اوراق مشارکت و آتی سکه

اوراق مشارکت و آتی سکه

رئیس سازمان بورس با دفاع تمام از بازار آتی سکه شایعه قول خود به وزیر مبنی بر تعطیلی این بازار را تکذیب کرد و به مواضع اخیر وزیر صنعت واکنش نشان داد.

به گزارش فارس از نوزدهمین نمایشگاه بین‌المللی مطبوعات و خبرگزاری‌ها، علی صالح آبادی در جریان بازدید از غرفه خبرگزاری فارس طی گفت و گوی تفصیلی ر خصوص ابهامات بازار آتی سکه و شایعه قول وی به وزیر مبنی بر تعطیلی این بازار، وضعیت معاملات آتی سهام و انتقاداتی که به بورس کالا مبنی بر گرانفروشی از سی وزیر صنعت مطرح شده پاسخ داد.

*دفاع تمام رئیس سازمان بورس از بازار آتی سکه

فارس: با توجه به انتقاداتی که کارشناسان نسبت به بازار آتی سکه دارند و معتقدند این بازار باید تعطیل شود نظر شما چیست؟ و آیا این انتقادات را قبول دارید؟

صالح آبادی: به طور کلی رویکرد سازمان بورس توسعه بازارهای مالی است تا از تک محصولی و معاملات اوراق خارج شویم. بنابراین به دنبال ورود ابزارهای جدید از جمله اوراق مشارکت، صکوک و معاملات آتی بودیم. معاملات آتی سکه هم درحال حاضر در بورس کالا فعال است.در ابتدا دامنه نوسان آن کمتر بود ولی به دلیل نوسانات بازار نقدی سکه و ارز دامنه نوسان افزایش یافت.

فارس: آیا قبول دارید بازار آتی بر روی بازار نقدی سکه و ارز اثر می‌گذارد؟

صالح‌آبادی: مطالعات مختلفی در خصوص اینکه آیا فیوچر سکه بر روی بازار نقد اثر می‌گذارد و یا برعکس؛ انجام شد. همچنین پایان‌نامه‌ای نیز در سطح کارشناسی ارشد با مشاوره خودم با این عنوان وجود دارد ولی در نهایت مشخص شد این بازار نقد است که بر روی بازار آتی سکه اثر می‌گذارد. در مورد ارز نیز این مسئله صدق می‌کند. بنابراین این مسئله که بازار آتی بر روی بازار نقد و ارز اثر می‌گذارد صحت ندارد.

همچنین بازار آتی بازاری شفاف است و عرضه و تقاضا قیمت‌ها را تعیین می‌کند. با توجه به همه این مسائل بازار آتی سکه ابزار مناسبی است که بانک مرکزی می‌تواند از آن به عنوان جایگزین فروش نقدی سکه استفاده کند. همچنین می‌تواند از این طریق بازار را کنترل و ابزاری برای پوشش ریسک باشد.این درحالی است که بخش عمده از بازار طلا در اختیار بخش خصوصی و مردم است.

*بازارهای طلا و سکه از هم جدا نیستند

فارس: اما برخی معتقدند بازار طلا و سکه از هم جدا هستند و بخش خصوصی برخلاف بازار طلا در بازار سکه امکان تولید ندارد.چون انحصار ضرب سکه در دست بانک مرکزی است، نظر شما در این باره چیست؟

صالح آبادی: بازار طلا و ارز از هم جدا هستند ولی طلا و سکه فرقی ندارند. موافق تفاوت این دو بازار نیستم. در خصوص ارز بخش مهمی از این بازار دست بانک مرکزی است ولی در بازار طلا بخش خصوصی بسیار فعال بوده و درست است که ضرب سکه در اختیار و انحصار بانک مرکزی است اما میلیون‌ها سکه در اختیار مردم است که در حال حاضر خرید و فروش می‌شود.

همچنین درسال جاری چند میلیون سکه در بازار وارد شد. اگر میزان این سکه‌ها را با تعداد سکه‌هایی که در بازار آتی معامله شده مقایسه کنیم می‌فهمیم حجم معاملات آتی سکه پایین‌تر از آن بوده است. همچنین در حال حاضر بسیاری از معامله‌گران بازار طلا در معاملات آتی حضور دارند.

* تکذیب شایعه قول تعطیلی بازارآتی سکه به وزیر اقتصاد

فارس: صحبت‌هایی در خصوص قول شما به وزیر در دی ماه سال گذشته مبنی بر حذف و تعطیلی بازار آتی سکه مطرح شده آیا این قول صحت دارد؟

صالح آبادی: به هیچ وجه صحت ندارد، بنده هیچ قولی برای تعطیلی این بازار نداده‌ام و آن را تکذیب می کنم. یک بازار برای رونق و پیشرفت خود چند سال تلاش می‌کند و بازار آتی سکه نیز چند سال طول کشید تا توانست به این نقطه برسد، بنابراین نباید انگیزه سرمایه‌گذاران را سرکوب کرد.

وقتی سال گذشته بازار فارکس به دلیل خروج سرمایه‌ها از کشور بسته شد بازار جایگزینی برای سرمایه‌گذاران فارکس وجود نداشت. بنابراین قرار شد بازارهایی در داخل تأسیس شود تا سرمایه‌گذاران در راستای ضوابط خاص از آن استفاده کنند. هر بازاری به مرور اعتماد مردم را به خود جلب می‌کند.

*دلیل عدم رونق بازار آتی سهام

فارس: چرا بازار آتی سهام همانند آتی سکه رونق ندارد ؟

صالح آبادی: معاملات آتی سهام و سکه با یکدیگر متفاوت است. در معاملات آتی سهام از نظر نرم‌افزاری مشکلاتی وجود داشت. زیرا نرم‌افزار بورس برای معاملات سهام و با آن رویکرد طراحی شده بود و نمی‌توانست آتی سهام را پوشش دهد ولی در حال اوراق مشارکت و آتی سکه حاضر این مشکلات برطرف شده است.

* واکنش به مواضع وزیر صنعت

فارس: با توجه به اینکه مدتی پیش غضنفری وزیر صنعت، معدن و تجارت انتقاداتی نسبت به بورس کالا مبنی بر گرانفروشی داشت، نظر شما در این خصوص چیست و آیا قبول دارید بورس کالا در گرانی برخی محصولات نقش داشته است؟

صالح آبادی: بنده معتقدم بورس کالا نقشی در گرانی‌ها نداشته است. زیرا این بازار محل کشف قیمت بر اساس عرضه و تقاضا است و اگر مشکلی در خارج از بورس وجود داشته باشد با عرضه آن در بورس کالا این مشکلات نمایش داده می‌شود، بنابراین این مسئله باعث شده بورس کالا مقصر شناخته شود. جلسات متعددی با وزارت صنعت، معدن و تجارت طی هفته‌های گذشته داشتیم . هفته‌های آینده نیز این جلسات ادامه دارد و معتقدم این مسائل با تعامل حل می‌شود.

فارس:از نظر شما در بورس کالا چه عواملی در افزایش قیمت‌ها مؤثر است؟

صالح آبادی:میزان تقاضا و نیاز شرکت‌ها در سیستم بهین‌یاب مشخص شده و در خصوص پروانه‌ها و مجوز خرید هر شرکت از بورس کالا در این سیستم مشخص است ولی برخی از شرکت‌ها با توجه به داشتن پروانه، میزان تولیدات آنها مشخص نیست،بنابراین لازم است سیستم بهین‌یاب بازبینی و تقاضاها واقعی تر شود.

نکته بعدی وضعیت بازار ارز است . وقتی نرخ ارز در بازار افزایش یافت به تناسب آن قیمت برخی محصولات نیز رشد کرد. بنابراین این مسئله ربطی به بورس کالا ندارد، همچنین برخی شرکت‌ها نیز به میزان تعهدات عرضه خود در بورس کالا عمل نمی‌کنند. بنابراین چنین شرکت‌هایی خود به خود از بورس کالا خذف می شوند و سازمان حمایت برای آنها قیمت تعیین می کند. علاوه بر دو موردی که ذکر شد باید به کمبود برخی کالاهای نیز اشاره کرد که باید از طریق صادرات این مشکل حل شود.

دوره بازار آتی (سکه طلا، زعفران، پسته، زیره)

بازار آتی در همه جهان از زمان شکل ‌گیری به دلیل ویژگی‌ های ممتاز خود موفق به جذب سرمایه‌ گذاران متعددی شده است. خوشبختانه در ایران بازار آتی سکه به همت بورس کالا از آذر ماه سال ۱۳۸۷ راه‌ اندازی شد و اکنون با تجربه‌‌ای نزدیک به یک دهه به بلوغ خود رسیده است.

بدیهی است استفاده از مزیت‌‌های استثنایی این بازار نیازمند کسب دانش کافی است. با توجه به ماهیت رقابتی این بازار، آگاهی از قوانین و دستورالعمل‌ ها، شناخت روش ها و ابزارهای تحلیلی، توانایی تدوین استراتژی صحیح معاملاتی و مطلع بودن از خطرات و ریسک‌ های بالقوه موجود، امری ضروری است.

در این مقاله و مقالات بعدی که توسط تیم تولید محتوای آموزشی کالج تی بورس تهیه می گردد، به بررسی قراردادهای آتی و نحوه معامله شدن آن می‌ پردازیم.

قرارداد آتی (Future market) چیست؟

قرارداد آتی قراردادی است که فروشنده براساس آن متعهد می ‌شود در سررسید معین، مقدار معینی از کالای مشخص(سکه طلا، زعفران) را به قیمتی که الان تعیین می‌‌کنند بفروشد و در مقابل طرف دیگر قرارداد متعهد می‌شود آن کالا را با آن مشخصات خریداری کند.

مزیت های مهم بازار آتی

1. وجود اهرم در معاملات (یعنی می‌توانیم با چندین برابر پول خود معامله کنیم)
2. دو طرفه بودن بازار (هم از بالا رفتن قیمت می‌‌توان سود کرد و هم از افت قیمت‌‌ها).

اهرم مالی بازار آتی چیست؟

چنانچه می‌‌دانید از اهرم در مواقعی استفاده می‌شود که می‌‌خواهیم با وارد کردن نیرویی کوچک، نتیجه‌‌ای بسیار بزرگ‌ تر بدست ‌آوریم. افراد با هوش مالی بالا همواره به دنبال یافتن فرصت‌‌های سرمایه‌ گذاری با قابلیت اهرمی هستند، اهرم می‌‎تواند با تغییر در زمان، نتیجه نهایی، مواد اولیه و یا سرمایه اولیه، به سرمایه‌ گذاران فرصت ثروتمند شدن دهد.

همچنین استفاده اشتباه از وضعیت‌ های اهرمی می‌‌تواند منجر به شکست‌ های سنگین مالی شود، لذا افرادی با درجه ریسک‌ پذیری بالاتر و هوش و ذکاوت بالا همواره به دنبال سرمایه گذاری‌ های با اهرم بالاتر هستند.

بازار آتی این اهرم را از طریق سرمایه اولیه برای معامله‌ گران ایجاد کرده است. یعنی با در اختیار داشتن مبلغ یک دهم قرارداد می‌‌توانند بر روی کل قرارداد سرمایه‌ گذاری کنند و سود ۱۰ برابری و یا زیان ۱۰ برابری به حساب آن‌ها منظور گردد.

در معاملات آتی مشتری با واریز مبلغی به عنوان ضمانت نزد بورس کالا اقدام به خرید و یا فروش می نماید، در صورت پیش ‌بینی درست قیمت ، سود مشتری به حسابش واریز و در صورت زیان از مبلغ ضمانت مشتری برداشت و به حساب طرف مقابل واریز می‌ گردد.

حتما بخوانید: قرارداد آتی سبد سهام چیست و چگونه معامله می‌شود؟

دو طرفه بودن بازار آتی به چه معناست؟

در بازار فیزیکی (نقدی) افراد وقتی محصولی را خریداری می‌ کنند این انتظار را دارند که قیمت افزایش یابد تا آن‌ها با فروش در قیمت بالاتر سود کسب کنند. یعنی معامله‌ گران فقط زمانی می‌‌توانند از بازار سود کسب کنند که قیمت‌ ها رشد کند. ولی زمانی که قیمت در حال کاهش است عملا نمی‌توانند انتظار سود داشته باشند.

برخلاف بازار نقدی در معاملات آتی ، افراد می‌ توانند هم در جهت افزایش قیمت و هم در جهت کاهش قیمت سود کسب کنند. یعنی وقتی قیمت افزایش می‌ یابد افراد در قیمت پایین خرید خود را انجام داده و در قیمت بالاتر آن را به فروش می‌ رسانند. از طرفی وقتی سرمایه‌ گذاران پیش‌ بینی می‌‌کنند که قیمت ‌ها کاهش خواهد یافت، در قیمت بالاتر اقدام به پیش‌ فروش سکه کرده و پس از کاهش قیمت‌ ها اقدام به خرید همان تعداد سکه می‌ کنند و از اختلاف بین فروش و خرید منفعت کسب می ‌کنند.
این سبب می شود که بدون توجه به شرایط اقتصادی شما بتوانید با تشخیص درست جهت بازار از حرکت قیمت ‌ها در هر طرف کسب سود کنید.

وجه تضمین قرارداد آتی چیست؟

در قرارداد آتی به منظور اطمینان از انجام تعهدات، هر یک از طرفین معامله درصدی از ارزش قرارداد را به عنوان “وجه تضمین اولیه” نزد کارگزار سپرده‌گذاری می‌کنند که متناسب با تغییر ارزش قراردادهای آتی، حساب هر یک از طرفین تعدیل می‌شود. بر همین اساس مبلغ وجه تضمین اولیه متغیری است که بر اساس فرمول تسویه روزانه قراردادهای آتی در بورس کالا تعیین و اعلام می شود، بنابراین با کاهش قیمت ها، این مبلغ از حساب سپرده خریدار کسر و به حساب سپرده فروشنده افزوده می‌شود و بالعکس.

حتما بخوانید: بورس کالا چیست و نحوه انجام معامله در بورس کالا چگونه است؟

اساس تعیین قیمت معاملات بازار آتی چگونه است؟

قیمت قرارداد آتی یک کالا در بورس از طریق تعامل نیروهای عرضه و تقاضا در بازار طی یک جلسه معاملاتی بطور شفاف و آزاد تعیین می‌گردد.

لازم به ذکر است که انتظارات مشتریان نسبت به شرایط کسب و کار در بازار، تغییرات قیمتی ،تعدیلات فصلی و … نیز علاوه بر عوامل عرضه و تقاضای بازار نقش مهمی را در تعیین قیمت ایفا می‌کنند.

همچنین عوامل دیگری مثل شرایط تولید، عرضه محصولات جانبی، وجود محصول نهایی در بازار، در دسترس بودن نیروی کار، میزان موارد مصرف کالای موردنظر، حمل و نقل، نرخ بهره و هزینه فرصت و سرمایه مشتریان بازار نیز نقش مهمی را در تعیین قیمت های آتی ایفاء می‌کنند.

ویژگی کالاهای پذیرفته شده در بورس چیست؟

در بورس کالا اقلام مختلف کالایی نظیر فلزات، کالاهای کشاورزی، محصولات صنعتی و معدنی قابل معامله و پذیرش هستند به شرط اینکه استانداردها و شرایط مورد نظر بورس را کسب نمایند.

لذا ویژگی اصلی کالاهای بورسی احراز شرایط استاندارد بورس جهت معامله می‌باشد که این شرایط شامل کیفیت کالا، نحوه تحویل، اندازه قراردادها ، کارمزدها، جریمه‌ها و … است.

آیا معاملات بازار آتی خطرناک است؟

معاملات آتی خطر ندارد. معامله گرانی خطرناک‌اند که معامله آتی را نمی‌شناسند ولی وارد معامله آتی می‌شوند. روش تسویه را نمی‌دانند و با چگونگی پوشش ریسک آشنایی ندارند. از این رو لازم است معامله گران قبل از هر چیز با معاملات آتی آشنا شوند.

معاملات بازار آتی، چه منافعی برای معامله گران دارد؟

۱٫ مدیریت نمودن ریسک معامله از طریق پوشش دادن آن (Hedging)

در معاملات بازار آتی سرمایه گذاران می‌توانند از قرار گرفتن دارائی هایشان در معرض نوسانات قیمت بازار جلوگیری نمایند و با خرید و فروش به موقع قراردادهای آتی، زیان خود را کاهش داده یا از آن جلوگیری نمایند.

حتما بخوانید: اوراق مشارکت چیست و چگونه اوراق مشارکت بخریم؟

۲٫ استفاده از منافع اهرم مالی (Leverage)

معامله قراردادهای آتی در برگیرنده‌ی مقدار زیادی ریسک است و به معامله گران فرصت بدست آوردن سود زیادی را نیز می‌دهد. معامله گر با یک سپرده اولیه اندک، می‌تواند معادل ارزش دارایی را کنترل کند.

۳٫ کمک به کشف قیمت

تقابل عرضه و تقاضا در بازار منجر به کشف قیمت می‌گردد از این رو به دلیل حجم بالای اینگونه معاملات، قیمت های عادلانه و شفاف از این بازار استخراج می‌گردد و نهایتا این شرایط به نفع تولیدکننده و مصرف کننده خواهد بود.

۴٫ امکان نقد شوندگی زیاد قرارداد آتی در دست معامله گر

در قراردادهای آتی برای اینکه سرمایه گذار قادر به فروش قرارداد آتی باشد نیاز به مالک بودن آن کالا یا دارایی معین ندارد، بلکه با عمل پیش فروش می‌تواند یک قرارداد آتی را در بازار بفروشد و در صورت نیاز به تحویل، آنرا از بازار فیزیکی تهیه نماید.

۵٫ تضمین معاملات توسط اتاق پایاپای بورس

اتاق پایاپای بورس هر نقش مهمی را جهت تضمین عملکرد مالی قراردادهای آتی معامله شده در بورس ایفاء می‌کند و به عنوان پشتوانه قابل اطمینان برای طرفین معامله خریدار و فروشنده در اجرای سالم معاملات آتی در بورس است.

بدین صورت که ریسک طرف مقابل را حذف می‌کند و در حقیقت اتاق پایاپای هر بورس در مقابل خریدار نقش فروشنده و در مقابل فروشنده نقش خریدار را ایفاء می‌کنداز این جهت کلیه قراردادهای آتی معامله شده در بورس را تضمین نموده و سرمایه گذاران از این جهت اطمینان خاطر حاصل می‌نمایند.

۶٫ سرعت نقد شوندگی

با ورود معاملات بازار آتی به بورس سرعت نقدشوندگی در بازار و نیز نقدینگی در بازار افزایش می‌یابد و سرمایه ها بصورت جهت دار به بورس بازمی‌گردد.

حتما بخوانید: بازارگردان کیست و چه وظایفی دارد؟

۷٫ استاندارد شدن قرار داد ها

کلیه قراردادهایی که در بورس معامله می‌شوند، باید استانداردهای لازم را دارا باشند و در کلیه بورس ها واحد پذیرش و استاندارد کالا فعالیت دارند که محصولات را از نظر کمیت و کیفیت با استاندارد تعریف شده توسط بورس تطبیق می دهند. بنابراین محصولاتی که وارد بورس می شوند به قراردادی استاندارد تبدیل می‌شوند.

۸٫ هزینه اندک معاملات

مطالعات نشان داده است که معاملات آتی هزینه های معادل یک دهم هزینه معاملات سهام را دارد.

در این مطلب به زبان ساده با تعریف قرارداد آتی و مزایای آن آشنا شدیم. دانستیم که وجود اهرم در معاملات و دو طرفه بودن بازار به ما کمک می‌کند تا سود قابل توجهی از سرمایه ‌گذاری خود به دست آوریم. همچنین بازار آتی هم برای کسانی مورد استفاده است که قصد دارند ریسک خود را کاهش دهند و هم برای نوسان ‌گیران که قصد دارند از تغییرات قیمت سود کسب نمایند.

به‌ طور کلی با توجه به این مزایا ،این بازار می ‌تواند جزء گزینه‌‌های مناسب برای سرمایه‌ گذاری باشد. در مقالات بعدی با مفاهیم اصلی و کاربردی بازار آتی آشنا خواهیم شد.

چند رسانه

اخبار بورس پایشگر-شاپور محمدی در حاشیه مسابقات الگوریتمی بورس گفت: نخستین اوراقی که پیش از انقلاب در بازار عرضه شد اوراق قرضه عباس آباد بود و تعداد محدودی سهم معامله می شد اما هم اکنون علاوه بر سهام، ابزارهای مالی متفاوتی در اختیار اهالی بازار سرمایه قرار گرفته است.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی پایشگر،محمدی افزود: علاوه بر سهام انواع اوراق همانند اسناد خزانه اسلامی و ابزارهایی مانند اختیار خرید و فروش، معاملات آتی سهام و معاملات الگوریتمی به بازار سرمایه وارد شد. امروز تعداد سهامداران با سال های قبل از انقلاب قابل مقایسه نیست. برای حدود ۱۳ درصد جمعیت کد سهامداری صادر شده و حدود ١٠ میلیون نفر به خانواده بازار سرمایه وارد شده اند.

این مقام مسئول با تاکید بر اینکه بازار سرمایه از شفاف ترین بخش های اقتصادی است،ادامه داد: حجم بازار و میزان تامین مالی بخش مولد اقتصاد طی این چهل سال ارتقای چشمگیری داشته و نهادهای مالی اوراق مشارکت و آتی سکه نیز تا پایان سال به ۶۵٠ می رسد.معاملات الگوریتمی از پیشرفته ترین روش های داد و ستد در بازارهای مالی دنیا است و هم اکنون در بازار سرمایه پیاده سازی شده است.

محمدی در پاسخ به پرسشی مبنی بر تاثیر تحریم ها بر بازار سرمایه گفت: عوامل بنیادی و مزیت های نسبی اقتصاد مشخص است و بازار سرمایه نیز مسیر بلندمدت را طی می‌کند. تحریم ها اثر چندانی بر بازار ندارد و از آن عبور کرده است. مزایای نسبی بورس کوتاه مدت نیست و سرمایه گذاری در بازار یک امر بلندمدت محسوب می شود و بازار از ثبات خوبی برخوردار است.

وی درخصوص راه‌اندازی بورس ارز گفت: دستورالعمل و قوانین مربوط به معاملات ارز مربوط به بانک مرکزی است و بازار نقدی ارز در بازار پولی راه اندازی می شود و در این مسیر سازمان بورس، بورس تهران و فرابورس کنار بانک مرکزی هستند. اما قرارداد آتی ارز در بازار سرمایه راه اندازی می شود. هر زمان که بازار نقدی راه اندازی شد و قیمت مرجع قابل استخراج بود بازار آتی هم فعالیت را آغاز می‌کند.

سخنگوی سازمان بورس با بیان اینکه اطلاعات خریداران نفت در بورس انرژی محرمانه باقی می‌ماند،تأکید کرد: تمامی اطلاعات در بازار سرمایه محرمانه است و هیچ اطلاعاتی از این بازار در خصوص خریداران به هیچ فردی غیر از مراجع قضایی داده نخواهد شد.بورس انرژی عهده دار کشف قیمت عادلانه است و به همین دلیل هر دو محصول ملی گاز و نفت است باید در این بازار عرضه شود و صرف نظر از تحریم ها این محصولات باید در یک بازار کاملا شفاف معامله شود.

محمدی درخصوص راه‌اندازی مجدد معاملات آتی سکه نیز گفت: زمانی که قیمت مرجع سکه با ثبات باشد و بازار پول قیمت را قبول کند بورس کالا آمادگی ازسرگیری معاملات را دارد اما قیمت مرجع هم اکنون از نوسان قابل ملاحظه ای برخوردار است در نتیجه نمی‌توان زمان مشخصی برای راه اندازی معاملات آتی سکه در بورس کالا مشخص کرد.

وی درخصوص راه‌اندازی بورس بین الملل در مناطق آزاد نیز گفت: راه اندازی این بورس نیازمند دستورالعمل و آیین نامه است. این موضوع در کمیسیون اقتصادی مجلس و همچنین در دولت بررسی شده و پس از تصویب، نحوه راه اندازی آن در شورای عالی بورس مطرح می شود.

کاهش 43 درصدی معاملات آتی سکه

بینا:رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار از انتشار بسته هزار میلیارد تومانی اوراق خزانه اسلامی با اعلام خزانه داری خبرداد و گفت: حجم قراردادهای آتی سکه طلا از ابتدای سال تاکنون 16 هزار میلیارد تومان بوده که با کاهش 43 درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته مواجه شد.

به گزارش مهر، علی صالح‌آبادی امروز در نشست خبری در وزارت امور اقتصادی و دارایی ارزش بازار بورس تهران را در حال حاضر 406 هزار میلیارد تومان اعلام کرد و با بیان اینکه این رقم در ابتدای سال 170هزار میلیارد تومان بوده است، افزود: بر این اساس ارزش بازار بورس تهران از ابتدای سال تاکنون 170 درصد رشد داشته است.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به اینکه ارزش فرابورس به 97 هزار میلیارد تومان با رشدی 96 درصدی رسیده این رقم را در ابتدای سال 50 هزار میلیارد تومان ذکر و اعلام کرد: بر این اساس ارزش بازار سرمیه از 220 هزار میلیارد تومان در ابتدای سال به 506 هزار میلیارد تومان در حال حاضر رسیده یعنی 2.5 برابر شده است.

وی ارزش معاملات بازار از ابتدای امسال تاکنون را 83 هزار و 700 میلیارد تومان ذکر کرد و افزود: این رقم در مدت مشابه سال گذشته 18 هزار و 300 میلیارد تومان بوده یعنی امسال چهار برابر شده است. این به این معنی است که نقدینگی زیادی به سمت بازار سرمایه حرکت کرده است، همچنین ارزش معاملات فرابورس از ابتدای سال تاکنون 24 هزار میلیارد تومان بوده که در دوره مشابه سال قبل 9 هزار و 700 میلیارد تومان بود، یعنی امسال 2.5 برابر شده است.

به گفته صالح آبادی تعداد دفعات معاملات در بورس و فرابورس 18 میلیون و 500 هزار دفعه بوده که در دوره مشابه سال قبل 5 میلیون و 500 هزار دفعه بود یعنی پنج برابر شده است. شاخص کل بورس هم در ابتدای سال 38 هزار و 41 واحد بود که هم اکنون به 82 هزار واحد رسیده یعنی 116 درصد رشد داشته است.

وی با اعلام اینکه شاخص فرابورس از 403 واحد اول سال به 800 واحد در حال حاضر رسیده یعنی 80 درصد رشد داشته است، گفت: حجم معاملات قرارداد آتی سکه طلا در 10 ماهه ابتدای سال گذشته 29 هزار میلیارد تومان بوده که این رقم در سال جاری به 16 هزار میلیارد تومان کاهش یافته یعنی با افت 43 درصدی مواجه شده که البته خبر مثبتی است و نشان می دهد که با توجه به ثبات بازار سکه نوسانات در این بازار کاهش یافته و جذابیت آن کمتر شده، بنابراین حجم معاملات قرارداد آتی سکه طلا کاهش پیدا کرده است.

سخنگوی سازمان بورس اوراق بهادار گفت: در بورس کالا حجم معاملات در سال جاری به 34 هزار و 600 میلیارد تومان رسیده این رقم در مدت مشابه سال گذشته 22 هزار و 700 میلیارد تومان بوده که 53 درصد رشد داشته است. همچنین حجم معاملات بورس انرژی از ابتدای فعالیت تاکنون به 310 میلیارد تومان رسیده است.

صالح آبادی با اعلام اینکه 70 درصد معاملات بازار سرمایه به صورت آنلاین انجام می شود، گفت: اما کمتر از 40 درصد ارزش معاملات به صورت آنلاین بوده است. در حال حاضر تعداد ایستگاه های معاملاتی در سراسر کشور به هزار و 50 ایستگاه می رسد که این تعداد مناسب است اما طرح هایی در این زمینه وجود دارد از جمله اینکه کانون کارگزاران بحث راه اندازی اتاق معاملات را دنبال می کند بر این اساس بجای اینکه کارگزاران پراکندگی داشته باشند معاملات خود را در یک اتاق انجام خواهند داد که بر این اساس نظارت بر معاملات کارگزاری ها بیشتر خواهد شد.

رئیس سازمان بورس اوراق بهادار از راه اندازی امکان خرید خورد کالا در بورس کالا تا پایان سال خبر داد و گفت: برای این امر نرم افزاری در نظر گرفته شده است.

وی با اشاره به تصویب دستورالعمل سلف موازی استاندارد و ابلاغ آن به بورس کالا بیان کرد: این استاندارد تا پایان سال بر روی یکی از محصولات فلزی پیاده سازی خواهد شد. همچنین دستورالعمل بازار ایده تصویب و به فرابورس ابلاغ شده است و تا پایان سال اولین معامله آن انجام خواهد شد. همچنین با هماهنگی اداره ثبت و مالکیت صنعتی قرار است اختراعات در فرابورس عرضه شود.

صالح آبادی با اشاره به این مطلب که تاکنون قیمت گذاری برند در کشور نداشته ایم، گفت: صاحبان برندها می‌توانند کالاهای خود را در فرابورس عرضه کنند.

وی گفت: اخیرا دستورالعمل معاملات بورس تهران و فرابورس اصلاح شده و اوراق اجاره و اوراق مشارکت که سود مشخصی دارند این امکان برای آنها فراهم شده که عرضه اولیه آنها بر اساس حراج انجام شود. اوراقی که عرضه می شد به قیمت 100 هزار تومان بود و بازارگردان متعهد بود که بازخرید این اوراق را قبل از بررسی تضمین کند، اما در حال حاضر این امکان فراهم شده که عرضه اولیه اوراق مشارکت، اجاره و. به قیمت حراج باشد و البته قیمت بستگی به انتظار سرمایه گذاران از طرح ها نیز دارد.

وی خاطر نشان کرد: بحث مقررات موسسات رتبه بندی در شرف نهایی شدن است و مجوز راه اندازی آنها ارائه خواهد شد تا بر این اساس ریسک اوراق مشخص شود. تا امروز اوراقی که منتشر شده است نرخ مشخصی داشته اند اما اگر ریسک آنها مشخص شود قیمت اوراق هم متفاوت خواهد بود.

سخنگوی سازمان بورس اوراق بهادار ادامه داد: برخی موسسات رتبه بندی خارجی نیز برای همکاری با ما اظهار اوراق مشارکت و آتی سکه تمایل کردند و شورای عالی بورس در مورد آن بررسی های لازم را انجام خواهد داد.

رئیس سازمان بورس اوراق بهادار با اشاره به تصویب آیین نامه اسناد خزانه ای اسلامی و برگزاری جلساتی با خزانه داری کل کشور در زمینه انتشار این اسناد گفت: جزئیات کار مشخص شده و منتظریم اولین بسته اوراق به مبلغ هزار میلیارد تومان در فرابورس منتشر شود، اما به هر حال خزانه داری نیز باید با معاونت برنامه ریزی ریاست جمهوری هماهنگی لازم را در این زمینه انجام دهد.

صالح آبادی اضافه کرد: این برای اولین بار است که این اوراق منتشر خواهد شد. این اوراق دارای نرخ سود نیست و کوپن سودی ندارد و به قیمت اسمی منتشر می شود، سررسید اوراق یکساله خواهد بود و بازارگردان رسمی ندارد در عین حال بدون ریسک است. همچنین کنسرسیومی متشکل از کارگزاری ها تشکیل و برای بازارگردان این اوراق به ما اعلام آمادگی کرده اند.

بازار بورس کالا و اوراق بهادار چه تفاوتی دارند؟

با آشنایی با بازار بورس و بازارهای سرمایه مختلف و پی بردن به تفاوت های آن ها می توانید بهترین بازار مالی را برای سرمایه گذاری انتخاب کنید.

مطمئنا محلی برای سرمایه گذاری بهتر است که در عین سوددهی، میزان ضرر کردن شما را به حداقل میزان ممکن برساند.

علاوه بر آن فرصت های مناسبی را هم برای افزایش سودآوری شما به عنوان یک تریدر فراهم کند.

در همین راستا این مقاله پس از توضیح مختصری در رابطه با بازار بورس اوراق بهادار و بورس کالا، به تعدادی از مهم ترین تفاوت های آن ها اشاره می کند.

فهرست محتوای مقاله

انواع سهام موجود در آن

بازارهای اولیه و ثانویه

بازار فرعی

بازار فیزیکی

بازار مشتقه

بازار مالی

• تفاوت بازار بورس کالا با بازار بورس اوراق بهادار
• جمع بندی تفاوت بورس کالا با اوراق بهادار

بازار بورس اوراق بهادار

آن بازاری است که انواع ابزارهای مالی و اوراق بهادار از جمله سهام شرکت ها، اوراق مشارکت و … در آن مورد معامله قرار می گیرند.

در حقیقت اوراق بهادار هر ورقه ای یا مستندی می باشد که حق مالی صاحبش را ضمانت می کند.

انواع سهام موجود در آن

سهام های مختلفی در این محل هستند. از جمله خزانه و شناور آزاد. سهام خزانه شامل عادی و ممتاز است.

البته چند درصد مشخصی از سهام عادی را تریدرها دریافت می کنند و از سود و زیان آن بهره مند می شوند. در حقیقت کسانی که آن را خریداری می کنند به همان میزان مالک شرکت می شوند.

دارندگان آن می توانند در مجمع های عمومی عادی یا فوق العاده رأی بدهند، از فعالیت های شرکت مطلع شوند، نسبت به خرید سهم های جدید حق تقدم داشته باشند و … .

ممتاز سهامی است که نسبت به سهام عادی، از امتیازهای ویژه ای برخوردار است. آن وقتی منتشر می شود که شرکتی نیاز دارد سرمایه ی خود را افزایش دهد ولی خریداری پیدا نمی شود.

مسلما ممتاز بودن سهم ها، مزیت هایی را هم در پی دارد؛ مثلا صاحبان آن حق رأی بیش تری نسبت به سهام عادی دارند یا تصمیم گیری بعضی از مسائل فقط به صاحبان سهم های ممتاز داده می شود.

سهام شناور آزاد، درصدی از سهم های شرکت است که از طریق بورس برای تریدرها عرضه می شود و در بازار بورس قابل خرید و فروش است.

بازارهای اولیه و ثانویه

بازار اولیه، محلی است که شرکت ها سهام شان را برای بار اول جهت فروش، عرضه می کنند.

البته سرمایه گذاری آن شرکت ها به وسیله پذیره نویسی انجام می شود. این پذیره‌ نویسی هم به وسیله ی بانک نماینده شرکت ها صورت می گیرد.

اوراق بهاداری برای اولین بار در این جا منتشر می شوند؛ چون در آن نظم دهی به این اوراق راحت ‌تر صورت می گیرد.

معمولا سرمایه داران خُرد در اینجا وجود دارند؛ زیرا تعداد سهام عرضه شده محدود است و فروش سهام از طریق بانک سرمایه گذاری صورت می گیرد.

اما هر تریدر زمانی که بخواهد سهمی که در بازار اولیه خریده را ، بفروشد باید آن را در بازار ثانویه عرضه کند.

یعنی همه ی معاملات سهام یا خرید و فروش های آن در این محل انجام می شوند.

معمولاً سرمایه‌ داران بزرگ در این جا حضور دارند؛ زیرا اوراق مشارکت و آتی سکه برای تعداد خرید سهام هیچ محدودیتی وجود ندارد.

صاحبان سرمایه، سهام را از سرمایه گذاران دیگر می ‌خرند یا به سرمایه ‌گذاران دیگر می فروشند و دیگر با خود شرکت سر و کاری ندارند.

بازار بورس کالا

بازاری است که در آن محصولات خامی همچون محصولات فلزی، پتروشیمی و محصولات کشاورزی معامله می شود.

از مزیت های آن می توان به وجود نهادهای نظارتی اشاره کرد که قیمت محصولات، کیفیت آن ها و معاملات را رصد می کنند.

زیر مجموعه ی آن هم بازارهای فرعی، فیزیکی، مشتقه و مالی هستند.

بازار فرعی

تعدادی از شرایط حاکم برای پذیرش فرآورده ها (کالاها) در آن عبارتند از:

بازار فیزیکی

کالا به شکل فیزیکی مانند کارهای سنتی معامله می شود.

ویژگی بارز آن نسبت به فروش کالا به شکل سنتی، این است که حجم معامله ها در آن بسیار زیادتر و قیمت ها شفافیت بیش تری دارند.

کالاهایی که امکان خرید و فروششان در این جا وجود دارد:

– محصول های کشاورزی نظیر گندم، برنج، زعفران و … .

• فرآورده های حاصل از نفت همچون قیر، گوگرد و … .
• محصول های صنعتی – معدنی مانند مس، سنگ آهن، سرب و … .
• محصول های شیمیایی بسان اسید استیک، استایرن و … .
• محصول های پلیمری مانند انواع پلی اتیلن، پلی استراین و … .

بازار مشتقه

آن مشهور به بازار جدید بورس کالا است؛ چون روش نوینی را برای معامله ها ایجاد کرده است.

پایه و اساس آن، دارایی پایه است. به این معنا که قیمت خرید و فروش کالای مورد نظر از قیمت دارایی پایه اش گرفته (مشتق) می شود.

هم اکنون قراردادهای آتی آن برای سکه، زعفران، زیره سبز و پسته است.

بازار مالی

در این جا گواهی سپرده کالا و صندوق های مرتبط با آن و اوراق سلف، مورد خرید و فروش قرار می گیرند.

تفاوت بازار بورس کالا با بازار بورس اوراق بهادار

تعدادی از مهم ترین تفاوت های این دو بازار عبارتند از:

• اوراق بهادار در بورس کالا معامله نمی شود. فقط کالاهای مختلف با وزن ها، قیمت ها، تاریخهای تحویل و کیفیت ها و کمیت های مشخص، خرید و فروش می شوند.
• در بورس اوراق بهادار، به طور مستقیم کالاییمعامله نمی شود و قیمت هر لحظه در حال تغییر است.

هم چنین در این جا معامله گر سرمایه اش را به حساب کارگزاری اش می ریزد ولی در خرید و فروش آتی سکه در بورس کالا، سرمایه در حساب بورسی تریدر باقی می ماند.

سپس با توجه به میزان اعتبار حساب تریدر، به او اجازه داده می شود که خرید و فروش کند.

ولی در بورس کالا با توجه به قراردادهای مختلفی که در آن است، این امکان وجود دارد که شما با وجود افت قیمت طبق توافق های پیشین، سود کنید.

اما در بورس کالا برگشت سرمایه نهایتا 24 ساعت طول می کشد.

جمع بندی تفاوت بورس کالا با اوراق بهادار

شما به طور مختصر با بورس اوراق بهادار و کالا آشنا شدید. در ادامه هم به مهم ترین تفاوت های آن ها اشاره شد.

با وجود این تفاوت ها به نظر می رسد بورس کالا زیاد دیده نشده است ولی پتانسیل سودآوری بالایی نسبت به اوراق بهادار دارد.

اما فراموش نکنید حتما قبل از ورود به هر بازار سرمایه ای لازم است که آموزش ببینید. سایت آکادمی طهرانی در خدمت شما عزیزان است تا در زمینه ی بازارهای سرمایه شما را آموزش دهد.

آموزشی کاربردی که فقط یک بار هزینه خواهید کرد. دقت کنید پکیج های آموزشی با هزینه های کم بسیاری در فضای مجازی وجود دارند؛ ولی مطمئن باشید با آن ها فقط کار شما راه می افتد.

این پکیج ها به هیچ وجه راه و روش سودآوری بیش تر و ضرر کردن کم تر را به شما نخواهند گفت؛ این را فراموش نکنید.

پس از جایی مشاوره بگیرید یا برای آموزش هزینه کنید که همچون آکادمی طهرانی معتبر و کارآمد باشد.