۵ دستهبندی نسبت های مالی
نسبت های مالی ابزار بسیار کاربردی برای سرمایه گذاران به منظور سنجش قدرت، سودآوری، کارآیی و کیفیت هستند. از این رو، در این مقاله ۵ دستهبندی نسبت های مالی را معرفی میکنیم که به طبقهبندی ذهنی شما کمک خواهند کرد.
نسبت های مالی (Financial ratios) میتوانند ابزارهای بسیار خوبی در جعبهابزار تجزیه و تحلیلِ شما به عنوان یک سرمایه گذار باشند. آنها میتوانند در اندازهگیری قدرت، سودآوری، کارآیی و کیفیت یک کسب و کار از زاویهای متفاوت به شما کمک کنند. همچنین، این نسبتها در نمایش تغییرات در معیارهای عملیاتی و اساسیِ شرکت در طول زمان کاربرد دارند.
خواه مالک سهام باشید، در اوراق قرضه سرمایه گذاری کرده باشید، یا به گونهای منتظر ورود به یک سرمایه گذاری املاک باشید، این نسبتهای مالی، به صورت تهاجمی یعنی جستجوی فرصتها و به صورت تدافعی، یعنی کوشش برای محافظت از خود، به شما کمک خواهند کرد.
شما باید مهمترین نسبت های مالی را به خاطر داشته باشید. این امر، به طبقهبندی ذهنی شما به ۵ دستهبندی اصلی کمک میکند.
نسبت های مالی اهرمی
به نسبت های مالی مانند نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام (debt-to-equity ratio)که به شما تصوری از ذات اهرم در کسب و کار ارائه میدهند، نسبتهای مالی اهرمی (Leverage Financial ratios) گفته میشود. همچنین نسبتهای اهرمی نسبت هایی هستند که به شما اجازه میدهند ساختار سرمایه یک شرکت را همراه با سودها و ریسکهای بالقوه چنین ساختاری و چگونگی مقایسه آن با رقبای همان بخش یا صنعت مشاهده نمایید. این کار کمک میکند که با درک کاملی از متغیرهای دخیل در یک تجزیه و تحلیل درمورد بازده حقوق صاحبان سهام دوپونت (DuPont ROE analysis) در یک شرکت، این نسبتها را در نظر داشته باشید.
نسبت های مالی نقدینگی
نسبت های مالی نقدینگی (Liquidity Financial Ratios)، نسبت هایی هستند که توان پرداخت تعهدات یک شرکت را براساس داراییهای آن، مانند سرمایه در گردش هر دلار از فروش و نسبت جاری (current ratio)، در مقایسه با بدهیهای آن نمایش میدهند. به عبارت دیگر، این نسبت به شما اجازه میدهد که منابع موجود در یک شرکت را برای استفاده به منظور پرداخت صورتحسابهای خود و پرداخت حقوق کارکنان بشناسید.
اهمیت نقدینگی را دست کم نگیرید، زیرا کمبود آن موجب ورشکستگی کسبوکارهای بسیار سودده شده است.
نسبت های مالی عملیاتی
نسبت های مالی عملیاتی (Operating Financial Ratios)، کارایی مدیریت و اقدامات یک شرکت را در به کارگیری سرمایه آن برای دستیابی به سود، مخصوصا به وسیله چرخه تبدیل وجه نقد نشان میدهد.
در صنعت جزء، این امر شامل معیارهایی مانند گردش موجودی کالا و گردش حسابهای دریافتنی است. شرکتهایی که همواره Financial ratios عملیاتی بالایی دارند، اغلب دارای یک ویژگی هستند که به نام ارزش فرانشیز (franchise value)شناخته میشود.
نسبت های مالی سوددهی
نسبت های مالی سوددهی (Profitability Financial Ratios) در یک شرکت، به منظور ارائه تصوری از میزان سودآوری آن نسبت به برخی معیارهای خاص طراحی میشوند. هنگامی که اقتصاد کساد است، خارج نمودن یک شرکت دارای حاشیه سود ناخالص ، از یک کسبوکار پایدار یک محصول اصلی و ضروری مانند سفیدکننده، پودر لباسشویی یا شکلات، بسیار دشوارتر از خارج نمودن یک شرکتِ دارای حاشیه سود بسیار کوچک است.
علاوه بر این، یک شرکت با بازده سرمایه بالا، حتی با حاشیه کوچکتر، شانس بیشتری برای بقا خواهد داشت، زیرا این شرکت، نسبت به سرمایه گذاری مشارکتی سهامداران بسیار سوددهتر است. در بین نسبتهای مالی سوددهی، بازده ارزش ویژه (return on equity) و بازده دارایی (return on assets)، دارای اهمیت خاصی هستند.
نسبت های مالی توان پرداخت تعهدات/بدهیها
نسبت مالی توان پرداخت تعهدات (Solvency Financial Ratios)، آخرین دستهبندی اصلی از نسبتهای مالی است که سرمایهگذاران جدید باید بدانند. این نسبتها به شما تصوری منطقی ارائه میدهند، تا حدی که میتوان احتمال ناتوان بودن یک شرکت را در اجرای تعهداتش هنگام تفریق بدهیها از داراییها، از طریق صورتهای مالی سابق پیشبینی کرد.
حتی فوقالعادهترین کسبوکار هم اگر سرمایه کمی به آن اختصاص داده شود و دچار کمبود دارایی برای تحمل هرگونه چالشی باشد، در معرض شکست قرار میگیرد و حتی شاید اقتصاد، وارد دوره رکود یا بحران شود.
نسبت های مالی تنها آغاز راه هستند
نسبت های مالی بسیار کاربردی هستند، اما نمیتوانند تمام اطلاعات مورد نیاز برای یک سرمایه گذاری موفق را در اختیار شما قرار دهند. تصور کنید زمانی که هنری فورد (Henry Ford) اتومبیل انواع نسبتهای اهرمی مالی انواع نسبتهای اهرمی مالی مدل T را ارائه داد، شما با توجه به صورت سود و زیان، ترازنامه و نسبتهای مالی سابق، تصمیم میگرفتید در کارخانه تولید درشکه اسب سرمایه گذاری کنید و این داده ها درمورد اینکه کسب و کار مورد نظر شما در آستانه یک روند نزولی و سقوط قرار دارد، به شما هیچ هشداری نمیدادند.
در موردی دیگر تصور کنید که سابقه امور مالی بسیار وحشتناک مربوط به کامپیوتر اپل را بررسی میکردید. مطمئنا هیچ کدام از سوابق و داده های موجود پیش بینی نمیکردند که پس از بازگشت استیو جابز از تبعید، او انواع نسبتهای اهرمی مالی کسب و کاری را که تاسیس کرده بود، متحول کند و آن را در مسیری قرار دهد که در نهایت منجر به داشتن بیشترین ارزش بازار در جهان شود.
آشنایی کامل با نسبت های مالی
نسبتهای مالی مقادیر عددی هستند که با هدف به دست آوردن اطلاعات معنادار از صورتهای مالی یک شرکت استخراج میشوند. اعداد استخراج شده از صورت های مالی شرکت مانند ترازنامه، صورت سود و زیان و صورت جریان نقدینگی، در مواردی هم چون آنالیزهای مقداری و ارزیابی نقدینگی، رشد، حاشیه سود، سودآوری، نرخ بازگشت، ارزشگذاری و غیره استفاده میشوند. یکی از متداولترین راههای تحلیل مالی، محاسبه و بررسی نسبت های مالی است. این نسبتها در چندین گروه تعریف شدهاند و هر کدام به یکی از جنبههای وضعیت مالی شرکتها میپردازند. نسبت های مالی به دستهبندیهای اصلی زیر تقسیمبندی میشوند:
نگاهی به کاربردها و کاربران تحلیل نسبت های مالی
تحلیل نسبت های مالی دو هدف اساسی را دنبال میکند:
تعیین نسبت های مالی در هر دوره و پیگیری تغییر مقادیر آنها در طول دوره، با هدف کشف سرنخهایی است که موجب پیشرفت موسسه میشوند. مثلا افزایش نرخ بدهی نسبت به دارایی میتواند نشان دهنده این باشد که شرکت تحت فشار بدهی است و در نهایت آن موسسه را با خطر ورشکستگی مواجه کند.
مقایسه نسبت های مالی با رقبای اصلی به این منظور صورت میگیرد که مشخص شود کدام قسمت شرکت عملکرد بهتر یا بدتری نسبت به میانگین صنعت مربوط به خودش دارد. مقایسه بازده دارایی بین شرکتها به یک تحلیلگر یا سرمایهگذار کمک میکند تا تشخیص دهد کدام شرکتها در جهت افزایش سودآوری، استفاده بهینهتری از داراییشان داشتهاند. استفاده کنندگان نسبت های مالی به دو گروه استفاده کنندگان داخلی و خارجی تقسیم میشوند:
- استفاده کنندگان خارجی: شامل تحلیلگران مالی، سرمایهگذاران خردهفروشی، اعتباردهندگان، رقبا، مقامات مالیاتی، مقامات نظارتی و ناظران صنعت میشوند.
- استفاده کنندگان داخلی: شامل مدیر تیم، کارمندان و مالکان میشوند.
منظور از نسبتهای نقدینگی چیست؟
نقدینگی را میتوان این طور تعریف کرد: «میزان توانایی شرکت در بازپرداخت دیون کوتاهمدت خود.» بنابراین نسبتهای نقدینگی اطلاعاتی در مورد توانایی شرکتها در پرداخت دیون کوتاهمدت یا عمل به تعهدات کوتاهمدتشان فراهم میآورند.
نسبتهای نقدینگی متداول شامل موارد زیر میشوند:
- نسبت جاری: توانایی شرکت در پرداخت بدهیهای کوتاهمدت با داراییهای جاری
نسبت جاری: داراییهای جاری/ بدهیهای جاری
- نسبت آنی: توانایی یک انواع نسبتهای اهرمی مالی شرکت در پرداخت بدهیهای کوتاهمدت خود از محل داراییهای نقدی
نسبت آنی (سریع) = داراییهای جاری – موجودی مواد و کالا / بدهیهای جار
- نسبت وجه نقد: توانایی شرکت در پرداخت بدهیهای کوتاهمدت خود از محل وجوه نقد. این نسبت محافظه کارانهترین نسبت نقدینگی است که انواع نسبتهای اهرمی مالی حسابهای دریافتنی نیز در آن لحاظ نمیشود.
نسبت وجه نقد = موجودی نقدی+ سرمایهگذاریهای کوتاهمدت / بدهیهای جاری
بررسی نسبتهای اهرمی یا ساختار سرمایه
نسبتهای اهرمی مقدار منابع دریافت شده از بدهی را اندازهگیری میکنند. در واقع، از نسبتهای اهرمی برای ارزیابی سطح بدهیهای کوتاه و بلندمدت شرکت استفاده میشود. نسبتهای اهرمی شامل موارد زیر میشوند:
- نسبت بدهی: توانایی یک شرکت در پرداخت بدهیهای کوتاه و بلندمدت با کل داراییهای موجود
نسبت بدهی = مجموع بدهیها / مجموع داراییها
- نسبت تسهیلات به سرمایه: میزان اتکای شرکت به استقراض از بانک و حقوق صاحبان سهام برای تامین مالی خود
نسبت تسهیلات به سرمایه = مجموع تسهیلات / مجموع تسهیلات + حقوق صاحبان سهام
- نسبت پوشش بهره: نشان دهنده توان شرکت در پرداخت هزینههای مالی مثلا بهره وامهای دریافتنی از محل سود عملیاتی
نسبت پوشش بهره = سود عملیاتی/ هزینههای مالی
معرفی نسبتهای فعالیت
نسبتهای فعالیت یا کارایی ابزارهایی هستند که برای سنجش کاربرد داراییهای شرکت مورد استفاده قرار میگیرند و از طریق ارزیابی میزان فروش و تاثیر داراییها بر آن اندازهگیری میشوند. این گروه از نسبتها، حجم فروش شرکت را با سرمایهگذاری در داراییهای مختلف مانند موجودی کالا، دارایی ثابت و … مقایسه کرده و میزان به کارگیری موثر منابع شرکت و راندمان عملیات آن را در دوره عملیات ارزیابی میکنند.
- دوره گردش موجودی کالا یا میانگین سنی کالا: دوره گردش موجودی کالا، بازه زمانی را نشان میدهد که در آن دفعات گردش کالا اتفاق افتاده است. گردش موجودی کالا بیانگر این است که موجودی کالا و مواد اولیه شرکت در یک بازه زمانی مشخص – مثلا یک سال مالی – چند بار به فروش رسیده و جایگزین شده است.
دوره گردش موجودی کالا = متوسط موجودی مواد و کالا *۳۶۵ / بهای تمام شده کالای فروش رفته
- دوره وصول مطالبات: نشان دهنده فاصله زمانی تحویل کالا به مشتری تا دریافت وجه نقد از مشتری است. به بیان دیگر، مدت زمانی است که طول میکشد تا شرکت مطالبات خود را از مشتریان دریافت کند. با بررسی این نسبت درمییابیم که شرکت درآمد فروش خود را در چه بازه زمانی به چرخه عملیاتی بازمیگرداند.
دوره وصول مطالبات = متوسط حسابهای دریافتنی *۳۶۵ / فروش نسیه
- دوره گردش عملیات: به دورهای گفته میشود که در طول آن، یک شرکت، مراحل خریداری مواد اولیه، تولید کالا، ارسال به دست مشتری و در نهایت دریافت وجه نقد را سپری میکند.
دوره گردش عملیات = دوره وصول مطالبات + دوره گردش موجودی کالا
- گردش دارایی: این نسبت، میزان تأثیرگذاری گردش داراییها را در کسب درآمد شرکت نشان میدهد و بیانگر این است که چگونه داراییهای شرکت برای ایجاد درآمد به کار گرفته میشوند. با مقایسه این نسبت در دورههای گذشته میتوان به این نتیجه رسید که افزایش داراییها در کسب درآمد بیشتر توسط شرکت، تأثیرگذار بوده است یا خیر.
گردش دارایی = فروش خالص / میانگین جمع داراییها
- گردش داراییهای ثابت: این نسبت، بیانگر میزان تأثیرگذاری داراییهای ثابت شرکت بر کسب درآمد آن است.
گردش داراییهای ثابت = فروش خالص / میانگین داراییهای ثابت
- دوره پرداخت بدهیها: نشان دهنده مدت زمانی است که طول میکشد تا شرکت بدهی خود را با تامین کنندگان – بدهی بابت خرید مواد اولیه بهصورت نسیه – تسویه کند.
دوره پرداخت بدهیها = متوسط حسابهای پرداختنی *۳۶۵ / خرید نسیه
- نسبت گردش سرمایه جاری: سرمایه در گردش، تفاوت دارایی جاری از بدهی جاری شرکت است. این سرمایه، بخشی از خالص داراییهای جاری است که مستقیم یا غیرمستقیم تسهیلاتی را در چرخه تولید ایجاد میکند.
گردش سرمایه جاری = فروش / سرمایه در گردش
- نسبت موجودی کالا به سرمایه در گردش: با توجه به اینکه یکی از اجزای تشکیل دهنده دارایی جاری، موجودی کالا است، نسبت موجودی کالا به سرمایه در گردش نشان دهنده آن است که چه مقدار از سرمایه در گردش شرکت را موجودی کالا تشکیل داده است.
موجودی کالا به سرمایه در گردش = موجودی کالا / سرمایه در گردش
منظور از نسبتهای سودآوری چیست؟
نسبتهای سودآوری، توانایی شرکت برای تولید درآمد مرتبط با عملکرد و سود سهام، داراییهای ترازنامه، هزینههای عملیاتی و سهام را اندازهگیری میکند. مهمترین نسبت های مالی سودآوری شامل موارد زیر میشوند:
- بازده داراییها: نسبت بازده داراییها نشان دهنده آن است که شرکت چگونه از منابع و دارایی تحت اختیار خود برای کسب سود بهره برده و برای سرمایهگذاران و اعتباردهندگان خود بازدهی ایجاد کرده است. نسبت بازده داراییها میتواند شاخص نهایی برای ارزیابی کفایت و کارایی مدیریت شرکت باشد.
بازده دارایی = سود خالص / میانگین جمع داراییها
- بازده حقوق صاحبان سهام: شیوهای برای اندازهگیری میزان سودآوری شرکت است که روش ایجاد سود با استفاده از سرمایه سهامداران را روشن میکند.
بازده حقوق صاحبان سهام = سود خالص / حقوق صاحبان سهام
- حاشیه سود ناخالص: این نسبت، عملیات اجرایی و کسب درآمد شرکت را ارزیابی میکند و همچنین توانایی شرکت در کنترل بهای تمام شده کالای فروش رفته را بررسی کرده و رابطه بین فروش و هزینههای تولید کالای فروخته شده را نشان میدهد.
حاشیه سود ناخالص = سود ناخالص / فروش
- حاشیه سود عملیاتی: نسبت سود عملیاتی نشان دهنده این است که هر یک ریال فروش محصولات یا خدمات چه تأثیری در سود عملیاتی شرکت دارد.
حاشیه سود عملیاتی = سود عملیاتی / فروش
- حاشیه سود خالص: درصد حاشیه سود خالص شرکت نشان دهنده این است که از هر ۱ تومان فروش شرکت چه مقدار آن به سود خالص تبدیل شده است.
حاشیه سود خالص = سود خالص / فروش
آشنایی با نسبتهای ارزش بازار
این نسبتها منعکس کننده نگرش سهامداران و تحلیل گران بازار سرمایه در خصوص عملکرد گذشته و پیش بینی روند آتی شرکت هستند. انواع متداول نسبتهای ارزش بازار عبارتاند از:
- نسبت ارزش دفتری (P/BV): این نسبت بیانگر ارزش ثبت شده خالص داراییها بر مبنای هر سهم از سهام عادی هستند.
P/B = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی * تعداد سهام در دست سهامداران عادی / حقوق صاحبان سهام
- نسبت قیمت به درآمد (P/E): این نسبت، دیدگاه تحلیل گران بازار سرمایه را در خصوص سودآوری آتی شرکت تعیین میکند و از تقسیم قیمت بازار هر سهم عادی در یک دوره زمانی خاص و سود سالانه آن به دست میآید.
P/E = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی / سود هر سهم از سهام عادی
- نسبت قیمت به فروش (P/S): انواع نسبتهای اهرمی مالی این نسبت که از حاصل تقسیم ارزش بازار شرکت بر کل فروش ۱۲ ماهه ایجاد میشود، به شما میگوید برای هر یک ریال فروش سالانه چقدر هزینه میکنید.
P/ S = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی / کل فروش ۱۲ ماه اخیر شرکت
- قیمت به جریان نقدینگی (P/CF): این نسبت از توان قابل ملاحظهای برای پیش بینی بازده سهام برخوردار است و معمولا به وسیله سرمایهگذاران نهادی مورد استفاده قرار میگیرد. نسبت قیمت به جریان نقدینگی، مواردی از قبیل استهلاک، تخفیف درآمد و مواردی از نقدینگی را که توسط کسب و کار ایجاد شده حذف میکند.
P/ CF = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی / جریان نقدی هر سهم
جریان نقدی هر سهم = سود هر سهم + (استهلاک داراییهای مشهود و نامشهود / تعداد سهام شرکت)
- نسبتPEG: نسبتی است که برای تعیین ارزش سود هر سهم تا زمانی که نرخ رشد سود سهام شرکت در نظر گرفته شود مورد استفاده قرار میگیرد. این نسبت مبتنی بر نسبت P/E است و چشمانداز رشد یک سهم را در نظر میگیرد. محاسبه بدین شکل است که نسبت P/E را به نرخ رشد سالانه انواع نسبتهای اهرمی مالی درآمد بر مبنای ارزش ۵ سال آینده تقسیم میکنیم. اگر نتیجه کمتر از یک باشد بیانگر آن است که بازار بهطور کامل چشماندازی در خصوص این سهم ندارد.
PEG = (قیمت بازار هر سهم از سهام عادی / سود هر سهم از سهام عادی) / نرخ رشد سالانه درآمد
محدودیت نسبت های مالی چیست؟
تحلیل نسبتهای صورتهای مالی به طور گستردهای توسط تحلیلگران مالی، سرمایهگذاران و اعتباردهندگان به کار میرود. در واقع این نسبتها وضعیت اقتصادی واحد تجاری را در مقایسه با صورتهای مالی به شکل بهتری انعکاس میدهند. از سوی دیگر، نسبت های مالی در مدلهای پیشبینی به طور موفقیتآمیزی به کار میروند. اما با وجود استفاده وسیع از نسبت های مالی این تکنیکها با برخی از محدودیتها روبهرو هستند که تفسیرها را با پارهای از ابهام مواجه میکنند.
نمونههایی از محدودیتهای نسبت های مالی
- با توجه به اینکه نسبتها بر مبنای اطلاعات تاریخی هستند، میانگینی از شرایط موجود در گذشته به شمار میروند.
- هنگامی که اطلاعات بر مبنای بهای تمام شده تاریخی باشند قادر به انعکاس سطح عمومی قیمتها و ارزشهای جاری نخواهند بود.
- از آنجایی که روش محاسبه هر نسبت استاندارد نیست، بنابراین نمیتوان تاثیر نفوذ اطلاعات گزینش شده را در محاسبات نادیده گرفت.
- استفاده از روشهای مختلف حسابداری میتواند بر نسبتها اثرگذار باشد. مثلا استفاده از روش «فایفو» نتیجه متفاوتی نسبت به استفاده از روش «لایفو» ایجاد میکند.
- همچنین تغییرات در اصول و برآوردهای حسابداری – مثلا تغییر از روش فایفو به لایفو – نیز در تغییر نسبت های مالی تأثیرگذار هستند. علاوه بر این، برای استفاده از اطلاعات در روندهای درازمدت، ممکن است نیازمند تبدیل اطلاعات با هدف حذف رویدادهای غیرعادی و غیرمترقبه باشیم.
- با توجه به تفاوتهای موجود در ویژگیهای عملیاتی شرکتهای مختلف مانند خطوط تولید، روش عملیات، نحوه تامین مالی و منطقه جغرافیایی شرکتها مقایسه بین شرکتی دشوار است.
اگرچه محدودیتهای صورتهای مالی بسیار با اهمیت هستند. اما با این حال، تحلیل نسبتها از تکنیکهای مهم تفسیر صورتهای مالی به شمار میرود. زیرا نسبتها نشانگر ارتباطهایی میان عناصر اساسی صورتهای مالی شرکتها هستند. در هر صورت، نتایج حاصل از نسبت های مالی باید با احتیاط بیشتری مورد استفاده قرار گیرند.
دورههای آموزشی
مورد کاوی در تجزیه و تحلیل صورتهای مالی، نقدینگی و اهمیت آن، نسبتهای مرتبط با نقدینگی، ارائه یک متدولوژی جهت تحلیل کسب و کار، تحلیل وضعیت نقدینگی کوتاهمدت، تحلیل صورت گردش وجوه نقد، تحلیل بازپرداخت بدهیها و ساختار سرمایه، تحلیل وضعیت سوددهی مشتمل بر: تحلیل درآمدها، تحلیل بهای تمام شده، تحلیل هزینهها، تشکیل کارگاه جهت تمرین تجزیه و تحلیل صورتهای مالی یکی از شیوههای اصلی تحلیلگران مالی در ارزیابی شرکتها، استفاده از صورتهای مالی آنها است. تحلیل¬گران، صورتهای مالی یک شرکت را گرفته و با اقدامات مقایسه، اقدام به تجزیه و تحلیل آنها میکنند. در این دوره شما با انواع تجزیه و تحلیل مالی، نسبتهای مالی و انواع مختلف آن آشنا شده و میتوانید در پایان دوره عملکرد شرکت را ابعاد مختلف مورد مقایسه قرار دهید. همچنین این دوره در عارضهیابی مالی شرکتها و سازمانها به شما کمک بسیار زیادی میکند. در پایان کارگاه یک تمرین به صورت عملی مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرد.
توضیحات
تجزیه و تحلیل صورتهای مالی
مورد کاوی در تجزیه و تحلیل صورتهای مالی، نقدینگی و اهمیت آن، نسبتهای مرتبط با نقدینگی، ارائه یک متدولوژی جهت تحلیل کسب و کار، تحلیل وضعیت نقدینگی کوتاهمدت، تحلیل صورت گردش وجوه نقد، تحلیل بازپرداخت بدهیها و ساختار سرمایه، تحلیل وضعیت سوددهی مشتمل بر: تحلیل درآمدها، تحلیل بهای تمام شده، تحلیل هزینهها، تشکیل کارگاه جهت تمرین تجزیه و تحلیل صورتهای مالی یکی از شیوههای اصلی تحلیلگران مالی در ارزیابی شرکتها، استفاده از صورتهای مالی آنها است. تحلیل¬گران، صورتهای مالی یک شرکت را گرفته و با اقدامات مقایسه، اقدام به تجزیه و تحلیل آنها میکنند. در این دوره شما با انواع تجزیه و تحلیل مالی، نسبتهای مالی و انواع مختلف آن آشنا شده و میتوانید در پایان دوره عملکرد شرکت را ابعاد مختلف مورد مقایسه قرار دهید. همچنین این دوره در عارضهیابی مالی شرکتها و سازمانها به شما کمک بسیار زیادی میکند. در پایان کارگاه یک تمرین به صورت عملی مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرد.
سرفصل های آموزشی :
1- آشنایی با صورت های مالی اساسی (ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت جریان وجوه نقد)
2- شناخت اقلام مهم هر یک از صورت ها
3- آشنایی با کارکرد هر یک از این صورت ها
4- بررسی رابطه صورت های مالی با یکدیگر
5- نقش و نحوه استفاده از صورت های مالی در ارزیابی عملکرد و وضعیت مالی شرکت
6- مراحل و تکنیک های تجزیه و تحلیل صورت های مالی
7- تجزیه و تحلیل افقی
8- تجزیه و تحلیل عمودی
9- محاسبه و تحلیل نتایج انواع نسبت های مالی شامل: نسبت های نقدینگی (نسبت جاری و نسبت آنی)، نسبت های فعالیت (گردش کالا، گردش دارایی، گردش دارایی ثابت، دوره وصول مطالبات)، نسبت های اهرمی (نسبت بدهی، توانایی پرداخت بهره، نسبت بدهی به ارزش ویژه)، نسبت های سودآوری (نسبت سود به فروش، نسبت سود عملیاتی، نسبت سود خالص، نرخ بازده دارایی، نرخ بازده دارایی ثابت، نرخ بازده حقوق صاحبان سهام) و دانستن تفاوت آنها
10- محاسبه و تفسیر روش دوپونت و ارزیابی ارتباط نسبت های سود خالص، گردش دارایی ها و بازده دارایی ها
11- مزایا و محدودیت های استفاده از تجزیه و تحلیل نسبت های مالی
12- تجزیه و تحلیل صورت های مالی دو شرکت مطرح داخلی و خارجی
مخاطبین دوره :
مدیران و صاحبان مشاغل، کارشناسان بانک ها و موسسات اعتباری، فعالین بازار سرمایه، مدیران و کارشناسان شرکت های سرمایه گذاکلیه علاقمندان و دانشجویان مالی
دورههای آموزشی
مورد کاوی در تجزیه و تحلیل صورتهای مالی، نقدینگی و اهمیت آن، نسبتهای مرتبط با نقدینگی، ارائه یک متدولوژی جهت تحلیل کسب و کار، تحلیل وضعیت نقدینگی کوتاهمدت، تحلیل صورت گردش وجوه نقد، تحلیل بازپرداخت بدهیها و ساختار سرمایه، تحلیل وضعیت سوددهی مشتمل بر: تحلیل درآمدها، تحلیل بهای تمام شده، تحلیل هزینهها، تشکیل کارگاه جهت تمرین تجزیه و تحلیل صورتهای مالی یکی از شیوههای اصلی تحلیلگران مالی در ارزیابی شرکتها، استفاده از صورتهای مالی آنها است. تحلیل¬گران، صورتهای مالی یک شرکت را گرفته و با اقدامات مقایسه، اقدام به تجزیه و تحلیل آنها میکنند. در این دوره شما با انواع تجزیه و تحلیل مالی، نسبتهای مالی و انواع مختلف آن آشنا شده و میتوانید در پایان دوره عملکرد شرکت را ابعاد مختلف مورد مقایسه قرار دهید. همچنین این دوره در عارضهیابی مالی شرکتها و سازمانها به شما کمک بسیار زیادی میکند. در پایان کارگاه یک تمرین به صورت عملی مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرد.
توضیحات
تجزیه و تحلیل صورتهای مالی
مورد کاوی در تجزیه و تحلیل صورتهای مالی، نقدینگی و اهمیت آن، نسبتهای مرتبط با نقدینگی، ارائه یک متدولوژی جهت تحلیل کسب و کار، تحلیل وضعیت نقدینگی کوتاهمدت، تحلیل صورت گردش وجوه نقد، تحلیل بازپرداخت بدهیها و ساختار سرمایه، تحلیل وضعیت سوددهی مشتمل بر: تحلیل درآمدها، تحلیل بهای تمام شده، تحلیل هزینهها، تشکیل کارگاه جهت تمرین تجزیه و تحلیل صورتهای مالی یکی از شیوههای اصلی تحلیلگران مالی در ارزیابی شرکتها، استفاده از صورتهای مالی آنها است. تحلیل¬گران، صورتهای مالی یک شرکت را گرفته و با اقدامات مقایسه، اقدام به تجزیه و تحلیل آنها میکنند. در این دوره شما با انواع تجزیه و تحلیل مالی، نسبتهای مالی و انواع مختلف آن آشنا شده و میتوانید در پایان دوره عملکرد شرکت را ابعاد مختلف مورد مقایسه قرار دهید. همچنین این دوره در عارضهیابی مالی شرکتها و سازمانها به شما کمک بسیار زیادی میکند. در پایان کارگاه یک تمرین به صورت عملی مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرد.
سرفصل های آموزشی :
1- آشنایی با صورت های مالی اساسی (ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت جریان وجوه نقد)
2- شناخت اقلام مهم هر یک از صورت ها
3- آشنایی با کارکرد هر یک از این صورت ها
4- بررسی رابطه صورت های مالی با یکدیگر
5- نقش و نحوه استفاده از صورت های مالی در ارزیابی عملکرد و وضعیت مالی شرکت
6- مراحل و تکنیک های تجزیه و تحلیل صورت های مالی
7- تجزیه و تحلیل افقی
8- تجزیه و تحلیل عمودی
9- محاسبه و تحلیل نتایج انواع نسبت های مالی شامل: نسبت های نقدینگی (نسبت جاری و نسبت آنی)، نسبت های فعالیت (گردش کالا، گردش دارایی، گردش دارایی ثابت، دوره وصول مطالبات)، نسبت های اهرمی (نسبت بدهی، توانایی پرداخت بهره، نسبت بدهی به ارزش ویژه)، نسبت های سودآوری (نسبت سود به فروش، نسبت سود عملیاتی، نسبت سود خالص، نرخ بازده دارایی، نرخ بازده دارایی ثابت، نرخ بازده حقوق صاحبان سهام) و دانستن تفاوت آنها
10- محاسبه و تفسیر روش دوپونت و ارزیابی ارتباط نسبت های سود خالص، گردش دارایی ها و بازده دارایی ها
11- مزایا و محدودیت های استفاده از تجزیه و تحلیل نسبت های مالی
12- تجزیه و تحلیل صورت های مالی دو شرکت مطرح داخلی و خارجی
مخاطبین دوره :
مدیران و صاحبان مشاغل، کارشناسان بانک ها و موسسات اعتباری، فعالین بازار سرمایه، مدیران و کارشناسان شرکت های سرمایه گذاکلیه علاقمندان و دانشجویان مالی
نسبت های مالی و تجزیه و تحلیل صورت های مالی بانک ها
تفاوتهای عمده ای میان روشهای حسابداری و گزارشگری مالی بانکها با اصول متداول حسابداری وجود داشت.
از این سال به تدریج تلاشهایی برای انطباق روشهای حسابداری بانکها با اصول متداول حسابداری صورت گرفته است.
گرچه این تلاشها هم اکنون نیز ادامه دارد، لیکن کماکان تفاوتهای با اهمیت و اجتناب ناپذیری در این زمینه وجود دارد.
این تفاوتها ناشی از شرایط خاص صنعت بانکداری است که آن را از سایر بنگاههای اقتصادی متمایز میسازد.
بدیهی است این تفاوت در کشور ما بیش از سایر کشورهاست زیرا عملیات بانکداری در ایران براساس قانون عملیات بانکی بدون ربا انجام میشود. این تفاوتها را میتوان به شرح زیر برشمرد:
- برخلاف ترازنامه سایر بنگاههای اقتصادی، ترازنامه بانکها را نمیتوان به اقلام جاری و غیرجاری (بلندمدت) تفکیک کرد.
- شکل صورتحساب سود و زیان بانکها نیز با شکل عمومی صورتحساب سود و زیان سایر بنگاههای اقتصادی متفاوت است
- به رغم اینکه روش حسابداری نقدی مغایر با اصول متداول حسابداری است لیکن مبنای حسابداری برخی از عقود اسلامی از جمله مشارکت مدنی و مضاربه با توجه به ماهیت خاص آنها و همچنین مقررات ابلاغ شده از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به صورت نقدی میباشد.
با توجه به تفاوتهای مطرح شده ، بدیهی است که نسبت های مالی و همچنین ابزار لازم تجزیه و تحلیل صورت های مالی بانک ها نیز قدری متفاوت از نسبت های مالی و ابزار متداول تجزیه و تحلیل است.
در این مقاله سعی شده است روشهای تجزیه و تحلیل صورت های مالی و نسبت های مالی و تجزیه و تحلیل صورت های مالی بانک ها مربوط به صنعت بانک ارائه گردد.
البته گفتنی است که مطالب ارائه شده در این مورد براساس سیستم بانکداری مبتنی بر بهره بوده است که به جهت نداشتن کاربرد در کشور ما،
اصلاحات لازم به منظور انطباق آن با سیستم بانکداری بدون ربا و مبتنی بر عقود اسلامی انجام پذیرفته است.
با توجه به سابقه محدود این موضوع در ایران، مطالب ارائه شده در این مقاله نمیتواند قطعی و بدون اشکال تلقی گردد،
به ویژه آنکه در حرفه حسابداری،کارایی و قابلیت به کارگیری هریک از ابزارهای ارائه شده تجزیه و تحلیل حتما باید در عمل مورد آزمون قرار گیرد و به تناسب تعدیل شود.
تجزیه و تحلیل صورتهای مالی بانکها
نسبت های مالی و تجزیه و تحلیل صورت های مالی بانک ها فرایندی است که اطلاعات مالی گذشته و حال یک بنگاه اقتصادی را
به منظور ارزیابی وضعیت مالی، عملکرد، پیشبینی ریسک آتی و سوداوری بالقوه آن مورد بررسی قرار میدهد. بدیهی انواع نسبتهای اهرمی مالی است صورت های مالی ابزار اصلی این تجزیه و تحلیل هستند.
یکی از مسائل مهم در تجزیه و تحلیل صورت های مالی بانک ها و نتایج حاصل از آن، تنوع و فراوانی علاقه ها، نیازها و خواسته های اطلاعاتی استفاده کنندگان از نتایج تجزیه و تحلیلهای انجام شده است.
به عنوان مثال اولین و عمده ترین فاکتور مورد نظر سپرده گذاران و دارندگان انواع حسابها در بانکها، حصول اطمینان از امنیت سپرده ها و عدم سوخت آن در نتیجه ورشکستگی بانک است.
لذا اینگونه اشخاص خواهان وجود نقدینگی بیشتر و نسبت سرمایه به دارایی بالاتر در بانک هستند.
در مقابل، سهامداران بانکها نیز میل به حداکثر رساندن بازده سرمایه گذاری خود دارند و ازاین رو ترجیح میدهند که مبلغ کمتری را در بانک سرمایهگذاری کنند.
بنابراین مدیران بانکها با دو خواسته متفاوت مواجه هستند که با هم در تضاد میباشند.
به بیان دیگر مدیران باید امنیت سپرده ها را تضمین کنند و در عین حال بازده سرمایه گذاری سهامداران را به حداکثر برسانند.
البته در اینجا لازم است به قوانین و مقرراتی نیز که بانکها موظف به انجام عملیات خود در چارچوب آن میباشند، توجه خاصی مبذول نمود.
بدیهی است ارزیابی نحوه عمل مدیریت در نیل به هدف های پیشگفته نیز در بررسی وضعیت مالی و نتایج عملیات بانکها و از طریق انجام تجزیه و تحلیلهای لازم، انجام خواهد شد.
بانکهای ورشکسته عموما دارای نسبتهای بالای اعتبارات اعطایی به سپرده های دریافتی و نسبتهای پایین سرمایه به دارایی هستند.
همچنین سودآوری و نقدینگی اینگونه بانکها در سطح پایین قرار دارد.
اگرچه یک یا چند عامل پیشگفته ضرورتا بیانگر این نیست که بانکی در حال ورشکستگی است لیکن میتواند به عنوان یک شاخص با ارزش در ارزیابی عملکرد بانک و پیشبینی وضعیت آتی آن استفاده شود.
تجزیه و تحلیل ترازنامه
ترازنامه بانکها بیانگر تغییرات مستمر در ترکیب داراییها و بدهیهای آن است. ترازنامه همانند تصویری است که در یک لحظه از زمان وضعیت مالی بانک را نشان میدهد.
نسبت های مالی مربوط به ترازنامه و همچنین تجزیه و تحلیلهای مربوط در ادامه توضیح داده شده است.
این نسبت های مالی و تجزیه و تحلیل صورت های مالی بانک ها براساس اطلاعات مندرج در ترازنامه بانک نمود که طبق سرفصلهای مندرج در ترازنامه بانکهای ایران تهیه و در جدول شماره 1 ارائه گردیده، محاسبه شده است.
دیدگاه شما