نمودار شمعی ژاپنی چیست؟ – آموزش کندل خوانی به زبان ساده | کندل استیک در تحلیل تکنیکال
کندل ها با ما حرف میزنند؛ اگر بار اولتان باشد که این چنین جمله ای را می شنوید ممکن است بسیار تعجب کنید اما این یک حقیقت محض است. هر کندلی که تشکیل می شود، از لحظه باز شدن آن تا لحظه آخر که قصد بسته شدن دارد، با ما سخن گفته و شرح حالی از وضعیت خریداران یا فروشندگان می دهد. برای دریافت شرح حال هر چیزی باید به سخنان آن گوش داد؛ کندل ها نیز از این قاعده مستثنی نبوده و برای درک شرایط بازار بایستی زبان آنها را متوجه شویم. در این مقاله به بحث چیستی کندل ها پرداخته و سپس در ادامه شکل کاملا جامع در مورد نمودار شمعی ژاپنی ، کندل شناسی و کندل خوانی بحث خواهیم کرد.
برای ورود به بازار فارکس، از بهترین بروکر های مناسب ایرانیان استفاده کنید. این بروکر ها با بررسی جامع از لیست های تردیر های جهانی ایجاد و تشکیل شده اند.
نمودار شمعی ژاپنی چیست؟
نمودار شمعی ژاپنی و یا همان کندل استیک (Candlestick) نمودار قیمتی است که در بازار های مالی کاربرد بسیار زیادی داشته و از آن برای پیش بینی روند حرکت قیمت سهام ، فارکس ، ارز های دیجیتال ، طلا و … استفاده می شود. چون استیو نیسون را می توان پدر الگو های شمعی ژاپنی دانست ، نمودار شمعی ژاپنی با عنوان شمع های ژاپنی نیسون نیز شناخته می شود. او اولین فردی بود که از این نمودار در تحلیل بازار های مالی بهره برد. در نمودار شمعی با چهار قیمت سر و کار داریم : قیمت باز شدن سهم (Open) ، قیمت بسته شدن سهم (Close) ، بالا ترین قیمت سهم (High) و پایین ترین قیمت سهم (low) .
در ادامه این قیمت ها را بر روی شکل به صورت کامل آموزش خواهیم داد. نمودار شمعی اولین بار توسط تحلیل گر معروف هوم ما ابداع شد. او اولین فردی بود که متوجه شد احساسات تریدر ها می تواند روند قیمت سهم را تغییر دهد. و می توان با تشخیص این روند و خرید و فروش های به موقع به سود رسید. نمدار شمعی یکی از ارکان اصلی در پرایس اکشن نیز می باشد و تریدر هایی که معامله هایشان را بر اساس پرایس اکشن انجام می دهند حتما از الگوهای شمعی ژاپنی استفاده می کنند.
تاریخچه کندل استیک ها
اولین بار کندل استیک ها در قرن 18 میلادی توسط مونیهیسا هوما (Honma Munehisa) ، یک معامله گر برنج ایجاد شدند. کندل استیک ها توسط استیو نیسون (Steve Nison) در کتاب تکنیک های کندل استیک های ژاپنی به غرب منتقل شدند. اولین بار ، کتاب استیو نیسون در سال 1991 منتشر شد.
آموزش نمودار شمعی – کندل یعنی چه؟
قبل از پرداختن به بحث کندل شناسی، بهتر است بیشتر در مورد کندل ها آشنا شویم. کندل یا همان candle که به معنای شمع است برای نمایش تغییرات قیمتی یک دارایی مورد استفاده قرار می گیرد. بحث تاریخچه کندل ها به قرن 17 میلادی باز می گردد که تاجران ژاپنی کندل ها را ایجاد کردند تا به شکل کامل تری با قیمت های بازار برنج تسلط داشته باشند که بعد ها این مفهوم توسط شخصی به اسم نیسون در بورس و بازار های مالی ایالات متحده مورد استفاده قرار گرفت. برای آنکه به شکل بیشتری با بحث کندل ها آشنا شوید، باید یک آشنایی جامعی در مورد ساختار آنها داشته باشید. یک کندل از 4 قسمت تشکیل شده است که هر کدام از آنها بیانگر یک نکته مفهومی در مورد آن کندل است.
- قیمت باز شدن کندل: نقطه و قمیتی است که کندل قبلی بسته شده و کندل جدید باز می شود. الگوی کندلی چیست؟
- قسمت بالایی کندل: محدوده و قیمتی است که بیشترین قسمت برای کندل محسوب می شود. این نقطه می تواند به دو شکل پر و شاخ باشد.
- قسمت پایینی کندل: این محدوده متعلق به پایین تری قیمتی است که این کندل تجربه کرده است. این قسمت می تواند به دو شکل پر و دم باشد.
- قیمت بسته شدن کندل: این محدوده مربوط به آخرین قیمتی است که کندل در تایم فریم خود تجربه کرده است.
همانطور که متوجه شدید در پاراگراف بالا در مورد شاخ و دم صحبت کردیم؛ این واژه ها مربوط به قیمت هایی است که یک کندل در بازه زمانی خود تجربه کرده و سپس از آن قیمت وارد اصلاح شده و وسط کندل نزدیک تر شده است. عموم معامله گران از دو رنگ قرمز و سبز برای کندل های خود استفاده می کنند که رنگ قرمز برای کندل های نزولی و منفی و رنگ سبز برای کندل های صعودی و مثبت مورد استفاده قرار می گیرد، البته هیچ الزامی برای انتخاب رنگ وجود ندارد و شما می توانید که از هر رنگی برای کندل های خود استفاده کنید.
در مورد تایم فریم یا بازه زمانی هم باید به مدت زمان دوره هر کندل اشاره کرد. هر کندلی یک بازه زمانی برای عمر خود دارد و پس از تمام شدن آن بازه زمانی عمر کندل مذکور نیز تمام شده و اطلاعات جدید مربوط به قیمت ها، در کندل جدید ذخیره شده و نمایش داده می شود. شما بر اساس معاملات خود می توانید که تایم فریم یا عمر کندل خود را در چارت تنظیم نمایید. حال که به شکل کلی با ساختار کندل ها آشنا شده ایم وقت آن فرا رسیده است که به شکل تخصصی تری در مورد کندل شناسی صحبت کرده و به آموزش کندل خوانی بپردازیم.
برای آموزش کندل های شمعی ابتدا باید با ساختار کندل شمعی آشنا شوید. کندل شمعی از دو قسمت تشکیل شده است: سایه و بدنه. هر نقطه از این دو قسمت نیز بیان کننده قیمتی از سهم می باشند. و تریدر ها بر اساس این موارد اقدام به تصمیم گیری در مورد سهم می کنند. در نمودار شمعی با دو مدل کندل سر و کار داریم یکی صعودی که با رنگ سبز و یا سفید نمایش داده می شود و دیگری نزولی که با رنگ قرمز و یا سیاه نمایش داده می شود. در هر پلتفرمی که اقدام به تحلیل می کنید ، امکان تنظیم رنگ ها برایتان وجود خواهد داشت. در شکل زیر کندل سبز رنگ را مشاهده می کنید.
کندل صعودی
همانطور که می بینید میله های بالایی و پایین سایه نامیده می شوند. بالای سایه بالایی بیشترین قیمت سهم در آن بازه زمانی که مشخص کرده اید را نشان می دهد. و پایین میله پایینی نیز کمترین قیمت سهم در آن بازه را نمایش می دهد. در قسمت بدنه نیز قیمت باز و بسته شدن سهم را مشاهده می کنید. حال ممکن است سایه ها بلند تر بوده و یا بدنه بلندتری داشته باشیم و یا اصلا بدنه و یا میله نداشته باشیم.
هر کدام از این موارد بیانگر مفاهیمی در قیمت ها و روانشناسی بازار می باشد که در ادامه مهم ترین موارد آن را بررسی خواهیم کرد. زمانی که قیمت بسته شدن سهم از باز شدن بیشتر باشد کندل ما مانند شکل بالا سبز رنگ و یا به رنگ سفید خواهد شد. ولی اگر قیمت بسته شدن سهم از باز شدن آن کمتر باشد ، کندل قرمز رنگ و یا به رنگ سیاه خواهد شد.
کندل استیک نزولی
آموزش کندل خوانی
در علم کندل شناسی ما با استفاده از کندل ها و روند های قبلی بازار به دنبال پیش بینی قیمت در زمان آینده هستیم. کندل استیک یکی از دانش های ضروری لازم برای هر تحلیلگری می باشد. در این دانش ما با استفاده الگوها و انواع کندل هایی که یاد گرفته ایم، قیمت بازار را در روز ها یا ساعات آتی پیش بینی می کنیم. قبل از شروع آموزش انواع کندل ها و الگو ها توجه داشته باشید که هیچ الگویی صد در صد نبوده و یکی از عوامل مهم در بازار مدیریت سرمایه و مدیریت ریسک می باشد. در پاراگراف های بعدی به معرفی 8 الگوی کندل استیک مهم و معروف خواهیم پرداخت.
جدول کندل استیک
تمامی تکنیک های کندل استیک ژاپنی را می توانید از جدولی که در لینک زیر قرار داده این مشاهده کنید. اگر قصد تحلیل قوی با استفاده از الگوی کندل استیک دارید ، بهتر است به لینک زیر مراجعه کرده و از جدول الگوی قیمتی سهم مورد نظر خود را مشاهده کنید و تحلیل های آن را در معاملات خود اعمال کنید. شکل زیر برگرفته از این سایت می باشد. و می توانید انواع کندل ها را در جدول زیر مشاهده کنید
جدول کندل استیک
و اگر قصد دارید تحلیل تک تک کندل های داخل جدول را مشاهده کرده و مطالعه کنید روی این لینک کلیک کنید . در ادامه مهم ترین تکنیک های کندل استیک ژاپنی را برایتان بیان کرده و با مثال توضیح داده ایم.
آموزش کندل استیک در تحلیل تکنیکال
اگر به دنبال آموزش بورس هستید ، همیشه این نکته را مورد توجه قرار دهید که هیچگاه نباید به یک تحلیل و یا یک نمودار اکتفا کرد. اکثر تریدر ها از تحلیل تکنیکال در معاملات خود استفاده می کنند. بهترین راه استفاده از کندل استیک در تحلیل تکنیکال می باشد. زیرا با استفاده از نمودار ها نقاط حمایت و مقاومت سهم را تشخیص می دهیم و بعد با استفاده از نمودار شمعی روند حرکت سهم را پیش بینی کرده و اقدام به معامله می کنیم. تریدر ها همواره تاکید می کنند در لحظه انجام معامله و ترید کردن نمودار شمعی را به دقت نگاه کرده و تغییر قیمت ها و روند آنها را زیر دره بین قرار دهید و بعد اقدام به معامله کنید. آموزش کندل استیک از جمله آموزش هایی است که توصیه می شود هر تریدری قبل از معامله آن را یاد بگیرد.
مهم ترین الگوهای نمودار شمعی ژاپنی ( تکنیک های کندل استیک ژاپنی )
تکنیک های کندل استیک ژاپنی به بیش از 10 مورد می رسد و ما در اینجا موارد مهم و تکنیک هایی که اکثر تریدر های حرفه ای از آن استفاده می کنند را بیان خواهیم کرد. تکنیک های کندل استیک ژاپنی با عنوان الگو های کندل استیک نیز شناخته می شوند. در ادامه انواع الگو های کندل استیک با زبان ساده و با شکل برایتان توضیح خواهیم داد. البته به این نکته توجه کنید که نمودار شمعی یکی از نمودار های بسیار مهم در بازار های مالی جهانی می باشد و تریدری را نمی توان یافت که در تحلیل های خود از الگوی شمعی استفاده نکند.
دوجی کندل استیک (Doji Candlestick)
دوجی کندل استیک یکی از الگوهای شمع ژاپنی می باشد که در آن قیمت باز و بسته شدن سهم برابر است. این الگوی شمعی نشان از وجود تردید در بازار دارد. یعنی قدرت خریداران و فروشندگان تقریبا با هم برابر است. زمانی می توان با استفاده از دوجی روند حرکت بازار را پیش بینی کرد که موقعیت دوجی کندل استیک را بررسی و شناسایی کنیم. اگر این الگو بعد از ماروبزو سبز استفاده شود ، نشان از اشباع خرید در بازار می باشد و باید خریداران جدیدی به سهم اضافه گردند تا روند صعودی ادامه پیدا کند. در غیر این صورت به احتمال زیاد روند صعودی پایان خواهد یافت و احتمالا بازار اصلاح خواهد کرد.
کندل دوجی نماد ضعف است! ضعفی که در بازار هم از سوی خریداران و هم از سوی فروشندگان وجود دارد. به شکل کلی 4 نوع کندل دوج میشناسیم که عبارت اند از: پای بلند – سنجاقک – صلیب – سنگ قبر – خنثی. زمانی که کندل دوجی شکل می گیرد، باید منتظر کندل بعدی بمانیم چرا که کندل های بعدی روند بازار را تایید خواهند کرد.
اگر جزو افراد عجول هستید، مطئین باشید که این کندل حوصله شما را سر خواهد برد. اما استفاده از اندیکاتور هایی مانند MACD – RSI می تواند به شما در تشخیص روند کمک بسزایی نمایند.
کندل دوجی
حال اگر الگوی دوجی کندل استیک بعد از الگوی ماروبزو قرمز استفاده گردد ، نشان از اشباع فروش بوده و احتمالا این الگو نشان دهنده روند صعودی بازار باشد و بعد از این روند نزولی پایان خواهد یافت. و حرکت صعودی شروع خواهد شد.
کندل استیک دوجی
الگوی ماروبزو در نمودار شمعی
الگوی ماروبزو در نمودار شمعی به الگویی گفته می شود که فاقد سایه بالایی و پایینی باشد. این الگو فقط از بدنه تشکیل شده است که نشان از فشار فروش و فشار خرید در بازار دارد. اگر الگوی ماروبزو سبز رنگ باشد نشان از قدرت خرید در بازار بوده و احتمالا روند بازار صعودی شده و یا اگر صعودی باشد ، روند ادامه خواهد داشت. و اگر این الگو قرمز رنگ باشد نشان از قدرت فروش در بازار و روند نزولی دارد.
یکی از کندل های مهم که در کندل استیک بسیار بدرد بخور می باشد، کندل مارابوزو است. این کندل یک کندلی است که در روند های صعودی یا نزولی الگوی کندلی چیست؟ تشکیل می شود و خبر از ادامه روند می دهد. کندل مارابوزو یک کندل با بدنه مستطیل شکل است که فاقد سایه در سر یا انتهای خود است، اگر هم سایه داشته باشد به راحتی می توانیم از آن چشم پوشی نماییم.
دلیل آنکه کندل مارابوزو هیچ سایه ای ندارد به این خاطر است که خریداران در روند صعودی و فروشندگان در روند نزولی به هیچ عنوان تسلیم نشده و تا آخرین لحظه به فروش یا خرید پرداخته اند. به شکل کلی کندل مارابوزو در یک روند صعودی یا نزولی تشکیل می شود که اندازه آن 3 الی 4 برابر کندل های قبلی خود است.
ماروبزو در نمودار شمعی الگوی ماروبزو
همانطور که در شکل بالا مشاهده می کنید در یک روند صعودی شاهد دو نمونه الگوی سبز رنگ ماروبزو در کندل شمعی نمودار قیمتی اتریوم/دلار هستیم. و نشان از قدرت زیاد خریدار و ادامه دار بودن روند صعودی در بازار دارد.
الگوی ستاره صبحگاهی در کندل استیک
الگوی ستاره صبحگاهی از سه کندل تشکیل شده است. همانطور که در شکل زیر مشاهده می کنید ، کندل اول یک نزولی پر قدرت می باشد. کندل دوم نوعی کندل کم قدرت و کندل سوم یک کندل سبز رنگ پر قدرت می باشد کخ نشان از بازگشت بازار دارد. الگوی ستاره صبحگاهی معمولا در پایان یک روند نزولی تشکیل می شود و نشان از صعودی شدن بازار در آینده دارد.
الگوی ستاره صبحگاهی
الگوی ستاره عصرگاهی کندل استیک
در این الگو با سه کندل سر و کار داریم. این کندل در انتهای روند صعودی دیده می شود و بعد از آن یک روند نزولی شروع خواهد شد. به قسمتی که در نمودار زیر مشخص کرده ایم توجه کنید. کندل اول سبز رنگ ، پر قدرت و صعودی بوده و کندل دوم نیز صعودی ولی کم قدرت و معمولا بدون سایه می باشد. سپس کندل سوم نزولی تشکیل می شود و نشان از اتمام روند صعودی بازار و شروع یک روند نزولی دارد.
الگوی ستاره عصرگاهی
الگوی چکشی در نمودار شمعی
الگوی چکشی بنده در سمت بالا و یا پایین قرار گرفته و سایه در یک طرف قرار می گیرد. اندازه سایه معمولا دو و یا سه برابر اندازه بدنه کندل می باشد. الگوی چکشی معمولا در پایان یک روند نزولی تشکیل می شد و نشان از پایان یافتن این روند دارد. شکل زیر که نمودار قیمتی بیت کوین در برابر دلار را نشان می دهد ، با توجه به الگوی چکشی که در شکل نشان داده ایم می توان متوجه شد که روند نزولی رو به پایان است و با توجه به تحلیل های دیگر می توان به صورت پله ای اقدام به خرید کرد.
الگوی چکشی در نمودار شمعی
الگوی شمعی دوجی در تحلیل تکنیکال چیست؟
الگوی شمعی دوجی نام یک سری از الگوهای کندلی میباشد که قیمت باز و بسته شدن در آنها تقریباً با یکدیگر برابر میباشد. این الگوها معمولاً در الگوهای کندلی زیادی یافت میشوند. الگوهای کندلی دوجی بهشکل یک صلیب، صلیب برعکس و یا علامت جمع (+) دیده میشوند.
الگوهای دوجی بهتنهایی الگوهایی خنثی هستند که در بسیاری از الگوهای مهم نموداری یافت میشوند. الگوهای دوجی معمولاً زمانی شکل میگیرند که قیمتهای باز و بسته شدن (سهام یک شرکت) تقریباً با هم برابر باشند.
این الگو معمولاً نشان از برگشت روند میدهند و تحلیلگران تکنیکال میتوانند از این الگو بهعنوان هشداری جهت تغییر روند استفاده نمایند.
در زبان ژاپنی، دوجی به معنی «اشتباه بزرگ» و یا «خطای بزرگ» میباشد، که این نشاندهندهٔ نادر بودنِ برابر شدنِ قیمت باز و بسته شدن (Open And Close) یک سهام در بازار میباشد.
با توجه به محل قرارگیری خط باز و بسته شدن قیمت (خط افقی)، کندلهای دوجی بهشکل سنگ قبر (Gravestone)، پادراز (Long-legged) و یا سنجاقکی (Dragonfly) دیده میشوند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد الگوی شمعی دوجی سنگ قبر میتوانید از مطلب آموزشی «الگوی شمعی دوجی سنگ قبر در تحلیل تکنیکال چیست؟» دیدن نمایید.
انواع کندل های دوجی؛ منبع – Investopedia
نکات مهم:
- الگوی شمعی دوجی به الگوهای کندلیای اطلاق میگردد که قیمت باز و بسته شدن (سهام) در آنها تقریباً با یکدیگر برابر بوده و معمولاً کندلهای دوجی عضوی از الگوهای مهم نموداری میباشند.
- الگوی شمعی دوجی به تنهایی، الگویی خنثی میباشد که در بسیاری از الگوهای مهم قیمتی نیز یافت میشود.
- کندلهای دوجی به سه شکل اصلی سنگ قبر (Gravestone)، پادراز (Long-Legged) و سنجاقکی (Dragonfly) دیده میشوند.
الگوی شمعی دوجی چه چیزهایی را به شما میگویند؟
تحلیلگران تکنیکال میگویند که تمامی اطلاعات مورد نیازشان در مورد یک سهام را میتوان از روی قیمت آن متوجه شد، بهعبارتی تکنیکالیستها بر این باورند که قیمت سهم، بازتابی از تمامی اطلاعات مورد نیازشان در مورد یک سهم میباشد، بههمین دلیل بهعقیدهٔ آنها، قیمت برای بررسی کامل سهام کافی میباشد.
همچنین، عملکرد گذشتهٔ قیمت هیچ تأثیری بر روی عملکرد آینده قیمت نمیگذارد، و قیمت واقعی سهم در حال حاضر هیچ ارتباطی با قیمت واقعی و یا ارزش ذاتی (Interistic Value) آن سهم ندارد. بنابراین، تحلیلگران تکنیکال از ابزارهایی جهت پیدا کردن بهترین فرصتهای معاملاتی استفاده مینمایند.
یکی از این ابزارها توسط تاجر ژاپنی بنام هوما (Homa) که از اهالی شهر ساکاتا (Sakata) بود در قرن هفدهم ابداع شد. این ابزار توسط چارلز داو (Charles Dow) در سال 1900 معروف گشت.
نام این ابزار، نمودار کندلی (Candlestick Chart) بود. هر الگوی شمعی به ما چهار دسته از اطلاعات را میرسانند. براساس شکلِ این کندلها، تحلیلگران میتوانند فرضیاتی را در مورد رفتار قیمتهای سهم انجام دهند.
هر کندل در نمودار چهار دسته از اطلاعات را به ما نمایش میدهد: قیمت باز شدن (Open Price)، قیمت بسته شدن (Close Price)، بالاترین قیمت ثبت شده (High) در طی روز، و پایینترین قیمت ثبت شده (Low) در طی روز.
بازهٔ زمانی مدنظر در الگوی شمعی دوجی اهمیتی ندارد. بدنۀ تو خالی و یا بدنههای توپر در کندلها به نام «بدنه یا بدنه اصلی» شناخته میشوند.
خطهایی که از سمت بالا و پایین این بدنهها به بیرون حرکت کردهاند را بهعنوان سایه (Shadow – Wick) میشناسند. سایههایی که در بالای بدنهٔ اصلی قرار میگیرند، نشاندهندۀ حرکات قیمتی تا آن سطح میباشند.
از روی سایههای کندلها میتوانیم اطلاعات زیادی را در مورد روانشناسی بازار بهدست بیاوریم. در کندلهایی که قیمت بسته شدن سهم از قیمت باز شدن آن بیشتر باشد، شاهد یک بدنهٔ توخالی (Hollow-Body) یا سفیدرنگ خواهیم بود.
اگر قیمت بسته شدن سهامی از قیمت باز شدن آن در طی روز پایینتر باشد، شاهد بدنهای سیاهرنگ خواهیم بود که از آن بهعنوان کندل خرسی (Bearish Candlestick) نام برده میشود. در کل، دوجیها جزو مهمترین الگوهای کندلی بهشمار میآیند.
به کندلی نام دوجی اطلاق میشود که قیمت باز و بسته شدن آن (در هر بازهٔ زمانیای) با یکدیگر برابر باشند. کندلهای دوجی معمولاً بهشکل یک صلیب، و یا یک علامت جمع (+) دیده میشوند، بدنهای بسیار کوچک دارند و یا در بسیاری از مواقع هیچ بدنهای ندارند.
اگر از دید مزایدهای بهموضوع نگاه کنیم، کندل دوجی نشان میدهد که در بازار قطعیتی برای خرید و یا فروش بین معاملهگران وجود ندارد و هر دو در قیمت مدنظرشان ثابت ماندهاند.
بهعبارتی، میتوان گفت که بازار در این حالت و برای مدت زمانی محدود، جهت ندارد و فشار خرید (Buying Pressure) و فشار فروش (Selling Pressure) و یا مقدار خرید و فروش در بازار و قیمت آنها با یکدیگر برابر میباشند.
این خود نشانهای از عدم وجود قطعیت در بازار و عدم جهتگیری قیمت به سمت بالا (صعودی) و یا پایین (نزولی) در سهم میباشد.
در این حالت، معاملهگران هوشمند و موفق، دست از معامله کشیده و تنها بر حرکات قیمتی بازار نظارت میکنند. برخی از تحلیلگران نیز وقوع این حالت در بازار را نشانهای از یک بازگشت قیمتی (Price reversal) یا بازگشت روند (Trend Reversal) میدانند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد بازگشت قیمتی میتوانید از مطلب آموزشی «بازگشت قیمتی در تحلیل تکنیکال چیست؟» دیدن نمایید.
هر چند، از شکلگیری الگوی شمعی دوجی میتوان بهعنوان فرصتی برای جمعآوری نیرو توسط قیمت و حرکت به سطوح بالاتر یا پایینتر نیز اشاره کرد.
کندلهای دوجی، معمولاً در زمان تثبیت قیمتی دیده میشوند و به معاملهگران و تحلیلگران بازار کمک میکنند تا بتوانند احتمال شکست قیمتی بازار را بررسی کرده و آنها را به موقع تشخیص دهد.
مثالهایی برای استفاده از الگوی شمعی دوجی
نمودار زیر نشاندهنده یک الگوی شمعی دوجی از نوع دوجی سنگ قبر (Gravestone Doji) در نمودار سهام شرکت سیانوتک (Cyanotech Corp) میباشد.
این جدول مربوط به فوریهٔ سال 2018 است. الگوی نامبرده پس از یک حرکت قدرتمند و با حجم معاملاتی بالا در بازار تشکیل شده است.
این الگو میتواند نشان از یک بازگشت روند نزولی (Downtrend Reversal) باشد و احتمال رخداد یک شکست (Breakout) در بازار بالا میرود.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد حجم معاملات میتوانید از مطلب آموزشی «حجم معاملات در تحلیل تکنیکال چیست؟» دیدن نمایید.
مثال دوجی سنگ قبر
در این مثال، کندل دوجی سنگ قبر (Gravestone Doji) توانسته بهخوبی یک شکست را در سطوح فعلی قیمت پیشبینی کند. این شکستِ پیشبینی شده، در محدودۀ قیمتیای نزدیک به میانگینهای متحرک 50 روز و 200 روزه (50 or 200 Day Moving Averages) در سطوح قیمتی 4.16 دلار و 4.08 دلار رخ داد. البته برای پیشبینی تنها نباید به الگوی شمعی اعتنا نمود.
معاملهگران معمولاً برای شناخت یک شکست قیمتی (Breakout) در بازار، از دیگر ابزارهای تکنیکالی مانند اندیکاتورهای تکنیکالی (Technical Indicators) استفاده میکنند.
از این اندیکاتورها میتوان به شاخصِ قدرتِ نسبی (Relative Strength Index – RSI) و اندیکاتور واگرایی و همگرایی میانگینهای متحرک Moving Averages convergence) (divergence – MACD اشاره کرد.
معاملهگران روزانه میتوانند همچنین یک دستور استاپ حفاظتی را در بالای سایه (Wick) این کندل قرار دهند که در نمودار فوق محدودهای در حدود 5.10 دلار میباشد.
اما معاملهگران میانمدت (Intermediate-term Traders) ممکن است دستور استاپ حفاظتی خود را در محدودهای بالاتر قرار دهند تا با نوسانات قیمتی، معاملهٔ آنها بسته نشود.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد اندیکاتورها میتوانید از مطلب آموزشی «اندیکاتور همگرایی-واگرایی میانگین متحرک – مکدی – در تحلیل تکنیکال چیست؟» دیدن نمایید.
تفاوت بین کندلهای دوجی و الگوی شمعی اسپینینگ تاپ (Spinning Top)
نمودارهای کندلی میتوانند مقداری از اطلاعات بازار مانند روند احساسات، شتاب در بازار و نوسانات قیمتی را نشان دهند. الگوهای شکلگرفته توسط این کندلها در نمودارهای کندلی نشاندهندۀ سیگنالهایی از عمل و عکسالعمل در بازار میباشند.
الگوی دوجی و اسپینینگ تاپ (Spinning top) الگوهای کندلی میباشند که معمولاً بهشکل اعضایی از الگوهای بزرگتر دیده میشوند.
مانند الگوی ستاره (Star formation). بهتنهایی، الگوی شمعی دوجی و الگوی شمعی اسپینینگ تاپ نشاندهندۀ تعادل در قیمت میباشند، همچنین این الگوها نشان میدهند که فشار خرید و فشار فروش با یکدیگر برابر بوده و هیچکدام نتوانستهاند بر دیگری غالب شوند.
همچنین اطلاعاتی توسط این الگوهای کندلی ارائه میشود که یک معاملهگر تکنیکال باید یاد بگیرد تا آنها را بهخوبی تفسیر کند.
الگوهای کندلی اسپینینگ تاپ بسیار شبیه به الگوهای کندلی دوجی شکل میباشند، اما بدنۀ آنها از بدنۀ الگوهای کندلی دوجی بزرگتر بوده، و قیمتهای باز و بسته شدن در آنها فاصله بیشتری نسبت به یکدیگر دارند.
برای اینکه یک کندل در دستهٔ کندلهای دوجی قرار بگیرد، بدنۀ کندل باید حدوداً 5 درصد از کل محدودهٔ اشغالشده توسط کندل و سایههای آن را دربر بگیرد.
هر مقداری بیش از 5٪، کندل مورد نظر را در دستهٔ کندلهای اسپینینگ تاپ (Spinning top candles) قرار خواهد داد. کندلهای اسپینینگ تاپ همچنین نشاندهندهٔ ضعف در قیمت و روند کنونی بازار میباشند، اما لزوماً نشاندهندۀ یک بازگشت قیمتی نمیباشند.
اگر الگوهای کندلی مانند الگوی دوجی و یا الگوهای کندلی اسپینینگ تاپ را در نمودار مشاهده گردید، به دنبال نشانههایی از اندیکاتورهای دیگر نیز بگردید.
اندیکاتورهایی مانند باندهای بولینجر (Bollinger Bands)، تا بتوانید تشخیص درستی از بازار داشته باشید. استفاده از دیگر اندیکاتورها به ما این امکان را میدهد تا به خوبی متوجه شویم که الگوی دوجی و یا اسپینینگ تاپ شکل گرفته در بازار، نشاندهندۀ خنثی بودن بازار میباشد و یا اینکه نشان از بازگشت روند (Trend Reversal) و بازگشت قیمتی (Price reversal) دارند.
محدودیتهای الگوی شمعی دوجی چیست؟
بهتنهایی، الگوهای کندلی دوجی نشانگرهایی خنثی هستند که اطلاعات کمی را دربارۀ بازار به ما میدهند. علاوه بر این دوجیها الگوهایی معمول در بازار محسوب نمیشوند. بههمین سبب، ابزاری قابلاعتنا برای تشخیص نکات مهم قیمتی مانند بازگشتهای قیمتی محسوب نمیشوند.
همواره نمیتوان در زمان تشکیل این الگوها به آنها اعتماد نمود. زیرا الگوی کندلی چیست؟ هیچ تضمینی در مورد بازگشت قیمتی و یا ادامهٔ قیمت در روند سابق خود به معاملهگر نمیدهند. بههمین سبب نباید بهتنهایی به این الگوهای نموداری جهت بررسی و آنالیز بازار تکیه نمود.
اندازهٔ سایز سایههای کندل دوجی در کنار کندلهای تأییدیه آن میتواند بهعنوان یک نقطهٔ ورود به بازار در نظر گرفته شوند.
این بدین معنی است که معاملهگران نیاز به پیدا کردن مکانی دیگر برای قرار دادن دستور استاپ حفاظتی خود خواهند داشت، یا اینکه آنها نیاز به دست کشیدن از این معامله خواهند داشت زیرا که قرار دادن یک دستور استاپ حفاظتی بسیار بزرگ و یا بسیار کوچک ممکن است باعث ضرر دیدن آنها در معامله شود. البته امکان سود نیز وجود دارد.
تمامی این موارد بستگی به ریسکپذیری معاملهگر و میزان سود به زیان او خواهد داشت. پیشبینی میزان سود دریافتی و یا میزان پتانسیل سود در معاملاتی که بر پایهٔ الگوهای کندلی دوجی انجام میشود نیز سخت میباشد.
زیرا این الگوهای کندلی به ما هیچگونه هدف قیمتی (Target Price) را ارائه نمیدهند. بنابراین، استفاده از دیگر ابزارها و تکنیکها مانند الگوهای کندلی دیگر، اندیکاتورها (Indicators) و یا دیگر استراتژیهای معاملاتی برای در نظر گرفتن محلهای ورود و خروج از معامله لازم و ضروری میباشد.
تیم تحریریه دیجی کوینر
این مقاله به کوشش هیئت تحریریه دیجی کوینر تولید شده است. تک تک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در آگاه سازی فعالان حوزه رمز ارزها و بازارهای مالی داشته باشیم.
کندل استیک چیست؟
کندل استیک (نمودار شمعی) یک نوع نمودار قیمت است که ابزاری عالی و کارآمد برای بررسی و تخمین وضعیت آینده بازار، در تحلیل تکنیکال به شمار می رود. آموزش استفاده از کندل استیک، به عنوان یک روش تحلیلی کارآمد، یکی از مهمترین مباحثی است که در دوره تحلیل تکنیکال مجتمع فنی نیاوران، به آن پرداخته می شود.
بطور کلی، در بازار سرمایه اظهار نظر و ارائه پیش بینی درباره هر سهم، نیازمند تحلیل و بررسی قیمت ها است و ارائه این تحلیل ها، تنها با استفاده از نمودارها ممکن می باشد. برای این منظور نمودارهای مختلفی وجود دارد که هر کدام روش و عملکرد خاص خود را دارد.
نمودارهای قیمتی، دارای سه روش نمایش شناخته شده و مشهور، به نام های روش میله ای، روش خطی و روش شمعی هستند. برای آشنایی با نمودار شمعی یا کندل استیک، ابتدا باید شیوه عملکرد دو روش دیگر را بدانید. در ادامه به بررسی و تشریح دو روش میله ای و خطی پرداخته و سپس به نمودار شمعی می پردازیم.
روش نمایش میله ای در نمودار قیمت
این روش نمایش، دارای چهار قسمت است که در این قسمت ها، قیمت آغازین یا Open، بیشترین قیمت سهم در یک بازه معاملاتی یا High، کمترین قیمت سهم در یک بازه معاملاتی یا Low و قیمت پایانی یا Close نمایش داده می شود.
در این نمودار، اطلاعات روزانه، هفتگی، ماهانه و سالانه به شکل میله های جداگانه، نشان داده می شود و هر یک از میله ها، بیانگر معاملات همان روز، هفته یا ماه مربوط به سهام است. اطلاعات هر میله، شامل اطلاعات خرید و فروش بازه معاملاتی می باشد، به نحوی که خط سمت راست میله، قیمت آغازین و خط سمت چپ، قیمت پایانی را نشان می دهد. بیشترین و کمترین قیمت ها نیز در بالا و پایین میله نمایش داده می شود. بدین ترتیب هر گاه که قیمت آغازین از قیمت پایانی کمتر باشد، نمودار صعودی و مثبت بوده و برعکس، هر گاه که قیمت آغازین بیشتر از قیمت پایانی باشد، نمودار نزولی و منفی خواهد بود.
نمودارهای میله ای اگر چه می توانند صعود و نزول قیمت ها را ار ابتدا تا انتها نشان دهند، اما در ارائه الگوهای تغییر قیمت ها ناموفق بوده اند.
روش نمایش خطی در نمودار قیمت
در روش نمایش خطی، تنها قیمت پایانی یا Close نمایش داده می شود و سایر اطلاعات در آن کاربردی ندارد. به همین سبب این روش نمایش، نمی تواند دورنمای مطلوبی از اطلاعات مورد نیاز در بازه معاملاتی ارائه کند و تنها کاربرد مهم آن، تشخیص شکست سطوح مقاومتی و حمایتی برای تحلیلگران است.
نمودار شمعی
روش نمایش شمعی، نخستین بار توسط ژاپنی ها مورد استفاده قرار گرفت و از آنجا که شکل نمودارها، شباهت بسیاری به شمع داشت، به آن کندل استیک یا نمودار شمعی گفته می شود. در نمودار شمعی یا کندل استیک، از همان اطلاعات روش میله ای استفاده می گردد، با این تفاوت که بخش دیگری به نام بدنه یا body نیز در آن وجود دارد. بدنه، به شکل یک مستطیل و در قسمتی حد فاصل میان قیمت ابتدایی و نهایی قرار دارد. در اینجا نیز کندل صعودی یا کندل نزولی، با استفاده از اختلاف قیمت آغازین و پایانی مشخص می شود.
ماهیت بصری کندل استیک، به نحوی است که به خوبی می تواند نقاط ضعف و کمبودهای نمودارهای خطی و میله ای را پر کرده و بسیار مورد توجه تحلیلگران قرار گیرد. نمودارهای شمعی دارای آرایش ها و الگوهای مختلفی هستند که در ادامه شرح خواهیم داد.
اجزای کندل استیک
کندل استیک یا نمودار شمعی، دارای اجزای مختلفی است که در ادامه به بررسی مختصر هریک خواهیم پرداخت. اما یادگیری تخصصی و کامل تجزیه و تحلیل این اجزا و بکارگیری آن ها در تحلیل های بورسی، قطعا مستلزم حضور در دوره های آموزشی تحلیل تکنیکال و دوره های جامع بورس، مانند دوره بورس مجتمع فنی نیاوران است.
رنگ بدنه نمودار شمعی
در نمودارهای شمعی، رنگ بدنه و همچنین سایه پایین و سایه بالا، اهمیت بسیاری دارد و هر کدام از این موارد، بیانگر شرایط ویژه ای است؛ برای مثال هنگامی که یک نمودار شمعی سفید و توخالی، دارای سایه کوتاهی باشد، به معنی صعودی بودن نمودار و بالاتر بودن قیمت پایانی از قیمت آغازین است و هنگامی که نمودار شمعی، تو پر و یا به رنگ مشکی باشد، به معنای نزولی بودن نمودار و کوچک بودن قیمت پایانی است.
در واقع بدنه، ابزاری برای نشان دادن منفی یا مثبت بودن نمودار است. در نتیجه کندل استیک های صعودی، دارای بدنه تو خالی و کندل استیک های نزولی، دارای بدنه تو پر هستند. سایه نیز بیانگر حداقل و حداکثر قیمت در یک بازهی معاملاتی است.
اندازه بدنه نمودار شمعی
علاوه بر رنگ بدنه، اندازه بدنه نیز در کندل استیک ها دارای اهمیت است. هر چقدر که بدنه بزرگ تر باشد، نشانگر قدرت بیشتر خریداران یا فروشندگان در بازار بورس خواهد بود.
برای تشخیص این امر که این بدنه بزرگ، بیانگر قدرت بالای خریدار است یا فروشنده، باید مجددا به رنگ بدنه توجه کرد؛ رنگ سفید یا توخالی بدنه نمودار شمعی، نشان دهنده قدرت بالای خریداران می باشد و بر عکس، بدنه توپر یا تیره رنگ و بزرگ، قدرت بالای فروشندگان را نشان می دهد.
کندل سفید در محدوده حمایت و کندل تیره در محدوده مقاومت نیز به ترتیب بیانگر صعود قیمت و افت قیمت ها خواهد بود. بنابراین بالاتر بودن قیمت پایانی از قیمت آغازین و صعودی بودن نمودار، منجر به تیره شدن بدنه و قدرت فروشندگان خواهد شد. در مقابل، پایین تر بودن قیمت نهایی از قیمت ابتدایی، منجر به نزولی شدن نمودار و قدرت خریداران خواهد شد.
سایه نمودار شمعی
همانگونه که گفته شد، سایه ها بیانگر بیشترین و کمترین قیمت روز در بورس هستند. بنابراین در صورتی که قیمت ابتدایی سهم و قیمت پایانی، با بیشترین و کمترین قیمت سهم برابر باشند، سایه ای در نمودار تشکیل نخواهد شد.
در کندل استیک، توجه به این نکته که سایه در بالای نمودار قرار دارد یا در پایین، بسیار حائز اهمیت است. سایه های بلند نیز نشان دهنده انجام معاملات سهم در خارج از قیمت ابتدایی و نهایی می باشند. با این اوصاف می توان گفت که اگر سایه بالایی در نمودار شمعی بلند باشد، بیانگر قدرت خریداران است؛ زیرا منجر به افزایش قیمت سهم شده است. با این حال، همچنان می تواند بیانگر فروشندگان خیلی قوی نیز باشد؛ چرا که منجر شده که سهم در محدوده قیمت پایانی بسته شود.
در مقابل، بلند بودن سایه پایینی نیز نشانگر قدرت بالای فروشندگان است؛ زیرا منجر به کاهش قیمت سهم می گردد و همچنان می تواند نشان دهنده خریداران خیلی قوی نیز باشد؛ زیرا قیمت در محدوده ابتدای بسته شده است.
9 الگوی کندل استیک
نمودارهای شمعی دارای دو الگوی کلی ادامه دهنده یا بازگشتی هستند که هر کدام از این دو نیز انواع مختلف دارند. الگوهای ادامه دهنده بیانگر ادامه مسیر بازار سرمایه هستند و تا زمانی که قیمت نهایی بالاتر یا پایین تر بماند، روندها صعودی یا نزولی باقی خواهد ماند.
اما الگوهای بازگشتی، نشان دهنده تغییر در روند بازار سرمایه اند. الگوهای بازگشتی کندل استیک نیز دو نوع خرسی و گاوی دارند که نوع نخست، بیانگر بازگشت روند نزولی و نوع دوم، بیانگر بازگشت روند صعودی است. نمودارهای شمعی با توجه به شیوه آرایش و اندازه اجزای مختلف، دارای نام ها و عملکردهای متفاوتی هستند که در ادامه شرح خواهیم داد:
1- الگوی کندل استیک مارابوزو
کندل مارابوزو یک الگوی دو شمعی است با بدنه ای بسیار بلند و بدون سایه که به شکل قاطعانه ای، قدرت عاملان صحنه سرمایه گذاری را نشان می دهد. هنگامی که هر دو نمودار شمعی کندل مارابوزو سفید و تو خالی باشند، به آن مارابوزو گاوی گفته می شود و بیانگر قدرت خریداران است. نمودارهای تیره و تو پر نیز بیانگر قدرت فروشندگان بوده و مارابوزو خرسی نام دارد.
2- الگوی کندل استیک دوجی
کندل دوجی دارای سایه های بسیار بلند و بدنه بسیار کوتاه است که نمایشگری برای حالت تعادل و موازنه میان خریداران و فروشندگان در بازار سرمایه می باشد. به عبارت دیگر، این کندل، حالاتی از بی تصمیمی و تردید را در بازار سهم ها نشان می دهد و معمولا در پایان روندها به وقوع می پیوندد.
کندل دوجی صلیب: نمودار دوجی با پایه بلند، نشانگر قدرت خریدار و فروشنده است و شکلی شبیه به یک صلیب دارد.
کندل دوجی سنجاقک: نمودار دوجی سنجاقک، فشار خرید در برابر عرضه سنگین را نشان می دهد و شکلی شبیه به حرف T دارد.
کندل دوجی سنگ قبر: دوجی سنگ قبر، با اشاره به فشار فروش سنگین در برابر تلاش خریداران، شکلی دقیقا بر عکس دوجی سنجاقک را نشان می دهد و به حالت T برعکس می باشد.
کندل دوجی چهار قیمت: دوجی چهار قیمت نیز با شکل یک خط افقی صاف، بیانگر صف خرید یا فروش است و در بازارهای دارای دامنه نوسانات بسیار، به وقوع می پیوندد.
3- الگوی کندل استیک فرفره
نمودار شمعی فرفره نیر مانند نمودار دوجی حکایت از بی تصمیمی در بازار سرمایه دارد، اما بر خلاف نمودار دوجی، دارای بدنه بلندتری است. نمودار فرفره ای، شکلی شبیه به صلیب، با خط افقی پهن تر دارد و رنگ قرمز یا سبز آن، بیانگر منفی یا مثبت بودن نمودار است.
4- الگوی کندل استیک هارامی
این کندل که از دو نمودار با رنگ های متضاد تشکیل میشود، در زبان ژاپنی به معنای باردار است. به همین سبب شمع اول را کندل مادر و شمع دوم را کندل بچه می نامند. از آنجا که مادر آنچه را که باردار باشد به دنیا خواهد آورد، در این الگو نیز شمع دوم (مادر) نشانگر روند پیش رو می باشد.
هارامی اگر چه یک الگوی برگشتی ۱۰۰ درصد نیست و بیشتر به معنای پایان روند حاکم است، اما نتیجه نهایی آن مشخص نبوده و بستگی به بازار سهام دارد. وجود نمودار هارامی در بازار، بیانگر آشفتگی است. در نمودار هارامی، عموما بدنه شمع دوم از بدنه شمع اول کوچک تر می باشد و به نوعی در دل شمع اول قرار می گیرد. در هارامی صعودی، شمع ها دارای رنگ متضاد اند، به نحوی که یکی تیره و دیگری روشن است.
5- الگوی کندل استیک هیکن آشی
این کندل در لغت به معنای کندل میانگین است و عموما برای پیش بینی روند، مورد استفاده قرار می گیرد. بنابراین یک استراتژی میان مدت محسوب می شود. از آنجا که هیکن آشی الگوی کندلی چیست؟ قیمت میانگین را نشان می دهد، این قیمت عموما با قیمت مبادله در بازار متفاوت است.
در این نمودار، کندل های سبز و بدون سایه پایین، نشان از روند صعودی دارند و در مقابل، کندل های قرمز بدون سایه بالایی، روند نزولی را نشان می دهند.
6- الگوی کندل استیک پوشا مثبت و منفی
الگوی پوشا یکی از الگوهای بازگشتی است که دو حالت مثبت و منفی دارد. الگوی پوشا مثبت در پایان روند نزولی واقع می شود و نشان دهنده تغییر روند به سمت صعودی است. در مقابل، الگوی پوشا منفی در انتهای روند صعودی قرار می گیرد و نشان از تغییر روند به سمت روند نزولی دارد. الگوهای پوشا معمولا به عنوان مکمل در کنار سایر الگوها برای تحلیل مورد استفاده قرار می گیرند.
7- الگوی کندل استیک مرد دارآویز
نام گذاری الگوی مرد دارآویز به دلیل شکل ظاهری آن که شبیه به فردی به دار آویخته شده است، انجام شده و یک بدنه مربعی کوچک و سایه بلند پایینی دارد. این الگو نشان دهنده اخطار اتمام روند در روندهای صعودی است. رنگ تیره یا قرمز این الگو، نشان از پایین بودن قیمت پایانی نسبت به قیمت ابتدایی دارد.
8- الگوی کندل استیک چکش
الگوی چکش یکی از الگوهای تک شمعی است که در طی یک روند نزولی ایجاد می شود و یک محدوده حمایتی برای برگشت روند و پایان روند نزولی به وجود می آورد. ساختار این الگو نیز مانند الگوی مرد دارآویز، یک بدنه کوچک در بالا دارد.
9- الگوی کندل استیک ستاره ثاقب
ستاره ثاقب یکی از الگوهای نزولی و از دسته الگوهای دوجی می باشد؛ در حالی که سایه بالایی بسیار بلندی در مقایسه با بدنه دارد. این الگو عموما برگشت را نشان می دهد و حاکی از آغاز ریزش قیمت است.
استراتژی کندل استیک
برای به کارگیری استراتژی کندل استیک در معاملات بورسی، باید بدانید که هر کدام از الگوهای ذکر شده را چگونه در معاملات مورد استفاده قرار دهید. در اینجا به نحوه معامله با هر یک از الگوهای ذکر شده اشاره خواهیم کرد.
فیلم آموزش حرفه ای و کامل کندل شناسی
واقعیت آن است که در هیچ کجا شما نمی توانید به یک سیستم معامله گری دست پیدا کنید که تنها تولیدکننده معاملات سود ده باشد. به طور معمول بیشتر معامله گران براساس تجربیات شخصی، احساسات و توانایی فردی در زمینه تحلیل برخی از اطلاعات اقدام به تصمیم گیری در بازارهای مالی خواهند نمود. این اطلاعات در واقع دربرگیرنده مواردی چون دادههای تحلیل بنیادی ، تحلیل تکنیکال ، اخبار و … می باشد.
یکی از ابزارهای پراستفاده در بین معامله گران، تحلیل تکنیکال می باشد و در این تحلیل نمودارهای کندل استیک – Candlestick یا شمعی ژاپنی نیز کاربردی ترین و خاص ترین شیوه در این تحلیل خواهند بود. از این رو می توان آشنایی با نمودارهای کندل استیک را مهم ترین گزینه برای یک معامله گر به شمار آورد.
به کمک نمودارهای شمعی ژاپنی می توان به راحتی به یک تصویر کلی از احساسات بازار و نیز کلیه معامله گران رسید.
کندل استیک ها تنها در زمینه تشخیص الگو به کار برده نمی شوند و در واقع می توان آن ها را عملی جهت تعامل خریداران و فروشندگان به شمار آورد.
به منظور مطالعه دقیق بر روی چارت های قیمتی شناخت کندل ها شرط خواهد بود. کندل ها این امکان را به افراد خواهند داد تا به خوبی قادر به پیگیری جزئی ترین حرکات قیمت باشند و می توان گفت که کندل ها حکم تنفس قیمت را دارند. تاریخچه استفاده از کندل ها به دویست سال پیش باز می گردد و در واقع برای اولین بار فردی ژاپنی به نام هوما مونشیا به منظور بررسی عرضه و تقاضای بازار برنج دست به اختراع کندل ها زد و این موضوع باعث شده است که به کندل ها، شمع های ژاپنی نیز گفته شود.
لازم به ذکر است که این متد تا سال ها تنها از سوی ژاپنی ها مورد استفاده قرار می گرفت و بعد از گذشت سال ها آقای استیو نیسون آن را به آمریکا نیز رساند و این روزها می توان در بین انواع نمایش نمودار کندل های ژاپنی را کاربردی ترین گزینه دانست.
کندل ها را می توان بیانگر رفتار، احساسات و نوع تصمیمات خریداران و فروشندگان به شمار آورد. معامله گران با آموزش کندل شناسی می توانند چارت ها را به صورت دقیق تر مشاهده نمایند و حرکت قیمت یا نرخ را به صورت جزء به جزء مورد رصد قرار دهند. با استفاده از کندل ها و الگوهای کندلی افراد می توانند به غیر از تعیین نواحی حمایت و مقاومت در رابطه با نقاط ورود به خروج نیز بهترین گزینه را تشخیص دهند.
بی شک معامله گران می توانند با تسلط بر الگوهای کندلی در کنار بهره مندی از استراتژی هایی چون پرایس اکشن، امواج الیوت و… معاملات موفقی را تجربه کنند.
در بین اکثر معامله گران کندل های شمعی ژاپنی بسیار محبوب می باشند. چرا که به تریدر این امکان را خواهند داد تا از طریق بررسی اندازه سایه ها و بادی کندل از قدرت و ضعف خریداران و فروشندگان اطلاعات جامعی به دست آورند.
در واقع شما می توانید به کمک دیگر روش های تحلیل تکنیکال اقدام به تعیین نقاط و نواحی مهم و حیاتی بر روی چارت نمایید و در نهایت با بهره گیری از علم کندل استیک به خوبی نگرش و احساسات بازار در مقایسه با این نواحی را بررسی کنید.
در ادامه با مجموعه ای ویدیویی درباره کندل شناسی از مقدماتی تا پیشرفته آموزش داده خواهد شد.
الگوی شمعی دوجی در تحلیل تکنیکال چیست؟
الگوی شمعی دوجی نام یک سری از الگوهای کندلی میباشد که قیمت باز و بسته شدن در آنها تقریباً با یکدیگر برابر میباشد. این الگوها معمولاً در الگوهای کندلی زیادی یافت میشوند. الگوهای کندلی دوجی بهشکل یک صلیب، صلیب برعکس و یا علامت جمع (+) دیده میشوند.
الگوهای دوجی بهتنهایی الگوهایی خنثی هستند که در بسیاری از الگوهای مهم نموداری یافت میشوند. الگوهای دوجی معمولاً زمانی شکل میگیرند که قیمتهای باز و بسته شدن (سهام یک شرکت) تقریباً با هم برابر باشند.
این الگو معمولاً نشان از برگشت روند میدهند و تحلیلگران تکنیکال میتوانند از این الگو بهعنوان هشداری جهت تغییر روند استفاده نمایند.
در زبان ژاپنی، دوجی به معنی «اشتباه بزرگ» و یا «خطای بزرگ» میباشد، که این نشاندهندهٔ نادر بودنِ برابر شدنِ قیمت باز و بسته شدن (Open And Close) یک سهام در بازار میباشد.
با توجه به محل قرارگیری خط باز و بسته شدن قیمت (خط افقی)، کندلهای دوجی بهشکل سنگ قبر (Gravestone)، پادراز (Long-legged) و یا سنجاقکی (Dragonfly) دیده میشوند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد الگوی شمعی دوجی سنگ قبر میتوانید از مطلب آموزشی «الگوی شمعی دوجی سنگ قبر در تحلیل تکنیکال چیست؟» دیدن نمایید.
انواع کندل های دوجی؛ منبع – Investopedia
نکات مهم:
- الگوی شمعی دوجی به الگوهای کندلیای اطلاق میگردد که قیمت باز و بسته شدن (سهام) در آنها تقریباً با یکدیگر برابر بوده و معمولاً کندلهای دوجی عضوی از الگوهای مهم نموداری میباشند.
- الگوی شمعی دوجی به تنهایی، الگویی خنثی میباشد که در بسیاری از الگوهای مهم قیمتی نیز یافت میشود.
- کندلهای دوجی به سه شکل اصلی سنگ قبر (Gravestone)، پادراز (Long-Legged) و سنجاقکی (Dragonfly) دیده میشوند.
الگوی شمعی دوجی چه چیزهایی را به شما میگویند؟
تحلیلگران تکنیکال میگویند که تمامی اطلاعات مورد نیازشان در مورد یک سهام را میتوان از روی قیمت آن متوجه شد، بهعبارتی تکنیکالیستها بر این باورند که قیمت سهم، بازتابی از تمامی اطلاعات مورد نیازشان در مورد یک سهم میباشد، بههمین دلیل بهعقیدهٔ آنها، قیمت برای بررسی کامل سهام کافی میباشد.
همچنین، عملکرد گذشتهٔ قیمت هیچ تأثیری بر روی عملکرد آینده قیمت نمیگذارد، و قیمت واقعی سهم در حال حاضر هیچ ارتباطی با قیمت واقعی و یا ارزش ذاتی (Interistic Value) آن سهم ندارد. بنابراین، تحلیلگران تکنیکال از ابزارهایی جهت پیدا کردن بهترین فرصتهای معاملاتی استفاده مینمایند.
یکی از این ابزارها توسط تاجر ژاپنی بنام هوما (Homa) که از اهالی شهر ساکاتا (Sakata) بود در قرن هفدهم ابداع شد. این ابزار توسط چارلز داو (Charles Dow) در سال 1900 معروف گشت.
نام این ابزار، نمودار کندلی (Candlestick Chart) بود. هر الگوی شمعی به ما چهار دسته از اطلاعات را میرسانند. براساس شکلِ این کندلها، تحلیلگران میتوانند فرضیاتی را در مورد رفتار قیمتهای سهم انجام دهند.
هر کندل در نمودار چهار دسته از اطلاعات را به ما نمایش میدهد: قیمت باز شدن (Open Price)، قیمت بسته شدن (Close Price)، بالاترین قیمت ثبت شده (High) در طی روز، و پایینترین قیمت ثبت شده (Low) در طی روز.
بازهٔ زمانی مدنظر در الگوی شمعی دوجی اهمیتی ندارد. بدنۀ تو خالی و یا بدنههای توپر در کندلها به نام «بدنه یا بدنه اصلی» شناخته میشوند.
خطهایی که از سمت بالا و پایین این بدنهها به بیرون حرکت کردهاند را بهعنوان سایه (Shadow – Wick) میشناسند. سایههایی که در بالای بدنهٔ اصلی قرار میگیرند، نشاندهندۀ حرکات قیمتی تا آن سطح میباشند.
از روی سایههای کندلها میتوانیم اطلاعات زیادی را در مورد روانشناسی بازار بهدست بیاوریم. در کندلهایی که قیمت بسته شدن سهم از قیمت باز شدن آن بیشتر باشد، شاهد یک بدنهٔ توخالی (Hollow-Body) یا سفیدرنگ خواهیم بود.
اگر قیمت بسته شدن سهامی از قیمت باز شدن آن در طی روز پایینتر باشد، شاهد بدنهای سیاهرنگ خواهیم بود که از آن بهعنوان کندل خرسی (Bearish Candlestick) نام برده میشود. در کل، دوجیها جزو مهمترین الگوهای کندلی بهشمار میآیند.
به کندلی نام دوجی اطلاق میشود که قیمت باز و بسته شدن آن (در هر بازهٔ زمانیای) با یکدیگر برابر باشند. کندلهای دوجی معمولاً بهشکل یک صلیب، و یا یک علامت جمع (+) دیده میشوند، بدنهای بسیار کوچک دارند و یا در بسیاری از مواقع هیچ بدنهای ندارند.
اگر از دید مزایدهای بهموضوع نگاه کنیم، کندل دوجی نشان میدهد که در بازار قطعیتی برای خرید و یا فروش بین معاملهگران وجود ندارد و هر دو در قیمت مدنظرشان ثابت ماندهاند.
بهعبارتی، میتوان گفت که بازار در این حالت و برای مدت زمانی محدود، جهت ندارد و فشار خرید (Buying Pressure) و فشار فروش (Selling Pressure) و یا مقدار خرید و فروش در بازار و قیمت آنها با یکدیگر برابر میباشند.
این خود نشانهای از عدم وجود قطعیت در بازار و عدم جهتگیری قیمت به سمت بالا (صعودی) و یا پایین (نزولی) در سهم میباشد.
در این حالت، معاملهگران هوشمند و موفق، دست از معامله کشیده و تنها بر حرکات قیمتی بازار نظارت میکنند. برخی از تحلیلگران نیز وقوع این حالت در بازار را نشانهای از یک بازگشت قیمتی (Price reversal) یا بازگشت روند (Trend Reversal) میدانند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد بازگشت قیمتی میتوانید از مطلب آموزشی «بازگشت قیمتی در تحلیل تکنیکال چیست؟» دیدن نمایید.
هر چند، از شکلگیری الگوی شمعی دوجی میتوان بهعنوان فرصتی برای جمعآوری نیرو توسط قیمت و حرکت به سطوح بالاتر یا پایینتر نیز اشاره کرد.
کندلهای دوجی، معمولاً در زمان تثبیت قیمتی دیده میشوند و به معاملهگران و تحلیلگران بازار کمک میکنند تا بتوانند احتمال شکست قیمتی بازار را بررسی کرده و آنها را به موقع تشخیص دهد.
مثالهایی برای استفاده از الگوی شمعی دوجی
نمودار زیر نشاندهنده یک الگوی شمعی دوجی از نوع دوجی سنگ قبر (Gravestone Doji) در نمودار سهام شرکت سیانوتک (Cyanotech Corp) میباشد.
این جدول مربوط به فوریهٔ سال 2018 است. الگوی نامبرده پس از یک حرکت قدرتمند و با حجم معاملاتی بالا در بازار تشکیل شده است.
این الگو میتواند نشان از یک بازگشت روند نزولی (Downtrend Reversal) باشد و احتمال رخداد یک شکست (Breakout) در بازار بالا میرود.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد حجم معاملات میتوانید از مطلب آموزشی «حجم معاملات در تحلیل تکنیکال چیست؟» دیدن نمایید.
مثال دوجی سنگ قبر
در این مثال، کندل دوجی سنگ قبر (Gravestone Doji) توانسته بهخوبی یک شکست را در سطوح فعلی قیمت پیشبینی کند. این شکستِ پیشبینی شده، در محدودۀ قیمتیای نزدیک به میانگینهای متحرک 50 روز و 200 روزه (50 or 200 Day Moving Averages) در سطوح قیمتی 4.16 دلار و 4.08 دلار رخ داد. البته برای پیشبینی تنها نباید به الگوی شمعی اعتنا نمود.
معاملهگران معمولاً برای شناخت یک شکست قیمتی (Breakout) در بازار، از دیگر ابزارهای تکنیکالی مانند اندیکاتورهای تکنیکالی (Technical Indicators) استفاده میکنند.
از این اندیکاتورها میتوان به شاخصِ قدرتِ نسبی (Relative Strength Index – RSI) و اندیکاتور واگرایی و همگرایی میانگینهای متحرک Moving Averages convergence) (divergence – MACD اشاره کرد.
معاملهگران روزانه میتوانند همچنین یک دستور استاپ حفاظتی را در بالای سایه (Wick) این کندل قرار دهند که در نمودار فوق محدودهای در حدود 5.10 دلار میباشد.
اما معاملهگران میانمدت (Intermediate-term Traders) ممکن است دستور استاپ حفاظتی خود را در محدودهای بالاتر قرار دهند تا با نوسانات قیمتی، معاملهٔ آنها بسته نشود.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد اندیکاتورها میتوانید از مطلب آموزشی «اندیکاتور همگرایی-واگرایی میانگین متحرک – مکدی – در تحلیل تکنیکال چیست؟» دیدن نمایید.
تفاوت بین کندلهای دوجی و الگوی شمعی اسپینینگ تاپ (Spinning Top)
نمودارهای کندلی میتوانند مقداری از اطلاعات بازار مانند روند احساسات، شتاب در بازار و نوسانات قیمتی را نشان دهند. الگوهای شکلگرفته توسط این کندلها در نمودارهای کندلی نشاندهندۀ سیگنالهایی از عمل و عکسالعمل در بازار میباشند.
الگوی دوجی و اسپینینگ تاپ (Spinning top) الگوهای کندلی میباشند که معمولاً بهشکل اعضایی از الگوهای بزرگتر دیده میشوند.
مانند الگوی ستاره (Star formation). بهتنهایی، الگوی شمعی دوجی و الگوی شمعی اسپینینگ تاپ نشاندهندۀ تعادل در قیمت میباشند، همچنین این الگوها نشان میدهند که فشار خرید و فشار فروش با یکدیگر برابر بوده و هیچکدام نتوانستهاند بر دیگری غالب شوند.
همچنین اطلاعاتی توسط این الگوهای کندلی ارائه میشود که یک معاملهگر تکنیکال باید یاد بگیرد تا آنها را بهخوبی تفسیر کند.
الگوهای کندلی اسپینینگ تاپ بسیار شبیه به الگوهای کندلی دوجی شکل میباشند، اما بدنۀ آنها از بدنۀ الگوهای کندلی دوجی بزرگتر بوده، و قیمتهای باز و بسته شدن در آنها فاصله بیشتری نسبت به یکدیگر دارند.
برای اینکه یک کندل در دستهٔ کندلهای دوجی قرار بگیرد، بدنۀ کندل باید حدوداً 5 درصد از کل محدودهٔ اشغالشده توسط کندل و سایههای آن را دربر بگیرد.
هر مقداری بیش از 5٪، کندل مورد نظر را در دستهٔ کندلهای اسپینینگ تاپ (Spinning top candles) قرار خواهد داد. کندلهای اسپینینگ تاپ همچنین نشاندهندهٔ ضعف در قیمت و روند کنونی بازار میباشند، اما لزوماً نشاندهندۀ یک بازگشت قیمتی نمیباشند.
اگر الگوهای کندلی مانند الگوی دوجی و یا الگوهای کندلی اسپینینگ تاپ را در نمودار مشاهده گردید، به دنبال نشانههایی از اندیکاتورهای دیگر نیز بگردید.
اندیکاتورهایی مانند باندهای بولینجر (Bollinger Bands)الگوی کندلی چیست؟ ، تا بتوانید تشخیص درستی از بازار داشته باشید. استفاده از دیگر اندیکاتورها به ما این امکان را میدهد تا به خوبی متوجه شویم که الگوی دوجی و یا اسپینینگ تاپ شکل گرفته در بازار، نشاندهندۀ خنثی بودن بازار میباشد و یا اینکه نشان از بازگشت روند (Trend Reversal) و بازگشت قیمتی (Price reversal) دارند.
محدودیتهای الگوی شمعی دوجی چیست؟
بهتنهایی، الگوهای کندلی دوجی نشانگرهایی خنثی هستند که اطلاعات کمی را دربارۀ بازار به ما میدهند. علاوه بر این دوجیها الگوهایی معمول در بازار محسوب نمیشوند. بههمین سبب، ابزاری قابلاعتنا برای تشخیص نکات مهم قیمتی مانند بازگشتهای قیمتی محسوب نمیشوند.
همواره نمیتوان در زمان تشکیل این الگوها به آنها اعتماد نمود. زیرا هیچ تضمینی در مورد بازگشت قیمتی و یا ادامهٔ قیمت در روند سابق خود به معاملهگر نمیدهند. بههمین سبب نباید بهتنهایی به این الگوهای نموداری جهت بررسی و آنالیز بازار تکیه نمود.
اندازهٔ سایز سایههای کندل دوجی در کنار کندلهای تأییدیه آن میتواند بهعنوان یک نقطهٔ ورود به بازار در نظر گرفته شوند.
این بدین معنی است که معاملهگران نیاز به پیدا کردن مکانی دیگر برای قرار دادن دستور استاپ حفاظتی خود خواهند داشت، یا اینکه آنها نیاز به دست کشیدن از این معامله خواهند داشت زیرا که قرار دادن یک دستور استاپ حفاظتی بسیار بزرگ و یا بسیار کوچک ممکن است باعث ضرر دیدن آنها در معامله شود. البته امکان سود نیز وجود دارد.
تمامی این موارد بستگی به ریسکپذیری معاملهگر و میزان سود به زیان او خواهد داشت. پیشبینی میزان سود دریافتی و یا میزان پتانسیل سود در معاملاتی که بر پایهٔ الگوهای کندلی دوجی انجام میشود نیز سخت میباشد.
زیرا این الگوهای کندلی به ما هیچگونه هدف قیمتی (Target Price) را ارائه نمیدهند. بنابراین، استفاده از دیگر ابزارها و تکنیکها مانند الگوهای کندلی دیگر، اندیکاتورها (Indicators) و یا دیگر استراتژیهای معاملاتی برای در نظر گرفتن محلهای ورود و خروج از معامله لازم و ضروری میباشد.
تیم تحریریه دیجی کوینر
این مقاله به کوشش هیئت تحریریه دیجی کوینر تولید شده است. تک تک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در آگاه سازی فعالان حوزه رمز ارزها و بازارهای مالی داشته باشیم.
دیدگاه شما