شاخص بورس چیست ؟ انواع شاخص ها و کاربردشان چیست؟
شاخص های ارزیابی بازار سهام یکی از مواردی که درروند مطالعه بازار سرمایه و انتخاب سهام مطلوب جهت خرید، در کنار سایر ابزار های تحلیلی برای فعالین این بازار بسیار حائز اهمیت است. در هر فعالیتی که توسط انسان صورت میگیرد، نتایج قبلی و معیارهای ارزیابی گذشته میتواند به آنها کمک کند تا در فرآیندهای بعدی با تجربه بهتری پیش عمل کنند. فعالیت در بازارهای مالی هم از این قاعده مستثنی نیست؛ شاخصهای ارزیابی از جمله شاخص کل بورس، شاخص هم وزن و … میتواند در ارتباط با اندازهگیری برخی پارامترها و ارزیابی وضعیت بازار کمک شایانی را به تحلیل گران بکند.در مطلب حاضر، قصد داریم سوالاتی همچون انواع شاخص های بورس؟ شاخص کل بورس چیست؟ شاخص هم وزن چیست؟ تفاوت شاخص کل و شاخص هم وزن؟ را پاسخ دهیم.
انواع شاخص های بورس
در درجه اول باید بگوییم که شاخص یک معیار آماری است که تغییرات متغیرهای مورد نظر را در بازه های زمانی نشان می دهد. در بازار بورساوراق بهادار۸ شاخص مهم وجود دارد که توسط فعالان بازار سرمایه استفاده می شود و کاربرد دارند؛ این شاخص ها در تحلیل های بازار از گذشته تا آینده و پیش بینی روند ها به کمک ابزار های نموداری استفاده می شوند.
هر شاخص متغیر خاص مورد تعریف خود را شامل می شود و نمی توان نتایج حاصل از شاخص ها را نسبت به هم مقایسه کرد بلکه باید هر شاخص را نسبت به خودش و در بازه زمانی بررسی و تحلیل کرد.
۸شاخصهای مهمی که فعالان بازار با آن آشنا هستند:
- شاخص کل بورس اوراق بهادار TEPIX
- شاخص کل هم وزن
- شاخص قیمت و بازده نقدی (درآمد کل) TEDPIX
- شاخص صنعت
- شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)
- شاخص بازار اول و بازار دوم
- شاخص ۵۰ شرکت برتر
- شاخص ۳۰ شرکت بزرگ
انوع شاخص های بورس:
شاخص کل هم وزن، زیرمجموعهای از شاخص کل است؛ درواقع شاخص کل هم وزن از دل شاخص کل قیمت بدست آمده است. در ادامه به توضیح شاخص کل، شاخص کل هم وزن و تفاوت این دو میپردازیم.
شاخص کل بورس چیست؟
شاخص کل یا (TEDPIX) مشهورترین و مهم ترین شاخص بورس است که بارها در اخبار مختلف شنیده اید که با آن وضعیت بازار های بورس را تحلیل می کنند؛ در واقع وقتی در خبرگزاری های عمومی از رشد و افت شاخص صحبت می شود منظور همان شاخص کل است.
شاخص کل بورس نشان دهنده ی میانگین میزان تغییرات قیمت و سود سهام شرکت های فعال در بازار سرمایه است.
در شاخص کل تاثیر شرکت ها بر اساس بزرگی ( تعداد سهام ) و سرمایه آنها است بنابراین ارزش تمام شرکتها برابر نیست و وزن شرکتها در شاخص کل متفاوت است و نماد های بزرگی همچون فملی، فولاد، فارس، خودرو، شستا و… که تعداد سهام و معامله بیشتری دارند بسیار تاثیرگذار تر از شرکت های کوچک خواهند بود.
نکته: در بررسی شاخص بورس چیزی که برای ما حائز اهمیت است، میزان تغییرات شاخص خواهد بود نه خود عدد شاخص؛ مثلا اگر شاخص کل بورس در طی یک سال از عدد ۵۰۰۰۰۰ (پانصد هزار) واحد به عدد ۱۰۰۰۰۰۰ (یک میلیون) واحد برسد یعنی رشد ۵۰% داشته است و نشان دهنده آن است که میانگین بازدهی کل سهم های موجود در بازار بورس طی این یکسال برابر با ۵۰% بوده است.
شاخص کل هم وزن چیست؟
شاخص هموزن در سال ۱۳۹۳ در بازار بورس ایران در اختیار سرمایهگذاران فعال بازار بورس و سرمایه قرار گرفت تا در تا سرمایهگذاران بر پایه آموزش ها و تحلیل شاخص هم وزن با دقت بیشتری نسبت به ورود و خروج نقدینگی و نیز وضعیت کلی بازار بورس تصمیم گیری کنند. در محاسبه شاخص هموزن به همه ی شرکتها با وزن یکسانی در نظر گرفته می شوند؛ در نتیجه اگر شاخص هموزن مثبت شود یعنی اینکه بیشتر از نصف شرکتها ی موجود در بورس مثبت هستند.
همچنین گاهی امکان دارد در بورس تهران شاخص کل عدد منفی را نشان دهد در حالی که بازدهی شاخص هم وزن مثبت است و این به معنی آن است که اگرچه سهامهای شرکتهای خیلی بزرگ در بورس منفی هستند اما تعداد زیادی از شرکتها (با حجم کوچک و متوسط) مثبتاند.
تفاوت شاخص کل و شاخص هم وزن چیست؟
اصلی ترین تفاوت شاخص کل و هم وزن در این است که شاخص هم وزن بر اساس میزان بازدهی اکثر شرکتها می باشد، نه بر اساس سرمایه بیشتر و برخلاف شاخص کل نحوه محاسبه شاخص کل بورس میزان مثبت و منفی بورس را نشان میدهد بنابراین تفاوت شاخص هم وزن و شاخص کل بورس در این است که وزن و اندازه شرکت ها در این شاخص تاثیر گذار نیست و سرمایه آنها یکسان در نظر گرفته می شود و تاثیر افزایش و کاهش سود و قیمت سهام شرکت ها در شاخص به یک میزان اثرگذار است.
در واقع همانطور که گفتیم شاخص کل، عملکرد و وضعیت بورس را نشان میدهد، اما معیار مناسبی برای رشد و افت بازار سرمایه نیست؛ برای اینکه در خیلی از مواقع ممکن است چند شرکت بزرگ که وزن زیادی دارند با مثبت یا منفی شدنشان شاخص کل را مثبت یا منفی کنند؛ در حالی که وضعیت بسیاری از شرکتهای دیگر متفاوت است. در نتیجه، شاخص کل هم وزن میتواند به شکل بهتری وضعیت کلی بازار را نحوه محاسبه شاخص کل به ما نشان خواهد داد.
ولی باید این را هم در نظر بگیریم که هر شاخصی، به تناسب ماهیتش، مزایا و معایب خاص خود را دارد. شاخص کل دیدی کلی از شرایط بازار به سهامداران میدهد که در آن نقش شرکتهای بزرگ، پررنگ است؛ پس اگر شما سهامدار سهم های بزرگ بازار باشید شاخص کل می تواند برای شما مهم باشد. اما اگر میخواهید که جزئیات بیشتری را از بازار بدست آورید و بدانیم درمجموع بازار رو به رشد یا افول است، بهتر است، شاخص کل هم وزن را در نظر بگیرید.
همانطور که گفتیم در بین فعالین بازار بورس شاخص های مختلفی تعریف شده که فعالات بازار به تناسب فعالیت شان از آنها استفاده می کنند؛ در ادامه به معرفی سایر شاخص های مهم بازار می پردازیم. هرچند این شاخص ها مثل شاخص کل و شاخص هم وزن طرفدار ندارند ولی هر کدام در جای خودشان کاربردهای زیادی دارند.
شاخص قیمت
شاخص قیمت ( TEPIX) نشان دهنده ی روند قیمت شرکت های بازار است و تفاوت آن با شاخص کل این است که سود سازی شرکت ها در آن تاثیری ندارد و تنها تغییرات قیمت سهام ها معیار محاسبات است.
در شاخص قیمت سرمایه و بزرگی شرکت ها محاسبه می شوند و شرکت های بزرگ تاثیر بیشتر و شرکت های کوچک تاثیر کمتری دارند و صرفا افزایش یا کاهش قیمت سهم ها بر اساس بزرگی شرکت هادر نظر گرفته می شود؛ یعنی افزایش یا کاهش قیمت شرکت های بزرگ، بیش تر از افزایش یا کاهش قیمت شرکت های کوچک بر روی این شاخص اثر گذار است.
شاخص قیمت هم وزن
تفاوت شاخص قیمت هم وزن با شاخص قیمت دقیقا مثل تفاوت شاخص کل و شاخص هم وزن، در این است که ضریب تاثیر شرکت های بزرگ و کوچک یکسان است و وزن شرکت ها محاسبه نمی شود؛ به این ترتیب در شاخص قیمت هم وزن شرکت ها فارغ از بزرگ یا کوچک بودنشان بررسی می شوند و سرمایه تمام شرکت ها یکسان در نظر گرفته می شوند.
در واقع شاخص قیمت هم وزن نشان دهنده ی میزان بازدهی قیمت سهام شرکت ها بدون در نظر گرفتن بزرگی شرکت هاست برای درک بهتر اگر کسی از تمامی شرکت ها به تعداد مساوی سهم داشته باشد شاخص قیمت هم وزن میزان بازدهی آن پرتفوی را نشان می دهد.
شاخص صنعت
بازدهی صنایع مختلف را به تفکیک نشان می دهد و مانند شاخص کل محاسبه می شود؛ این شاخص نشان دهنده ی میانگین بازدهی سرمایه گذاران در آن صنعت است. برای مثال اگر شاخص صنعت بیمه رشد کرده باشد نشان دهنده ی رشد بازدهی سهام شرکت های فعال در صنعت بیمه به واسطه ی افزایش قیمت و سود آنها است.
شاخص صنعت برای تحلیل و مقایسه وضعیت صنعت های مختلف برای سرمایه گذاری به کار برده می شود اما رشد شاخص یک صنعت لزوما دلیل بر رشد تمامی شرکت های فعال در آن صنعت نیست، بلکه این شاخص میانگین بازدهی را نشان می دهد و طبیعتا رشد برخی شرکت ها می تواند بر خلاف جهت شاخص صنعت مربوطه اش باشد. مثلا ممکن است شاخص صنعت خودرو طی یک سال رشد کرده باشد اما شرکت خودروسازی کوچکی در همین مدت بازدهی منفی داشته.
شاخص سهام شناوری
سهام شناور آزاد به درصدی از سهام شرکت گفته می شود که صاحبان آن قصدی برای گرفتن صندلی مدیریت در شرکت ندارند و تنها برای خرید و فروش سهام وارد معاملات آن سهم می شوند؛ بنابراین قابلیت نقدشوندگی سهام شناور آزاد زیاد است.
شاخص سهام شناور آزاد مانند شاخص کل محاسبه می شود با این تفاوت که تنها درصد شناور آزاد شرکت ها در نظر گرفته می شود و همان میانگین قیمت و سود سهام ها با تاثیر وزنی آنها است یعنی شاخص سهام شناوری نشان دهنده ی بازدهی میانگین قیمت و سود سهام های شناور آزاد در بازار است و هرشرکتی سهام شناور آزاد بیشتری با سرمایه ای بزرگ داشته باشد تاثیر بیشتری در این شاخص خواهد داشت.
شاخص بازار اول و دوم
می دانیم که در بازار سرمایه شرکتهایی که ازنظر میزان سرمایه وضعیت سودآوری و همچنین درصد سهام شناوری در وضعیت مناسبتری قرار دارند در بازار اول بورس تهران و شرکتهایی که از این نظر در شرایط پایینتری قرار دارند در بازار دوم بورس تهران پذیرش میشوند.
شاخص بازار اول بیانگر سطح عمومی قیمت سهام شرکتهای پذیرفته شده در بازار اول بورس است؛ همچنین شاخص بازار دوم بیانگر سطح عمومی قیمت سهام شرکتهایی است که در بازار دوم بورس پذیرششدهاند.
برای مثال می توانید پرتفویی را در نظر بگیرید که سهام شرکت های عضو در بازار اول بورس را متناسب با بزرگی آنها دارد، شاخص بازار اول نشان دهنده ی میزان سود و زیان این پرتفوی می باشد.
شاخص ۵۰ شرکت برتر
معمولا هر سه ماه یکبار فهرست شرکتهای برتر بازار که بیشترین معاملات را در بازار داشته اند؛ همچنین میزان نقدشوندگی سهامشان هم بالا است منتشر می شود.
شاخص ۵۰ شرکت برتر میانگین بازدهی این شرکت ها را نشان می دهد که طی این مدت ۳ ماهه سود و قیمت آنها چه تغییراتی می کند.
شاخص۳۰ شرکت بزرگ
شاخص ۳۰ شرکت بزرگ شرکت شامل شرکتهایی میشود که در صدر لیست شرکت های بزرگ بورس قرار میگیرند که این بزرگی شرکتها در سایت سازمان بورس بر اساس ارزش روز یک شرکت محاسبه و اعلام می شوند.
شاخص نحوه محاسبه شاخص کل ۳۰ شرکت بزرگ میانگین وزنی این ۳۰ شرکت را برآورد میکند و شیوه محاسبه آن مشابه شاخص کل قیمت است.
شاخص های بورس را از کجا ببینیم؟
برای آنکه بتوانید به شاخص های مختلف بازار بورس دسترسی داشته باشید و افت و خیز آنها را زیر نظر بگیرید می توانید به سایت www.tsetmc.com مراجعه کنید و در همان صفحه ی اول در قسمت شاخص های منتخب ، شاخص های مهم بازار را مشاهده کنید
همچین شما می توانید با استفاده از ابزار های مختلف تحلیل تکنیکال ، نوع رفتار نحوه محاسبه شاخص کل و میزان بازدهی این شاخص ها را مورد تحلیل و بررسی قرار دهید.
نحوه محاسبه شاخص کل
در كل، به معناي نمودار يا نشان دهنده، يا نماينده ميباشد . ، (INDEX) كلمه شاخص ، كميتي است كه نماينده چند متغير همگن مي باشد و وسيله اي براي اندازه گيري و مقايسه پديده هايي است كه داراي ماهيت و خاصيت مشخصي هستند ، كه بر مبناي آن ميتوان ، تغييرات ايجاد شده در متغيرهاي معيني را در طول يك دوره ، بررسي نمود.
محاسبه شاخص براي هر شركت ، صنعت يا گروه يا دسته ، امكان پذير است و مي توان آن را محاسبه نمود . براي محاسبه شاخص ، يك سال را به عنوان سال مبنا يا پايه فرض كرده و پس از تقسيم ارزش جاري ، بر ارزش مبنا ( ارزش سال پايه ) ، آن را در عدد 100 ضرب مي كنيم . عدد بدست آمده ، شاخص آن گروه يا دسته مورد نظر را به ما نشان مي دهد . در هر بازار بورس اوراق بهاداري ، ميتوان بنا بر احتياج و كارايي شاخصهاي زيادي را تعريف و محاسبه نمود . در تمام بورس هاي دنيا نيز ، شاخص هاي زيادي براي گروهها و شركتهاي مختلف محاسبه مي شود . بعنوان مثال تغييرات 30 شركت صنعتي 20 شركت حمل و نقل و ( DOW &JONES) در بازار سهام امريكا شاخص داو جونز تغييرات سهام خارج از بورس را نشان مي دهد ( NASDAQ 15 )شركت خدماتي را نشان ميدهد ويا شاخص نزدك .
ديگر شاخصهاي معروف برخي از بورسهاي دنيا عبارتند از :
بورس نيويورك ۲۵۰ S&P كه براي 250 شركت محاسبه مي شود و ۵۰۰ S&P كه براي 500 شركت محاسبه مي شود . بورس لندن ( FTSE) توكيو (NIKIIE) و ( TOPIX ) آمستردام (AEX ) فرانسه (CAC) و آلمان ( DAX ) مي باشد . كه شاخص هاي -TOPIX-NASDAQ-S&P موزون مي باشند .
در بورس اوراق بهادار تهران نيز ، شاخص هاي زيادي محاسبه مي گردد ، كه هر شخص يا گروهي بنا به نياز خود از آنها استفاده ميكند
.شاخص كل قيمت (TEPIX)
شاخص كل قيمت ، كه مخفف كلمه TEHRAN PRICE INDEX می باشد . يكي از اصلي ترين شاخصهاي بورس اوراق بهادار تهران است كه روش محاسبه آن بر اساس فرمول زير (فرمول لاسپيرز ) انجام ميگيرد .
<( ارزش جاري بازار*تعداد سهام منتشره)تقسيم بر(ارزش پايه سهام*تعداد سهام در سال پايه)>* عدد 100 كه در اين محاسبه سال پايه سال 1369 ميباشد . اين شاخص گوياي آن است كه ارزش كل بازار ، نسبت به سال پايه ، يا همان سال 1369 ، چند برابر شده . فرضا شاخص 12700 نشان مي دهد ، كه ارزش بازار نسبت به سال 1369 كه سال پايه مي باشد ، 127 برابر گرديده است . شاخص كل قيمت ، در بورس تهران براي سه گروه محاسبه مي شود كه عبارتند از:
۱ - شاخص قيمت كل بازار : كه در محاسبه آن قيمت سهام تمام شركتهاي معامله شده تاثير داده ميشود .
۲ - شاخص قيمت تالار اصلي : كه در محاسبه آن فقط قيمت سهام شركتهاي معامله شده در تابلو اصلي تاثير داده ميشود .
۳ - شاخص قيمت تالار فرعي : كه در محاسبه آن فقط قيمت سهام شركتهاي معامله شده در تابلوي فرعي تاثير داده ميشود .
ويژگيهاي شاخص كل قيمت عبارتند از :
۱ - موزون بودن : بدين معنا كه ، چون در محاسبه آن ، ارزش سهام در تعداد سهام منتشره ضرب ميگردد ، پس تغييرات قيمت سهام بر اساس تعداد سهام منتشر شده شركتها ، در شاخص تاثير گذار است . يعني هر چقدر تعداد سهام منتشره شركت بيشتر باشد ، تغييرات قيمت سهم مورد نظر تاثير بيشتري بر روي شاخص خواهد گذاشت .
۲ - جامع بودن : اين شاخص، به لحاظ اينكه بر اساس تغييرات سهام تمام شركتهاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار ، محاسبه ميگردد ، لذا خصوصيت جامع بودن نحوه محاسبه شاخص کل را داراست .
۳ - در دسترس بودن : شاخص كل قيمت ، به لحاظ اينكه بصورت لحظه اي توسط سازمان بورس اوراق بهادار محاسبه و در اختيار افراد قرار مي گيرد ، لذا داراي خصوصيت در دسترس بودن ميباشد .
موارد تعديل شاخص كل قيمت
شاخص كل قيمت در موارد زير تعديل ميگردد و در حقيقت تغييرات ناشي از موارد زير در مقدار شاخص اثري ندارد.
۱ - ورود و خروج شركتها :به هنگام ورود و خروج شركتها ، به دليل افزايش يا كاهش ارزش جاري سهام ، اصولا ارزش پايه سهام تعديل مي گردد ، تا تغييري در عدد شاخص حاصل نشود . به عبارتي با افزايش صورت كسر در مخرج آن تغييري مي دهند ، تا حاصل تقسيم صورت بر مخرج تغيير نكند .
۲ - افزايش سرمايه از طريق آورده و يا مطالبات سهامداران :
به علت اينكه با افزايش سرمايه از طريق آورده و يا مطالبات سهامداران ، ارزش جاري سهام افزايش مي يابد ، لذا در اين موارد نيز ، ارزش پايه سهام ، بايد به گونه اي تعديل گردد تا تغييري در عدد شاخص حاصل نگردد
۳ - ادغام شركتها : در صورت ادغام دو يا چند شركت ، در هم ، نيز مي بايست در ارزش پايه سهام تغيير داده شود ، تا عدد شاخص تغييري نكند .
ولي در برخي موارد نيازي به تعديل شاخص نمي باشد كه اين موارد عبارتند از :
۱ - افزايش سرمايه از محل اندوخته :زيرا در اين حالت ، همان مبلغ اندوخته كه متعلق به سهامداران بوده ، بصورت سهام جديد به آنها داده ميشود ، پس تغييري در حقوق صاحبان سرمايه اتفاق نيفتاده ، لذا در اين حالت نيازي به تعديل شاخص نيست .
۲ - تجزيه و تجميع سهام : در اين حالت نيز تنها تعداد سهام منتشره تغيير يافته و چون به تناسب ان قيمت سهم نيز تغيير مي يابد ، لذا نيازي به تعديل شاخص نيست . البته لازم به ذكر است كه در ايران عملا اينكار امكان پذير نيست و ارزش اسمي هر سهم بطور ثابت 1000 ريال ميباشد .
۳ - پرداخت سود نقدي : در اين حالت نيز چون اصولا به تناسب پرداخت سود نقدي ، قيمت سهام نيز ، كاهش مي يابد ، لذا نيازي به تعديل عدد شاخص نيست .
بازار سرمایه
محاسبه قيمت پاياني هر نماد براي اعمال در محاسبات شاخص و درصورتي که نماد مذکور در آن روز معامله داشته باشد، به شرح زير است:
v اگر حجم معامله شده از حجم مبنا کمتر باشد :
Price = Closing price + (Traded volume)/ (Base Volume) *(VWAP - Closing Price)
در اين فرمول داريم :
Price= قيمت سهام براي محاسبه در شاخص
Closing price= قيمت پاياني روز معاملاتي قبلي
Traded Volume= حجم معامله شده از آن نماد در جلسه معاملاتي جاري
Base Volume= حجم مبنا
VWAP= قيمت ميانگين وزني، نحوه محاسبه VWAP (Volume Wieghted Average Price ) به شرح زير است:
VWAP = (Price * Traded Volume ) / Traded Volume
Traded Volume of trade= حجم هر معامله
Price= قيمت هر معامله
v اگر حجم معامله شده نماد از حجم مبنا بيشتر باشد، همان قيمتVWAP مبناي محاسبه قيمت پاياني در شاخص خواهد بود.
2- نحوه محاسبه شاخص
چگونگي محاسبه شاخص کل، شاخص تابلوهاي اصلي و فرعي، شاخص صنعت و شاخص گروهها به شرح زير است:
Index = ?(Pn * Qn )* 100/Base (فرمول لاسپيرز):
Pn= قيمت بر اساس فرمولهاي فوق
براي شاخص کل، مجموع حاصلضرب آخرين قيمت در سرمايه کليه شرکتها بر عدد پايه تقسيم شده و با ضرب در عدد 100 شاخص کل محاسبه مي شود.
براي تابلو اصلي و فرعي کسر فوق فقط براي شرکتهاي موجود در آن تالار محاسبه شده و براي گروههاي صنعت، شاخص آن گروه بر اساس فرمول فوق و فقط براي آن گروهها محاسبه ميشود .
قيمت هاي تعادلي و تعديل پايه:
1- هنگام افزايش سرمايه از محل اندوخته (سهام جايزه):
هنگام افزايش سرمايه بهصورت سهام جايزه، با توجه به اينکه در اين موارد آورده نقدي نداريم، لذا پايه شاخص نيز تعديل نخواهدشد و اگر قيمت سهام متناسب با افزايش سرمايه و مطابق فرمول زير کاهش يابد، شاخص تغيير نخواهد کرد:
Adjusted Price = Close Price / (1+ a)
Adjusted Price= قيمت تعادلي
Close Price= قيمت پاياني روز معاملاتي قبلي
a= ضريب افزايش سرمايه
حال اگر نمادي که افزايش سرمايه داشته است با قيمت تعادلي (Adjusted Price) باز شود، تغيير قيمت در شاخص نخواهيم داشت. بديهي است اگر نماد مذکور با قيمتي بالاتر از قيمت تعادلي باز شود، افزايش شاخص و در صورتي که با قيمتي پايين تر از قيمت تعادلي باز شود کاهش شاخص خواهيم داشت.
2- هنگام افزايش سرمايه از محل آورده نقدي (حق تقدم خريد):
در هنگام افزايش سرمايه از محل آورده نقدي، با توجه به آورده نقدي يا مبلغ صرف سهام، پايه شاخص مطابق فرمول زير نيازمند تعديل خواهدبود::
New Base = Old Base * (Old Cap + 1000 * Right Cap)/ Old Cap
Old Base= پايه شاخص روز قبل
Old Cap= ارزش بازار روز قبل
Right Cap= سرمايه حق تقدم
بعد از باز شدن نماد اگر سهام با قيمت تعادلي زير باز شود، شاخص تغيير نخواهد يافت و اگر سهم با قيمت بالاتر از قيمت تعادلي باز شود افزايش شاخص خواهيم داشت:
Adjusted Price = (Close Price + 1000* a) / (1+a)
Adjusted Price= قيمت تعادلي پس از افزايش سرمايه
Close Price= قيمت پاياني روز معاملاتي قبل
a= ضريب افزايش سرمايه
شايان ذکر است که هنگام کاهش سرمايه (درصورتي که همراه با آورده نقدي نباشد) نيز همانند سهام جايزه عمل شده و در هنگام محاسبه قيمت تعادلي ضريب افزايش سرمايه منفي است.
3- هنگام افزايش سرمايه همزمان به صورت حق تقدم خريد سهام و سهام جايزه:
در مواقع افزايش سرمايه با توجه به آورده نقدي يا مبلغ صرف سهام نياز به تعديل پايه شاخص خواهيم داشت. جهت تعديل پايه داريم :
New Base = Old Base * (Old Cap + 1000 * Right Cap)/ Old Cap
Old Base= پايه شاخص روز قبل
Old Cap= ارزش بازار روز قبل
Right Cap= سرمايه حق تقدم
بعد از باز شدن نماد اگر سهام با قيمت تعادلي زير باز شود شاخص تغيير نخواهد يافت و اگر سهم با قيمت بالاتر از قيمت تعادلي باز شود، افزايش شاخص خواهيم داشت:
Adjusted Price = (Close Price + 1000* a) / (1 + a + b)
Adjusted Price= قيمت تعادلي پس از افزايش سرمايه
Close Price= قيمت نحوه محاسبه شاخص کل پاياني روز معاملاتي قبل
a= ضريب افزايش سرمايه حق تقدم
b= ضريب افزايش سرمايه جايزه
شايان ذکر است که کاهش سرمايه (درصورتي که همراه با آورده نقدي نباشد) نيز همانند جايزه عمل شده و در هنگام محاسبه قيمت تعادلي ضريب افزايش سرمايه منفي و جهت تعديل پايه نيز سرمايه منفي در فرمول لحاظ مي شود.
4- هنگام افزودن يک شرکت جديد به شاخص
در هنگام اضافه کردن يک شاخص جديد بايد پايه شاخص به نحو زير تعديل شود تا تغييري در عدد شاخص نداشته باشيم. بديهي است که اين تعديل بعد از اولين معامله روي اين نماد خواهد بود:
New Base = Old base * (old cap + capital * price) / old cap
New base= پايه جديد شاخص
Old Base= پايه شاخص روز قبل
Capital= سرمايه شرکت وارد شده به شاخص
Price= قيمت معامله شده شرکت وارد شده به شاخص
Old Cap= ارزش بازار در پايان روز معاملاتي قبل ?(Pn * Qn )
5- شاخص بازده نقدي و قيمت
هدف از محاسبه اين شاخص تاثير اعلام سود نقدي بر پايه شاخص است و در حالت اعلام سود با توجه به کاهش احتمالي قيمت سهم، پايه شاخص به نحوي اصلاح خواهد شد که سبب کاهش شاخص نشود.
بدين منظور داريم:
Index Tedpix = ?PnQn *100/ base
Index Tedpix= شاخص بازده نقدي و قيمت
?PnQn= ارزش بازار
در مواقع اعلام سود نقدي يا افزايش سرمايه جهت تعديل پايه خواهيم داشت:
Base Tedpix = [Base Tepix * ?(PnQn - DnQn)/ ?PnQn] +
[?(Base Tepix) * Base Tedpix (t-1)/Base Tepix(t-1) ]
Base Tedpix= پايه شاخص بازده نقدي و قيمت
Base Tepix= پايه شاخص کل
PnQn= ارزش بازار (به ازاي هر سهم برابر است با قيمت * سرمايه )
DnQn= سود نقدي * سرمايه (به ازاي شرکتهايي که سود اعلام کرده اند)
Base Tepix(t-1)= پايه شاخص بازده نقدي و قيمت روز قبل
Base Tepix(t-1)= پايه شاخص کل روز قبل
6- شاخص بازده نقدي
Index Tedix = 1653 * Base Tepix / Base Tedpix
Index Tedix= شاخص بازده نقدي
Base Tepix= پايه شاخص کل
Base Tedpix= پايه شاخص بازده نقدي و قيمت
منبع:سازمان بورس اوراق بهادار
این وبلاگ با هدف بر طرف کردن نیازهای اطلاعاتی سرمایه گذاران بازار سرمایه طراحی شده است. امید است با ارائه نظرات خود مارا در این امر یاری کنید.
نحوه محاسبه مالیات کارتخوانها مشخص شد
بحث تفکیک حسابهای تجاری از شخصی و دریافت مالیات این روزها از مباحث داغ کشور است. حال و در آخرین گزارشها، نحوه محاسبه مالیات کارتخوانها مشخص شده است.
در شرایطی که در سالیان اخیر کارشناسان همواره بر فقدان عدالت مالیاتی در ایران تاکید کردهاند، دولت سیزدهم سعی کرده بود با تغییر رویکرد در این بخش، مالیات گریزان را شناسایی و مالیات را از ایشان دریافت کنند تا کمی از فشار به بخش رسمی اقتصاد کشور بکاهد. در 5 سال اخیر، یک میلیون شرکت فعال اقتصادی شناسایی شده و از این تعداد تنها 330 هزار شرکت اظهارنامه مالیاتی ثبت کردهاند.
نحوه محاسبه مالیات کارتخوانها
اساسا سیاست مالی دولت سیزدهم، کاهش فشار مالیاتی از بخش رسمی اقتصاد کشور و انتقال آن به بخشهای غیررسمی، نامنظم و مالیاتگریز است که عموما پنهان است.
در همین راستا، سال گذشته گام اول و مهم اجرای قانون پایانههای فروشگاهی و سامانه مودیان با هدف ساماندهی ابزارهای پرداخت برداشته شد و با اجرای ماده 11 این قانون، حدود 18 میلیون و هشتصد هزار دستگاه کارتخوان ساماندهی شدند.
در شرایط فعلی تعداد کل دستگاههای کارتخوان فعال متصل به پروندههای مالیاتی حدود 8 میلیون و سیصد هزار دستگاه است که سایر دستگاههای متصل به پروندهها توسط مودیان آنها غیرفعال شده و حسابهای متصل به این دستگاههای کارتخوان به عنوان حساب تجاری در نظر گرفته میشوند و وجود واریزی به آنها به عنوان وجود درآمدی کسب و کار مودی محسوب میشوند.
در گام دوم اجرای این قانون پایانههای فروشگاهی و سامانه مؤدیان، تفکیک حسابهای تجاری از شخصی در دستور کار قرار گرفت. بنابر مصوبه جدید شورای پول و اعتبار، تفکیک حسابهای تجاری و شخصی شامل افرادی میشود که تا به حال با ترفندهای گوناگون از زیر بار پرداخت مالیات فرار میکردند.
البته مشوقهایی در این زمینه پیشبینی شده که از جمله میتوان به سقف جابجایی پول تا یک میلیارد تومان بدون ارائه مستندات اشاره کرد. این در حالی است که سقف برای حسابهای غیر تجاری 200 میلیون تومان در نظر گرفته شده است. علاوه بر این نقل و انتقالات صاحبان حسابهای تجاری در مقایسه با وضع موجود چند برابر میشود. صاحبان حسابهای تجاری درباره هزینه خدمات بانکی مشمول تخفیف نیز خواهند شد و امتیازاتی در زمینه افزایش سقف ماهانه و روزانه غیرحضوری، لغو محدودیت امکان تعداد گشایش حساب و دیگر موارد دریافت خواهند کرد.
- نحوه شناسایی حساب های تجاری مشمول مالیات اعلام شد [+سقف تراکنش]
- مالیات بر عایدی سرمایه شامل معامله طلا، ارز و خودرو خواهد شد
- مالیات خانه های لوکس قسط بندی میشود
- مشکل مالیات استارتاپها ؛ قانون چه میگوید؟
- دریافت مالیات از استخر خصوصی با هوش مصنوعی گوگل!
- تغییر مالیات خودرو از شهریور 1401 ؛ خودروهای بالاتر از 1 میلیارد مشمول میشوند
- نرخ مالیات سالانه خودرو و املاک اعلام شد
نظر شما درمورد نحوه محاسبه مالیات کارتخوانها چیست؟ دیدگاه خود را در بخش کامنتها با تکراتو به اشتراک بگذارید.
اطلاعیه بانک پاسارگاد در ارتباط با نحوه اعمال هزینه پیامک های سازمانی
با توجه به افزایش بیش از صد درصدی هزینه پیامک های سازمانی توسط اپراتورهای تلفن همراه در سال جاری، و با عنایت به جدول کارمزد های خدمات الکترونیکی مندرج در پیوست بخشنامه شماره 99/250232 مورخ 1399/8/7 بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، عادلانه نمودن هزینه کارمزد دریافتی از مشتریان گرامی در دستور کار بانک قرار گرفته است.
از آنجا که طبق بررسی ها، بالغ بر 70 درصد مشتریان بانک پاسارگاد تراکنش های محدودی در حسابهای خود داشته اند لذا روش محاسبه کارمزد ضرورتاً باید از آبونمان سالیانه به هزینه هر تراکنش اصلاح می شد. بنابراین روش عادلانه محاسبه هزینه های مشتریان اقتضا می نمود عملکرد هر مشتری جداگانه مبنای محاسبه و اعمال کارمزد قرار گیرد. دست یابی به این توفیق مهّم مستلزم تلاش سترگ بخش فنی بانک برای ایجاد زیرساخت های فنی مورد نیاز بود که این بانک موفق به انجام دادن آن شده است.
به طور مثال یک مشتری که در هر هفته ۲ تراکنش بانکی انجام می دهد، در سال حدود ۱۰۰ تراکنش داشته و با روش قبلی یعنی آبونمان ثابت باید ۵۰ هزار تومان در سال پرداخت می کرد، اما با روش جدید این میزان تراکنش در سال، فقط ۹ هزار تومان کارمزد برای مشتری هزینه دارد. با همین روش محاسبه هزینه تراکنش های اغلب مشتریان که تا حدود ۵۰۰ تراکنش در سال دارند رقم کمتری نسبت به روش آبونمان سالانه خواهند پرداخت.
براین اساس پیش بینی می شود محاسبات هزینه بیش از ۷۰ درصد مشتریان کاهش یابد و در واقع حرکت جدی در خصوص عادلانه نمودن کارمزد پیامک توسط بانک پاسارگاد در چارچوب بخشنامه بانک مرکزی انجام پذیرفته است. تأکید می نماید بانک مرکزی بخشنامه جدیدی برای افزایش کارمزد بانکی صادر ننموده بلکه آنچه در بانک پاسارگاد مورد اصلاح و اعمال واقع گردیده همان بخشنامه آبان سال 1399 بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران می باشد.
دیدگاه شما