحلیل تکنیکال طراحی شده است را برای خود انتخاب کنید و هر سهمی را که استراتژی شما سیگنال خریدش را صادر کرد، بخرید. به همین سادگی! اما در این مسیر نکات مختلفی وجود دارد که کار را کمی پیچیده میکند. برای اطلاعات بیشتر مقاله بهترین استراتژی معاملاتی بر اساس اندیکاتورها را مطالعه کنید.

چه سهمی نخریم؟!

بسیاری از افراد مبتدی به دنبال پاسخ این سوال می‌گردند که چه سهمی بخریم و چگونه یک سهم مناسب را پیدا کنیم. اما برای این افراد گاهی بهتر است سوال را اینگونه مطرح شود: چه سهمی را نخریم؟

علت آن این است که در واقع سودی که نخریدن یک سهم بد دارد بیشتر از خرید یک سهم خوب است.

اما چه سهمی را نخریم؟

• سهمی که بیش از دو برابر میانگین بازار رشد کرده است
• سهمی که تبلیغات زیادی برای آن میشود
• سهمی که روند نزولی دارد
• سهمی که حمایت معتبری را از دست داده است
• سهمی که در مقاومت معتبری قرار دارد
• سهمی که روند سودآوری آن منفی است
• سهمی که قیمتش از ارزش ذاتی آن بسیار بیشتر است

اگر مبتدی هستید و اطلاعات کافی ندارید، از خرید سهامی که در یکی از موقعیت‌های بالا است صرف نظر کنید. توجه کنید خرید یک سهم خوب در نقطه بد هم میتواند ضررهای زیادی را به شما وارد کند.

در انتها پیشنهاد میکنم حتما صفحه سهم شناس در اینستاگرام (به نشانی sahmshenas) را دنبال کنید. مطالب آموزشی مهمی را در آنجا بیان میکنیم که میتواند در خرید یک سهم مناسب به شما کمک شایانی کند و روز به روز به صندوقچه دانش شما بیافزاید.

آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته در بورس

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته روی لینک زیر کلیک کنید.

تابلوخوانی در کنار تحلیل بنیادی و تکنیکال، بعد سوم بورس است. همه چیز در تابلوی معاملات سهم وجود دارد، اطلاعاتی که شاید در نگاه اول کسی متوجه آنها نشود اما با یادگیری تکنیک های تابلو خوانی و بازار خوانی می توانید به اطلاعات زیادی دست پیدا کنید و بر این اساس معاملات پر سودتری داشته باشید. در کتاب آموزش تابلو خوانی پیشرفته به مطالبی خواهیم پرداخت که در هیچ کلاس یا کتابی به شما آموزش نمی دهند. تکنیک هایی که حاصل سالها تجربه در بازار سرمایه است.

تالار بورس چه محلی است؟

رویداد کیش اینوکس در طول سال‌های برگزاری با برخورداری از حمایت و مشارکت گسترده وزارتخانه‌ها، دستگاه‌ها و فعالین اقتصادی بخش های دولتی و خصوصی و همچنین مشارکت کنندگان بین المللی وبا حضور نخبگان اقتصادی کشور به محلی جهت ارائه تصویری کامل از قابلیت ها، ظرفیت ها و شرایط کلان اقتصاد کشور، تقارن و تبادل اطلاعات فعالان اقتصادی داخلی و بین المللی و برگزاری نشست های تخصصی با موضوعات روز اقتصادی در ابعاد کشوری و جهانی تبدیل گردیده است.

دستگاه های همکار

کیش اینوکس 2022

چهاردهمین نمایشگاه معرفی فرصت های سرمایه گذاری کشور و نهمین نمایشگاه بین‌المللی بورس، بانک، بیمه و خصوصی سازی با مشارکت بخش مهمی از ساختار اقتصادی و سرمایه گذاری کشور، حضور مسئولین، کارشناسان و صاحب نظران اقتصادی، برگزاری نشست های تخصصی و همایش های جانبی با محور ها و موضوعات روز اقتصادی ، برگزاری جلسات متعدد همتایابی و مذاکرات تجاری، حضور نمایندگان کشورها و شرکت های خارجی و تشکیل نمایشگاه با حضور بازیگران موثر اقتصادی کشور در فضای تخصصی و مساعد جزیره کیش فرصت مناسبی را جهت حرکت در مسیر تحقق اهداف مورد نظر در سال تولید؛ دانش‌بنیان، اشتغال‌آفرین فراهم خواهد آورد .

حامیان

انتشار گزارش عملکرد کیش اینوکس 2021

سیزدهمین نمایشگاه معرفی فرصت‌های سرمایه گذاری کشور و هشتمین نمایشگاه بین المللی بورس، بانک، بیمه و خصوصی‌سازی (کیش اینوکس 2021) ، با مشارکت سیاست گذاران، دست اندرکاران، صاحبنظران و فعالان اقتصادی، طی 4 روز در مرکز نمایشگاه های بین المللی کیش و مرکز همایش‌های بین المللی جزیره کیش برگزار شد. رویداد سال گذشته با مشارکت بیش از 220 بنگاه و مجموعه اقتصادی در حوزه بازارهای مالی و کسب و کارهای مرتبط و با استقبال قابل توجه برگزار شد. برگزاری 22 پنل و نشست علمی و تخصصی و برگزاری همایش الگوی مطلوب حکمرانی اقتصادی – موازنه سیاست، اقتصاد و سرمایه گذاری – از دیگر ویژگی رخداد کیش اینوکس2022 بود. شرکت بهاران تدبیر کیش همچون سنوات گذشته نسبت به تدوین، جمع‌آوری و انتشار گزارش عملکرد رویداد KishINVEX2021 اقدام نموده است.علاقمندان میتوانند جهت دریافت گزارش عملکرد رویداد KishINVEX2021 و یا دریافت فایل کامل نشست‌های تخصصی رویداد با به شماره 88179790-021 (15 خط) تماس برقرار نمایند .

سود ۱۲.۵ میلیارد دلاری شرکت‌های بورس

میزان درآمد واقعی دوسوم شرکت‌های بورس که در نیمه نخست سال مجامع عمومی‌شان را برگزار کرده‌اند معادل ۱۲.۵میلیارد دلار بوده اما مطابق معمول بخش زیادی از این سود به جای اینکه در حساب شرکت‌ها ذخیره شود میان سهامداران تقسیم شده است.

به گزارش همشهري، اطلاعات آماري از دوسوم شركت‌هاي بورس كه مجامع سالانه‌شان در نيمه نخست سال برگزار شده است نشان مي‌دهد درآمد واقعي اين شركت‌ها 40هزار ميليارد تومان معادل 12.5 ميليارد دلار بوده است كه از اين ميزان 80درصد بين سهامداران تقسيم شده است.

كارشناسان تأكيد مي‌كنند در شرايط ركود اقتصادي كه بسياري از شركت‌ها با كمبود منابع مالي مواجهند بهتر است شركت‌ها به جاي اينكه براي تأمين منابع مالي مورد نيازشان دست به دامان بانك‌ها شوند، سود سالانه‌شان را به جاي تقسيم بين سهامداران، در حساب‌ها ذخيره كنند، اما همچنان بخش زيادي از سود شركت‌هاي بورس تحت‌تأثير مجمع عمومي سهامداران ميان سهامداران تقسيم مي‌شود. اين در زمره بالاترين ميزان تقسيم سود در جهان است.

اطلاعات موجود نشان مي‌دهد شركت‌هاي بورس به‌طور ميانگين به ازاي هر سهم 71تومان سود به‌دست آورده‌اند كه از اين ميزان 59تومان معادل 80درصد بين سهامداران تقسيم شده است. پيش‌بيني مي‌شودبراساس آخرين گزارش‌هاي مالي، سود عملكرد شركت‌هاي بورس در پايان سال مالي 93به 59هزار ميليارد تومان معادل18.5ميليارد دلار برسد.

اين اطلاعات همچنين نشان مي‌دهدشركت‌هاي فعال در بخش توليد فرآورده‌هاي نفتي سودآور‌ترين شركت‌هاي بورس هستند به‌طوري كه از مجموع كل درآمد شركت‌هاي بورس 6996ميليارد تومان به اين صنعت اختصاص دارد. پس از اين گروه، صنعت بانكداري دومين صنعت سود آور بورس تهران است. مجموع درآمد واقعي بانك‌هاي حاضر در بورس 6هزارو766ميليارد تومان معادل 2ميليارد دلار است. شركت‌هاي حاضر در گروه فلزات اساسي نيز با درآمدي بالغ بر 6744ميليارد تومان در رده سومين صنعت سود آور بورس قرار گرفته‌اند. نكته جالب توجه اينكه 2شركت مخابرات و همراه اول نيز در مجموع 4464ميلياد تومان سود كرده‌اند و اين ميزان سود، اين صنعت را به چهارمين صنعت سودآور بازار سهام تبديل كرده است.

کارنامه ۱۰۰روزه رئیسی در بورس

دنیای‌اقتصاد – فاطمه اسماعیلی : ۱۴مردادماه بود که پس از برگزاری مراسم تحلیف، ابراهیم رئیسی به عنوان رئیس دولت سیزدهم برگزیده شد. بازار سهام که درست از فردای برگزاری انتخابات، یعنی ۲۹خردادماه با دل‌بستن به تحقق وعده‌‌‌های انتخاباتی ابراهیم رئیسی، رنگ سبز به خود گرفت، در روزهای نخست پس از تحلیف نیز حال و روز خوبی داشت. رئیسی در اکثر مناظره‌های انتخاباتی خود از برنامه‌‌‌های ویژه دولتش برای بهبود وضعیت بازار سرمایه سخن گفته بود و حتی قبل از برگزیده‌شدن سری به تالار شیشه‌‌‌ای زده و در آنجا مهم‌ترین برنامه خود را بازگشت ثبات به بازار سهام عنوان کرده بود.

رفع معضل قیمت‌گذاری دستوری، فعال‌شدن صندوق تثبیت بازار سرمایه، حل مشکلات مربوط به دامنه نوسان و اجتناب از اداره دستوری بازار از دیگر وعده‌‌‌هایی بود که رئیسی پیش از تکیه‌زدن بر صندلی ریاست‌جمهوری به بورس‌‌‌بازان داده بود. حالا 100روز از آغاز به کار دولت رئیسی می‌‌‌گذرد. وعده‌‌‌های رئیسی تا چه اندازه محقق شده‌‌‌اند؟ بورس و سهامداران چه وضعیتی دارند؟ آیا ثبات به بازار سهام بازگشته و بورس به بازار پیش‌بینی‌پذیر تبدیل شده است؟ بررسی «شاخص‌‌‌های کمی» و «کیفیت سیاستگذاری»‌‌‌های انجام‌شده در 100روز نخست فعالیت دولت سیزدهم در بازار سرمایه نشان می‌دهد، هنوز گذر از نگاه جزیره‌‌‌ای به نگاه منظومه‌‌‌ای در بازار سهام رخ نداده و خبری از تغییر ریل برای هدایت بورس به مسیر درست خود، یعنی بازار مولد و کارآ نیست.

سرمایه‌گذاری مولد یا قمار؟

نگاه جدید سیاستگذاران به بازار سرمایه که از اواخر سال 98 آغاز شده بود، سبب شد بورس در ماه‌‌‌های آغازین سال گذشته منفصل از بخش واقعی حرکت کرده و در مدتی کوتاه رشد بیش از 300درصدی را تجربه کند. در این شرایط شاید کمتر کسی نگران شرایط بود و اقتصادخوانده‌‌‌هایی نیز که سعی در هشدار دادن در خصوص این رشد افسارگسیخته داشتند، از سوی بورس‌‌‌بازان مورد عناد قرار می‌‌‌گرفتند.

سیاستگذار نیز متوجه مخاطرات این نوع نگاه به بورس نشد؛ اینکه چنین وضعیتی می‌تواند بازار سرمایه را به جای آنکه محلی برای تامین مالی شرکت‌ها باشد، به محلی برای سفته‌‌‌بازی‌‌‌های کوتاه‌‌‌مدت تبدیل کند و خروجی آن به ماهیت دیگر بورس، یعنی سرمایه‌گذاری غلبه پیدا کند.

در آن دوره نقدهایی شنیده می‌‌‌شد؛ به دنبال پیداکردن مشکل این سیاست‌ها بودند. اینکه سیاست‌‌‌های پولی منفصل از بخش واقعی می‌تواند به حبابی کردن بورس و ابرنوسان منجر شود و در این میان، وجود محدودیتی همچون دامنه نوسان شرایط را بغرنج‌‌‌تر خواهد کرد. به نظر می‌رسد تا زمانی که این نوع نگاه به بازار سرمایه و اقتصاد وجود داشته باشد، بورس بیشتر ماهیت قمارخانه‌‌‌ای خواهد داشت تا ماهیت یک بازار قابل پیش‌بینی که باید مکمل بخش واقعی اقتصاد کشور باشد.

با کاندیدا شدن ابراهیم رئیسی و وعده‌‌‌هایی که در دوره تبلیغات انتخاباتی مطرح کرد، امید می‌‌‌رفت با رفع برخی موانع بر سر راه کارآیی بازار سرمایه، تالار بورس چه محلی است؟ شاهد تغییر ریل سیاستگذاری در بازار سهام باشیم. اما آیا در 100روز اخیر علائمی در این خصوص دیده‌‌‌ایم یا خیر؟ در این گزارش سعی کرده‌ایم با مرور کارنامه کمی و کیفی دولت سیزدهم در بازار سهام به این سوال پاسخ دهیم.

آمارهای 100روزه بورس رئیسی

آمارها نشان می‌دهد شاخص کل بورس تهران از زمان تحلیف ابراهیم رئیسی تاکنون توانسته 4/ 2‌درصد افزایش ارتفاع دهد تا تالار شیشه‌‌‌ای از نمای سبز در این دوره 100روزه حکایت کند.

پس دلیل اعتراضات بورسی‌‌‌ها در این دوره چیست؟ یکی از موضوعاتی که نه‌تنها سهامداران، بلکه کارشناسان بورسی بارها به آن اشاره کرده‌‌‌اند، ناکارآیی شاخص کل بورس در نشان دادن واقعیت‌‌‌ها و نمای اصلی تالار شیشه‌‌‌ای است.

این نقد به این مهم اشاره می‌کند که شاخص کل بورس تهران با توجه به محاسبه بر اساس میانگین وزنی قیمت سهام، تنها نشان‌دهنده عملکرد شرکت‌های بزرگ بازار است و نمی‌توان آن را دماسنج تالار شیشه‌‌‌ای دانست. در حال حاضر، شاخص کل مهم‌ترین نماگر در بازار سرمایه است که به‌‌‌عنوان دماسنج مورد رصد فعالان و سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد.

این شاخص در حالی فعالیت خود را از سال‌های ابتدایی دهه 70 آغاز کرده است که در کنار آن نماگرهای دیگری مورد محاسبه قرار می‌‌‌گیرند و اگرچه مورد استفاده عموم مردم قرار نمی‌‌‌‌‌‌گیرند، اما به شکل تزئینی در تابلوی معاملات دیده می‌‌‌شوند. بدون شک، اگر شاخص فرابورس را کنار بگذاریم، در خود بورس به‌‌‌عنوان مهم‌ترین بستر معاملات سهام، فقط شاخص هم‌وزن است که بهترین وضوح را دارد؛ چرا‌‌‌که به‌‌‌رغم نادقیق بودن، حداقل می‌تواند تصویری روشن از بازار سهام و نمادهای کوچک پر‌‌‌تعداد در آن بدهد. آمار و ارقام نشان می‌دهد این نماگر (شاخص کل هم‌‌‌وزن) در 100روز گذشته با افت 8/ 3درصدی مواجه شده است تا دلیل برخی از اعتراضات به وضعیت بورس و سهام مشخص شود. البته باید توجه کرد که پس از تاکید رئیس دولت سیزدهم در خصوص سامان دادن به اوضاع و احوال بورسی‌‌‌ها و سپردن مسوولیت آن به احسان خاندوزی به عنوان وزیر اقتصاد، تالار شیشه‌‌‌ای رنگ و بوی دیگری گرفت و کمی از افت‌‌‌های سنگین گذشته جبران شد؛ جبرانی که البته بسیاری از فعالان بازار آن آن را ماحصل حمایت‌‌‌های دستوری از این بازار می‌‌‌دانند. شاخص کل بورس تهران در همین بازه 9روزه رشد 4/ 7درصدی را ثبت کرده و میزان صعود نماگر هم‌‌‌وزن نیز از 10آبان‌‌‌ماه، یعنی پس از جلسه وزیر اقتصاد و رئیس سازمان بورس با حقوقی‌‌‌های بزرگ بازار، 8/ 7‌درصد برآورد می‌شود.

نگاهی به دیگر متغیرهای بورسی از نصف شدن ارزش معاملات خرد سهام در این بازه زمانی حکایت دارد. این متغیر از آنجا حائز اهمیت است که می‌تواند نشان‌‌‌دهنده میزان نقدشوندگی بازار باشد.

در هر حال، پیش از روی کار آمدن دولت سیزدهم، ارزش معاملات خرد سهام تنها در بورس تهران حدود 6هزار میلیارد تومان بود که در پایان دادوستدهای 22آبان (پایان 100روز) به 2700میلیارد تومان تنزل یافت. در کنار این کاهش معاملات، سهامداران حقیقی نیز به خروج از گردونه معاملات سهام ادامه دادند. آمارها نشان می‌دهد از 16مردادماه تا پایان دادوستدهای روز 22آبان در بورس تهران شاهد جابه‌‌‌جایی سهامی به ارزش 16‌هزار و 300میلیارد تومان در مسیر حقیقی به حقوقی بودیم که با خالص فروش حدود 3‌هزار میلیارد تومانی سهامداران خرد تالار بورس چه محلی است؟ در فرابورس ایران، جمع سرمایه خرد خارج‌شده از بازار سهام در این دوره 100 روزه 19‌هزار و 260میلیارد تومان برآورد می‌شود.

رخدادهای بورسی در 100روز اخیر

پس از بحران بی‌‌‌برقی که در اواخر دولت روحانی به تعطیلی فعالیت بخش گسترده‌‌‌ای از صنایع از جمله فولاد و سیمان منتهی شد، با روی کار آمدن دولت سیزدهم بخشی از این قطعی‌‌‌ها رفع شد تا آنکه هفته گذشته پس از کاهش دمای هوا و مشکلات مربوط به تامین گاز واحدهای تولیدی، این بار شاهد قطع گاز برخی واحدهای سیمانی در مناطق شمالی و شمال‌شرقی کشور بودیم. اما یکی از خبرهایی که در 100روز گذشته به پایکوبی سهامداران پالایشی بورس تهران منجر شد، افزایش تخفیف خوراک دریافتی پالایشگاه‌‌‌ها بود.

در فرمول جدید علاوه‌‌‌بر تخفیف ۵‌‌‌درصدی خرید نفت‌‌‌خام، ۵ تا ۶ دلار در هر بشکه تخفیف مازاد خوراک به‌‌‌طور ثابت در نظر گرفته شده که با احتساب حاشیه سود تبدیل محصولات، عملا حاشیه سود ناخالص فعالیت این صنعت را تا ۱۵‌‌‌درصد برای شرکت‌های مختلف این صنعت بر اساس شرایط ویژه هر شرکت (کیفیت محصولات و. ) افزایش می‌دهد. این در حالی است که تا پایان سال ۹۸، همان ۵‌‌‌درصد تخفیف مبنای محاسبه خوراک شرکت‌ها بود؛ خبری که توانست برای مدتی سهام پالایشی را در مرکز توجه بورس‌‌‌بازان قرار دهد. شاید برجسته‌‌‌ترین رخداد بورسی در این مدت را بتوان مباحث مربوط به فروش اوراق دولتی و البته شوکی که تصمیمات خودرویی به بورس و سهامداران وارد کرد، دانست. به سبب افزایش زیان سهامداران در سال‌جاری و نبود چشم‌‌‌‌‌‌‌‌‌انداز روشن، اخبار مربوط به فروش اوراق دولتی به اعتراض فعالان بورسی منجر شد و در هر سایت و کانالی که در خصوص بورس و سهام می‌‌‌‌‌‌‌‌‌نوشت، موجی از خبرهای منفی در خصوص ریزش بورس به واسطه رونق گرفتن اوراق‌‌‌‌‌‌‌‌‌فروشی دولت مشاهده می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شد.

این مهم تا جایی پیش رفت که با وجود عدم‌‌‌فروش اوراق دولتی از انتهای شهریورماه تاکنون، باز هم بازار بدهی متهم اصلی ریزش‌‌‌‌‌‌‌‌‌های ادامه‌‌‌‌‌‌‌‌‌دار در بازار سهام قلمداد می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شد.

در تاریخ 3آبان سرپرست معاونت توسعه کسب‌وکار فرابورس ایران تصمیم به شفاف‌‌‌‌‌‌‌‌‌سازی گرفت و عنوان کرد: «از انتهای شهریورماه تاکنون دولت حتی یک ریال نیز اوراق مالی اسلامی در بازار سرمایه نفروخته و افزایش ارزش معاملات در برخی روزها مربوط به اجرای عملیات بازار باز بوده است.» بله، در این مدت هیچ اوراق دولتی در بازار به فروش نرسیده بود، اما ریزش قیمت‌ها در بازار سهام نیز متوقف نشد؛ موضوعی که مهر تاییدی بر موضوع عدم‌‌‌تهدید بازار سهام از سوی بازار بدهی زد، اما بورس‌‌‌بازان همچنان از خبرهای مربوط به فروش اوراق دولتی هراس داشتند. کار تا جایی پیش رفت که بانک مرکزی که صبح روز 15آبان‌‌‌ماه با ارسال اطلاعیه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای روی تارنمای خود از فروش مجدد اوراق بدهی دولتی در ۱۸ آبان‌‌‌‌‌‌‌‌‌ماه پس از وقفه ۴۸روزه خبر داد، اما به ناگاه از تصمیم خود بازگشت و با ملغی کردن مرحله نوزدهم حراج اوراق مالی اسلامی دولتی، سیگنال غلط را به بورس‌‌‌بازان ارسال کرد: «با توقف فروش اوراق می‌توان مانع از ریزش قیمت سهام شد.» این در حالی است که کارشناسان اقتصادی بارها بر این مهم که با توجه به بازیگران متفاوت دو بازار نگرانی در خصوص شکل‌‌‌گیری رقابتی منفی میان بازار سهام و بازار بدهی وجود ندارد، تاکید کرده‌اند و می‌کنند.

اما جدیدترین و البته جدی‌‌‌ترین خبری که بازار سهام را تحت تاثیر قرار داد، تغییر مرجع قیمت‌گذاری خودرو در 19 آبان‌ماه و افزایش نرخ فروش خودروسازان بود. پیش‌تر، هم وزیر اقتصاد و هم رئیس سازمان بورس گفته بودند که به دنبال راهی برای خروج خودروسازان از زیان انباشته سال‌های گذشته هستند. گویا تصمیم داشتند با افزایش نرخ فروش درب کارخانه شرکت‌های خودرویی که این‌‌‌بار نه براساس تصمیم شورای رقابت، بلکه با تصمیم وزارت صمت انجام شده بود، راه را بر سوددهی خودروسازان هموار کنند.

پخش شدن این خبر پس از انتشار اطلاعیه شفاف‌‌‌سازی خودروسازان مطرح روی سامانه کدال، جوی مثبت در تالار شیشه‌‌‌ای به راه انداخت تا علاوه بر سهام خودرویی، دیگر گروه‌‌‌های ریالی را نیز پرتقاضا کند؛ اما این تصمیم تنها یک روز پابرجا بود و پنج‌شنبه، روزی که بازار سهام در تعطیلات پایان هفته به سر می‌‌‌برد، بخشنامه افزایش نرخ خودروسازان لغو شد و قیمت‌ها به پیش از آن بازگشت. همین کافی بود تا شوک نهایی به بورس‌‌‌بازانی که مدت‌‌‌ها بود دیگر به سیاستگذاران و متولیان بازار اعتماد نداشتند، وارد شود و دیگر امیدی به تحقق دیگر وعده‌‌‌ها نداشته باشند؛ تصمیمات لحظه‌‌‌ای که گویا پیش از اخذ آنها، سیاستگذار به این مهم نمی‌‌‌اندیشد که چه تاثیری بر روند بازارهای سرمایه‌گذاری به جا خواهد گذاشت؛ یک بار با ابلاغ آن و در مدت کوتاهی با لغو آن. پاسکاری حذف دلار 4200 تومانی میان دولت و مجلس و تعویق تعیین‌تکلیف آن یکی دیگر از این تصمیمات است که چند سالی است به بازار سهام و صنایع درگیر آن شوک‌‌‌های لحظه‌‌‌ای وارد کرده، اما هنوز رفع نشده است.

حذف دامنه نوسان نیز به عنوان محدودیت معاملاتی مختص بازار سهام ایران با وجود وعده‌‌‌های رنگارنگ، نه‌تنها در 100روز سپری‌شده از آغاز به کار دولت سیزدهم، بلکه سال‌هاست در صدر وعده‌‌‌ سیاستگذاران قرار دارد، اما تاکنون فکری به حال آن نشده و به نظر می‌رسد برنامه‌‌‌ای نیز برای خط بطلان کشیدن بر این قانون صف‌‌‌ساز که مسبب اصلی ابرنوسان سهام در نیم‌قرن عمر بازار سهام بوده، وجود ندارد.

در مجموع به نظر می‌رسد تا این لحظه علامتی که نشان دهد دولت سیزدهم تصمیم گرفته است با تغییر ریل سیاستگذاری، بورس را به مسیر درست خود یعنی رسیدن به یک بازار مولد و کارآ سوق دهد، دیده نشده؛ در حالی که نیاز به اصلاح و بهبود کیفیت سیاستگذاری برای بورس کاملا ضروری و جدی است.

پُربازده و کم بازده‌ترین صنایع تالار شیشه ای

پُربازده و کم بازده‌ترین صنایع بورس بر اساس اطلاعات بورس اوراق بهادار تهران برای دوره ۳۰ روز منتهی به ۲۶ اردیبهشت ماه سال جاری اعلام شد.

به گزارش ایلنا؛ صنعت «استخراج سایر معادن» با بازدهی ۱۹ درصدی، در رده نخست صنایع بورسی برای دوره ۳۰ روز منتهی به ۲۶ اردیبهشت ماه ۹۷، قرار گرفت.

بر اساس اطلاعات منتشر شده از سوی بورس تهران، صنعت «ساخت دستگاه‌ها و وسایل ارتباطی» با افت با (۶) درصدی بیشترین کاهش بازدهی را در این دوره زمانی در بین همه صنایع تالار شیشه ای تجربه کرده است.

این گزارش می‌افزاید: صنعت صنعت فلزات اساسی با ۶۱۹.۵ درصد بیشترین ارزش و حجم معاملات هفتگی را به خود اختصاص داده است.

تحرک شاخص

لازم به ذکر است؛ در هفته منتهی به ۲۶ اردیبهشت ماه، شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در پایان معاملات به رقم ۹۴.۹۴۰ واحد رسید که در مقایسه با پایان هفته گذشته ۱۲۴۹ واحد افزایش را به ثبت رسانده است.

افزون بر این، تعداد روزهای کاری هفته گذشته ۵ روز، حجم معاملات ۷۴۶۳ میلیون سهم و ارزش آن ۱۶۲۰۷ میلیارد ریال بود که حجم و ارزش معاملات نسبت به هفته دوم اردیبهشت ماه به ترتیب ۳۵ و ۳۰ درصد افزایش داشته است.

ارزش بازار سهام

گفتنی است؛ ارزش بورس اوراق بهادار تهران در پایان معاملات هفته سوم اردیبهشت ماه به ۳۷۲۲۱۹۷ میلیارد ریال رسید.

از سویی دیگر، در هفته منتهی به ۱۹ اردیبهشت۹۷، شاخص کل با ۱.۴ درصد کاهش به رقم ۹۴.۹۴۰ واحد رسید و شاخص کل هم وزن با ۰.۸ درصد کاهش به ۱۷۱۲۶ واحد دست پیدا کرد.