سرمایه گذاری بازار پول

بازار پول (Money market) چیست و چه معاملاتی در آن انجام می شود؟

بازار پول و سرمایه به چه معناست ؟

دو بخش عمده بازار مالی بازار پول و بازار سرمایه هستند. در بازارهای پول، پس انداز ها و سپرده های مردم در اختیار متقاضیان سرمایه قرار می‌گیرد و در بازار سرمایه با انتشار اوراق بهادار سرمایه مورد نیاز توسط واحدهای اقتصادی تامین می شود

بخش های مالی را می توان به دو بخش بازار سرمایه و بازار پول تقسیم نمود.

بازار پول چیست ؟

بازاری است که در آن پول یا سایر دارایی های جانشین نزدیک به پول که سررسید کمتر از یک سال دارند معامله می شوند در این بازارها عرضه و تقاضا برای پول سرمایه گذاری بازار پول نرخ بهره را تعیین می نماید

بازار سرمایه چیست؟

بازار سرمایه نیز به بازار داد و ستد ابزارهای مالی با سررسید بیش از یکسال یا دارایی های بدون سررسید اطلاق سرمایه گذاری بازار پول می شود این بازار متشکل از بازارهای سهام و سایر بازارهای اوراق بهادار نظیر اوراق قرضه هستند و تقاضا و عرضه اوراق بهادار عامل تعیین کننده قیمت اوراق و نرخ بازده سرمایه خواهد بود.

اصولاً سرمایه گذار خود را به امید کسب منافع در دوره‌های آتی سرمایه گذاری می نماید و عمدتاً به دنبال کاهش ریسک ناشی از عدم تبدیل به وجه نقد شدن دارایی و همچنین به دنبال افزایش بهره وری سرمایه است، بنابراین بازارهای سرمایه باید بتوانند با کاهش احتمال ریسک نقدینگی و با افزایش بازده سرمایه گذاری و انگیزه لازم را در سرمایه‌گذاران ایجاد نمایند

بازار سرمایه به دلیل مزایای متعدد و نقش عمده‌ای در بهبود شرایط اقتصادی ایفا می‌نماید بازار سرمایه این سرمایه گذاری بازار پول امکان را برای سرمایه‌گذاران فراهم می آورد که سرمایه خود را بین تعداد زیادی از شرکتها توزیع نمایند و با تنوع سرمایه‌گذاری نه تنها ریسک ناشی از سرمایه‌گذاری بر روی یک نوع سهام را کاهش می دهند بلکه باعث افزایش منابع سرمایه ای بسیاری از شرکتها خواهند شد از طرف دیگر شرکت‌های پذیرفته شده در بورس با جذب منابع مالی می توانند به افزایش کارآیی اقتصادی سرعت بخشیده و نرخ بازده سرمایه گذاری صاحبان سهام را افزایش دهند از طرف دیگر تقاضا برای خرید سهام این گونه شرکت‌ها نیز افزایش یافته این امر به منابع را به سوی شرکت‌های سودآور هدایت نموده و قابلیت تبدیل به وجه نقد شدن سهام نیز افزایش می یابد

بازار اوراق قرضه چیست ؟
بازار اوراق قرضه نیز در کنار بازار سهام به گسترش و تقویت بازار سرمایه کمک می‌نماید انتشار اوراق قرضه توسط بخش های خصوصی و دولتی در بسیاری از کشورهای پیشرفته جهان یکی از مهمترین ابزارهای مالی و ساز و کارهای اقتصادی به منظور تامین منابع مالی محسوب می شوند دولت‌ها عمدتاً به دلیل گسترش بازار سرمایه افزایش انگیزه پس انداز خصوصی به دلیل بالاتر بودن نرخ بهره اوراق نسبت با برخی موارد جایگزین و انتقال بخشی از معاملات بازار غیر رسمی و غیر متشکل به بازار رسمی نظیر بورس اوراق بهادار اقدام به انتشار اوراق قرضه می نمایند

بازار اوراق بهادار چیست ؟
بورس اوراق بهادار بازار رسمی سرمایه است که در آن خرید و فروش سهام و اوراق قرضه تحت نظارت خاصی انجام می شود در این بازار خریداران و فروشندگان اوراق بهادار سفارشات خرید یا فروش اوراق خود را به کارگزاران ارائه کرده و طی مراحل خاص قانونی نقل و انتقال اوراق بهادار صورت می‌پذیرد قیمت اوراق بهادار در این بازار بر اساس عرضه و تقاضا برای اوراق تعیین گشته و این امر باعث می‌شود که این بازار به صورت رقابتی عمل نموده و دستکاری در قیمت اوراق بهادار توسط افراد خاصی نتواند انجام گیرد از طرف دیگر به دلیل متمرکز شدن سفارشات خرید و فروش انجام معاملات به سرعت امکان پذیر می باشد و این امر باعث کاهش ریسک احتمال عدم تبدیل به وجه نقد شدن اوراق سرمایه گذاری بازار پول بهادار می شود.

قصد دارید با ما در این خصوص ارتباط برقرار کنید؟ فرم زیر را پر کنید تا با شما ارتباط بگیریم.

بازار پول (Money market) چیست و چه معاملاتی در آن انجام می شود؟

بازار پول، یکی از زیر دسته های بازار مالی است. در این بازار داد و ستد پول و سایر دارایی های جانشین پول انجام می شود. شناخت این بازار از این جهت حائز اهمیت است که می تواند در زمان کوتاه و با ریسک کم، موجب افزایش سرمایه، افراد و نهادهای شرکت سرمایه گذاری بازار پول کننده در آن، شود. توسعه مشارکت در این بازار علاوه بر اینکه برای سرمایه گذار سودآور است، سبب تامین تسهیلات برای واحدهای اقتصادی و بهبود نقدینگی آن ها و تامین سرمایه در گردش مورد نیاز آن ها خواهد شد.

بازار پول (Money market) چیست و چه معاملاتی در آن انجام می شود؟

بازار پول ( Money market )

بازار سرمایه گذاری بازار پول پول اساساً به بخشی از بازار مالی اشاره دارد که در آن ابزارهای مالی با نقدینگی بالا و سررسیدهای کوتاه مدت، معامله می شوند. بازار پول یک مؤلفه بازار مالی برای خرید و فروش اوراق بهادار با سررسیدهای کوتاه مدت، یک سال یا کمتر، مانند اسناد خزانه و اوراق تجاری است . بازار پول بازده کمتری را به سرمایه گذاران در پی دارد، اما محصولات متنوعی را ارائه می دهد .

همچنین برداشت پول از این بازار آسانتر است. تفاوت بازار پول با بازارهای سرمایه در این است که سرمایه گذاری در این بازار دوره زمانی کوتاهتری دارد در حالی که بازارهای سرمایه برای دوره های طولانی تر مورد استفاده قرار می گیرند.

بسیاری از افراد از این بازار برای افزایش سرمایه شرکت، استفاده می کنند. فروش اوراق تجاری، خرید سپرده های بانکی و. امکان بسیار مناسبی برای پس انداز پول در مدت کوتاه برای کسانی است که تصمیم به سرمایه گذاری کوتاه مدت دارند. ماهیت نقدشوندگی سریع اوراق بهادار که سررسید آن ها در کوتاهترین زمان ممکن است، مکانی امن را برای نگهداری نقدینگی ایجاد می کند. اما در کنار ویژگی های مثبت این بازارها باید به خطرات همراه آن مثل ریسک تورم نیز توجه کرد. (1)

هدف اصلی و نقش بازار پول چیست؟

همانطور که از نام این بازار پیداست، ابزار بازار پول یک مکانیسم سرمایه گذاری است که به بانک ها، مشاغل و دولت اجازه می دهد، نیازهای بزرگ اما کوتاه مدت سرمایه گذار را با هزینه کم تأمین کنند. آن ها در جهت تحقق این هدف دوگانه هستند که وام گیرندگان بتوانند نیازهای کوتاه مدت خود را تامین کنند و تأمین نقدینگی آسان برای وام دهندگان را برآورده کنند . مهمترین هدف بازار پول، تامین تسهیلات برای واحدهای اقتصادی و بهبود نقدینگی آن ها و تامین سرمایه در گردش است. (۲)

مزایای بازار پول

امکان نقد شوندگی بالا

امنیت بالا

ارزش اسمی بالا

ابزارهای بازار پول کدامند؟

اسناد خزانه

پذیرش بانکی

این ابزار چون از لحاظ حجم و مقدار پول از قدیمی ترین و کوچکترین ابزار بازارهای پولی هستند، دارای اهمیت کمتری هستند. در هر صورت این ابزار برای کالاهایی که هنوز از فروشنده به خریدار ارسال نشده اند، مورد تامین اعتبار قرار می گیرند. به این صورت که این اوراق به وسیله یک موسسه تجاری و در حساب یک بانک تجاری خصوصی کشیده می شوند و زمانی که این بانک اوراق را قبول کرد و مهر زد، به عنوان یک پذیرش بانکی شناسایی می شود.

اوراق تجاری

این اوراق نوعی اوراق قرضه کوتاه مدت هستند. سر رسید آن ها 270روز و کمتر است که به وسیله موسسات و شرکت های غیر مالی مورد انتشار قرار می گیرند. این اوراق برای شرکت هایی که در کوتاه ترین زمان ممکن به نقدینگی احتیاج دارند، بسیار مناسب هستند و حتی برای تامین مالی بلند مدت هم مورد استفاده قرار می گیرند.

گواهی سپرده

این ابزار یکی از مهمترین و جدیدترین ابزار در بازارهای مالی است. از اوایل دهه ۱۹۶۰ مورد استفاده قرار گرفته است و به دلیل انعطاف پذیری و تنوع، به سرعت در بین بانک های تجاری و سرمایه گذاران مورد استقبال واقع شد. (3) و (4)

توافقنامه بازخرید

• توافقنامه بازخرید دارای انواع مختلفی از جمله بازخرید یک شبه، بازخرید با دوره زمانی مشخص، توافقنامه بازخرید باز، بازخرید کلاسیک، توافق نامه بازخرید فروش و خرید متقابل، بازخرید نگهداری در حساب ها و توافق نامه سه طرفه است که هر کدام تعاریف و مقررات مربوط به خود را دارند. این نوع سرمایه گذاری به دلیل وجود وثیقه، ریسک پایینی دارد و مورد توجه موسسات، بانک ها و صندوق های سرمایه گذاری برای کسب سود کوتاه مدت است. (2)

عوامل تاثیر گذار بر بازار پول

تغییر در شاخص های اقتصادی جامعه معمولا سریعا تاثیر خود را بر بازار های مالی اعمال می کند و بازار پول نیز از این قاعده مستثنی نیست. ریسک نرخ بهره، ریسک بازار، ریسک تورم، ریسک تجاری، ریسک مالی، ریسک نقدینگی، ریسک نرخ ارز و ریسک کشور مواردی هستند که بازار مالی را تحت تاثیر قرار می دهند.

مواردی از قبیل نرخ بهره، نرخ ارز و تورم از جمله مواردی محسوب می شوند که در بازار پول بسیار تاثیر گذار هستند. اما ریسک تورم را می توان مهم ترین عامل تاثیر گذار در این بازار دانست که هر سرمایه گذاری قبل از شروع فعالیت در این بازار باید به آن توجه داشته باشد. مثلا اگر یک سرمایه گذار 3٪ بازده در حساب بازار پول خود داشته باشد، اما نرخ تورم 4٪ باشد، سرمایه گذار اساساً هر سال قدرت خرید را از دست می دهد .

سرمایه گذاری در بازار پول می تواند بسیار سودمند باشد، به خصوص اگر به روشی کوتاه مدت و نسبتاً ایمن برای حفظ وجه نقد خود نیاز دارید . اما معایب آن را هم باید در نظر داشت. برخی از معایب این روش شامل بازده پایین و از بین رفتن قدرت خرید است و اینکه برخی سرمایه گذاری های بازار پول بیمه سپرده نیستند . مانند هر سرمایه گذاری، سرمایه گذاری در صندوق بازار پول در برخی شرایط ایده آل و در برخی شرایط دیگر به طور بالقوه می تواند مضر باشد؛ این مساله کاملا با توجه به شرایط متفاوت است. (۵) و (۶)

چه افرادی در بازار پول حضور دارند؟

فعالیت در بازار پول توسط افراد و نهادهایی انجام می شود که تمایل دارند مازاد نقدینگی خود را برای کسب سود کوتاه مدت در اختیار افراد یا واحد های نیازمند منابع مالی قرار دهند. بانک مرکزی و سایر نهادهای مالی از جمله بانک های تجاری، صندوق های قرض الحسنه، موسسات اعتباری، صندوق های سرمایه گذاری دولت و. از جمله مهم ترین نهادهای مالی شرکت کننده در بازار پول هستند.

برخلاف بازار بورس، مکان مشخصی از لحاظ جغرافیایی برای بازار پول در نظر گرفته نمی شود و همان بانک ها و موسسات اعتباری غیر بانکی و سایر جایگاه هایی که معاملات این بازار در آن ها انجام می شود، بازار پول را تشکیل می دهند. (7) و (۸)

بازار پول چیست و چه ویژگی هایی دارد؟

بازار پول[1] بازاری است که پول و دیگر دارایی‌های مالی جانشین نزدیک پول که سررسید کمتر از یک سال دارند در آن دادوستد می‌شود تمرکز فعالیت این بازار در استفاده از ابزارهایی است که به اشخاص و بنگاه‌های تجار این امکان را می‌دهند که به‌سرعت نقدینگی خود را به میزان مطلوب به دست آورند. دلیل عمده نیاز واحدهای اقتصادی به بازار پول، عدم هم‌زمانی دریافت پول و انجام مخارج آن‌ها می‌باشد هرچند این امکان برای واحدهای اقتصادی وجود دارد که مستقل از دریافت وجوه نقدی، برای انجام مخارج برنامه‌ریزی‌شده خود، منابع پولی نگهداری کنند اما این امر متضمن هزینه‌ای به‌عنوان هزینه فرصت[2] است و بنگاه‌های اقتصادی با هدف حداقل کردن سرمایه گذاری بازار پول این هزینه، تلاش می‌کنند که کمترین منابع مالی ممکن را برای انجام دادوستدهای روزانه نگهداری کنند برای این منظور، آن‌ها در ترکیبی از منابع نقد و ابزارهای مالی بازار پول با ویژگی نقدینگی بالا و هزینه و ریسک به نسبت اندک سرمایه‌گذاری می‌کنند.بازار پول یک بازار سازمان‌یافته نیست، به‌عبارت‌دیگر محل جغرافیایی خاصی برای بازار پول در نظر سرمایه گذاری بازار پول گرفته نمی‌شود و به‌طورکلی بانک‌ها، مؤسسات اعتباری غیربانکی و سایر مکان‌هایی که دادوستد ابزارهای مالی بازار پول در آن انجام می‌شود، تشکیل‌دهنده بازار پول هستند مشارکت‌کنندگان در بازار پول، افراد یا واحدهای دارای مازاد نقدینگی هستند که به‌عنوان پس‌انداز کننده از طریق مستقیم یا غیرمستقیم منابع خود را با سررسیدهای کوتاه‌مدت در اختیار واحدهای نیازمند منابع مالی قرار می‌دهند به عبارتی، مهم‌ترین رسالت بازار پول ایجاد تسهیلات برای واحدهای اقتصادی به‌منظور تأمین نقدینگی (به معنای کوتاه‌مدت آن) و نیز تأمین سرمایه در گردش است؛ بنابراین می‌توان گفت بازار پول، بازار ابزارهای مالی کوتاه‌مدت با سه ویژگی مهم زیر می‌باشد:

• نقدشوندگی بالا: همان‌طور که در مطالب بالا گفته شد، سررسید اوراق بهادار بازار پول یک سال یا کمتر از یک سال می‌باشد. از آنجا که هر چه سررسید اوراق بهادار طولانی‌تر باشد ریسک نرخ بهره آن بیشتر می‌باشد، بنابراین با توجه به سررسید سرمایه گذاری بازار پول کوتاه ابزارهای بازار پول می‌توان گفت تغییرات نرخ بهره و ریسک ابزارهای بازار پول پایین بوده و نقدشوندگی بالایی دارند.
• کم بودن ریسک عدم پرداخت[3]: با توجه به اینکه وجوه نقدی که در بازارهای پول استقراض داده می‌شود بایستی برای عودت سریع به وام‌دهنده در دسترس باشد، بنابراین فقط اشخاصی می‌توانند ابزارهای بازار پولی را منتشر نمایند که دارای رتبه اعتباری بالا و ریسک نکول پایین باشند.
• ارزش اسمی زیاد: ابزارهای بازار پول عموماً دارای ارزش اسمی بالایی می‌باشند معاملات و تراکنش‌های بازار سرمایه گذاری بازار پول پول به‌صورت بزرگ و عمده‌ای می‌باشند که معمولاً بین مؤسسات مالی و شرکت‌های بزرگ انجام می‌پذیرد، به همین دلیل بسیاری از افراد قادر به سرمایه‌گذاری مستقیم در اوراق بهادار بازار پول نمی‌باشند و اغلب به‌صورت غیرمستقیم و با کمک مؤسسات مالی از قبیل صندوق سرمایه‌گذاری مشترک بازار پول در ابزارهای بازار پول سرمایه‌گذاری می‌نمایند. البته در ایران، ارزش اسمی ابزارهای پول بالا نمی‌باشد و همه افراد می‌توانند به‌راحتی در این ابزارها سرمایه‌گذاری نمایند.

رایج‌ترین ابزارهای بازار پول شامل اوراق تجاری، اسناد خزانه، پذیرش بانکی، گواهی سپرده و. می‌باشد.

منبع: کتاب نقش ابزارهای مالی در توسعه بازار، محمدرضا قنبری، احمد اکبری، پگاه امین نژاد

تفاوت بازار پول و سرمایه

شاید برای شما نیز زیاد پیش آمده باشد که در اخبار یا مقالات اقتصادی واژه هایی چون بازار پول یا بازار سرمایه را شنیده باشید. اما تفاوت آنها را به طور دقیق ندانید. همچنین گفته می شود که بازار سرمایه در ایران به بلوغ نرسیده و شرکت ها نمی توانند از طریق بازار سرمایه تامین مالی نمایند. معنی این دو واژه چیست؟

در علم مالی ( Finance ) تقسیم بندی سرمایه گذاری بازار پول اعتباری وجود دارد که برای تشریح دقیق تر پدیده های مالی و سرمایه گذاری به کار می رود و شاید در دنیای واقعی مصداق مشخص نداشته باشد. در این مقاله مدیریت سرمایه در مورد این دو مفهوم و تفاوت های آنها توضیح می دهد.

بازار پول

در علم مالی اگر تامین مالی و سرمایه گذاری کمتر از یکسال باشد، سرمایه گذاری بازار پول در بازار پول اتفاق می افتد. نماد بازار پول بانک ها هستند که معمولا سپرده ها کوتاه مدت یا کمتر از یکسال هستند و بانک تمایلی به وام های بلند مدت ( 20 یا 30 سال ) ندارند. یک شرکت یا فرد حقیقی با دریافت وام، به بانک بدهکار شده و پس از تسویه بدهی بانک هیچ حقی نسبت به شرکت نخواهد داشت. در اصطلاح به این روش تامین مالی از طریق بدهی گفته می شود.

بازار سرمایه

اگر بخواهید تامین مالی بلند باشد، باید به بازار سرمایه سرمایه مراجعه نمایید. نماد بازار سرمایه نیز بورس می باشد. در اصطلاح به این نوع تامین سرمایه، تامین سرمایه مبتنی بر حق مالی گفته می شود. در بازار سرمایه شما با ارائه سهام شرکتتان، سرمایه جذب کرده و نیاز مالی پروژه های خود را تامین می کنید.

مزیت های هر بازار

مهمترین تفاوتی که در روش تامین سرمایه در بازار پول و سرمایه وجود دارد، بحث حق مالکیت در شرکت است. هنگامی که شما در بانک وام می گیرید پس از بازپرداخت بدهی خود، بانک هیچ حقی نسبت به شرکت نداشته اما هنگامی که در بورس سهام خود را عرضه می کنید، در حقیقت بخشی از مالکیت شرکت را واگذار می کنید. اگر بیش از 50 درصد سهام شرکت واگذار شود، آنگاه مالکیت شما بر شرکت از دست رفته و سهامداران می توانند در اداره شرکت دخالت کنند. البته مزیتی که تامین مالی در بازار سرمایه دارد آن است که اگر برای شرکت شما مشکل مالی بوجود آید، شرکت تعهدی برای پرداخت سود به سهامداران نداشته و آنها در سود و زیان با شما شریک هستند. اما اگر از بانک وامی گرفته باشید موظف به بازپرداخت اقساط هستید و در صورتی که توانایی باز پرداخت تسهیلات خود را نداشته باشید بانک می تواند از طریق قانونی اقدام و شما را مجبور به فروش دارایی ها و سرمایه های شرکت کند تا بدهی خود را تسویه نمایید.

دنیای امروز

در تعریف ابتدای مقاله گفته شد که بازار پول تامین مالی کوتاه مدت می کند و بازار سرمایه تامین مالی بلند مدت انجام می دهد. اما در عمل مشاهده می کنیم که بانک ها نیز وام های بلند مدت می دهند و گاهی در بورس نیز اوراق قرضه با سر رسید یک ساله عرضه می شود. بنابراین همان طور که گفته شد این تقسیم بندی اعتباری بوده و برای تشریح نظریه های اقتصادی کاربرد دارد. البته معمولا در بازار سرمایه فرض است که سهام یک شرکت برای همیشه در اختیار سهامدارن خواهد بود و در نتیجه بازار سرمایه ( بورس ) نماد فعالیت های مالی بلند مدت هستند.

بازار پول و سرمایه

در این کتاب سعی شده که مفاهیم و اصطلاحات پایه مورد نیاز برای درک اولیه بازار بورس مورد بحث قرار گیرند و سرفصل های کتاب بیشتر بر اساس سرفصل های آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی برای دانشجویان کارشناسی مدیریت مالی تهیه و تدوین شده است

ویژگی های این محصول

بازار پول و سرمایه

بازارهای مالی کانون تعیین کننده رشد اقتصادی به شمار می روند. یکی از اهداف اساسی کشورها دستیابی به رشد اقتصادی پایدار و توسعه است. با توجه به نقش و اهمیت این دو رکن اصلی بازار مالی، بررسی عملکرد آن ها از لحاظ اقتصادی می تواند مسائل مبهم بسیاری را از منظر اقتصاد کلان برای تحلیل گران روشن سازد تا در حل مشکلات کشور و تامین منابع بیشتر برای سرمایه گذاری و تخصیص بهینه منابع مورد استفاده قرار گیرد.