اصطلاحات تابلو بورس

اصطلاحات تابلو بورس

اگر بازار بورس را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کرده‌اید، نیاز است که ابتدا با آموزش بورس و اصطلاحات پرکاربرد در آن آشنا شوید و سپس بتوانید توانایی تحلیل داشته باشید. سرمایه‌گذاری در بورس بدون داشتن دانش و آگاهی کافی منجر به زیان سرمایه‌گذاران خواهد شد.

در این مقاله قصد داریم به افزایش آگاهی سرمایه‌گذاران مبتدی کمک کنیم. بدین منظور به بررسی بعضی از قوانین و مقررات و برخی اصطلاحات مهم می‌پردازیم.

بازار بورس

بازار بورس یکی از زیر مجموعه‌های بازار سرمایه است و جزو دسته‌بندی بازارهای مالی قرار می‌گیرد. ارائه سهام و یا اوراق در بازار بورس یکی از روش‌هایی است که به وسیله آن شرکت‌ها به تأمین مالی می‌پردازند.

برخی تصور می‌کنند که فقط سهام شرکت‌ها در این بازار مبادله می‌شود در صورتی که در این بازار انواع اوراق، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و . نیز خرید و فروش می‌شوند.

تفاوت بازار بورس و فرابورس

قوانین برای شرکت‌هایی که تمایل دارند سهام خود را در فرابورس عرضه کنند آسان‌تر است. در حالی که برای ورود به بورس قوانین سخت‌گیرانه‌تری برای شرکت‌ها و جود دارد.

تفاوت دیگر در دامنه نوسان سهم‌های این دو بازار است.

تفاوت بعدی هم در حجم مبنای سهم‌های موجود در این بازارهاست. بازار فرابورس به سه بازار تقسیم می‌شود:

• بازار پایه زرد
• بازار پایه نارنجی
• بازار پایه قرمز

در حال حاضر دامنه نوسان در تابلو زرد 3 درصد، در تابلو نارنجی 2 درصد و در تابلو قرمز 1 درصد است.

ساعت كاري بازار بورس

بازار بورس تهران در روزهاى شنبه تا چهارشنبه از ساعات ٩ تا ١٢:30 ظهر براى خريد و فروش سهام باز بوده و در اين زمان فعالان بازار به خريد و فروش سهام مى‌پردازند.

از ساعت 8:30 تا 9 که به آن زمان پیش گشایش می‌گویند هم متقاضیان می‌توانند سفارش خود را ثبت کنند اما در این زمان معامله‌ای صورت نمی‌پذیرد. ذکر این نکته ضروری است که در روزهای تعطیلات رسمی نیز بازار بورس بسته است.

نماد شرکت‌های بورسی

در واقع نماد هر شرکت در بازار بورس مانند یک کدی است که به منظور شناسایی این شرکت‌ها و راحتی کار برایشان در نظر گرفته شده است. معمولاً حرف اول هر نماد از حرف اول گروه مربوطه به صنعتی که شرکت در آن جای می‌گیرد تشکیل می‌شود و حروف بعدی هم تمام یا بخشی از نام آن شرکت را در خود دارد.

به عنوان مثال نماد شرکت کاشی پارس در بازار بورس که در دسته کاشی و سرامیک جای می‌گیرد، کپارس است.

البته نماد برخی از شرکت‌ها از قانون بالا تبعیت نمی‌کند. برای مشاهده تمامی نمادها به همراه دسته‌بندی آن‌ها می‌توانید به سایت tsetmc.com مراجعه کنید.

سرمایه لازم برای ورود به بازار بورس چقدر است؟

حداقل سرمایه لازم برای ورود به بازار بورس 500 هزار تومان است. در حقیقت سرمایه‌گذار نمی‌تواند سفارشی را با قیمت کل کمتر از 500 هزار تومان ثبت کند.

عرضه و تقاضا

مكانيزم خريد و فروش در بازار بورس به اين شكل است كه عده‌اى به عنوان خريدار با قيمت‌هاى مختلف درخواست خريد مى‌دهند و افرادى هم به عنوان فروشنده با قيمت‌هاى مختلف درخواست فروش مى‌دهند (توجه به این نکته الزامی است که حداقل قیمتی که فروشندگان و خریداران برای سهم‌های موجود در بازار بورس می‌توانند ثبت کنند منفی پنج درصد قیمت پایانی روز قبل سهم است و بیشترین قیمت هم مثبت پنج درصد قیمت پایانی روز قبل).

در اين ميان زمانى كه قيمت‌هاى خريد و فروش با يكديگر برابر شوند، معامله انجام مى‌شود.

در سمت خریدار سفارشات از بالاترین قیمت و در سمت فروشندگان سفارشات از پایین‌ترین قیمت مرتب می‌شوند. در واقع اولویت به این ترتیب است که سمت خریداران بالاترین قیمت در اول صف قرار می‌گیرد و در سمت فروشندگان پایین‌ترین قیمت در ابتدای صف قرار می‌گیرد.

اگر در هر سمتی قیمت‌ها برابر باشد، اولویت با کدی است که زودتر سفارشش را ثبت کرده باشد،در جدول زیرمعاملات یک سهم به صورت فرضی آورده شده است.

در اين جدول كه در اغلب سايت‌هاى مربوط به گزارش لحظه به لحظه بورس با آن روبرو مى‌شويم با اصطلاحات تعداد، حجم و قيمت مواجه مى‌شويم.

• تعداد: برابر است با تعداد افرادى كه اقدام به خريد يا فروش سهم خود كرده‌اند كه در اين جدول در همه موارد برابر يك است.
• حجم: برابر است با تعداد سهمی كه در يك قيمت مشخص به خريد يا فروش گذاشته شده است. مثلاً در اين نمونه در قسمت فروش يك نفر تعداد پنج هزار سهم را با قيمت ١٦٠ تومان به فروش گذاشته است.

ميزان تغييرات قيمت روزانه سهام

هر سهم، در بازار بورس، در يك روز مى‌تواند به ميزان 5 درصد مثبت و 5 درصد منفى نسبت به قیمت پایانی روز معاملاتی قبل تغيير كند. در ابتداى هر روز قيمت سهم با توجه به تغييرات قيمت‌هاى ديروز تعيين شده است يعنى قيمت شروع يك سهم در روز برابر با قيمت پايانى سهم در روز گذشته آن است (که اصلاحاٌ قیمت صفر تایلو فردا گفته می‌شود).

لذا همان‌طور که گفته شد در بازار بورس تنها تقاضاها و عرضه‌هايى مجازند و به معامله تبديل می‌شوند كه در دامنه 5 درصد مثبت و منفى اين قيمت ابتداى روز باشند. در غير این صورت معامله انجام نخواهد شد.

• براى مثال اگر قيمت پايانى سهم در روز گذشته برابر با ١٠٠ تومان باشد، در روز جديد تمامى معاملات بايد مابين 95 تومان تا ١٠5 تومان باشند تا براى انجام شدن مجاز باشد. در واقع اگر كسى در اين روز به ميزانى كمتر از 95 تومان يا بيشتر از 105 تومان درخواست خريد يا فروش صادر كند، چنين درخواستى در اين روز به هيچ وجه انجام نمى‌شود.
• استثنائاتی هم برای این قانون وجود دارد. مثل بازگشایی سهم پس از برخی مجامع.

حجم مبنا و حداكثر و حداقل قيمت در بازار بورس

حجم مبنا چیست؟

براى اينكه قيمت پايانى يك سهم به ميزان حداقل يا حداكثر قيمت يك روز برسد تنها ميانگين وزنى در آن تأثیرگذار نبوده و بايد سهم به ميزان حجم مبنا در آن روز معامله شده باشد.

در سال ٨٢ با توجه به افزايش شديد قيمت سهام مديريت بورس تصميم گرفت تا مانع از تغييرات مصنوعی قيمت‌ها شود. لذا كارشناسان روش حجم مبنا را براى اين مشكل انتخاب كردند.

حجم مبنا

حجم مبنا برابر است با تعداد اوراق بهادارى كه بايد در يك روز در بازار بورس معامله شود تا كل درصد تغيير قيمت آن روز در تعيين قيمت روز بعد ملاك باشد. ميزان حجم مبنا هم اكنون برابر با هشت ده هزارم تعداد سهام شركت است.

در واقع اگر ميزان معاملات كمتر از حجم مبنا باشد ميزان تغيير قيمت نسبت به روز قبل با استفاده از يك ضريب، كمتر از ميزان محاسبه شده مى‌شود.

برای درک بهتر حجم مبنا بهتر است ابتدا با دومفهوم زیر آشنا شویم:

قیمت آخرین معامله:

به آخرین قیمتی که سهام یک شرکت در یک روز بین خریدار و فروشنده در بازار بورس معامله می‌شود، قیمت آخرین معامله گفته می‌شود.

قیمت پایانی:

به میانگین وزنی قیمت سهام شرکت با در نظر گرفتن حجم مبنا، قیمت پایانی گفته می‌شود.

قیمت پایانی هر روز مبنای نوسانات قیمت روز بعد معاملاتی قرار می‌گیرد. مثلاً اگر قیمت پایانی روز دوشنبه 100 ریال باشد، بازه مجاز نوسان قیمت در روز معاملاتی بعد یعنی سه‌شنبه بین مثبت 5 درصد (105 ریال) و منفی 5 درصد قیمت پایانی روز معاملاتی گذشته (95 ریال) خواهد بود.

اکنون می‌توانیم بگوییم حجم مبنا حداقل تعداد برگه سهمی است که باید در یک روز معاملاتی روی یک قیمت دادوستد شود تا قیمت پایانی به قیمت معامله‌‌شده برسد. در صورتی که تعداد سهام معامله‌شده در طول روز کمتر از حجم مبنا باشد، به همان نسبت درصد نوسان قیمت آن سهم نیز کاهش خواهد یافت.

محاسبه حجم مبنا در روش جدید چگونه خواهد بود؟

فرمول جدید از دو بخش تشکیل شده است. ابتدا به صورت زیر ارزش مبنا محاسبه می‌شود:

قیمت پایانی سهم در آخرین روز معاملاتی هفته× 0.0004× تعداد سهام شرکت

باید درنظر داشت که در قانون جدید برای بازارهای اول و دوم بورس حداقل ارزش مبنا 50 میلیارد ریال و حداکثر حجم مبنا برای شرکت‌های با بیشتر از 20 هزار میلیارد ریال و بالاتر معادل 120 میلیارد ریال است و برای شرکت‌های با سرمایه کمتر از 20 هزار میلیارد ریال معادل 100 میلیارد ریال است (برای بررسی کامل‌تر این مطلب می‌توانید خبر تغییر حجم مبنا در مصوبه جدید را مطالعه نمایید).

اگر ارزش محاسبه شده در فرمول بالا از حداقل مقدار مربوطه کمتر باشد، همان مقدار حداقل در نظر گرفته می‌شود؛ اما اگر عدد به دست آمده بین میزان حداقلی و حداکثری باشد، خود مقدار به دست آمده در نظر گرفته می‌شود.

در مرحله آخر این مقدار را باید تقسیم بر قیمت سهم در آخرین روز معاملاتی هفته کرد. در نهایت عدد حاصل شده حجم مبنا قرار می‌گیرد.

صف خريد و فروش در بازار بورس

يكى از اصطلاحاتى كه هنگام خريد و فروش سهام در بازار بورس گاهی اوقات با آن روبرو می‌شويم ايجاد صف‌هاى خريد يا فروش است.

• صف خريد: هنگامى صف خرید در بازار بورس ايجاد می‌شود كه براى مثال تعداد زيادى از افراد به خريد يك سهم در بيشترين قيمت آن اقدام می‌کنند اما فروشنده‌ای وجود ندارد يا تعداد فروشنده‌ها نسبت به خريداران بسيار كمتر است.
• صف فروش: صف فروش هنگامى ايجاد می‌شود كه تعداد زيادى از افراد به فروش يك سهم در كمترين قيمت آن اقدام می‌کنند اما خريدارى وجود ندارد يا تعداد خريداران نسبت به فروشندگان بسيار كمتر است.

گره معاملاتی

نماد معاملاتی به رغم برخورداری از صف خرید یا صف فروش در پایان جلسه معاملاتی حداقل معادل یک برابر حجم مبنا برای شرکت‌هایی با ۳ میلیارد سهم و بیشتر و دو برابر حجم مبنا برای سایر شرکت‌ها، به علت مقارن نبودن قیمت‌های درخواست خرید و فروش، حداقل به مدت ۵ جلسه معاملاتی متوالی مورد معامله قرار نگیرد یا متوسط معاملات روزانه آن در این دوره (به استثنای معاملات در بازار معاملات عمده)، کمتر از ۵ درصد حجم مبنا باشد.

کلیه معاملات یک نماد معاملاتی در ۵ جلسه معاملاتی متوالی در سقف یا کف دامنه نوسان روزانه قیمت باشد.

نمادهای معاملاتی که تحت این شرایط مشمول دستورالعمل رفع گره معاملاتی می‌شوند، در ابتدای روز معاملاتی بعد و در مرحله گشایش با دو برابر دامنه نوسان روزانه قیمت عادی آن نماد انجام و سپس در حراج پیوسته، معاملات در دامنه نوسان روزانه قیمت انجام می‌شوند.

لازم به ذکر است قیمت مرجع در دوره حراج پیوسته، قیمت کشف شده از طریق حراج ناپیوسته است.

این مورد گرچه ممکن است اتفاق بیفتد اما با مشکلاتی مواجه است که احتمال آن را کم می‌کند. از جمله اینکه ناظر بازار می‌تواند با توجه به نسبت p/e سهم و یا در نظر گرفتن معاملات مشکوک و صف ساختگی، نماد را شامل گره معاملاتی نماید.

مجامع شرکت‌ها

مجامع شرکت‌ها گردهمایی‌هایی است که با حضور سهامداران شرکت‌ها برگزار می‌شود. مجامع ممکن است به دلایل متفاوتی باشند. سه مجمع اصلی که شرکت‌ها برگزار می‌کنند عبارت‌اند از:

• مجمع عادی سالیانه
• مجمع عمومی عادی به‌صورت فوق‌العاده
• مجمع عمومی به‌صورت فوق‌العاده

مجمع عادی سالیانه:

در مجمع عادی سالیانه که در انتهای سال مالی شرکت‌ها برگزار می‌شود به بررسی عملکرد یک‌ساله شرکت پرداخته‌می‌شود. مجمع عمومی عادی به‌صورت فوق‌العاده مجمعی است که عموماً برای تغییر در اعضای هیئت مدیره برگزار می‌شود. در مجمع عمومی به‌صورت فوق‌العاده عموماً در خصوص افزایش سرمایه، کاهش سرمایه و یا انحلال شرکت برگزار می‌شود.

افزایش سرمایه

افزایش سرمایه راهی است برای ورود سرمایه جدید به شرکت‌ها و یا بهبود ساختار مالی شرکت‌ها. شرکت‌ها با توجه به اهدافی که در پیش دارند ممکن است که یکی از روش‌های افزایش سرمایه را انتخاب کنند.

تصمیم‌گیری راجع به افزایش سرمایه یا نوع آن در مجامع عمومی فوق‌العاده شرکت‌ها اتفاق می‌افتد و سهامداران در این مجامع به افزایش سرمایه‌ها رأی می‌دهند.

حضور در هر کدام از این افزایش سرمایه‌ها ممکن است عواقب و یا منافعی برای سهامداران داشته باشد؛ بنابراین آشنایی با انواع روش‌های افزایش سرمایه اهمیت بسیاری دارد.

جمع‌بندی

از مهم‌ترین نکاتی که باید دقت و مطالعه کامل روی آن صورت گیرد، قوانین، مقررات و اصطلاحات رایج بازار بورس با اهمیت است. در این مقاله سعی شد که به برخی از این قوانین و اصطلاحات اشاره شود. پیشنهاد ما این است تا زمانی که به آگاهی کامل راجع به قوانین بورس دست نیافتید، سرمایه خود را وارد این بازار نکنید.

سوالات/اصطلاحات

کارگزار ناظر هر سهم (نماد) کارگزاری است که فقط از طریق آن کارگزار.

نحوه انحصار وراثت سهام به چه صورت می‌باشد؟

بعد از انحصار وراثت ، سهام به وراث انتقال داده می‌شود و هر کدام از وراث می توانند جداگانه سهام خود را بفروشند.

حق تقدم به چه کسانی تعلق می‌گیرد؟

در صورتی که در تاریخ مجمع فوق‌العاده، سهام شرکت را در‌ اختیار داشته باشید، حق‌تقدم به شما تعلق می‌گیرد.

دسته‌بندی پرسش‌ها

عضویت و ثبت نام

مشاوره سرمایه گذاری

عمومی بازار سرمایه

نیاز به راهنمایی دارید؟

ارتباط با کارشناسان کاریزما به صورت شبانه روزی

گروه مالی کاریزما به پشتوانه تجربه بالا در زمینه فعالیت در بازار سرمایه و نیروی انسانی متخصص، دارای زنجیره کامل خدمات مالی و با بیش از ۳۰۰ هزار میلیارد ریال دارایی تحت مدیریت و دارای متنوع ترین صندوق های سرمایه گذاری، به عنوان یک هلدینگ مالی آماده ارائه خدمات متنوع به مشتریان حقیقی و حقوقی خود می باشد. گروه مالی کاریزما در حال حاضر متشکل از هشت شرکت تخصصی و بیش از ۴۰۰ نفر پرسنل فعال می باشد که زنجیره خدمات کاریزما را برای مشتریان گرامی ایجاد کرده اند.

اصطلاحات و تعاریف بازار سرمایه و بورس

آنچه در ایران بصورت رسمی به عنوان بازار سرمایه شناخته می‌شود شامل چهار شرکت بورسی است. تمام این چهار شرکت تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار ایران فعالیت می‌کنند. درواقع سازمان بورس اوراق بهادار ایران متولی و سیاست گذار سرمایه گذاری در ایران است. شرکت‌های بورسی نقش بسیار با اهمیتی در رونق اقتصادی کشور دارند. علاوه بر این تاثیر مهمی در اقتصاد جهانی ایران هم دارند.

(( ممکن است علاقمند باشید : دوره آموزشی بازار های پولی و مالی ))

بورس و بازار سرمایه:

شرکت سهامی عام: به موجب ماده ۱ قانون تجارت شرکت سهامی عام شرکتی است که سرمایه آن به سهام مساوی منقسم شده و مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام آنهاست .

بازار پول : بازاری است که در آن اسناد خزانه – اوراق مشارکت یا قرضه (بانکها) و گواهی های سپرده عرضه می شود. دوره اینگونه بازار یکسال یا کمتر است.

بازار سرمایه : بازاری است که در آن سهام شرکتهای سهامی عام عرضه و مورد معامله قرار می گیرد.

بازار اولیه : بازاری است که در آن شرکتها برای اولین بار اقدام به عرضه سهام و پذیره نویسی می نمایند.

بازار ثانویه : در این بازار سهام عرضه شده در بازار اولیه مورد معامله مکرر قرار می گیرد .(بازار ثانویه عمل جذب سرمایه در بازار اولیه را تسهیل می نماید )(به شرطی که سهام آن شرکت در بورس پذیرفته شده باشد)

(( ممکن است علاقمند باشید : دوره آموزشی بازار های پولی و مالی ))

بورس : محلی است برای معامله و داد و ستد سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس .

سرمایه اولیه :عبارتست از مبلغی که موسسین برای شروع فعالیت آن را تعیین کرده و قسمتی از آن را از طریق فروش سهام به غیر (پذیره نویسی) تامین می کنند.

قیمت اسمی : در ایران این قیمت برای هر برگ سهام ۱۰۰۰ ریال است ودر هر زمان تعداد سهام هر شرکت از تقسیم سرمایه بر این مبلغ بدست می آید که آن را قیمت پذیره نویسی نیز می نامند.

قیمت تابلو : قیمتی است که بر اساس عرضه و تقاضای موجود برای هر سهم تعیین می شود و ارزش روز هر شرکت بر مبنای این قیمت محاسبه می شود.

عرضه : اعلام آمادگی برای فروش سهام یک شرکت در یک قیمت (یا در یک محدوده قیمتی) توسط دارنده (کارگزار) آن سهم .

تقاضا : اعلام آمادگی برای خرید سهام یک شرکت در یک قیمت (یا در یک محدوده قیمتی) توسط خریدار.

نقد شوندگی : عبارتست از درجه سهولت معامله روی یک سهم .هرچه سهم از نقد شوندگی بیشتری برخوردار باشد امکان بلوکه شدن سرمایه کاهش می یابد.

شاخص : عددی است که جهت و سرعت حرکت بازار را نشان میدهد. انواع آن که در ایران محاسبه می شود عبارتست از شاخص کل قیمت (tepix) – شاخص بازده نقدی (tedix) – شاخص بازده نقدی و قیمت (tedpix) – شاخص پنجاه شرکت فعال – شاخص مالی و شاخص صنعت . که شاخص کل قیمت به دلیل موزون بودن – در دسترس بودن و جامع بودن بیشتر نشان دهنده وضعیت کلی بازار است .

کارگزار : شخصیتی است حقوقی که عمل خرید و فروش سهام در بورس اوراق بهادار را برای مشتریان انجام می دهند و در ازای آن کارمزدی دریافت می کند.

قیمت باز : در مواقعی که خریدار یا فروشنده تعیین قیمت را به کارگزار واگذار می نماید کارگزار دارای دستور معامله با قیمت باز می باشد . (قیمت در اختیار هم نامیده می شود)

قیمت محدود : در مواقعی که خریدار یا فروشنده حداکثر یا حداقل قیمتی را برای معامله تعیین می نماید کارگزار دارای دستور معامله با قیمت محدود می باشد.

قیمت معین : در مواقعی که خریدار یا فروشنده قیمت ثابتی را برای انجام معامله تعیین می نماید کارگزار دارای دستور معامله با قیمت معین می باشد.

درخواست خرید : اولین گام جهت خرید سهام یک شرکت پس از مراجعه به کارگزاری تکمیل فرم درخواست خرید می باشد که می بایست بطور کامل و صحیح پر شود. مهمترین قسمتهای آن عبارتند از نام کامل و تعداد سهام شرکتی که قصد خرید ان را داریم .نحوه پرداخت و تعیین نوع قیمت (باز – محدود – معین ) و ذکر آدرس پستی دقیق جهت ارسال اطلاعیه های شرکت میباشد.

درخواست فروش : این قسمت دارای دو فرم می باشد یکی تکمیل فرم وکالتنامه که کارگزار بتواند حق فروش داشته باشد و دیگری تکمیل فرم درخواست فروش است که تقریبا شبیه فرم درخواست خرید است.

اعلامیه خرید : سندی است که جزئیات خرید سرمایه گذار را منعکس می کند.

دوره مالی : عبارتست از زمانی که شرکتها برای انجام عملیات مالی خود در نظر میگیرند .این زمان در ایران معمولا یکسال تعیین می شود و شرکتها موظفند در پایان این دوره صورتهای مالی و سود و زیان خود را به بورس تحویل دهند.

eps پیش بینی شده : عبارتست از سود هر سهم که شرکت برای سال مالی که در پیش است پیش بینی می کند.

eps تحقق یافته : عبارتست از سود هر سهم که در دوره مالی گذشته به هر سهم تعلق گرفته .

dps: عبارتست از سودی که پس از پیشنهاد هیئت مدیره و تصویب در مجمع عمومی به هر سهم پرداخت می شود که رابطه عکس با قیمت سهم دارد.

p/e: به زبان ساده عبارتست از تقسیم قیمت یک شرکت بر سود پیش بینی شده آن که دوره بازگشت سرمایه را نیز نشان میدهد (البته به زبان ساده ) .

مجمع عمومی عادی سالیانه : که با حضور سهامداران – بازرس – حسابرس و مدیران شرکتها هر سال یکبار و حداکثر ۴ ماه بعد از پایان سال مالی تشکیل می شود و در آن موارد مختلفی از جمله تصویب صورتهای مالی سال قبل و تصمیم در مورد نحوه تقسیم سود انجام می گیرد.

مجمع عمومی فوق العاده : در مواقعی که نیاز به تصمیم گیری در مورد بخصوصی که نیاز به تصویب مجمع دارد مانند تصمیم در مورد افزایش سرمایه یا تغییر در اعضای هیات مدیره و غیره باشد تشکیل می شود .

اطلاعات میان دوره ای : اطلاعاتی است که در دوره های فصلی و ماهانه اعلام می شود و جریان مالی شرکت را به صورت واقعی نشان می دهد با مقایسه این اطلاعات با بودجه شرکت می توان درصد خطای پیش بینی شرکت را بدست آورد.

افزایش سرمایه : شرکتها معمولا برای انجام طرحها و برنامه های سود آور و بعضا برای جبران کمبود نقدینگی اقدام به افزایش آخرین سرمایه ثبت شده خود و در نتیجه تعداد سهام شرکت می نمایند که اینکار با پیشنهاد هیات مدیره و تصویب در مجمع عمومی و تایید سازمان بورس عملی می باشد و از طرق مختلف انجام می گیرد که عبارتست از آورده نقدی – سهام جایزه و صرف سهام .

سبد سهام : عبارتست از تقسیم سرمایه بین سهام چند شرکت جهت کاهش ریسک سرمایه گذار

۱- بازار ثانویه به چه معناست؟

بازار ثانویه شامل خریداران و فروشندگان سهام اوراق قرضه ای است که قبلا انتشار یافته است .برای مثال اگر فردی بخواهد سهم یا ورقه ی قرضه ای را که برای اولین بار پس از عرضه توسط یک شرکت خریداری کرده به فروش برساند باید به بازار ثانویه برود. به همین ترتیب وقتی شخصی بخواهد سهم یا ورقه قرضه مربوط به شرکتی را از بازار ثانویه خریداری کند (در صورتی که آن شرکت در فهرست شرکت های پذیرفته شده در بازار سهام باشد) ناچار نیست منتظر انتشار عمومی سهام جدید آن شرکت بماند. بورس اوراق بهادار مهم ترین نهاد بازار ثانویه برای معاملات اوراق بهادار است. بازار ثانویه مکانی است که سهام منتشر شده و در حال انتشار مورد خرید و فروش قرار می گیرند. تفاوت بازار ثانویه با بازار اولیه در این است که در بازار اولیه «عرضه کننده» ، سهام را مستقیما به سرمایه گذار می فروشد.

(( ممکن است علاقمند باشید : دوره آموزشی بازار های پولی و مالی ))

ذکر این نکته هم ضروری است که مکان رسمی به عنوان بازار اولیه وجود ندارد و فقط اصطلاحی است که در مقابل بازار ثانویه به کار می رود. البته اگر فردی علاقمند به خرید سهام شرکتی باشد که در بازار بورس سهام آن شرکت پذیرفته نشده باشد، می تواند جهت اطلاع از امکان خرید آن سهم، به شرکت مربوطه مراجعه کند و اگر سهامدارانی از آن شرکت مایل به فروش سهام خود باشند می تواند با اطلاع کامل و با در نظر گرفتن مسائل قانونی اقدام به خرید نماید.)

۲- بازار های فعال چه بازار هایی هستند؟
به طور کلی بازار های فعال با توجه به حجم وسیع معاملات انجام شده در مورد سهام خاص یا سهام عادی و تعداد بسیار زیاد معاملات تعریف می شوند. بازار فعال به بازاری گفته می شود که شکاف یا تفاوت بین قیمت خرید و فروش سهام بسیار اندک باشد. علاوه بر این در این چنین بازار هایی فعالیت های خرد یا فروش نهادهای مالی در مقایسه با بازار کساد تاثیر کمتری دارد.

۳- سهام فعال به چه معناست؟
سهامی است که به طور مکرر و روزانه مورد معامله قرار می گیرد وبا این ویژگی از سهامی که نیمه فعال است و کمتر مورد معامله قرار می گیرد، متمایز می شود. سهام شرکت های بزرگ و مهم می بایست سهام فعال باشند به خصوص شرکت هایی که نسبت به تحولات اقتصادی و سیاسی حساس هستند و بنابر این در معرض تغییرات ناگهانی قیمت قرار دارند.

۴- سهام غیر فعال چه سهامی هستند؟
این سهام به ندرت در بازار مورد خرید و فروش قرار می گیرد هرچند در شمار سهام فهرست شده است. سهام غیر فعال سهامی است که به سختی خریدار یا فروشنده ای برای آن ها یافت می شود. اختلاف بین قیمت خرید وفروش چنین سهامی ممکن است بسیار زیاد باشد.(مهم)

۵- بازار حساس به چه معناست؟
بازار سهامی که به تحولات سیاسی و اقتصادی نظیر بودجه سالانه، رشد نا مطلوب صنعتی، حذف یا مقرارت نظارت بر قیمت ها، تغییر دولت و امثال آن به شدت واکنش نشان می دهد، بازار حساس نام دارد.

۶- کارگزار بورس به چه معناست؟
کارگزار بورس عضوی از سازمان بورس است که مجوز خرید و فروش سهام مشتری را در اختیار دارد. کارگزار بورس در صدی از ارزش ناخالص معامله را به عنوان حق کارگزاری دریافت می کند. کارگزاری با ارایه خدمات کامل، تسهیلاتی نظیر خدمات مشاوره در امر سرمایه گذاری (توضیح : فعلا در ایران بندرت انجام می گیرد)، برنامه ریزی برای تعیین سبد سهام سرمایه گذاران، مدیریت سبد سهام مشتریان و…ارایه می کند.

۷- تحلیل گران بنیادی کسانی هستند؟
تحلیل گران بنیادی متخصصینی هستند که دیدگاهی بنیادی (مبتنی بر مدیریت و قدرت شرکت و سایر نیروهای غیر اقتصادی) را در ارزیابی سهام و تخمین قیمت بنیادی سهام به کار می گیرند.

۸- تجزیه و تحلیل بنیادی به چه معناست؟
تجزیه و تحلیل بنیادی عبارت است از بررسی علمی عوامل اساسی و بنیادی تعیین کننده ارزش سهام. تحلیل گر بنیادی به بررسی دارایی ها، بدهی ها، فروش، ساختار بدهی ها، محصولات، سهم بازار، ارزیابی مدیریت بنگاه و مقایسه آن با رقبا می پردازد و در نهایت ارزش ذاتی سهام را تخمین می زند. ابزار تحلیلگر بنیادی عبارت است از نسبت های مالی که از ترازنامه شرکت و حساب سود و زیان طی چند سال به دست می آید. تحلیل بنیادی در تحقق اهداف بلند مدت رشد سهام موثرتر است تا در تعیین نوسانات کوتاه مدت قیمت سهام.اصطلاحات تابلو بورس

۹- نسبت های مالی به چه معناست؟
نسبت ارزش های به دست آمده از صورت های مالی شرکت که برای بررسی سلامت شرکت و قیمت سهام آن به کار می رود. در میان نسبت های مالی، نسبت جاری، نسبتp/E، نسبت درآمد به دارایی، نسبت قیمت به ارزش دفتری، نسبت سود قبل از کسر مالیات به فروش و نسبت آنی اصطلاحات تابلو بورس از مهم ترین نسبت ها هستند. ارقام حسابداری که ما را در رسیدن به این نسبت ها کمک می کنند، عبارتند از: ارزش دفتری، پوشش سود سهام، محصول فعلی، EPS و تغییر پذیری.

(( ممکن است علاقمند باشید : دوره آموزشی بازار های پولی و مالی ))

۱۰- نسبت سود قبل از کسر مالیات به فروش چیست؟
این نسبت برابر است با سود قبل از کسر مالیات تقسیم بر فروش خالص ضرب در ۱۰۰٫ این نسبت شاخص مناسبی برای نشان دادن کارایی شرکت است. اگر در مقایسه باسال های گذشته این نسبت کاهش یابد، بدین معناست که هزینه های شرکت بالا رفته یا فروش آن کاهش یافته است. اگر این نسبت افزایش یابد بدین معناست که هزینه های شرکت نسبت به فروش کاهش یافته و یا فروش افزایش یافته است.

۱۱- درآمد باقی مانده به چه معناست؟
در آمد باقی مانده بخشی از درآمد شرکت است که بین سهامداران تقسیم نشده است ولی به عنوان ذخیره انباشته شده برای رشد شرکت یا استفاده از آن در موارد اضطراری نگه داری می شود. در آمد باقی مانده را سود تقسیم نشده، مازاد درآمد یا ذخیره نیز می نامند.

۱۲- نسبت قیمت (سهام) به درآمد به چه معناست ؟
نسبت قیمت-درآمد (یا نسبتP/E) نسبت قیمت به درآمد یک سهم شرکت را نشان می دهد. اگر نسبت P/E شرکت در سطح ثابت درآمد بیش از P/E شرکت دیگر باشد یعنی انتظار بازار این است که درآمد شرکت اول در آینده نسبت به شرکت دوم بیشتر شود.

۱۳- نسبت در آمد به دارایی چیست؟
این نسبت عبارت است از سود پس از کسر مالیات (PAT) منهای سود تقسیم شده سهام ممتاز (سهام با حق تقدم) تقسیم بر مجموع دارایی سهام عادی و ذخایر. این نسبت نشان می دهد که شرکت تا چه حد از سرمایه خود به گونه سود آور استفاده کرده است.

۱۴- نسبت نقدینگی چیست؟
نسبت نقدینگی برابر است با وجوه نقد و اوراق بهادار قابل فروش در بازار به تعهدات و بدهی های جاری شرکت. این نسبت سرعت پرداخت دیون شرکت به بستانکاران را نشان می دهد.

۱۵- تحلیل گران فنی چه کسانی هستند؟
بر خلاف تحلیل گران بنیادی، تحلیل گران فنی (تکنیکال) کسانی هستند که اعتقاد دارند قیمت اوراق بهادار کاملا توسط نیروهای عرضه و تقاضای اوراق بهادار تعیین می شود، در عین حال که عوامل موثر بر عرضه و تقاضا در جای خود می تواند واقعی، قابل مشاهده و یا ذهنی باشد. علاوه بر این تحلیل گران فنی اعتقاد دارند که با وجود نوسانات هر روزه، قیمت سهام از الگوی مشخصی پیروی می کند و برای دوره های طولانی (این الگو) بدون تغییر باقی می ماند.
(در واقع تحلیلگران تکنیکال معتقدند که قیمت سهام برآیند همه عوامل دخیل در سهم است)

چرا آموزش تابلو خوانی بورس مهم است؟

اگر میخواهید در بورس فعالیت کنید شناخت بازار و یادگیری تکنیک‌های معامله‌گری را در اولویت کار خود قرار دهید چرا که از اهمیت بالایی برخوردار است. این تکنیک‌ها در قالب دوره‌های آموزشی مقدماتی، ساده و پیشرفته توسط مراکز مختلف ارائه می‌شوند.

یکی از مباحث اولیه که در دوره مقدماتی خواهید داشت، آموزش تابلو خوانی بورس است. تابلو خوانی پیش‌نیاز آموزش‌های دیگر و پایه و اساس فعالیت در این بازار است. اما منظور از تابلو خوانی بورس چیست؟ و چگونه می‌توانیم تکنیک تابلو خوانی بورس را بیاموزیم؟ با ما باشید تا در این مقاله به این پرسش‌ها پاسخ دهیم.

منظور از تابلو خوانی بورس چیست؟

تابلو خوانی بورس، توانایی خواندن و درک اتفاقات لحظه‌ای بازار است که این اتفاقات در سایت tsetmc.com به نمایش گذاشته می‌شود. هر معامله‌گری برای این که بتواند طبق یک استراتژی مشخص در بازار حرکت کند، باید بداند که چه اتفاقی در حال رخ دادن است.

به عنوان مثال فردی که با استراتژی کوتاه ‌مدت سرمایه‌گذاری می‌کند باید بداند که پس از ورود به یک سهم و به مدت کوتاه، چه زمان باید از آن سهم خارج شود. برای تشخیص این نوع فعالیت‌ها و تشخیص درست زمان ورود و خروج به سهم احتیاج به بررسی سریع و لحظه‌ای بازار داریم که این از طریق تکنیک تابلو خوانی انجام می‌شود.

خواندن تابلو بورس، علاوه بر این که ما را از اتفاقات لحظه‌ای بازار مطلع می‌کند، داده‌ها و اطلاعاتی را که برای دیگر روش‌های تحلیلی نیازمندشان هستیم را هم در اختیار ما قرار می‌دهد. اعداد و ارقام، شاخص‌ها، اسامی و نمادها و … گوشه‌ای از این اطلاعات می‌شوند و با کمک آن‌ها می‌توان مواردی مانند زمان ورود به یک معامله، تعیین حد ضرر و زمان خروج از معامله را حساب کرد.

علاوه بر این تابلو خوانی بورس اولین و ساده‌ترین روش تحلیل بازار و پیش‌نیاز مابقی روش‌های دیگر مانند تحلیل تکنیکال، رسم نمودار شمعی و … است.

اما مهمترین مواردی که افراد با بررسی تابلو بورس درک می‌کنند، این است که روند حرکتی قیمت سهم‌های مختلف در بازار چگونه است. گاهی ممکن است افت و خیز سهم‌های مختلف باعث شود کاربران تازه‌وارد تصور ‌کنند که سهم الزاما حرکت صعودی دارد اما ناگهان و احتمالا در یک زمان به دلایل نامشخص سقوطی شدید خواهد داشت.

سپس فرآیندی به نام «اصلاح بازار» رخ خواهد داد و قیمت در اصل به ارزش واقعی خود می‌رسد و پس از آن دوباره در مسیر صعودی و رشد قیمت قرار خواهد گرفت. دقت کنید که تمامی این موارد برای هر سهم به صورت مجزا و برای کل بازار، در تابلو بورس قابل رویت است. برای همین است که می‌گوییم در ابتدا باید تکنیک تابلو خوانی بورس را بیاموزید تا درک خوبی از اتفاقات بازار داشته باشید.

چگونه می‌توان از اطلاعات تابلو بورس استفاده کرد؟

در بالا گفتیم که برای استفاده از اطلاعات تابلو بورس باید به سایت tsetmc.com مراجعه کنید. این سایتی است که از طرف سازمان بورس و اوراق بهادار تهران طراحی شده و اطلاعات آن به صورت لحظه‌ای به روز رسانی می‌شود.

سایت tsetmc.com کامل‌ترین مرجعی است که اطلاعات شرکت‌های بورسی به تفکیک صنعت و بازار در آن وجود دارد. همچنین موثق‌ترین سایت ارائه اطلاعاتی چون شاخص کل، وضعیت عرضه و تقاضای هر نماد، تعداد، ارزش و حجم معاملات، روند قیمتی و… است.

گفتنی است در تابلو خوانی بورس، تمامی اطلاعات مربوط به بازارهای فرابورس، بورس کالا، بورس انرژی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری را نیز می‌توانید مشاهده کنید.

در سایت tsetmc.com که ما آن را به عنوان تابلو بورس می‌شناسیم، اطلاعات اصلی دو بازار بورس و فرابورس وجود دارد. اطلاعاتی چون شاخص کل، ارزش بازار، اطلاعات قیمت، تعداد، ارزش و حجم معاملات، نمادهایی که بیشترین تاثیر را در شاخص دارند و نمادهای پر تراکنشی که در قالب جدول هستند.

در ادامه گزینه‌های دیگری چون دیده‌بان بازار، سهامداران فعال هر نماد و گروه‌های صنعت در اختیار کاربران قرار می‌گیرد تا آگاهی نسبی نسبت به بازار داشته باشند. مشاهده اطلاعات هر گروه به تفکی در تابلو بورس، یکی از بهترین امکانات این سایت است. زیرا برخی از سهامداران در گروه خاصی فعالیت می‌کنند حوزه خاصی را مد نطر دارند. مثلا برای فردی که در حوزه صنایع پتروشیمی سرمایه‌گذاری کرده است، رخدادهای مربوط به این گروه می‌تواند حائز اهمیت باشد. با این تعاریف فهمیدیم که سرمایه‌گذار با برخورداری از توانایی خواندن تابلو بورس به راحتی می‌تواند شرایط سهم خود را در بازار تحلیل کند.

اما تکنیک تابلو خوانی بورس شامل امکانات دیگری نیز می‌شود. امکاناتی مانند فیلترنویسی، مشاهده جزئیات کامل یک نماد و شخصی‌سازی جداول برای ارائه اطلاعات به همان ترتیبی که ما نیازمند آن هستیم. این یعنی زمان استفاده از تابلو بورس ما می‌توانیم مشخص کنیم که چه اطلاعاتی روی تابلو به نمایش گذاشته شود و بر اساس الویت‌های خود آن‌ها را مرتب کنیم که به این کار فیلتر نویسی می‌گویند.

آموزش تکنیک تابلو خوانی بورس

برای آموزش تکنیک تابلو خوانی بورس روش‌های مختلفی وجود دارد. مقالات و ویدوئو‌های آموزشی یا راهنمای سایت tsetmc.com نمونه‌ای از آن‌ها است. البته بهترین روش یادگیری تکنیک تابلو خوانی، شرکت در دوره‌های آموزش بورس است. کلاس‌های آموزش بورس در طبقه‌بندی خاصی ارائه می‌شوند، از مقدماتی تا پیشرفته، همه تکنیک‌ها را قدم به قدم به کاربران بورسی آموزش می‌دهند و فرد با پیش رفتن در هر مرحله می‌تواند سرمایه‌گذاری خود را گسترش دهد.

در دوره‌ آموزشی تکنیک تابلو خوانی بورس که در دوره مقدماتی آموزش داده می‌شود؛ چگونگی دسترسی به جزئیات هر بخش سایت tsetmc.com، موارد استفاده هر کدام و تحلیل‌هایی که به وسیله آن‌ها می‌توان انجام داد را یاد می‌گیرید.

گفتنی است که به دلیل پیوسته بودن کلاس‌ها، کاربر یاد می‌گیرد که چگونه اطلاعات به دست آمده از تابلو بورس را در روش‌های دیگر مثل تحلیل تکنیکال استفاده کند.

جمع‌بندی

در این مقاله گفتیم که تابلو خوانی بورس چیست و چگونه می‌توان از این تکنیک برای تحلیل بازار بورس استفاده کرد. استفاده از اطلاعات تابلو بورس برای همه سرمایه‌گذاران با هر استراتژی که دارند ضروری است. چرا که این اصطلاحات تابلو بورس اطلاعات در بازار سرمایه کاربرد فراوانی دارد و سهامداران با کمک تکنیک تابلو خوانی بورس می‌توانند در مسیر سودآوری حرکت کنند و نتایج عالی به دست آورند.

سایت بورس کجاست؟ معرفی و آموزش سایت معاملات بورس تهران+ فیلم | پیش نمایش

در درس قبلی با سایت‌های مرتبط با بورس اوراق بهادار تهران آشنا شدید. در این درس با آموزش سایت معاملات بورس تهران و معرفی تابلو قیمت سهام شرکت‌ها در خدمت شما هستیم. در این قسمت از آموزش بورس می‌توانید تابلو قیمت سهام شرکت‌ها را مشاهده کنید. همچنین با اطلاعات کلی از وضعیت معاملاتی شرکت‌ها و برخی از اصطلاحات مهم بورس ایران آشنا خواهید شد. وبسایت شرکت مدیریت فناوری بورس اوراق بهادار تهران اطلاعات قیمت سهام شرکت‌ها را نمایش می‌دهد. لذا برخی از فعالان بازار سهام، این سایت را به عنوان سایت بورس معرفی می‌کنند.

سایت بورس یا سایت معاملات بورس تهران کجاست؟

دسترسی تابلو معاملات سهام و قیمت سهام شرکتها از طریق سایت بورس

احتمالا این تصویر از تابلو معاملات بورس را قبلا در تلوزیون و یا سایر رسانه‌ها دیده‌اید. این همان تابلو معاملات بورس است که قیمت سهام شرکت‌ها را نمایش می‌دهد. این تابلوی قیمت سهام در ساختمان بورس ایران نصب شده است. اما بطور حتم برای دیدن قیمت سهام شرکت‌ها نیازی نیست به این ساختمان در خیابان حافظ تهران مراجعه کنید.

تابلو معاملات بورس مستقر در ساختمان تالار حافظ، اطلاعات بسیار مختصری ارائه می‌شود. بطور کلی در این تابلو سه مورد از قیمت سهام قابل روئیت است.

۱-نام شرکت ۲-قیمت آخرین معامله سهام شرکت ۳-تغییرات قیمت (ریال) نسبت به دیروز

با گسترش تکنولوژی و اینترنت، شما می‌توانید تمامی اطلاعات مربوط به قیمت سهام بورس را از طریق سایت بورس دریافت کنید. شرکت فناوری اطلاعات بورس اوراق بهادار تهران این امکان را فراهم کرده است.

دسترسی به سایت معاملات بورس تهران از طریق وبسایت TSETMC.COM مقدور است.

این وبسایت برای بیش از ۱۸ زبان زنده دنیا خدمات ارائه می‌کند. اطلاعات موجود در این وبسایت بسیار زیاد و گسترده است. به همین دلیل این وبسایت را بسیاری از فعالان بازار سرمایه سایت بورس می‌شناسند. اطلاعات سایت بورس آنقدر زیاد است که توضیح کامل آن در یک درس مقدور نیست.

خدماتی که در وبسایت TSETMC.COM ارائه می‌شود فقط مربوط به تابلو معاملات بورس تهران نیست. اطلاعات بسیاری از چهار بورس بازار سرمایه (در درس بازار سرمایه توضیح دادیم) و شرکت‌های بورسی نیز ارائه می‌گردد. علاوه بر نام شرکت، قیمت آخرین معامله و تغییرات قیمت سهام، موارد مهم دیگری نیز ارائه می‌شود. در بخش بعدی این درس با سه قسمت مهم سایت بورس در زمینه اوراق بهادار (بورس و فرابورس) بیشتر آشنا می‌شوید.

فیلم معرفی سایت بورس

در فیلم آموزش و معرفی سایت معاملات بورس تهران به مهمترین خدمات این وبسایت (معروف به سایت بورس) اشاره می‌شود. بخش تابلو قیمت سهام بورس و فرابورس را معرفی خواهیم کرد و با بعضی از امکانات سایت بورس آشنا خواهیم شد. این فیلم را در ادامه درس ببینید.