اهمیت بازارهای سهام

اهمیت صبر در بورس و سرمایه گذاری | چگونه با صبر در این بازار به سود می‌رسیم؟

همان‌طور که می‌دانید امروزه بسیاری از افراد علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در بازار بورس هستند و تصمیم دارند از این بازار به سود مورد نظر خود دست پیدا کنند، اما موضوعی که وجود دارد این است که برای موفق شدن در این زمینه باید به چند اصل مهم مانند صبر در بورس توجه داشت. در حقیقت افراد تازه‌کار و بی‌تجربه که پا به چنین عرصه‌ای می‌گذارند، به دلیل نداشتن اطلاعات کافی از اصل‌ها و فاکتورهای موفقیت را از دست می‌دهند. از همین رو ما تصمیم داریم در این مقاله درباره یکی از مهم‌ترین اصل‌ها، یعنی صحبت کنیم تا شما متوجه اهمیت و تاثیر این موضوع شوید.

چرا صبر در بورس و سرمایه گذاری اهمیت دارد؟

شاید برای شما نیز پیش آمده باشد که در اطرافیان و دوستان‌تان افرادی در بورس متضرر شده باشند و به دنبال همین موضوع شما را از ورود به چنین بازاری که پرسود و ضرر است منع کنند. این افراد معتقد هستند این بازار یک بازار پر ریسک است که می‌تواند باعث از دست رفتن سرمایه شما شود. در رابطه با این موضوع و دیدگاه باید گفت که کاملا درست است و تمام این موارد امکان دارد برای هر یک از سرمایه‌گذارها رخ دهد.

البته به‌طورکلی باید متذکر شد هر فعالیتی که سودآور و پردرآمد است، ریسک و سختی‌های مخصوص به خود را دارد. از طرفی شما می‌توانید با در نظر گرفتن چند اصل و قانون در این بازار فعالیت خوب و مثبتی داشته باشید و به سود مورد نظر برسید. صبر در سرمایه گذاری یکی از همین قوانین و اصول به شمار می‌آید که حرف اول برای موفقیت در زمینه سرمایه گذاری بورس را می‌زند.

انتظار برای ورود به بورس

بدون شک شما پیش از آن که یک سهم را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنید، بررسی‌های لازم را انجام داده‌اید و مطمئن شده‌اید که سهم انتخابی، سهم مطلوب شما است؛ اما توجه داشته باشید که در چنین شرایطی نیز نباید فورا دست به خرید سهم زد، بلکه باید صبر کرد و از نقطه مناسب برای ورود مطمئن شد.

یکی از مسائلی که در چنین موقعیتی تا به حال برای سرمایه‌گذاران بسیاری پیش آمده، این است که در زمان انتظار برای ورود به بورس، متوجه افزایش قیمت سهم می‌شوند و این موضوع آن‌ها را وحشت‌زده می‌کند. نکته‌ای که در این باره وجود دارد، اهمیت صبر کردن است. شما در چنین موقعیتی باید بر احساسات خود غلبه کنید و بررسی‌های لازم را انجام دهید. توجه داشته باشید که از این شاخه به آن شاخه پریدن در بورس بسیار زیان‌آور خواهد بود و می‌تواند باعث از بین رفتم سرمایه شما شود.

زمان مناسب برای توسعه معامله چیست؟

گاهی اوقات شرایط متفاوت است و شما فعالیت خود را در بازار بورس شروع‌ کرده‌اید و یکی از سهم‌هایی که در اختیار دارید، از لحاظ قیمت به نرخ بالا و مطلوبی می‌رسد. در چنین حالتی بسیاری از سرمایه‌گذاران تصمیم می‌گیرند که معامله‌ای را انجام دهند، اما باید متذکر شد که این موضوع می‌تواند مشکلاتی را به همراه داشته باشد و باعث از دست رفتن سرمایه شما شود. از همین جهت عجله نکنید تا متوجه معجزه صبر در بورس شوید.

البته بسیاری از سرمایه‌گذاران معتقد هستند که تنظیم یک معامله خوب با توجه به شخصیت صبورانه کار سختی است و گاهی اوقات نیاز می‌شود که شخص تحلیل و بررسی‌های کاملی را انجام دهد تا از شرایط بازار مطلع شود. همچنین باید متذکر شد که صبر در بورس حتی در زمان شکست و ضرر و زیان نیز می‌تواند تاثیرات مثبتی بر معامله داده باشد؛ بنابراین صبر داشته باشید و اجازه دهید که شرایط و جو بازار آرام شود.

انواع سرمایه گذاری در بورس و اهداف آن‌ها

سرمایه گذاری در بورس انواع گوناگونی دارد، اما توجه داشته باشید که با هیچ یک از شیوه‌ها نمی‌توان یک‌شبه به ثروت رسید. بنابراین در ادامه انواع سرمایه‌گذاری و اهداف هر یک را ذکر خواهیم کرد تا بتوانید بر اساس این مسائل بهترین انتخاب را داشته باشید. البته پیش از آن که در رابطه با این موضوع صحبت کنیم، باید بدانید که تمام روش‌های سرمایه گذاری در بورس به دو دسته سرمایه گذاری مستقیم و غیرمستقیم تقسیم می‌شوند.

اما به‌طورکلی اگر شما از دسته افرادی هستید که زمان، اطلاعات و تجربه کافی دارید، می‌توانید از شیوه مستقیم سرمایه گذار‌ی استفاده کنید. از طرفی برعکس این موضوع نیز وجود دارد و اگر فردی تازه‌کار هستید، می‌توانید از سرمایه‌گذاری غیرمستقیم برای رسیدن به سود مورد نظر استفاده کنید.

سرمایه گذاری مستقیم

در این مدل از سرمایه گذاری، مدیریت شرایط بر عهده خود شما است. برای مثال می‌توان به فردی اشاره کرد که یک کارگاه کوچک و نوپا را با پس‌انداز خود راه‌اندازی می‌کند. در چنین حالتی ۰ تا ۱۰۰ شرایط با خود فرد خواهد بود، از همین رو نوع سرمایه‌ گذاری را می‌توان از نوع مستقیم در نظر گرفت. مسلما ریسک این شیوه بالاتر از شیوه غیرمستقیم است، زیرا امکان دارد فرد از تمام مهارت‌ها و دانش‌های مربوط به سرمایه‌گذاری برخوردار نباشد.

از همین رو پیشنهاد می‌شود که اگر شما فرد تازه‌کاری در بازار بورس هستید، فعلا به سراغ شیوه مستقیم نروید، چراکه ممکن است سرمایه خود را از دست بدهید و متضرر شوید. در چنین حالتی، سرمایه گذاری غیرمستقیم بهترین انتخاب برای شما خواهد بود.

سرمایه گذاری غیرمستقیم

در این شیوه از سرمایه گذاری، شما باید سرمایه‌ای که تصمیم به استفاده از آن دارید را در اختیار یک واسطه که در زمینه سرمایه گذاری مهارت دارد، قرار دهید و سپس در پایان مدت‌زمانی که مشخص می‌کنید، سود مورد نظر را دریافت کنید. مسلما ریسک این مدل از سرمایه گذاری کمتر خواهد بود، اما از طرفی میزان بازدهی و سود نیز کاهش پیدا می‌کند. بنابراین برای انتخاب هر یک از مدل‌های سرمایه گذاری در بورس، باید مهارت و دانش خود را بررسی کنید، اگر فردی هستید که در چنین زمینه‌ای حرفه‌ای به نظر می‌رسد، انتخاب شیوه مستقیم سرمایه گذاری برای شما مناسب‌تر خواهد بود.

انواع چهارچوب زمانی در سرمایه گذاری

مورد بعدی که برای بسیاری از سرمایه‌گذاران اهمیت دارد، توجه به زمان است. بسیاری از افراد علاقه‌مند هستند که سرمایه خود را در مدت‌زمان کوتاهی استفاده کنند و در بازه کمی به سود مورد نظر برسند، اما عده‌ای دیگر ترجیح می‌دهند که سرمایه گذاری بلند انجام دهند و در درازمدت به هدف و سود خود دست پیدا کنند. با توجه به اهمیتی که این موضوع دارد، می‌توان گفت تعیین چهارچوب زمانی یکی از مهم‌ترین استراتژی‌های معاملاتی است، از همین رو شما باید تایم فریم یک سهم را مورد بررسی قرار دهید و سپس تصمیم به سرمایه گذاری بگیرید.

در نرم‌افزارهایی که برای تحلیل تکنیکال وجود دارد، شما می‌توانید تایم فریم را در بازه زمانی‌های مختلف مانند یک دقیقه تا یک ماه تنظیم کنید. سپس با مشاهده این چهارچوب زمانی متوجه می‌شوید که قیمت سهم در هر روز، هر هفته، هرماه و … چقدر است. مسلما این موضوع تحلیل و بررسی را برای شما راحتی می‌کند و از آنجایی که صبر در بورس یک فاکتور تاثیرگذار به ‌شمار می‌آید، توصیه می‌شود حتما تحلیل چهارچوب زمانی را انجام دهید تا بهترین تصمیم‌ها را بگیرید.

سرمایه گذاری کوتاه‌مدت

در این شیوه از سرمایه گذاری، شما سرمایه خود را برای مدت‌زمان کمتر از یک سال در بازار بورس قرار می‌دهید و در پایان سود مورد نظر را دریافت می‌کنید. توجه داشته باشید که پیش‌بینی بازار برای این مدت‌زمان بسیار کار پیچیده و سختی است، چراکه امکان دارد بازار دچار نوسان‌های شدید شود. از طرفی هیچ فرمول و قانونی وجود ندارد که سرمایه‌گذار بتواند به اطلاعات خاص و تضمین‌شده دست پیدا کند، در نتیجه احتمال متضرر شدن بالا خواهد بود.

سرمایه گذاری میان‌مدت

اگر شما سرمایه خود را برای مدت‌زمان ۲ تا ۵ سال وارد بازار کنید، در حقیقت سرمایه گذاری میان‌مدت انجام داده‌اید. با انتخاب این شیوه، شما می‌توانید نتیجه صبر در بورس را بهتر مشاهده کنید، زیرا پول و سرمایه شما مدت‌زمان بیشتری برای رشد دارد. البته این را نیز در نظر بگیرید که امکان ضرر نیز وجود خواهد داشت و نمی‌توان گفت سرمایه گذاری میان‌مدت حتما منجر به موفقیت می‌شود.

سرمایه گذاری بلندمدت

این شیوه از سرمایه گذاری، بیشتر انتخاب افراد حرفه‌ای و کارکشته است. مدت‌زمانی که برای این سرمایه گذاری در نظر گرفته شده را می‌توان بیش از ۵ سال در نظر گرفت. به‌طورمعمول افراد برای سرمایه‌ گذاری بلندمدت به دنبال سهام شرکت‌هایی می‌گردند که عملکرد موفقیت‌آمیزی داشته‌اند. به همین دلیل توجه به برخی از موضوعات مانند صنعت و رشد شرکت، تحلیل مدارک و اسناد مالی شرکت، کنترل احساسات و عواطف، نداشتن طمع و … اهمیت بسیاری دارد.

چگونه در بازار بورس صبر کنیم؟!

همان‌طور که در ابتدا گفته شد، صبر در بورس و سرمایه گذاری، یکی از مهم‌ترین فاکتورهای موفقیت به شمار می‌آید و اگر شما به‌خوبی از پس چنین موضوعی برآیید، می‌توانید به سود مورد نظر خود دست پیدا کنید. اکثر سرمایه‌گذاران زمانی که ارزش یک سهم بالا یا پایین می‌رود دچار استرس و سردرگمی می‌شوند و همین موضوع دلیلی است که آن‌ها تصمیمات لحظه‌ای و سریع بگیرند. در چنین حالتی امکان ضرر و زیان وجود دارد، زیرا هیچ تحلیل و بررسی صورت نگرفته است.

بنابراین فورا دست‌به‌کار نشوید و تصمیمات عجله‌ای نگیرید تا نتیجه صبر در بورس را مشاهده کنید. اجازه دهید که بازار به ثبات معقولانه برسد تا بتوانید از انواع سیگنال‌ خرید و فروش به‌درستی برای تحلیل استفاده کنید. از تحلیل و ارزیابی نیز غافل نشوید و توجه داشته باشید که اگر به تمام این موارد توجه کنید، می‌توانید به موفقیت برسید.

جمع‌بندی

سرمایه گذاری در بازار بورس یک کار ریسکی است، به‌طوری‌که می‌تواند باعث چند برابر شدن یا از دست رفتن سرمایه شما شود. اما در این میان فاکتورهایی هستند که می‌توانند احتمال موفقیت شما را افزایش دهند که یکی از آن‌ها بدون شک صبر در بورس است و اگر شما به این فاکتور در زمان سرمایه گذاری توجه داشته باشید، احتمال موفقیت‌تان افزایش پیدا خواهد کرد.

✔️ بازار ثانویه بورس – اهمیت و ویژگی های آن – حمید فروغی

دارایی‌هایی که در بازار اولیه مورد معامله قرار گرفته است. جهت معاملات بعدی نیاز به بازار ثانویه می‌باشد.

بازار ثانویه به منظور فراهم شرایط داد و ستد اوراق انتشار یافته در بازار اولیه و همچنین افزایش امکان نقدشوندگی آنها بنا شده است. برای مثال شخصی که سهام یک شرکت را در پذیره‌نویسی خریده و حال قصد فروش این سهم را دارد. باید برای فروش آن از طریق بازار ثانویه اقدام به فروش آن بنماید.

در نتیجه می‌توان گفت که کلیه معاملات سهام در بازار بورس، جزو دسته بازار ثانویه می‌باشد. همچنین اوراق بهادر بین سرمایه گذاران معامله می‌شوند و شرکت‌ها در آن هیچ نقشی ندارند.

وجود بازار ثانویه بسیار ضروری و تعیین کننده است. چرا که امکان نقدشوندگی و معامله‌گری مستمر اوراق را ایجاد می‌کند. شرکت های بورسی از سررسید قرارداد ترسی ندارند که مثلا شخصی تمام و کمال پولش را درخواست کرده و به شرکت فشاری وارد شود. و به لطف بازار ثانویه، می‌توان بصورت بی نهایت با پول سرمایه گذاران فعالیت کرد. همچنین بوسیله این بازار می توانید عمل جذب و افزایش سرمایه خود را انجام دهید.

ساختار و عملکرد بازار ثانویه بورس

بورس اوراق بهادر یکی از مهم‌ترین نهادهای بازار ثانویه برای معامله‌های اوراق بهادر و سهام می‌باشد. بازار ثانویه می‌تواند شامل انواع سهام‌، اوراق قرضه و… مورد معامله قرار بگیرد.

حجم معاملات در بازار ثانویه نسبت به بازار اولیه بسیار بیشتر اهمیت بازارهای سهام است. چرا که این بازار به جهت فراهم سازی معاملات اوراق انتشار یافته و نقد شوندگی در بازار اولیه می‌باشد. در صورتی که بازار ثانویه برای شرکت‌ها محلی است که می‌توانند بر معاملات، بصورت هدفمند مدیریت و نظارت داشته باشند.

قیمت گذاری در بازار ثانویه

همانطور که می‌دانید در بازار اولیه قیمت اوراق بهادر از همان ابتدا بر اساس قیمت اسمی مشخص می‌شود، در حالی که در بازار ثانویه قیمت‌ها بر اساس عملکرد و اندازه عرضه و تقاضا تعیین می‌شود.

ویژگی‌های بازار ثانویه

✔️هزینه کمتر معاملات به جهت حجم بالای معامله‌ها

✔️ایجاد نقدینگی برای سرمایه گذاران. هر فردی که نیازمند به فروش داشته باشد می‌تواند به دلیل حضور تعداد زیاد خریداران، اقدام به فروش اوراق خود بکند.

اهمیت بازارهای اهمیت بازارهای سهام مالی در اقتصاد کشور

در هر کشور، شرکت‌های دولتی و خصوصی فراوانی فعالیت می‌کنند و بخشی از نیازهای جامعه خود و دیگر کشورها را تامین می‌کنند. این شرکت‌ها برای شروع، ادامه و گسترش فعالیت‌های خود به حجم بالایی از منابع مالی نیاز دارند. نیاز تامین سرمایه برای بعضی از طرح‌های توسعه‌ای زیاد است؛ به گونه‌ای که شرکت به تنهایی قادر به تامین آن نیست. حتی گاهی اوقات دولت‌ها نیز برای اجرای طرح‌های مختلف نیاز به تامین سرمایه دارند. نقش بازارهای مالی در اقتصاد جهانی و اهمیت بازارهای مالی در این شرایط پررنگ‌تر می‌شود.

وجود بازارهای مالی برای فراهم کردن این فرصت اهمیت دارد تا شرکت‌ها و دولت‌ها بتوانند منابع مالی خود را تامین کنند. با رشد بازار مالی انواع بازارهای مختلف ایجاد شده‌اند که هدف و سازوکار آن‌ها با هم متفاوت است و هرکدام در بخش‌های مختلف به حمایت‌های مالی می‌پردازند.

انواع بازارهای مالی

بازارهای مالی (Financial Market) به چند گروه تقسیم می‌شوند که در ادامه به معرفی هر یک می‌پردازیم:

1- بازار اولیه (Primary Market)

بازار اولیه، بازاری است که در آن اشخاص متقاضی، به انتشار اوراق بهادار جدید می‌پردازند و این اوراق را به خریداران می‌فروشند. هدف انتشار اوراق جدید، تامین منابع مالی جدید است. به عبارت دیگر بازار اولیه محلی برای فروش اوراق بهادار منتشرشده جدید است.

در صورت عملکرد درست بازار اولیه، می‌توان آن را محلی مناسب برای رشد اقتصادی کشور در نظر گرفت و کانالی مناسب برای سرمایه‌گذاران و وام‌گیرندگان دانست. به علاوه این بازار سبب هدایت سرمایه‌های راکد به سمت حوزه‌هایی است که برای فعالیت به سرمایه نیاز دارند. به این صورت می‌توان بیان کرد که هدف اصلی یک بازار مالی، تخصیص بهینه منابع است.

به جهت ایجاد سازوکار و فرایندی مشخص برای تامین مالی شرکت‌ها و دولت، نیاز است تا نهادی این مسئولیت را بپذیرد. شرکت‌های تامین سرمایه با هدف شناسایی فرصت‌ها، ارزش‌گذاری و انتشار اوراق بهادار ایجاد شده‌اند. شرکت‌های تامین سرمایه به عنوان واسطه بین منتشرکنندگان اوراق بهادار و سرمایه‌گذاران هستند. این شرکت‌ها علاوه بر کمک به ایجاد یک شرکت جدید، در طراحی و فروش اوراق بهادار در بازارهای اولیه و ثانویه نیز متخصص هستند. با وجود تخصص‌های متعدد، شرکت‌های سرمایه گذاری در بورس در زمینه مشاوره، تضمین فروش اوراق بهادار و بازاریابی اوراق فعالیت می‌کنند.

به انتشار سهام شرکت‌ها در بازار بورس برای اولین بار عرضه اولیه گفته می‌شود. به عبارت دیگر، شرکت‌هایی که متقاضی ورود به بورس هستند، درصد مشخصی از سهام شرکت را در بورس به خریداران عرضه می‌کنند. بازاری که این شرکت‌ها برای اولین بار به عرضه سهام خود اقدام می‌کنند، بازار اولیه نام دارد و به این عمل عرضه اولیه می‌گویند. خرید و فروش سهام منتشرشده شرکت پس از عرضه اولیه در بازار ثانویه انجام می‌شود.

2- بازار ثانویه (Secondary Market)

پس از انتشار اوراق بهادار در بازارهای اولیه، معاملات اوراق در بازار ثانویه اتفاق می افتاد تا مکانیزم خرید و فروش اوراق ادامه داشته باشد. برخی از سرمایه‌گذاران پس از خرید اوراق در بازار اولیه تمایل به فروش اوراق خود دارند. بازار ثانویه این امکان را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کند تا با خیال راحت به خرید و فروش اوراق بهادار بپردازند. در بازار ثانویه، خرید و فروش انواع اوراق از جمله سهام عادی، سهام ممتاز، اوراق بدهی و سایر اوراق انجام می‌شود.

سهام عادی، ممتاز، حق تقدم و سایر اوراق از این دست در بازار بورس، فرابورس، بازارهای خارج از بورس معامله می‌شوند. اوراق بدهی و اوراق مشارکت نیز در بازار فرابورس و بازارهای خارج از بورس معامله می‌شود. بازار اولیه بدون بازار ثانویه نمی‌تواند به خوبی فعالیت کند. سرمایه‌گذاران باید از امکان فروش اوراق خود در بازار اطمینان یابند تا گردش اوراق به درستی انجام پذیرد.

جهت آشنایی با انواع بازارها به تعریف بعضی از این بازارها می‌پردازیم:

3- بازار سهام (Stock Market)

در بازارهای سهام، سهام عادی، سهام ممتاز و حق تقدم‌های سهام معامله می‌شوند. در این بازارها خریداران و فروشندگان سفارش‌های معاملات خود را ارسال می‌کنند و در صورت وجود عرضه در مقابل تقاضا معامله انجام می‌پذیرد. کارگزاران در بازار، مسئولیت فراهم کردن امکان ارسال سفارشات را دارند و واسطه میان خریداران و فروشندگان هستند.

بازار سهام شامل دو بازار عمده بازار حراج و بازارهای مبتنی بر چانه‌زنی است. در بازارهای خارج از بورس معاملاتی صورت می‌گیرد که دارای بورس سازمان‌دهی شده‌ای نیستند. به عبارت دیگر در این بازارها اوراق پذیرفته‌نشده در بورس معامله می‌شود و مبتنی بر چانه‌زنی هستند. بازار خارج از بورس مکان مشخصی ندارد. این بازار شبکه‌ای از معامله‌گران است که به صورت مستقیم با هم ارتباط دارند.

4- بازار سوم و چهارم

بازار سوم شامل همه بازارهای خارج از بورس است. این بازار برای پاسخگویی به نیازهای شرکت‌های بزرگ سرمایه گذاری که تمایل ندارند برای داد و ستدهای عمده، هزینه‌های کارگزاری عمده را پرداخت کنند، به وجود آمده‌اند.

بازار چهارم هنگامی به وجود می‌آید که دو سازمان بزرگ بدون دخالت کارگزار، اوراق بهاداری را به طور مستقیم معامله کنند. در واقع بازار چهارم، یک شبکه ارتباطی میان سرمایه‌گذارانی است که علاقه‌مند به خرید یا فروش حجم بالایی از سهام هستند.

5- بازارهای خارجی (Foreign Market)

بازارهای سهام متعدی در دنیا وجود دارد که بسیاری از سرمایه‌گذاران تمایل به سرمایه گذاری در آن‌ها را دارند. این بازارها در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته مانند آمریکا، کانادا، انگلیس و ژاپن و در برخی کشورهای در حال توسعه مانند مکزیک، برزیل و … وجود دارند. در بسیاری از این بورس‌ها سهام‌ داخلی و خارجی معامله می‌شوند. همچنین اوراق قرضه و اوراق بدهی متعددی نیز در این بازارها مورد معامله قرار می‌گیرند. در بازار بورس ایران اکنون تنها سهام داخلی عرضه و معامله می‌شود و امکان سرمایه گذاری در سایر بورس‌های دنیا فراهم نیست.

6- بازارهای اوراق قرضه (Bond Market)

اوراق قرضه اوراق بهاداری است که با اهداف اهمیت بازارهای سهام خاص و سازوکاری متفاوت با سهام منتشر می‌شوند. سرمایه‌گذاران می‌توانند اوراق قرضه مورد نظر خود را که در بازار اولیه منتشر می‌شوند، خریداری کنند. همان طور که سهام‌داران برای معامله سهام عادی به بازارهای ثانویه نیاز دارند، دارندگان اوراق قرضه نیز به بازارهایی نیاز دارند تا اوراق قرضه خود را قبل از رسیدن به سررسید در آن بفروشند. البته در ایران به دلیل مسائل فقهی، اوراق قرضه‌های متداول در دنیا معامله نمی‌شوند. به جای این اوراق، اوراق مشارکت با سازوکاری متفاوت از اوراق قرضه وجود دارند که در بازار اولیه منتشر و در بازارهای ثانویه خرید و فروش می‌شوند.

کلام آخر

با توجه به مفاهیم بیان‌شده در این مقاله، دریافتیم که بازارهای مالی متعددی در دنیا فعالیت می‌کنند. هدف اصلی وجود بازار مالی افزایش گردش سرمایه و تخصیص بهینه سرمایه در موقعیت‌های مورد نیاز است. این بازارها فرصتی را فراهم می‌کنند تا سرمایه به شرکت‌ها و دولت‌ها برای رشد و توسعه اختصاص یابند. بازارهای سرمایه به دلیل وجود ابزارهای متعدد و جذابیت‌هایی که دارند، دارای نقدینگی بالایی هستند. این بازارها وظیفه اصلی تامین مالی برای شرکت‌ها و دولت‌ها را دارند. بازارهای مالی شامل دو بازار عمده اولیه و ثانویه است. اوراق بهادار تازه منتشرشده در بازار اولیه ارائه می‌شوند و سپس در بازارهای ثانویه به طور مکرر خرید و فروش می‌شوند.

مطالب این مقاله اقتباسی از کتاب «مدیریت سرمایه گذاری از چارلز پی. جونز» است.

دامنه نوسان بورس چیست؟ + دامنه نوسانات بازارهای بورس

“دامنه نوسان بورس” و “حجم مبنا” دو پارمتر موثر در بازار بورس تهران برای کنترل بهتر روی قیمت‌ها هستند‌. قیمت‌ها در بورس مثل سایر بازارهای مالی با توجه به مکانیزم عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. عواملی مثل هیجانات فردی معامله‌گران، سفته‌بازان بورسی و… می‌تواند باعث تغییرات شدید قیمت‌ها شود. بنابراین بخاطر عمق کم بازار بورس تهران و شفافیت اطلاعاتی کمتر، باید مکانیزمی جهت جلوگیری از نوسان شدید قیمت وجود داشته باشد. دامنه نوسان روزانه قیمت سهام یکی از این پارامترها است. در واقع قیمت سهام در بورس تهران با محدودیت نوسان روبه‌رو است و قیمت‌ها در بازه مشخصی می‌توانند تغییر کنند. در ادامه آموزش بورس به واکاوی اهمیت دامنه نوسان و مقدار آن در بورس، فرابورس و بازار پایه خواهیم پرداخت.

اهمیت دامنه نوسان قیمت سهام در بورس تهران

یکی از مزیت‌های اصلی بورس عدم دخالت نهادهای دولتی در قیمت‌گذاری سهام شرکت‌های بورسی است. اما عدم دخالت در بازه نوسان قیمت‌ها، باعث تلاطم و ریسک بیشتر بازار بورس می‌شود. در واقع باید مکانیزم عرضه و تقاضا در بلندمدت باعث همگرا شدن قیمت‌ها به ارزش ذاتی خود شود.

در بهترین حالت ممکن، حجم معاملات روزانه در بورس تهران 1 میلیارد دلار است! بنابراین امکان دستکاری قیمت سهام بصورت هیجانی به مراتب راحت‌تر از بورس‌های جهانی خواهد بود. بنابراین سازمان بورس برای کاهش ریسک بازار و کنترل بیشتر روی قیمت سهام، بازه‌ای برای تغییر قیمت سهام در یک روز کاری تعیین می‌کنند. دامنه نوسان قیمت در بازارهای مختلف بورس تهران متفاوت است. با پارس سهام در ادامه این مقاله آموزشی همراه باشید.

آیا قیمت‌ها در بورس تهران کنترل می‌شود؟

در بازار بورس تهران “نهاد ناظر بازار” همیشه در حال نظارت بر قیمت سهام مختلف است. گاهی اوقات بخاطر تخلفات در ثبت قیمت، تمامی سفارشات و معاملات یک نماد بورسی باطل می‌شود.

نکته: دامنه نوسان قیمت در بورس‌های جهانی متفاوت است. دامنه نوسان در بورس آمریکا (نیویورک و نزدک) بصورت نامحدود است. اما قوانین مختلفی برای نظارت و کنترل قیمت‌ها وجود دارد. برای مثال در صورتی که شاخص بورس 15% تغییر کند تمامی معاملات متوقف می‌شود!

مزایا دامنه نوسان روزانه بورس

• کاهش هیجانات فردی معامله‌گران اهمیت بازارهای سهام و در نتیجه کاهش ریسک بازار
• جلوگیری و کاهش دستکاری قیمت‌ها توسط سوداگران بورسی
• همگرا شدن قیمت سهام شرکت‌ها به ارزش ذاتی آن در بلندمدت
• شفافیت بیشتر بازار بورس
• محافظت از سرمایه معامله‌گران مخصوصا تازه‌واردان بورسی در برابر ضررهای سنگین
• جلوگیری از ایجاد حباب و نوسان غیرمنطقی در قیمت سهام

معایب دامنه نوسان قیمت سهام در بورس

• کاهش جذابیت بازار بورس
• دخالت نهادهای دولتی
• عدم همگرایی قیمت سهام شرکت‌ها به ارزش ذاتی در کوتاه مدت
• بازی و فریب دادن معامله‌گران خُرد با ایجاد صف خرید و فروش
• فروش در قیمت‌های پایین‌تر هنگام صف خرید
• عدم نقدشوندگی در صف فروش

انواع بازه نوسان روزانه قیمت سهام

بورس و بازار اول و دوم فرابورس

تمامی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس و بازار اول و دوم فرابورس، بازه نوسان روزانه بین مثبت 5 و منفی 5 درصد دارند.

برای مثال فرض کنید قیمت پایانی سهام یک شرکت در پایان معاملات روز کاری، 1000 تومان باشد. حال قیمت سهام این شرکت در روز کاری بعد می‌توانید بین 950 و 1050 تومان نوسان کند. در واقع 5 درصد 1000 تومان می‌شود 50 تومان! حال برای محاسبه کمترین قیمت مجاز در روز کاری بعد، مبلغ 50 تومان را از 1000 تومان کم کنید. برای محاسبه بیشترین مقدار قیمت مجاز نیز مبلغ 50 تومان را به 1000 تومان اضافه می‌کنیم.

در واقع حداقل و حداکثر قیمت برای ثبت سفارش در روز کاری بعد، به ترتیب 950 و 1050 تومان است. حال فرض کنید اگر هیچ سهامداری حاضر به فروش سهام خود در بالاترین قیمت آن روز کاری نباشد چه اتفاقی می‌افتد؟

پاسخ: سهام آن شرکت صف خرید می‌شود. اگر سهام یک شرکت برای چند روز کاری متوالی صف خرید یا فروش باشد دامنه نوسان توسط ناظر بازار تغییر می‌کند. در ادامه تمامی این موارد را خدمت شما توضیح خواهیم داد.

بازارهای پایه فرابورس

بازار پایه فرابورس دارای سه بازار پایه زرد، نارنجی و قرمز است. قوانین پذیرش شرکت‌ها در بازار پایه فرابورس نسبت به فرابورس راحت‌تر است. بنابراین ریسک بازار پایه فرابورس نسبت به بورس و فرابورس بیشتر است. به همین دلیل جهت جلوگیری از ضرر و زیان‌های هنگفت سهامداران، دامنه نوسان با سخت‌گیری بیشتری اعمال می‌شود.

دقت بفرمایید که در تابلوی اول و دوم بازار فرابورس، دامنه نوسان همان دامنه نوسان بورس یعنی 5% است. دامنه نوسان قیمت سهام در بازار پایه بصورت زیر است:

• دامنه نوسان بازار پایه زرد فرابورس

در بازار پایه زرد فرابورس، دامنه نوسان روزانه قیمت سهام بین 3- و 3+ درصد است. در صورتی که 3 روز کاری متوالی صف خرید یا فروش باشد این دامنه در روز کاری بعد به 5- و 5+ درصد تغییر خواهد کرد.

• دامنه نوسان بازار پایه نارنجی

در بازار پایه نارنجی فرابورس، دامنه نوسان روزانه قیمت سهام %2± درصد است. صف خرید یا فروش به مدت 3 روز کاری متوالی باعث تغییر دامنه به 4% می‌شود.

دامنه نوسان اهمیت بازارهای سهام روزانه قیمت سهام در بازار پایه قرمز فرابورس 1± درصد است. در صورتی که 3 روز کاری متوالی صف خرید یا فروش باشد دامنه نوسان 3% خواهد شد.

برای مطالعه توضیحات کامل‌تر پیرامون بازارهای پایه فرابورس به مقاله آموزشی زیر مراجعه بفرمایید.

دامنه نوسان حق تقدم سهام

بازه نوسان تمامی “حق تقدم سهام” دو برابر دامنه نوسان سهام آن است. برای مثال برای تمام شرکت های بورسی، حق تقدم سهام بین %10+ و %10- است. در مقاله آموزش زیر به واکاوی کامل حق تقدم سهام پرداختیم.

دامنه نوسان خاص و استثنا در بورس تهران

اگر به صفحه سایت TSETMC مراجعه کنید شاید سهامی را ببینید که دامنه نوسان قیمت روزانه 10 درصدی دارند. برای مثال نماد بورسی سمگا دارای دامنه نوسان روزانه قیمت 10% است. در شهریور 95 بر اساس اطلاعیه معاونت عملیات و نظارت بازار، نماد معاملاتی “سمگا1” با دامنه نوسان 10% اعلام گردید.

دامنه نوسان نامحدود در بورس تهران

گاهی اوقات سهام شرکت‌ها با دامنه نوسان نامحدود معامله می‌شوند. در ادامه شرایطی که دامنه نوسان نامحدود در بورس تهران وجود خواهد داشت را با هم بررسی می‌کنیم.

1. برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه

تمامی شرکت‌های بورسی موظف به برگزاری مجمع عمومی سالانه جهت ارائه اطلاعات مالی شرکت در 1 سال اخیر هستند. چند روز قبل از برگزاری مجمع سالانه، اطلاعیه‌ای توسط شرکت در سایت کدال منتشر می‌شود. سپس وضعیت نماد بورسی آن، ممنوع – متوقف شده و امکان معامله تا بعد از برگزاری مجمع عمومی سالانه وجود نخواهد داشت. بعد از برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه، سهام آن شرکت بدون محدودیت نوسان بازگشایی خواهد شد.

2. افزایش سرمایه

شرکت‌های بورسی تحت شرایط و ضوابط خاص می‌توانند سرمایه خود را افزایش دهند. بعد از برگزاری مجمع فوق العاده افزایش سرمایه، سهام آن شرکت در روز بازگشایی با دامنه نوسان نامحدود بازگشایی می‌شود. در مقاله آموزشی زیر بطور کامل به بحث افزایش سرمایه در بورس پرداختیم.

3. تغییر بیش از 20 درصدی EPS

تمامی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس موظف به ارائه وضعیت صورت‌های مالی بصورت دوره‌ای و ماهانه هستند. هر گونه تغییر در EPS شرکت (ESP مخفف Earning Per Share به معنی سود هر سهم) باید سریعا به اطلاع سهامداران برسد. حال با انتشار تغییر در EPS، سهام آن شرکت جهت بررسی بیشتر و ارائه مستندات لازم بسته خواهد شد. اگر تغییر در سوددهی بیشتر از 20% باشد سهام آن شرکت بدون محدودیت نوسان و با استفاده از مکانیزم حراج ناپیوسته بازگشایی می‌شود.

در مقاله آموزشی زیر بطور کامل به بررسی دلایل توقف نمادهای بورسی و نحوه بازگشایی نمادها با استفاده از مکانیزم حراج ناپیوسته پرداختیم.

تذکر: دقت بفرمایید که سهام شرکت صرفا در همان روز بازگشایی، بدون محدودیت نوسان خواهد بود. بالطبع در روزهای کاری بعدی، با همان محدودیت نوسان قبلی معامله خواهد شد.

نکته: هنگام بازگشایی نماد با دامنه نوسان نامحدود، نظرِ ناظر بازار بورس تهران نیز اهمیت دارد.در واقع معاملات باید به تایید ناظر بازار برسد.

صف خرید و فروش و تغییر دامنه نوسان

اگر سهامی با صف خرید یا فروش همراه شود با توجه به حجم معاملات، قیمت پایانی سهام تغییر خواهد کرد. اگر حجم معاملات روزانه خیلی کمتر از “حجم مبنا” باشد Close Price تغییر چندانی نخواهد کرد. اگر چندین روز متوالی این وضعیت رخ دهد به اصطلاح سهام در صف خرید یا فروش قفل خواهد شد. این وضعیت بدین خاطر است که اکثر معامله‌گران اعتقاد به تفاوت زیاد بین ارزش سهم با قیمت فعلی دارند.

در این وضعیت ناظر بازار محدودیت دامنه نوسان قیمت را حذف می‌کند. حال قیمت سهام با دامنه نوسان اعلام شده از طرف ناظر بازار معامله خواهد شد. برای مثال ناظر بازار اعلام می‌کند که سهام شرکت با دامنه 50% قابل معامله شدن است. حال سهامدارانی که حاضر به عرضه سهام خود در صف خرید نبودند، یحتمل این افزایش قیمت 50 درصدی باعث تحریک آنها برای فروش می‌شود.

همانطور که گفتیم سازمان بورس اوراق بهادار با ارائه پارامتر “حجم مبنا و دامنه نوسان روزانه” نظارت بهتری روی قیمت سهام دارد. در مقاله آموزشی زیر پیرامون حجم مبنا، فرمول محاسبه و تاثیر آن بر قیمت پایانی بصورت مفصل صحبت کردیم.

اگر قصد یادگیری 0 تا 100 مبحث آموزش بورس را دارید به شما توصیه می‌کنیم مقالات آموزشی زیر را به ترتیب مطالعه بفرمایید، به مرور مقالات جدیدتر پیرامون آموزش بورس در سایت درج خواهد شد حتما پیگیر پارس‌سهام باشید.

اهمیت و ضرورت بورس اوراق بهادار

امروزه اهمیت و ضرورت بازار سرمایه از جمله بورس اوراق بهادار بر کسی پوشیده نیست. بر اساس تحقیقات و مطالعات محققین گوناگون، تاثیرگذاری مثبت بورس اوراق بهادار بر روی اقتصاد کشورها به اثبات رسیده است. به طور خلاصه، اهمیت و ضرورت بورس به حدی است که در زندگی فردی و اجتماعی افراد تاثیر بسزایی دارد. برای درک هر چه بیشتر این مهم به اختصار تاثیرات بورس بر اقتصاد جامعه، سرمایه گذاران و سرمایه پذیران را شرح می دهیم.

1.تاثیر بورس بر اقتصاد جامعه

واحد های تجاری و تولیدی برای سرمایه گذاری در فعالیت مورد نظر، وجوه مورد نیاز خود را به جای استقراض از بانک ها از طریق انتشار سهام و فروش اوراق مشارکت تامین می کنند. این عمل که از راه های جمع آوری وجوه است از طریق بورس صورت می گیرد بورس مکانی است که این واحد ها با انتشار و فروش عمومی سهام از طریق آن قادر می شوند سرمایه های پراکنده را جمع آوری و در پروژه های بزرگ سرمایه گذاری کنند. بورس منابع مالی مورد نیاز شرکت ها را از طریق جمع آوری سرمایه های جزئی و پراکنده تامین می کند و از این طریق انجام سرمایه گذاری های مهم را ممکن می سازد. این سرمایه گذاری ها سبب تقویت اقتصاد کشور می شود و تاثیرات زیادی بر وضعیت اقتصادی و اجتماعی جامعه می گذارد. برخی از این اثرات عبارتند از:

الف. توزیع عادلانه ی در آمد و ایجاد حس مشارکت

یکی از مشکلات جوامع بشری انباشته شدن سرمایه و امکانات در دست عده ای خاص از افراد جامعه است. چنین پدیده ای جامعه را به دو قطب نابرابر تبدیل می کند و سبب ناآرامی های اجتماعی می شود. از این روست که جامعه شناسان توزیع عادلانه ی مالکیت را بین همه ی طبقات جامعه، به لحاظ اجتماعی مفید می دانند.

ب. ایجاد یک بازار کامل

در بورس هر کس می تواند اوراق بهادار را بخرد یا بفروشد. شرکت های بورسی بر اساس مقررات بورس موظف هستند اطلاعات مالی مجاز و گزارش های قابل انتشار خود را از بورس در فواصل زمانی سه ماهه، شش ماهه، نه ماهه و سالانه منتشر کنند، هر فرد می تواند به کمک این اطلاعات، آگاهانه برای خرید و فروش سهام شرکت ها تصمیم گیری کند. در این بازار قیمت ها بر اساس عرضه و تقاضا مشخص و فرد خاصی نمی تواند بر قیمت ها تاثیر بگذارد.

ج. به کارگیری مطلوب منابع

قوانین و مقررات حاکم بر بورس موجب می شود که شرکت های زیان ده نتواننند وارد بورس شوند و حتی شرکت هایی که پس از ورود به بورس عملکرد مناسبی نداشته باشند و قادر به سود دهی نباشند نمی توانند در بازار بورس باقی بمانند. از طرف دیگر شرکت هایی که با تلاش و تدبیر مناسب اهمیت بازارهای سهام وضعیت سودآوری خوبی داشته باشند علاوه بر کسب حمایت قانونی، نظر متقاضیان سهام را به خود جذب کرده و این موجبات افزایش قیمت سهام را فراهم می کند.

مزایای بورس برای سرمایه گذاران

الف. کسب درآمد

افرادی که در بازار بورس اوراق بهادار سرمایه گذاری می کنند از دو طریق، یکی کسب سود نقدی و دیگری افزایش قیمت سهام بهره می برند.

ب. سرمایه گذاری در مکانی امن

همانطور که می دانید همه ی فعالیت های بورس منطبق با قانون و تحت نظر سازمان بورس اوراق بهادار می باشد. بعلاوه شرکت ها موظف به ارائه‌ی اطلاعات خود به سازمان بورس و خریداران و فروشندگان سهام می باشد که این عمل سبب شفاف شدن بازار می گردد.

ج. حفظ سرمایه در مقابل تورم

به طور معمول در طول زمان، ارزش پول خود به خود کاهش می یابد و با توجه به تورم موجود در جامعه، در صورتی که افراد پس انداز خود را در جای مناسبی سرمایه گذاری نکنند ارزش آن کاسته خواهد شد. برای جلوگیری از این مشکل تنها راه حل سرمایه گذاری کردن در فعالیت هایی است که بتواند بازدهی بیشتر از کاهش ارزش پول در اثر تورم داشته باشد. یکی از این راه ها خرید سهام شرکت ها است.

د. قابلیت نقدشوندگی اوراق بهادار

برای هر کسی، در طول زندگی ممکن است شرایطی پیش آید که نیاز به نقد کردن دارائی های خود پیدا کند. نقد کردن دارائی ها علاوه بر اینکه مشکلات خاص خود را دارد، نیازمند زمان است. فرض کنید شما سرمایه خود را به یک دستگاه آپارتمان تبدیل کرده اید و اکنون، به دلیل شرایطی، نیاز به پول دارید و می خواهید آپارتمان را بفروشید. روشن است که شما، از زمان تصمیم فروش تا فروش و دریافت وجه آن با مشکلات فراوانی مثل پیدا شدن مشتری، توافق برای معامله و غیره مواجه خواهید شد. اما با سرمایه گذاری در بورس، به محض تصمیم به فروش لازم است دکمه‌ی فروش سهم را کلیک کنند.

ه. مشارکت در تصمیم گیری برای اداره‌ی شرکت ها

افرادی که اوراق بهادار شرکت را در اختیار دارند از طریق حضور در مجامع و رای دادن، در تصمیم گیری های شرکت و چگونگی اداره‌ی آن دخالت می کنند. این افراد با استفاده از حق رای خود، قادرند هیئت مدیره‌ی شرکت را انتخاب نمایند. طرح های جدید پیشنهادی شرکت را رد یا با اجرای آن موافقت نمایند. همچنین می توانند میزان سود تقسیمی به سهامداران شرکت را مشخص نمایند.

و. برخورداری از حمایت قانون و مقررات

بورس اوراق بهادار به عنوان یک واسط بین سرمایه گذاران و سرمایه پذیران، پیوسته مدافع حقوق سرمایه گذاران است و بویژه حمایت از سرمایه گذاران کوچک را از وظایف خود می داند. این نهاد علاوه بر قوانین لازم، راهکارهای مناسب را برای احقاق حق سرمایه گذاران تعریف کرده است.

مزایای بورس برای سرمایه پذیران

شرکت های سرمایه پذیر که سهام خود را در بورس عرضه می کنند از مزایای خاصی برخوردار خواهند شد از جمله:

الف. معافیت مالیاتی

بر اساس قانون، تمام شرکت هایی که در کشور فعالیت می کنند بخشی از درآمد خود را به عنوان مالیات به دولت می پردازند، اما شرکت هایی که سهام آن ها در بورس عرضه می شود مطابق قانون از معافیت مالیاتی برخوردارند.

ب. کسب اعتماد عمومی

هر شرکتی نمی تواند سهام خود را در بورس عرضه کند، مگر اینکه شرایط و ویژگی های خاصی داشته باشد. این شرایط ویژه و مطلوب سبب می شود تا عموم مردم به شرکت های فعال در بورس اعتماد کنند. این اعتماد است که موجب استقبال مردم در خرید سهام آن شرکت ها و بدنبال آن توسعه‌ی شرکت ها خواهد شد.

ج. تامین مالی آسان

شرکت ها معمولا برای گسترش فعالیت خود به منابع مالی جدید نیاز دارند. این منابع مالی یا از طریق استقراض واز بانک یا از طریق عرضه‌ی سهام تامین می شود. تامین مالی از طریق استقراض مشکلات فراوانی دارد. که علاوه بر زمانبر بودن، هزینه های مستقیم و غیر مستقیم بسیار زیادی را نیز همراه دارد. اما تامین مالی از طریق فروش سهام بسیار آسان بوده و با صدور سهام جدید، این سهام به سرعت به فروش می رسد و تامین مالی به سهولت و سرعت انجام می گیرد و پرداخت قسطی نیز از طرف شرکت صورت نخواهد گرفت.