توقف نمادها در بورس

تحلیل تأثیر توقف نماد معاملاتی، بر کیفیت بورس اوراق بهادار تهران

محققان درباره این که توقف معاملات سهام، چه آثاری بر کیفیت بورس دارد، نظریات متفاوتی دارند. در پژوهش‌هایی که تا کنون انجام شده، آثار مثبت یا منفیِ توقف نماد یک سهم، به طور قطعی به اثبات نرسیده است. هدف این پژوهش، بررسی تأثیر توقف نماد معاملاتی، بر کیفیت بورس اوراق بهادار تهران است، که طی یک دوره زمانی از 1386 تا 1390، مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور برای سنجش کیفیت بورس اوراق بهادار، سه متغیر: فعالیت معامله، نقدینگی و نوسان قیمت سهام، در نظر گرفته می‌شود. لازم به ذکر است منظور از توقف در این پژوهش، توقف به دلیل مجمع عادی سالیانه است. در این پژوهش برای بررسی فرضیه‌ها، از نرم افزارهای آماری استفاده شده است. از آنجا که طبق آزمون «کولموگرف اسمیرنف»، مؤلفه‌های کیفیت نرمال نبودند از روش‌های ناپارامتریک(آزمون ویلکاکسون) استفاده شده است. نتایج آماری به دست آمده نشان می دهد که به طور کلی توقف نماد معاملاتی، فعالیت معامله را کاهش و نقدینگی را افزایش می‌دهد ولی تأثیر معنی‌داری بر نوسان قیمت ندارد.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.23831170.1393.2.3.5.2

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Study of the Impact of Relative Performance of Trading halts on Market Quality (The Study of Tehran Stock Exchange)

نویسندگان [English]

• Mahboobe Zarei
• Dariush Damoori

چکیده [English]

Researchers have different opinions on the effects of trading halts. The positive and negative effects resulting from trading halts has not been proved conclusively in conducted researches. The purpose of this study is to investigate the effect of trading halts on quality of Tehran Stock Exchange during 2007 to 2011. Three quality variables that are used to measure quality include trading activity, liquidity and volatility. It is necessary to note that this study only examines the stops related to annual ordinary assembly. Statistical software has been used in order to adjust and classify data and test the hypotheses. Since, according to Kolmogorov–Smirnov test the components of quality were abnormal, nonparametric methods have been used. Statistical results show that in general trading activity declines after trading halts and liquidity increases and trading halts have no significant effect on volatility.

توقف نمادها در بورس

مدیر ناشران بورس تهران با اعلام وجود تنها ۷ نماد تعلیق شده ، ۴ دلیل اصلی توقف نماد شرکت ها را تشریح کرد.

به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، طوبی دهقانی درباره آثار اصلاحات دستورالعمل های افشا، پذیرش و نحوه انجام معاملات گفت: با این رویه زمان توقف نمادها کاهش یافته به طوریکه درحال حاضر تنها 7 تعلیق شده وجود دارد.

وی ادامه داد: قبل از اجرایی شدن اصلاحات دستورالعمل های افشا، پذیرش و نحوه انجام معاملات ، نمادهای معاملاتی تا زمان شفاف سازی و ارائه اطلاعات از سوی شرکتها متوقف می ماند. پس از اصلاح دستورالعمل ها و با توجه به تمهیداتی که برای کوتاه تر شدن زمان توقف نمادها اندیشیده شد، زمان توقف نمادها کاهش یافته است .

دلایل توقف نمادها

این مقام مسئول توقف و بازگشایی نمادها را با اهمیت زیاد دانست و ادامه داد: با توجه به تغییر برخی دستورالعمل ها از جمله دستورالعمل های افشا، پذیرش و نحوه انجام معاملات در بورس تهران از دی ماه سال گذشته ، نمادها علاوه بر برگزاری مجامع و افشای اطلاعات با اهمیت، با نوسان 20 درصد و 50 درصد قیمت سهام نیز متوقف می شوند.

دهقانی تصریح کرد: اگر قیمت پایانی سهم طی 5 روز معاملاتی متوالی بیش از 20 درصد افزایش یا کاهش داشته باشد، نماد معاملاتی متوقف و ناشر ملزم به ارائه اطلاعیه شفاف سازی درخصوص علت نوسان قیمت سهم بوده و نماد روز بعد گشایش می یابد. دراین حالت حتی اگر ناشر اطلاعیه شفاف سازی منتشر نکند، بورس تهران با انتشار اطلاعیه عدم شفاف سازی ناشر، نماد را در روز معاملاتی بعد بازگشایی خواهد کرد.

مدیر ناشران بورس افزود: اگر قیمت سهام شرکتی در 15 روز با نوسان قیمت 50 درصد افزایش یا کاهش همراه شود، نماد متوقف شده و سرمایه گذاران و تحلیل گران می توانند از طریق کارگزاری ها، شرکت های مشاور سرمایه گذاری، سوالات را در سایت "تدان" ، مطرح کنند و ناشر در اطلاعیه شفاف سازی به این سئوالات پاسخ می دهد. در خصوص نوسان 50 درصد، نماد معاملاتی ناشر حداکثر پس از دو روز کاری با محدودیت دامنه نوسان بازگشایی می شود.

دهقانی به دسته بندی توقف نمادها در قالب دو گروه اشاره کرد و توضیح داد: در گروه "الف" نماد در اولین جلسه بعد، بدون محدودیت در دامنه نوسان بازگشایی خواهد شد و اگر اطلاعات مربوط به گروه "ب" باشد با توجه به ساعت انتشار این گونه اطلاعات، نماد بازگشایی خواهد شد و بازگشایی حداکثر تا روز معاملاتی بعد انجام می شود.

وی ادامه داد: درخصوص توقف نماد به علت برگزاری مجمع ، توقف یک روز کاری قبل از برگزاری مجمع بوده و حداکثر دو روز کاری پس از برگزاری مجمع باز می شود.

دهقانی با اشاره به روزهای معاملاتی ناشران در فصل مجامع ، گفت : در سال جاری تعداد روزهای معاملاتی در فصل برگزاری مجامع برای اکثر شرکت ها تا پایان تیر ماه ، 77 روز است که طی این مدت میانگین تعداد روزهای مجاز بودن نمادهای معاملاتی، 66 روز بوده است. همچنین متوسط بیشترین تعداد روزهای مجاز بودن نمادها طی 4 ماه نخست سال به تفکیک صنعت مربوط به صنایع بانک ها، سرمایه گذاری، چند رشته ای صنعتی با 73 روز و برای صنایع مسکن و انبوه سازی، لیزینگ و لاستیک و پلاستیک 72 روز است.

بستن نماد چیست؟ و معرفی انواع آن

بسته شدن نمادها به مدت طولانی، یکی از ریسک های نقد شوندگی سهام می باشد. بستن نمادها در بورس به دلایل مختلفی صورت می گیرد که در این مقاله به آنها می پردازیم. در ابتدا بهتر است به وضعیت نمادها در بورس اشاره ای داشته باشیم. در حالت کلی، امکان دارد وضعیت نماد یک سهم در بورس پنج حالت مختلف داشته باشد که در صفحه ی آن نماد در سایت بورس، مشخص می شود:

مجاز

در این حالت نماد در حالت عادی و بدون مشکل معامله می شود.

مجاز-محفوظ

در این حالت نماد پس از مدتی متوقف بودن در حال بازگشایی می‌باشد، در این حالت امکان سفارش‌گذاری خرید یا فروش وجود دارد اما معامله‌ای صورت نمی‌گیرد. به این صورت که با ثبت سفارش، صف خرید یا فروش ایجاد می‌شود و بلافاصله بعد از بازگشایی نماد قابل معامله است.

مجاز-متوقف

در این حالت امکان معامله وجود دارد اما سفارش گیری آن موقتا متوقف شده است.

ممنوع

این حالت وقتی پیش می‌آید که سهم قابل معامله نیست اما نماد بورسی مشمول این وضعیت، طی همان روز بازگشایی خواهد شد.

ممنوع-متوقف

در این وضعیت، سهم امکان معامله ندارد و نماد در همان روز بازگشایی نمی‌شود.

وضعیت های مختلف هر نماد در بورس اوراق بهادار

در بورس اوراق بهادار و در تابلوی سهم، هر نماد حتما یکی از این پنج وضعیت را دارد. نماد هر شرکت بنا به دلایل مختلفی ممکن است تا برای مدتی که از پیش توسط سازمان بورس اوراق بهادار تعیین شده است، بسته شود. موارد زیر، می‌توانند برخی از دلایل بسته شدن سهم باشند:

بستن نماد برای برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه

شرکت های بورسی حداکثر تا چهار ماه پس از سال مالی موظفند تا برای تصویب صورت های مالی و تعیین سود نقدی، مجمع عادی سالیانه تشکیل دهند. بسیاری از شرکت ها در این مجمع مقداری سود نقدی بین سهامداران تقسیم می کنند. اطلاعیه ی مجمع معمولا دو هفته قبل در کدال درج می شود و نماد یک تا دو روز کاری قبل از برگزاری مجمع و با انتشار دستور جلسه مجمع در سایت کدال بسته می‌شود. بنابراین اگر قصد شرکت در مجمع را ندارید، باید سهام خود را قبل از متوقف شدن بفروشید. در صورتی که فرآیندهای لازم اداری تمام شوند، حداکثر تا دو روز پس از افشای اطلاعات مجمع در کدال، بازگشایی انجام خواهد شد. باز شدن سهم به شکل حراج ناپیوسته و بدون محدودیت نوسان اجرا می‌شود.

بستن نماد برای برگزاری مجمع عمومی فوق العاده

برگزاری مجمع عمومی فوق العاده به دلایل مختلفی مانند افزایش سرمایه می تواند باشد. در این حالت نماد معمولا یک روز قبل از برگزاری مجمع بسته می شود. سهم بعد از افشای اطلاعات مجمع در کدال، در صورتیکه مجمع به افزایش سرمایه منجر نشود، حداکثر دو روز بعد بازگشایی می شود. اگر مجمع به افزایش سرمایه منجر شود، نماد سهم در زمان بازگشایی بدون محدودیت نوسان بازگشایی خواهد شد اما در بعضی موارد و به دلایل مختلف بازگشایی سهم به صورت حراج ناپیوسته و با محدودیت دامنه نوسان بر اساس نظر و تایید ناظر بازار انجام می شود.

بستن نماد در حالت نوسان قیمت پایانی بیش از 20 درصد

اگر طی پنج روز کاری متوالی، قیمت پایانی سهم بیشتر از 20 درصد نوسان مثبت یا منفی داشته باشد، نماد به مدت 60 دقیقه بسته می‌شود و سپس دوباره در وضعیت سفارش‌گیری قرار می‌گیرد و معاملات از سر گرفته می‌شود.

بستن نماد در حالت نوسان قیمت پایانی بیش از 50 درصد

اگر طی 15 روز کاری متوالی، قیمت پایانی سهم بیش از 50 درصد نوسان مثبت یا منفی داشته باشد، معاملات به جهت برگزاری کنفرانس اطلاع‌رسانی از طرف شرکت و از طریق سایت کدال بسته می‌شود. درصورت اطلاع‌رسانی شفاف، نماد حداکثر طی دو روز کاری آینده با محدودیت دامنه نوسان بازگشایی خواهد شد. همچنین اگر سهمی به این علت بسته شود، اوراق بهادار مرتبط با آن نیز مانند حق تقدم و اوراق مشتقه نیز متوقف می شود.

بستن نماد در حالت افشای اطلاعات با اهمیت

اگر شرکتی اطلاعات مهمی را در رابطه با فعالیت هایش افشا یا پخش کند، نماد شرکت به دلیل افشای اطلاعات با اهمیت بسته می‌شود. این اطلاعات طبق دستورالعمل سازمان بورس اوراق بهادار به دو گروه (الف و ب) طبقه بندی می‌شود. درصورتی که افشای اطلاعات با اهمیت از گروه الف باشد، بازگشایی نماد در روز کاری بعد و با کشف قیمت از طریق حراج ناپیوسته بدون محدودیت توقف نمادها در بورس دامنه نوسان خواهد بود. برای افشای اطلاعات با اهمیت از گروه ب، نماد سهم در همان روز و حداکثر روز کاری بعد با محدودیت دامنه نوسان، کشف قیمت می‌شود.

اطلاعات با اهمیت گروه الف شامل موارد زیر می شود:

• تعلیق یا توقف برخی از فعالیت های شرکت
• تحصیل یا واگذاری سهام
• نتایج برگزاری مناقصه
• اعلام ورشکستگی
• شروع مجدد فعالیت متوقف شده
• بهره برداری از طرح های جدید
• تغییر در سهامدارن عمده
• تعدیلات سنواتی

اطلاعات با اهمیت گروه ب نیز شامل این موارد می باشد:

• برگزاری مناقصه
• تغییر حسابرس
• شرکت در مناقصه
• تغییرات در ترکیب تولید یا فروش محصول
• تصمیم هیئت مدیره برای بازخرید سهم یا فروش سهام خزانه
• وضعیت مشتریان یا عرضه کنندگان عمده شرکت

بازگشایی نماد از طریق حراج ناپیوسته و با اعمال یک مرحله پیش گشایش 30 دقیقه ای شروع شده و اجرای حراج ناپیوسته پایان می یابد. سپس معاملات از طریق حراج پیوسته در زمان باقی مانده از بازار و در دامنه مجاز قیمت انجام می شود. قیمت مرجع در دوره حراج پیوسته، قیمتی است که در دوره ی حراج ناپیوسته اصطلاحا کشف می شود.

نحوه اطلاع رسانی توقف نماد ها

شما می توانید به روش های مختلفی از زمان و علت توقف نماد سهام خود، مطلع شوید. سایت های مرجع tsetmc و کدال، اصی ترین منابع هستند. اما در پلتفرم معاملاتی بسیاری از کارگزاری ها نیز در بخش پیام ها، این اطلاعیه ها ظاهر می شوند. متن این اطلاعیه ها به عنوان نمونه به صورت کلی زیر است:

"به اطلاع میرساند نماد معاملاتی شرکت نیروکلر (شکلر) با توجه به افشای اطلاعات با اهمیت گروه الف، متوقف گردید. نماد مذکور روز معاملاتی بعد بصورت حراج ناپیوسته و بدون محدودیت دامنه نوسان قیمت بازگشایی خواهد شد. مدیریت عملیات بازار شرکت بورس اوراق بهادار تهران"

جمع بندی

بستن نمادها در بورس به دلایل مختلفی صورت می گیرد و اینکه به طور حدودی مدت زمان بسته شدن آنها چه مدت است، بستگی به علت بسته شدن آن نماد دارد. این زمان می تواند از یک ساعت تا حتی چند ماه (در مواردی که شرکت افزایش سرمایه سنگین می دهد) متفاوت باشد و برخی سهامداران ممکن است بنا به دلایل مختلف مانند خواب سرمایه یا موارد دیگر، قبل از بسته شدن نماد، آن سهم را بفروشند.

توقف نماد در بورس به چه معناست؟

شاید بارها شنیده باشید که نماد معاملاتی یک سهم برای ساعاتی یا چند روز متوقف شده است. اما این به چه معناست؟ طبق دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات در بورس اوراق بهادار تهران، توقف به معنای جلوگیری از انجام معامله یک ورقه بهادار به مدت حداکثر 5 روز کاری است. در این مقاله به توضیح بیشتر در مورد این موضوع می‌پردازیم.

تفاوت تعلیق نماد با توقف نماد

همان‌طور که گفتیم توقف به معنای جلوگیری از انجام معامله یک نماد حداکثر تا 5 روز کاری است. اما تعلیق به معنای جلوگیری از انجام معاملات یک نماد برای بیش از 5 روز کاری می‌باشد. این دو حالت هرکدام دلایل و شرایط خاص خود را دارا هستند. پس نسبت به این دو واژه دقت کافی داشته باشید.

حال در این مقاله به بررسی توقف نماد می‌پردازیم:

وضعیت‌های مختلف یک نماد در بورس

قبل از هر چیزی بهتر است به بررسی وضعیت‌های مختلف نمادهای فعال در بازار بورس بپردازیم. در حالت کلی نمادهای معاملاتی فعال در بورس اوراق بهادار در طول جلسه معاملاتی می‌توانند در یکی از پنج وضعیت زیر باشند:

1. مجاز: در این حالت خرید و فروش سهم مجاز می‌باشد. درواقع سهم بدون هیچ مشکلی معامله می‌شود.
2. مجاز-محفوظ: وقتی نماد در این حالت قرار می‌گیرد یعنی نماد در حال بازگشایی است و به‌زودی باز خواهد شد. شما در این وضعیت می‌توانید سفارشات خود را ثبت کنید ولی معامله‌ای صورت نمی‌گیرد. به محض بازگشایی نماد، معاملات انجام می‌شوند.
3. مجاز- متوقف: نماد معاملاتی در این حالت برای انجام معاملات مجاز است اما بنا به دلایلی ثبت سفارش و معامله آن برای مدتی متوقف شده است.
4. ممنوع: در این موقعیت سهم قابل معامله نخواهد بود اما نماد در همان روز بازگشایی خواهد شد.
5. ممنوع-متوقف: سهم مانند حالت ممنوع، قابل معامله نخواهد بود. با این تفاوت که بازگشایی سهم در همان روز اتفاق نمی‌افتد.

نحوه آگاهی از تغییر وضعیت یک نماد

• وقتی نمادی بخواهد متوقف شود، در قسمت پیام ناظر در سایت www.tsetmc.com پیامی مبنی بر توقف نماد منتشر می‌شود. شما می‌توانید با مراجعه به قسمت مربوطه از توقف نماد مدنظر و دلیل و زمان بازگشایی آن آگاه شوید.

• همچنین در سایت کارگزاری نیز در قسمت پیام ناظر پیام‌های مربوطه برای شما ارسال می‌شود.

• علاوه بر این شما می‌توانید دلیل توقف نماد خود را در سایت کدال نیز جویا شوید. برای درک بهتر این موضوع به تصاویر زیر توجه کنید.

دلایل توقف نماد معاملاتی

طبق دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات در بورس اوراق بهادار تهران، نماد معاملاتی در موارد زیر متوقف می‌شود:

1. قبل از برگزاری مجامع عمومی عادی سالیانه

شرکت‌های فعال در بورس اوراق بهادار باید هر سال برای تصویب صورت‌های مالی و تقسیم سود نقدی خود مجمع عادی تشکیل دهند. به همین منظور یک روز کاری قبل از برگزاری مجمع عادی، نماد سهم متوقف می‌شود. البته اگر زیرساخت‌های فنی لازم وجود داشته باشد، نماد می‌تواند در روز برگزاری مجمع نیز متوقف شود. در ضمن نماد مربوطه حداکثر دو روز کاری بعد از افشای تصمیمات مجمع بازگشایی خواهد شد.

2. قبل از برگزاری مجمع عمومی فوق‌العاده

شرکت‌ها معمولا به منظور افزایش یا کاهش سرمایه اقدام به برگزاری مجمع عمومی فوق‌العاده می‌کنند. در این صورت نماد مربوطه یک روز کاری قبل از برگزاری مجمع متوقف می‌شود. در صورتی‌که تصمیمات مجمع منجر به تغییر سرمایه ناشر نشده باشد، نماد سهم، حداکثر دو روز بعد از افشای تصمیمات مجمع عمومی فوق‌العاده‌، بازگشایی خواهد شد. در حالتی که مجمع عمومی فوق‌العاده یا جلسه هیئت مدیره ناشر، افزایش سرمایه به میزان 200 درصد یا بیشتر صرفا از محل صدور سهام جایزه تصویب شود، نماد بازگشایی نمی‌شود مگر اینکه افزایش سرمایه ثبت شده و سهام جدید قابل معامله شوند.

3. افشای اطلاعات با اهمیت در گروه "الف" یا "ب"

درصورتی‌که شرکت افشای اطلاعات با اهمیت "گروه الف" ارسال کند، نماد معاملاتی به‌صورت خودکار متوقف می‌شود و در اولین جلسه معاملاتی بعد، بازگشایی خواهد شد. اگر افشای اطلاعات با اهمیت"گروه ب" ارسال شود سه حالت ممکن است:

• اگر افشای اطلاعات با اهمیت تا 90 دقیقه قبل از پایان جلسه معاملاتی ارسال شود، نماد به‌صورت خودکار برای 60 دقیقه متوقف می‌شود و سپس بازگشایی می‌شود.
• اگر افشای اطلاعات با اهمیت در 90 دقیقه پایانی جلسه معاملاتی ارسال شود، نماد به‌طور خودکار متوقف شده و در جلسه معاملاتی بعد، بازگشایی می‌شود.
• در صورتی که اطلاعات با اهمیت در ساعاتی خارج از بازار منتشر توقف نمادها در بورس شود، نماد در 90 دقیقه ابتدایی جلسه معاملاتی بعد بازگشایی خواهد شد.

اطلاعات با اهمیت "گروه الف" شامل مواردی همچون: تعلیق یا توقف تمام یا بخشی از فعالیت ناشر، نقل و انتقال دارایی‌های ثابت شرکت، شروع مجدد فعالیت متوقف یا تعلیق شده و غیره می‌باشد. همچنین اطلاعات با اهمیت "گروه ب" شامل مواردی مثل: برگزاری مناقصه یا مزایده، تغییر حسابرس، برنامه انتشار اوراق بدهی و . می‌باشد.

4. نوسان بیش از 20 درصد

در صورتی‌که قیمت پایانی سهم طی 5 روز معاملاتی متوالی در دامنه نوسان عادی قیمت، بیش از 20 درصد افزایش یا کاهش داشته باشد، در اولین زمان ممکن نماد به مدت 60 دقیقه در وضعیت سفارش‌گیری قرار می‌گیرد و سپس انجام معاملات آغاز می‎‌شود. با توجه به دستورالعمل اجرایی سازمان بورس و اوراق بهادار، افشای اطلاعیه شفاف‌سازی درمورد نوسان قیمت سهم توسط ناشر (شرکت) به‌صورت اختیاری می‌باشد. همچنین کلیه اوراق بهادار مرتبط با آن نماد اعم از حق تقدم سهام و اوراق مشتقه نیز در وضعیت سفارش‌گیری قرار می‌گیرند.

5. نوسان بیش‌از 50 درصد

در صورتی‌که قیمت پایانی سهم طی 15 روز توقف نمادها در بورس معاملاتی متوالی در دامنه عادی نوسان قیمت، بیش از 50 درصد افزایش یا کاهش داشته باشد، بورس موظف است در اولین زمان ممکن از لحاظ فنی نماد معاملاتی را متوقف کرده و از ناشر درخواست برگزاری کنفرانس اطلاع‌رسانی نماید. در این‌صورت ناشر باید طی حداکثر 2 روز کاری اطلاعات حاصل از کنفرانس مربوطه را نزد سازمان بورس افشا نماید. در این حالت نیز، کلیه اوراق بهادار مرتبط با نماد اعم از حق تقدم سهام و اوراق مشتقه، متوقف می‌شوند.

جمع‌بندی

در این مقاله به بررسی توقف نماد و دلایل آن پرداختیم. آگاهی از توقفات نماد می‌‌تواند برای معاملات شما سودبخش باشد. توصیه می‌شود پیام ناظر نمادهای مورد نظر خود را همواره بررسی کنید. جهت یادگیری مطالب تکمیلی، سایر مقالات سایت کارگزاری اقتصاد بیدار را دنبال کنید.

توقف نمادها پایان می‌یابد؟ / برنامه ویژه سازمان بورس برای نمادهای بسته

اطلاعات سایت شرکت بورس تهران حاکی از توقف ۵۳ نماد (تا لحظه تنظیم گزارش ۳۰ فروردین) دارد که از این تعداد ۷ نماد به دلیل برگزاری مجمع عادی سالانه، ‌۱۲ نماد به دلیل برگزاری مجمع فوق‌العاده، یک نماد به علت افشای اطلاعات با اهمیت، یک نماد به دلیل بررسی بیشتر معاملات متوقف شده‌اند.

حبس سرمایه سهامداران داستان تازه‌ای نیست؛ ‌داستانی که با توقف نمادها آغاز می‌شود و با گشایش آن به پایان می‌رسد. در این میان اگر شانس به سهامداران روی آورد، سرمایه‌هایشان که گاه به دلیل برگزاری مجامع محبوس شده، در مدت زمان کوتاهی آزاد می‌شود اما اگر جزء سهامداران بدشانس باشند، سرمایه‌هایشان به دلیل ابهامات، نبود شفافیت، انحلال شرکت، رعایت نکردن معیارهای پذیرش و موارد قضایی حتی‌ ماه‌ها و سال‌ها خاک می‌خورد.

حبس سرمایه‌های این سهامداران اما تنها یک بخش داستان است. بخش دیگر مربوط به فصلی است که دست سهامداران به هیچ جایی بند نیست و مدت‌های مدید باید چشم انتظار بمانند تا شاید روزی سرمایه‌های کوچک و بزرگشان بنا به دستور نهاد ناظر بازگشایی شود.
با این حال، هر چند امسال کوتاه کردن فرآیند توقف نمادها یکی از سیاست‌های سازمان بورس است اما بازهم نمادهای متعددی هستند که از سال ۹۴ معلق مانده‌اند و هنوز پرونده‌ بازشان خاک می‌خورد.

بازگشایی منوط به تایید نهادهای نظارتی
اطلاعات سایت شرکت بورس تهران حاکی از توقف ۵۳ نماد (تا لحظه تنظیم گزارش ۳۰ فروردین) دارد که از این تعداد ۷ نماد به دلیل برگزاری مجمع عادی سالانه، ‌۱۲ نماد به دلیل برگزاری مجمع فوق‌العاده، یک نماد به علت افشای اطلاعات با اهمیت، یک نماد به دلیل بررسی بیشتر معاملات متوقف شده‌اند. دراین میان البته ۲۸ نماد متعلق به نمادهای سرمایه‌گذاری استانی هستند که بنا به گفته‌ مدیر پذیرش بورس، به دلیل افشا نکردن اطلاعات و مصوبه شورای عالی بورس درباره سود سهام عدالت تعلیق شده‌اند. البته دراین میان؛ ‌ نمادهای «دانا» از ۲۷ دی ۹۷، «زپارس» از ۱۷ اسفند ۱۴۰۰، «شپاکسا» از ۹ اسفند ۱۴۰۰، «شکربن» ۲۲ اسفند ۱۴۰۰، «وانصار» ۲۲ خرداد ۹۸ و نمادهای سرمایه‌گذاری استانی از اسفند ۱۴۰۰ متوقف شده‌اند.

محمد امین قهرمانی، مدیر پذیرش بورس و اوراق بهادار تهران درباره توقف نمادهایی چون «دانا»، «ز پارس»، «شپاکسا»، «شکربن»، «و انصار» از سال گذشته تاکنون گفت: به جز نماد «وانصار» که با بانک سپه ادغام شده، بقیه نمادها به دلیل افزایش سرمایه بیش از ۲۰۰ درصد ازمحل تجدید ارزیابی و اندوخته طبق مقررات تا زمان ثبت افزایش سرمایه نماد متوقف می‌مانند.
به گفته او، در کنار طولانی بودن زمان ثبت افزایش سرمایه، برخی از ناشران مثل «زپارس» و «دانا» علاوه بر تاییدیه سازمان باید از نهادهای نظارتی دیگر همچون سازمان خصوصی‌سازی و بیمه‌مرکزی نیز تاییدیه‌های لازم را دریافت کنند که نتیجه این کار طولانی شدن زمان پروسه افزایش سرمایه است. قهرمانی درباره نماد گروه‌های سرمایه‌گذاری استانی نیز متذکر شد: نمادهای استانی به دلیل افشا نکردن اطلاعات که جزییات آن در سایت بورس قابل مشاهده است، از یک سو و مصوبه شورای عالی بورس در باره سود سهام عدالت سال ۱۴۰۰ از سوی دیگر متوقف است.

نمادهای متوقف طولانی تعیین تکلیف می شوند
در فرابورس ایران و براساس اطلاعات مندرج در سایت این شرکت از میان ۵۹ نماد متوقف فرابورسی، ۶ نماد متعلق به بازار اول، ۱۲ نماد مربوط به بازار دوم، ۲۵ نماد متعلق به تابلوی پایه زرد، ۵ نماد مربوط به تابلوی پایه نارنجی، ۸ نماد متعلق به تابلوی پایه قرمز و ۳ نماد مربوط به ETF هاست به عبارتی بیشترین نمادهای متوقف به تابلوی پایه زرد و کمترین آنها به ETF‌ها اختصاص دارد.
براساس اطلاعات موجود در سایت فرابورس، ۱۰ نماد به دلیل برگزاری مجامع فوق‌العاده، ۱۷ نماد به دلیل برگزاری مجامع عمومی سالانه و یک نماد به دلیل رعایت نشدن معیارهای پذیرش یا الزامات افشا و یک نماد به دلیل ضرورت برگزاری کنفرانس اطلاع رسانی متوقف شده‌اند. همچنین، ۳ نماد به دلیل افشای اطلاعات با اهمیت، ۹ نماد به دلیل رفع نشدن ابهام وضعیت اطلاعاتی، یک نماد به دلیل ادغام، یک نماد به علت انحلال متوقف مانده‌اند. دراین بین و با استناد به آمار موجود نمادهای «حکمت»، «وکوثر»، «بمیلا»، «وشهر»، «خبنیان»، «صغرب»، «فنابا»، «ومهر» و «پیشگام» بدون ذکر تاریخ و دلیل متوقفند.

زهرا زارع، مدیر نظارت برناشران فرابورس گفت: بخشی از نمادهای معاملاتی که تاریخ توقف آن‌ها به بیش از یک ماه می‌رسد، مطابق ماده ۱۳ مکرر ۲ دستورالعمل نحوه انجام معاملات در فرابورس ایران حداکثر زمانی که نماد معاملاتی می‌تواند توسط فرابورس ایران و کمیته درج متوقف بماند ۴۰ روز کاری است. اما در مواردی که ابهام بااهمیتی وجود داشته باشد سازمان بورس و اوراق بهادار می تواند راسا نسبت به تعلیق نماد اقدام کند. در این میان نمادهایی نیز وجود دارد که بنا به دستور مرجع قضایی متوقف شده و بازگشایی آن علاوه بر رعایت قوانین و مقررات بازار سرمایه توسط ناشر منوط به دستور مجدد مراجع مربوطه است. نمادهای معاملاتی «فروشگاه‌های زنجیره‌ای رفاه»، «صنعت و تجارت آداک» و «موسسه مالی و اعتباری توسعه» از جمله این نمادها هستند. او اضافه کرد: نمادهایی چون «فسلیر»، «چبسپا» و «کچینی» به دلیل اینکه مطابق با مصوبات مجمع فوق‌العاده وارد فرآیند انحلال شده‌اند تا اتمام فرآیند مذکور قابل بازگشایی نیستند.
زارع با اشاره به دلایل مربوط به سایر نمادهای معاملاتی که تعلیق آن‌ها بیش از یک ماه به طول انجامیده نیز گفت: نمادهای معاملاتی شرکت‌های پتروشیمی «ممسنی»، «کازرون» «دهدشت» در خرداد ماه سال ۱۳۹۹ به دلیل تصویب افزایش سرمایه شرکت پتروشیمی گچساران و ابهام در نحوه مشارکت شرکت‌های پتروشیمی در افزایش سرمایه مذکور و همچنین آثار مالی ناشی از کاهش درصد سرمایهگذاری در سهام شرکت پتروشیمی گچساران توسط هریک از شرکت‌های مذکور تعلیق شد. با توجه به ثبت مرحله اول افزایش سرمایه و انتشار اطلاعیه مربوط به ارائه دادخواست ابطال افزایش سرمایه توسط سه شرکت مذکور و ابهام درباره نتایح دادخواست ارائه شده و نیز انجام یا انجام نشدن مرحله دوم افزایش سرمایه تعلیق نماد معاملاتی تداوم یافت.
به گفته او، نماد معاملاتی «بانک آینده» به دلیل انتشار اخبار در فضای مجازی درباره انعقاد قرارداد توسط شرکت بین‌المللی ایران مال با شرکت تجارت ایران مال و آثار مالی قرارداد مذکور بر صورت‌های مالی بانک آینده تعلیق شد. در این میان انتشار اطلاعات درباره ترکیب سهامداری و مکاتبه بانک مرکزی مبنی بر برگزار نشدن مجمع منجر به تشدید ابهامات شد.
نماد معاملاتی شرکت آینده‌سازان بهشت پارس نیز به دلیل ابهام در حصول یا حصول نشدن نصاب لازم در مجمع عمومی عادی سالانه سال ۱۳۹۹ و انتشار اطلاعات مغایر از طریق سامانه کدال منتشر شد و با توجه به لزوم تغییر هیأت مدیره شرکت با توجه به ابلاغیه های سازمان بورس و اعمال نشدن تغییرات لازم در هیأت مدیره توسط ناشر، تعلیق نماد معاملاتی همچنان ادامه یافته است.

بازگشایی نمادهای متوقف؛ سیاست سازمان بورس
محسن انصاری مهیاری، مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس در گفت‌وگو با هفته‌نامه اطلاعات بورس با اشاره به سیاست‌های هیأت مدیره فعلی سازمان بورس و اوراق بهادار در مورد نمادهای متوقف گفت: براساس این سیاست‌ها نمادهای بورسی و فرابورسی باید در کمترین زمان ممکن متوقف بمانند و در اسرع وقت بازگشایی شوند.
او با بیان‌اینکه حفظ نقدینگی و شناوری سهام‌ها در اولویت اصلی سازمان بورس‌و اوراق بهادار است، اضافه کرد: به همین منظور کمیته‌ای در مدیریت نظارت بر ناشران سازمان در راستای بازگشایی نمادهایی متوقف به ویژه نمادهای متوقف در بازار پایه فرابورس تشکیل شده است.
انصاری مهیاری تاکید کرد: این کمیته تا زمانی که نمادهای متوقف در بازار پایه به حداقل برسد، به طور مداوم در حال برگزاری خواهد بود. او با اشاره به اینکه در طول دو هفته گذشته چندین نماد در بازار پایه بازگشایی شده است، اضافه کرد: سیاست سازمان بورس بازگشایی نمادهای بورسی و فرابورسی است اما در این میان اگر امکان بازگشایی نمادها به دلیل ابهامات اساسی فراهم نبود، حتما شفاف‌سازی‌های لازم انجام خواهد شد تا سهامداران از آخرین وضعیت نمادهای متوقف مطلع باشند.
این مقام مسئول، با بیان‌اینکه شفاف‌سازی آخرین وضعیت نماد بانک دی بر روی سامانه کدال قابل مشاهده است، این توضیح را هم داد که به مرور به سمت بازگشایی نمادهایی می‌رویم که قابلیت بازگشایی داشته باشند.
انصاری مهیاری در پایان اظهار امیدواری کرد: امسال کمترین میزان توقف نمادهای معاملاتی در چند سال اخیر را شاهد باشیم.