اوراق مشارکت و آتی سکه

چرا خرید طلا در بورس انجام می‌شود؟

در بازار بورس اوراق بهادار با توجه به نیاز سرمایه‌گذاران، ابزارهای متنوعی طراحی شده‌است. با پیشرفت و توسعه بازارهای مالی در کشور، سازمان بورس و اوراق بهادار تهران از اسفند ۱۳۹۴ معاملات گواهی سپرده سکه طلا را به دلایلی از جمله دلایل زیر راه‌­اندازی کرد.

استفاده از این ابزار امکان بهره‌­مندی از نوسانات قیمت سکه در یک فضای امن را برای سرمایه­‌گذاران فراهم می­‌کند.

گواهی سپرده سکه طلا چیست؟

گواهی سپرده سکه طلا، اوراق بهاداری است که نشان‌دهنده مالکیت دارنده آن بر مقدار معینی کالای سپرده‌شده در انبار است. این انبار در خزانه‌داری پردیس بانک رفاه قرار دارد. پشتوانه این گواهی رسیدی است که توسط انباردار پس از تحویل آن صادر می­‌گردد. بنابراین لازم است مقدار کالا و مکان انبار در گواهی سپرده ذکر شود. سکه‌های مورد تایید این انبار دارای ضرب سال ۱۳۸۶، با وزن ۸.۱۳۳ گرم و عیار ۹۰۰ هستند. بنابراین اگر فردی قصد دریافت گواهی سکه داشته‌باشد، می‌‌تواند سکه فیزیکی خود را به بانک مورد نظر تحویل داده و حواله سکه دریافت کند.

نحوه انجام معاملات گواهی سپرده سکه طلا

ساز و کار معاملات گواهی سپرده سکه همانند سهام است.

• قدم اول برای انجام این معاملات دریافت کد بورسی از یک کارگزار است. پس از اخذ کد بورسی، سرمایه­‌گذار می‌­تواند به صورت حضوری (با مراجعه به کارگزار) و یا به صورت آنلاین با استفاده از سامانه معاملات آنلاین به معامله گواهی سپرده سکه طلا بپردازد.
• پس از سفارش‌­گذاری در سیستم معاملات فرآیند خرید و فروش در لحظه انجام شده و تعداد واحدهای معاملاتی در حساب سرمایه­‌گذار منظور می‌­گردد.
• زمان معاملات گواهی سکه از ساعت 13 الی 15:30 روزهای کاری بوده و از ساعت 12:30 تا 13 نیز مرحله پیش‌­گشایش انجام می­‌گردد.
• در سامانه معاملات برای خرید هر سکه، 10 واحد معاملاتی در نظر گرفته می­‌شود. بنابراین در یک محاسبه ساده، قیمتی که در سامانه نمایش داده می­‌شود یک دهم قیمت سکه بهار آزادی خواهد بود. معاملات گواهی اوراق مشارکت و آتی سکه سکه %5 می­‌باشد.

تحویل سکه به خزانه و دریافت گواهی سکه طلا

دارندگان سکه فیزیکی می­‌توانند با همراه داشتن مدارک شناسایی با مراجعه به دو آدرس زیر در خزانه بانک رفاه و سامان ضمن تحویل سکه­‌های خود، گواهی سپرده دریافت کنند.

آدرس خزانه بانک سامان: تهران-خیابان ولیعصر-روبروی سوپراستار

آدرس خزانه بانک رفاه: تهران-خیابان شیراز شمالی-پلاک ۱۸۶

صندوق خزانه برای کارشناسی به ازای هر سکه هزینه 5000 ریالی در اوراق مشارکت و آتی سکه زمان تحویل سکه به انبار و هزینه 20000 ریالی به ازای هر سکه بابت هزینه انبارداری دریافت می‌کند. در ازای این هزینه سکه‌ها تبدیل به گواهی‌های سپرده می‌شوند. افراد می‌‌‌توانند این گواهی‌ها را به کارگزاری برده تا آنها را به حساب آنلاین ارجاع دهند.
پس از ارجاع به حساب آنلاین، این اوراق امکان خرید و فروش پیدا می‌کنند. در واقع به صورت آنلاین این امکان را به شما می­‌دهد تا سکه­‌های خودتان را معامله کنید. پس از فروش گواهی سکه به صورت آنلاین مبلغ مورد نظر بعد از یک روز (T+1) قابل برداشت از حساب خواهد بود.

دریافت سکه به صورت فیزیکی

دارندگان گواهی سپرده سکه می­‌توانند با همراه داشتن مدارک شناسائی خود پس از یک روز از خرید گواهی به خزانه بانک مراجعه کرده و سکه­‌های خود را دریافت کنند.

زمان مراجعه به خزانه جهت دریافت و یا تحویل سکه به انبار از ساعت 8 تا 16 روزهای کاری است. علاوه براین اگر سکه­‌ها پس از ساعت 12 به انبار تحویل داده‌شوند، صدور قبض به جای یک روز، پس از دو روز کاری انجام می­‌شود.

کارمزدها و هزینه­‌ها

هنگام تحویل به ازای هر سکه مبلغ 5000 ریال جهت کارشناسی سکه دریافت می­‌شود.

درکنار هزینه کارشناسی، هزینه انبارداری به ازای هر روز برای هر سکه 50 ریال محاسبه می‌شود.

کارمزد معاملات 0.125٪ ارزش معامله خواهد بود.

در معاملات سهام به هنگام فروش سهم 0.5٪ از ارزش معامله به عنوان مالیات کسر می­‌شود. اما برای معاملات سکه هیچ­گونه مالیاتی کسر نمی‌‌شود.

چرا بهتر است خرید طلا در بورس انجام شود؟

گواهی سکه هیچ تفاوتی با سکه فیزیکی ندارد. گواهی سکه حتی از نظر ضریب امنیت در نگهداری و حمل و نقل مزایای بسیاری نسبت به سکه فیزیکی دارد. خرید و فروش گواهی سکه مزایای بسیاری دارد از جمله:

• کارمزد بسیار پایین نسبت به معامله در صرافی­‌ها
• معافیت مالیاتی
• عدم نیاز به مراجعه حضوری و حمل فیزیکی
• انتقال نقدینگی به بازار قابل رصد و قانونی
• از بین رفتن ریسک سرقت با توجه به با نام بودن گواهی (برای مطالعه بیشتر روش‌های مختلف سرمایه‌گذاری کم ریسک در بورس ، مقاله راه‌های سرمایه‌گذاری کم ریسک با سود مطمئن مطالعه شود.)

چگونگی خرید طلا در بورس از طریق صندوق طلا

صندوق سرمایه‌گذاری یک نهاد مالی است. فعالیت اصلی آن سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار است. مالکان آن نسبت به سرمایه‌گذاری خود در سود و زیان صندوق شریک هستند. یکی از انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری، صندوق سرمایه‌گذاری طلا (Gold Funds) است.
سرمایه‌گذاری در صندوق طلا یکی از راه­‌های سرمایه‌گذاری روی طلا حتی با سرمایه اندک است.

صندوق طلا چیست؟

به صندوقی که سرمایه جمع‌آوری شده از افراد سرمایه‌گذار را در اوراق مبتنی بر طلا و گواهی سپرده طلا سرمایه‌گذاری می‌کند صندوق‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌طلا می­‌گویند. این صندوق برای افرادی که درآمد کافی ندارند اما قصد دارند در این‌ بازار سرمایه‌گذاری کنند بسیار مناسب است.

صندوق‌های طلا از سال 95 مهمان بازار سرمایه کشور شدند و هم اکنون چهار صندوق با پشتوانه طلا ثبت شده‌است. صندوق هایی که البته به تازگی با رشد سکه در بازار، سودهای خوبی نصیب سرمایه‌گذاران کردند. صندوق پشتوانه طلای لوتوس، کیان، مفید و زرافشان امید ایرانیان صندوق های کالایی با پشتوانه طلای پذیرش شده در بورس کالای ایران هستند.

آشنایی با صندوق‌های طلا

با مراجعه به سایت بورس کالا از زبانه بازارها، در بخش بازارهای مالی، "صندوق های سرمایه‌گذاری کالایی" را انتخاب کنید و در صفحه بازشده سراغ " لیست صندوق‌های سرمایه‌گذاری کالایی پذیرش‌شده" بروید تا با جزئیات این صندوق­‌ها آشنا شوید. این صندوق‌­ها قابل معامله در بورس هستند به این معنی که یک فرد حقیقی که دارای کد بورسی است، می‌­تواند به صورت آنلاین مانند سایر سهام، به خرید و فروش اوراق صندوق طلا بپردازد. در مورد مزیت­‌های صندوق طلا در بورس می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خرید و فروش راحت
• امنیت بالا
• سرمایه‌­گذاری با مبالغ کم
• پوشش ریسک سرمایه‌­گذاری
• بازدهی بالا
• قابلیت وثیقه جهت گرفتن وام

طلا بخریم یا صندوق طلا؟

بر اساس قوانین، 70 درصد دارایی های صندوق طلا در اوراق گواهی سکه، و مابقی آن در ابزارهای مشتقه مربوط به طلا مانند اختیار معامله، آپشن و اوراق مشارکت می‌باشد.

سرمایه­‌گذار در صورتی که چشم‌انداز افزایش در قیمت سکه را داشته باشد به راحتی می‌­تواند صندوق طلا را در بازار سرمایه خریداری کند و در زمان مناسب آن را به فروش برساند. در این شرایط بدون اینکه درگیر رفتن به صرافی و موضوعات دیگر شوید به راحتی می‌توانید سکه مورد نیاز خود را تامین کنید و از طرفی ریسک ناشی از دزدیده شدن، گم کردن سکه و … را نیز کاهش دهید.

علاوه بر این در زمان فروش طلا و سکه فیزیکی همیشه هزینه معاملات بیش از ۱ درصد و در مواقعی تا ۲ درصد بر سرمایه‌گذاران تحمیل می‌شود. درصورتی‌که کارمزد خرید و فروش این اوراق به میزان بسیار کم ( ۰٫۱۵ % ) امکان‌پذیر است.

مزایای خرید طلا در بورس

• تنوع‌بخشی: این صندوق ها اوراق مشارکت و آتی سکه اوراق مشارکت و آتی سکه اگرچه باید عمده دارایی جمع آوری شده را در طلا سرمایه‌گذاری کنند (حداقل 70 درصد) اما می توانند با ورود به انواع دیگر دارایی، سبدی بسازند که ریسک کار را کاهش دهد.

• پوشش ریسک نرخ ارز و بهره بردن از تغییرات قیمت طلای جهانی: عمده سرمایه‌گذاری این صندوق بر روی گواهی‌‌های سکه طلا است. از طرفی قیمت‌گذاری سکه بر اساس دو پارامتر قیمت اونس جهانی و نرخ دلار است. بنابراین سرمایه‌گذاری در این صندوق به منزله سرمایه‌گذاری غیر مستقیم در طلای جهانی و نرخ ارز در نظر گرفته می‌شود.

• پوشش ریسک کاهش قیمت طلا به کمک ابزارهای بازار آتی: در این صندوق امکان اخذ موقعیت در بازار آتی به منظور پوشش ریسک بازار طلا نیز وجود دارد. ابزارهای مهم پوشش ریسک شامل قراردادهای آتی (futures) و اختیار (options) است. به عنوان مثال فرض کنید که صندوقی 100 سکه طلا به قیمت هر سکه دو میلیون تومان خریده‌است و انتظار دارد قیمت به 2.5 میلیون تومان برسد و 25 درصد سود ببرد. اما یک احتمال ضعیف هم وجود دارد که قیمت به 1.5 میلیون تومان کاهش پیدا کند.
• صندوق برای پوشش این ریسک، یک قرارداد اختیار فروش با قیمت توافقی 1.8 میلیون تومان می بندد. اکنون اگر قیمت بالا رفت که اتفاقی نمی افتد و صندوق سود می برد (فقط هزینه خرید اختیار فروش سود را اندکی کم می‌کند). اما اگر قیمت به 1.5 میلیون تومان کاهش یابد، صندوق از اختیار فروش خود استفاده و سکه ها را در همان قیمت 1.8 میلیون تومان نقد می‌کند و ضرر را به 10 درصد کاهش می دهد.

• نقدشوندگی بالا: این صندوق­‌ها دارای رکن بازارگردان است که ضمانت نقدشوندگی صندوق را بر عهده دارد.

چگونه صندوق طلا بخریم؟

برای مشارکت در این صندوق ها دو راه وجود دارد. می توانید در زمان پذیره نویسی به شرکت یا نهاد منتشرکننده واحدهای سرمایه‌‌گذاری مراجعه کنید و یونیت های صندوق طلا را بخرید. اما اگر در این مرحله نتوانستید وارد بازار شوید، یک راه ساده دیگر وجود دارد.

همه این صندوق ها قابل معامله (ETF) در بورس کالای ایران هستند. فعالیت این صندوق‌ها به این صورت است که گواهی سپرده طلا را خرید و فروش می‌کنند. یعنی بعد از شروع فعالیت، واحدهای سرمایه‌گذاری آن‌ها در بازار سرمایه خرید و فروش می‌شود. بنابراین با داشتن کد بورسی از کارگزاری های مجاز می توانید واحدهای سرمایه‌گذاری را خریداری کنید . البته برای ورود به بازار ثانویه باید توان تحلیلی و معامله‌گری خود را توسعه دهید.

چنان‌چه کد بورسی دارید می توانید واحدهای صندوق های پشتوانه طلا را از طریق کارگزار (یا در صورتی که کد آنلاین دارید از طریق سامانه اینترنتی در منزل) با نمادهای زیر جست و جو کنید و به معامله آن ها بپردازید:

قیمت اسمی هر واحد هزار تومان است. چنان‌چه پیداست، لوتوس با نماد طلای 1، طی یک سال اخیر حدود 26 درصد بازدهی داده‌است. گوهر دارای بازده 23 درصدی، زر و عیار هم بازده 18 درصدی را کسب کرده‌­اند.

جمع‌بندی

هدف از ایجاد صندوق‌‌های سرمایه‌گذاری طلا، کاهش ریسک مربوط به خرید و فروش طلا بوده که یک سرمایه‌گذار معمولی ممکن است متحمل شود.

صندوق پشتوانه طلای لوتوس، اولین صندوق کالایی کشور است. موضوع فعالیت این صندوق، سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار مبتنی بر گواهی سکه طلا، اوراق مشتقه مبتنی بر سکه طلا، اوراق بهادار با درآمد ثابت، سپرده و گواهی سپرده بانکی است که بیشترین بازده را نصیب سرمایه‌گذاران خود کرده‌است.

صندوق سرمایه‌‌گذاری زرافشان امید ایرانیان به عنوان دومین صندوق طلا با نماد «زر» است . سومین صندوق طلای بازار سرمایه کشور موسوم به صندوق طلای کیان با نماد «گوهر» در بازار سرمایه در حال فعالیت است. چهارمین صندوق با نماد «عیار» از طرف کارگزاری مفید ایجاد شده که بازدهی­‌های خوبی نصیب سرمایه­‌گذاران کرده‌است. این نکته قابل ذکر است که طی یک سال اخیر سرمایه­‌گذاران سکه در بازار آزاد، بازدهی مشابه نسبت به بازدهی صندوق طلا کسب کردند.

بورس اوراق بهادار چیست؟ راهنمای معامله اوراق بهادار

انواع اوراق بهادار کدامند؟ نحوه اوراق مشارکت و آتی سکه سرمایه گذاری و معامله اوراق بهادار به چه صورت است؟ برای آشنایی و نحوه معامله بورس اوراق بهادار این مطلب را مطالعه کنید.

بازار بورس اوراق بهادار یک بازار قانون‌مند و ساختاریافته است که در آن، سهام شرکت‌ها و اوراق اسناد مشارکت عرضه می‌شود. این بازار یکی از بهترین بازارهای سرمایه‌گذاری است که در صورت شناخت و تسلط کامل به آن می‌توان معاملات پرسودی را انجام داد.

بازار بورس اوراق بهادار یا به اختصار بازار بورس، به بازار اول اصلی و اول فرعی و بازار دوم تقسیم می شود و شرکت ها بر اساس شرایط و قوانین می توانند در هریک از بازار های بورس پذیرش شوند و نماد آنها مورد معامله قرارگیرد. البته پذیرش در این بازار نیازمند کسب تأییدیه ای است که پس از بررسی های گوناگون و نسبتاً دشواری صورت می گیرد. بسیاری از شرکت ها موفق به کسب مجوز پذیرش در این بازار نمی شوند و نمی توانند به بازار بورس وارد شوند. به همین دلیل بسیاری از شرکت ها، برای ورود به دیگر بازار ها اقدام می کنند. در این بخش با بازار بورس اوراق بهادار ایران و همین‌طور نحوه معامله در این بازار آشنا خواهید شد. با ما همراه باشید.

بورس اوراق بهادار چیست؟

در بازار بورس اوراق بهادار می‌توان اقدام به خرید و فروش اوراق بهادار یا اسناد مالی باارزش کرد. دلیل تأسیس این بازار، جلوگیری از خسارت‌های‌ سنگین سرمایه‌گذاران بود. در گذشته، تمام ضررهای مالی متوجه خود سرمایه‌گذار می‌شد که این موضوع، احتمال ورشکستگی کامل را به دنبال داشت و جبران آن بسیار مشکل بود به همین خاطر بسیاری از کشورهای جهان به ‌منظور حمایت از سرمایه‌گذاران، بازار بورس اوراق بهادار را تأسیس کردند.

این بازار تحت عنوان شرکت سهامی عام در حال اداره شدن است و در آن، شرکت‌های سهامی مختلف حضور یافته‌اند. این شرکت‌ها، مجاز به فروش اوراق مشارکت و سهام خود بوده و می‌توانند طبق ضوابط تعیین‌شده سرمایه‌گذاران بی‌شماری را جذب کنند. بنابراین با تقویت این بازار می‌توان رونق اقتصادی در کشور ایجاد کرده و سرمایه خود را چندین برابر کرد که البته لازمه این موارد تسلط کافی به قوانین و ضوابط تعیین‌شده از سوی سازمان بورس است که ما این قوانین بورسی را به شما عزیزان آموزش خواهیم داد.

تاریخچه بورس اوراق بهادار در ایران

اولین گام برای تأسیس بورس اوراق بهادار تهران در سال 1315 برداشته شد. در آن برهه زمانی، کارشناسان خارجی زیادی جهت بهبود شرایط اقتصادی و بانکداری کشور استخدام شدند که دولت از بین این کارشناسان خبره، شخصی به نام وان لوترفلد را که اصالتی بلژیکی داشت مأمور راه‌اندازی بورس ایران کرد. این شخص به همراه همکار هلندی خود موفق به تدوین اساسنامه بورس شدند و بانک ملی نیز منابع مالی را موردبررسی قرار داد اما با شروع جنگ جهانی دوم این طرح اقتصادی بزرگ به فراموشی سپرده شد و ایران با مشکلات مختلف اقتصادی و امنیتی مواجه شد. در سال 1333 نیز مجدد کارگروهی جهت راه‌اندازی بورس تشکیل شد که متشکل از بانک مرکزی، وزارت بازرگانی، اتاق بازرگانی و صنایع و معادن بود. آن‌ها بعد از 12 سال تلاش و تحقیق در سال 1345 موفق شدند قوانین لازم جهت تأسیس بورس اوراق بهادار ایران را تدوین کنند. در نهایت، لایحه مربوط به تأسیس بورس در اردیبهشت همان سال به تصویب مجلس رسید و بازار بورس اوراق بهادار کشور رسماً فعالیت خودش را در 15 بهمن 1346 با دو شرکت نفت پارس و بانک صنعت و معدن شروع کرد.

اوراق بهادار چیست؟

اوراق بهادار، سندی است که دارنده قانونی را مشخص کرده و ارزش مالی دارد. همچنین این سند قابلیت خرید و فروش داشته و از آن‌ جهت انتقال دارایی استفاده می‌کنند. سازمانی که این اوراق را صادر می‌کند نهاد صادرکننده اوراق است و کارگزاری‌ها نیز با این نهاد در ارتباط بوده و اوراق‌های مختلف را برای متقاضیان خریداری می‌کنند. همچنین اوراق بهادار در انواع مختلف صادر شده و هر یک از آن‌ها شرایط ویژه‌ای دارند.

انواع اوراق بهادار

از انواع اوراق بهادار می‌توان به اوراق صاحبان سهام، اوراق بدهی و اوراق مشتقه اشاره کرد. البته این اوراق‌های بهادار نیز دارای زیرمجموعه جداگانه‌ای هستند که در قسمت زیر یکایک آن‌ها را توضیح داده‌ایم:

اوراق بهادار صاحبان سهام

اولین اوراقی که به بررسی آن می‌پردازیم اوراق بهادار صاحبان سهام است. این اوراق یکی از رایج‌ترین اوراق‌های بهادار است که بیشتر سرمایه‌گذاران از آن‌ جهت سودآوری استفاده می‌کنند. تمام شرکت‌هایی که مجوز حضور در بورس ایران را به دست می‌آورند باید مرحله ارزش‌گذاری را طی کنند. در واقع، سازمان بورس بر اساس پارامترهای تعیین‌شده اقدام به ارزش‌گذاری شرکت و سهام آن می‌کند و ارزش اسمی برگه سهام اوراق بهادار آن شرکت را مشخص می‌کند. شرکت نیز قسمتی از برگه‌های اوراق بهادار یا سهام خود را در بازار بورس ارائه کرده و سرمایه‌گذاران می‌توانند با خرید این اوراق در کسب‌وکار آن مرکز سهیم شوند.
خریداران این نوع اوراق مشارکت و آتی سکه اوراق بهادار، علاوه بر اینکه از افزایش قیمت آن سود می‌برند از امتیازات ویژه‌ای نیز بهره‌مند می‌شوند. برای مثال شرکت در سال مالی، سود به ‌دست‌آمده از فعالیت‌های خود را بین دارندگان برگه‌های اوراق بهادار تقسیم کرده و طبیعتاً فردی که سهام بیشتری را خریداری کرده باشد، سود بیشتری هم به حسابش واریز می‌شود.

اوراق بهادار بدهی

اوراق بهادار بدهی مخصوص شرکت‌هایی انتشار می‌یابد که نتوانسته‌اند سرمایه موردنظر کسب‌وکار خود را تأمین کنند و به‌ نوعی مابقی سرمایه را از سرمایه‌گذاران فعال در بورس قرض می‌گیرند. این اوراق این‌گونه است که شرکت متقاضی بابت دریافت مبلغی از خریدار در بازه‌های زمانی مشخص، مبلغ توافق شده از قبل را به‌ حساب خریدار واریز می‌کند و در وقت سررسید نیز کل مبلغی را که در ابتدا از خریدار دریافت کرده بود مجدد به او بازمی‌گرداند. بنابراین خریدار، مالک سهام نیست و تنها سود نقدی دریافت می‌کند.
ریسک این اوراق نسبت به سایر اوراق بهادار بسیار پایین بوده و این معامله کاملاً به نفع دو طرف است؛ زیرا خریدار علاوه بر دریافت اصل پول خود به ‌صورت مرتب، مبالغی را دریافت می‌کند و شرکت‌ها نیز به ‌جای دریافت وام‌های بانکی که دریافت آن‌ها بسیار سخت و زمان‌بر است، از این نوع اوراق استفاده می‌کنند. همچنین برخلاف اوراق‌های دیگر که امکان دریافت نکردن سود وجود دارد در این اوراق دریافت سود حتمی است.
این اوراق با توجه به نوع شرکتی که آن را صادر کرده است به انواع مختلفی مانند اوراق مشارکت دولتی و شرکتی، اوراق خزانه دولتی، اوراق صکوک شرکتی، اوراق منفعت، اوراق استصناع، سهام امتیاز، اوراق بهادار وثیقه‌ای، گواهی سپرده، اوراق مرابحه و اوراق سلف موازی استاندارد تقسیم می‌شود.

اوراق بهادار مشتقه

اوراق بهادار مشتقه، اوراقی است که در بازار بورس و حتی خارج از آن کارایی دارد. این اوراق مانند اوراق صاحبان سهام، ارزش مادی ندارد و ارزش آن به کالای فیزیکی خریداری‌ شده بستگی دارد. این اوراق بهادار به‌ منظور خرید کالاهای فیزیکی مختلف عرضه می‌شود و پشتوانه آن محصولاتی مانند سکه، زعفران و ارز است. البته برآورد ارزش اوراق مشتقه به کالا محدود نمی‌شود و سهام‌های بورسی، سودهای بهره و دارایی‌های موجود در بورس نیز می‌توانند ارزش اوراق مشتقه را تعیین کنند. این اوراق بهادار هم 4 زیرمجموعه دارد که عبارت‌اند از قراردادهای سلف، معاوضه، آتی و اختیار معامله که همگی آن‌ها قابل معامله در بازارهای بین‌المللی هستند.

تفاوت اوراق بهادار با اوراق مشارکت

بسیاری از افراد تصور می‌کنند که اوراق بهادار همان اوراق مشارکت است که این تصور کاملاً اشتباه است. اوراق بهادار همان‌طور که اشاره شد مدل‌های مختلفی دارد که اوراق مشارکت یکی از انواع آن است. درواقع، اوراق مشارکت یکی از زیرمجموعه‌های اوراق بهادار بدهی است و کارکرد آن نیز این‌گونه است که خریدار، هم در قیمت اوراق و هم در سود مشارکت سهیم می‌شود.

بیشتر بخوانید: انواع روش های سرمایه گذاری در بورس

اهداف بازار بورس اوراق بهادار

از اهداف بازار بورس اوراق بهادار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• توسعه بازار به کمک شیوه‌های نوین و فناوری‌های روز و فکر شده
• تأمین مالی شرکت‌های ایرانی به کمک گردش سرمایه
• کنترل بازار و شفاف‌سازی قیمت محصولات اساسی
• تشویق سرمایه‌گذاران به حضور در بازار سرمایه
• کاهش نرخ بیکاری و استفاده از سرمایه‌های انسانی
• انجام معاملات قانونی با کم‌ترین ریسک
• دسترسی راحت‌تر به شرکت‌های تولیدی
• همکاری بهتر عرضه‌کنندگان و خریداران با یکدیگر

شرایط خرید بورس اوراق بهادار

در این قسمت به بررسی شرایط خرید بورس اوراق بهادار ایران پرداخته‌ایم. با خرید اوراق بهادار می‌توانید سرمایه خود را افزایش داده و آن را در یک محیط امن و قانونی نگهداری کنید. مراحل خرید اوراق بهادار به ترتیب زیر است:

مرحله اول) رجوع به یکی از کارگزاری‌های معتبر

اولین مرحله برای خرید اوراق بهادار این است که عضو یک کارگزاری شوید و اطلاعات هویتی شما برای سازمان بورس و مراکز نظارتی ارسال شود که این کار توسط کارگزاری‌های سراسر کشور صورت می‌گیرد. بنابراین گام نخست این است که به عضویت یک کارگزاری معتبر درآیید.

مرحله دوم) عضویت در سامانه سجام

این سامانه به ‌منظور مبارزه با پول‌شویی راه‌اندازی شده است و همه افراد حقیقی و حقوقی متقاضی باید در این سامانه اطلاعات خود را ثبت کنند و به‌ نوعی احراز هویت شوند. بنابراین بدون ثبت‌نام در این سامانه اجازه حضور در بازار بورس را به دست نمی‌آورید. بعد از اینکه مدارک خود را که شامل کپی کارت ملی و شناسنامه است به کارگزاری تحویل دادید و در سامانه سجام نیز ثبت‌نام کردید، یک کد بورسی برای شما ارسال می‌شود. البته این کد بلافاصله صادر نمی‌شود و معمولاً چند روز زمان می‌برد تا به ایمیل شما ارسال شود. همچنین همزمان با کد بورسی یک کد آنلاین نیز برای شما ارسال خواهد شد که از طریق آن می‌توانید معاملات اوراق بهادار را انجام دهید. بنابراین با استفاده از کد آنلاین می‌توانید وارد سامانه معاملاتی بورس اوراق بهادار شوید. ضمن اینکه، باید 1 ماه از ارسال کد بورسی بگذرد و سپس به دادوستد بپردازید.

مرحله سوم) پرداخت مبلغ به‌ حساب معاملاتی

در این مرحله، مبلغی را که جهت سرمایه‌گذاری و خرید اوراق در نظر گرفته‌اید باید به ‌حساب معاملاتی خود انتقال دهید. این حساب نزد کارگزار محفوظ بوده و درواقع، کارگزار رابط بین شما و فروشنده است.

مرحله چهارم) خرید اوراق بهادار

در این مرحله که آخرین مرحله است می‌توانید وارد سامانه شوید و سهام‌هایی که مایل به خرید آن‌ها هستید را انتخاب کنید. بعد از انتخاب سهام، کارگزار سفارش شما را بررسی کرده و آن را به سیستم معاملاتی سازمان بورس انتقال می‌دهد و در نهایت آن سهام متعلق به شما می‌شود.

نحوه خرید اوراق بهادار بدون کد بورسی

خرید اوراق بهادار بدون کد بورسی نیز امکان‌پذیر است. در این شیوه، خریداران به‌ صورت غیرمستقیم و از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سبد گردان‌ها اقدام به خرید اوراق بهادار می‌کنند. بنابراین سرمایه‌گذاران با در اختیار گذاشتن سرمایه خود نزد صندوق سرمایه‌گذاری می‌توانند خرید اوراق بهادار را انجام دهند و دیگر به کد بورسی نیاز ندارند. در صورتی هم که خود فرد بخواهد مراحل خرید اوراق را انجام دهد بایستی کد بورسی داشته باشد.

میزان کارمزد خرید اوراق بهادار

میزان کارمزد خرید اوراق بهادار برابر است با 1/5 درصد از کل مبلغ تبادل شده بین خریدار و فروشنده که این مبلغ به دلیل پیگیری کارهای مربوط و ارتباط با سازمان بورس در اختیار کارگزار قرار می‌گیرد.

سرمایه‌گذاری و معامله اوراق بهادار

اوراق بهادار بیانگر بنگاهی است که در آن، از شرکت‌های تولیدی گرفته تا سایر نهادهای تجاری به دنبال جذب سرمایه هستند و در طرف مقابل نیز عموم مردم قرار دارند که به دنبال افزایش سرمایه خود در یک محیط قانون‌مند هستند. بنابراین معامله اوراق بهادار، هر دو طرف را به هدف تعیین‌شده و مقصود خود می‌رساند. ضمن اینکه، سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار در حال جایگزین شدن وام‌های بانکی است و بسیاری از سرمایه‌گذاران، اولویت خود را این بازار قرار داده‌اند. یکی از دلایل جذب شدن سرمایه‌گذاران در بازار بورس اوراق بهادار این است که این بازار تنوع بالایی داشته و در حوزه‌های مختلف آن می‌توان اقدام به سرمایه‌گذاری کرد.

کلام آخر اینکه پیش از وارد شدن به این بازار باید با قوانین، شرایط و تکنیک‌های مختلف آن آشنا شوید تا هنگام انجام معامله به انتخاب‌های درستی دست بزنید. ما در کارگزاری سرمایه و دانش در تلاش هستیم تا شما عزیزان را با صفر تا صد بورس آشنا کنیم و درنهایت با یک دانش و آگاهی کامل در این بازار حضور یابید.

هشدار جدی به خریداران طلا وسکه

سکه هم از این قانون مستثنا نیست. ایجاد حباب و افزایش قیمت اولیه سکه طی چند ماه گذشته موجب شد بسیاری از مردم با انگیزه حفظ ارزش نقدینگی خود و بدست اوردن سود به خرید سکه روی بیاورند. این افزایش تقاضا خود موجب افزایش قیمت سکه شد.

قدس آنلاین: محبوبه نژاد یوسفی :علم اقتصاد قانونی لاتغیر و ثابت دارد که از ابتدای تاریخ بشر از ان زمان که مبادله پایاپای کالا صورت می گرفت ود ر زمان حال که دنیای الکترونی وعصر پول کاغذی تمامیافته و چه در جهان آینده بدون تغیر بوده و خواهد بود.قانون عرضه و تقاضا تا وقتی کالایی برای مبادله وجود دارد خواهد ماند. هرچند شاید پیچیده تر شود اما تغییر نمی کند. سکه هم از این قانون مستثنا نیست. ایجاد حباب و افزایش قیمت اولیه سکه طی چند ماه گذشته موجب شد بسیاری از مردم با انگیزه حفظ ارزش نقدینگی خود و بدست اوردن سود به خرید سکه روی بیاورند. این افزایش تقاضا خود موجب افزایش قیمت سکه شد. اصولا هر افزایش تقاضایی که با افزایش عرضه پاسخ داده نشود به افزایش قیمت می انجامد. طی چند ماه گذشته قیمت سکه به طور باور نکردنی از کمتر از 300 هزار تومان به بیش از یک میلیون تومان رسید. متاسفانه این قیمتها بیشتر از قیمت ذاتی سکه بود و هیچ ارزش افزوده ای همراه نداشت. در این شرایط قطعا این حباب بوجود آمده هم مانند بقیه حبابها خواهد ترکید و کسانی که در لحظه ترکیدن این حباب ، سکه در دست دارند متضرر خواهند شد. *** سریال سقوط سکه عرضه و تقاضا مانند دو سر یک الاکلنگ می مانند زمانی از حرکت و بالا پایین شدن دست میکشند که وزن دوسر آن متعادل شده باشد . در هر صورت همانطور که افزایش تقاصا بدون پاسخ عرصه موجب برهم خوردن تعادل و افزایش قیمت می شود ، افزایش عرضه بدون اینکه تقاضایی وجود داشته باشد موجب کاهش قیمت خواهد شد. با کاهش قیمت اولیه هجوم مردم برای ضرر کمتر و فروش سکه آغاز شده و حباب می ترکد. به این ترتیب به نظر می رسد به سه دلیل سال اینده در طرف عرضه اتفاقاتی می افتد که به کاهش شدید سکه منتهی شود. اول انکه ؛ سکه های پیش فروش شده توسط بانک مرکزی واگذار خواهد شد و واگذاری این سکه ها یعنی افزایش عرضه سکه بدون اینکه تقاضایی برای آن وجود داشته باشد. دوم آنکه؛ افزایش سود سپرده و اوراق مشارکت خیلی از متقاضیان را از خرید سکه منصرف خواهد کرد و این موضوع منجر به کاهش بیشتر تقاضا می شود. و سوم اینکه ؛ در صورت تداوم روند افزایشی تورم و رکود در سال آینده بسیاری برای برآورده کردن نیاز های اساسی خود مجبور به فروش دارایی های کوچک همچون سکه خواهند شد. این سه موضوع در نهایت عرضه سکه را افزایش می دهند که افزایش عرضه سکه بدون افزایش تقاضا به کاهش قیمت می انجامد. البته پر اثرترین عامل بر قیمت سکه ، بحث واگذاری سکه های پیش فروش شده بانک مرکزی است. ***عرضه 8 میلیون سکه بانکی درهمین راستا باید ببینیم , نگاه بانک مرکزی به عرضه سکه پیش فروش شده , چگونه است , درهمین راستا رئیس کل بانک مرکزی از تحویل به موقع سکه های پیش فروش شده بانک مرکزی خبر میدهدو میگوید: بانک مرکزی ذخایر کافی برای ضرب سکه دارد. محمود بهمنی در پاسخ به این سئوال که توقف فروش سکه با زمان تحویل 4 و 6 ماهه باعث ایجاد شائبه عدم تحویل به موقع سکه توسط بانک مرکزی به مشتریان شده است، گفت: بانک مرکزی سکه های پیش فروش کرده خود را در موعد مقرر به مشتریان تحویل خواهد داد. رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به ذخایر طلای بانک مرکزی عنوان کرد: هیچیک از شایعاتی که در مورد عدم تحویل سکه‌های پیش فروش شده با مدت زمان 4 و 6 ماهه مطرح می شود، صحت ندارد. وی با تاکید بر اینکه بانک مرکزی به میزان کافی سکه ضرب کرده است و می تواند سکه های پیش فروش شده را به مشتریان ارائه کند، افزود: در حال حاضر ظرفیت تولید سکه با زمان تحویل 4 و 6 ماهه به حداکثر رسیده است. رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به برنامه های بانک مرکزی برای کنترل قیمت سکه ها در بازار افزود: اوراق مشارکت و آتی سکه با ورود سکه های پیش فروش بانک مرکزی به بازار در موعد مقرر، قیمت سکه ها در بازار کاهش می یابد. محمود بهمنی رئیس کل بانک مرکزی از پیش فروش 8 هزار قطعه سکه خبرداده و گفته است: یکی از دغدغه‌های بانک مرکزی این است که افرادی که یکی دو ماه قبل سکه از بانک مرکزی به صورت پیش فروش خریداری کرده‌اند چگونه سودشان را تامین کنیم، بنابراین بانک مرکزی در این زمینه تصمیم گیری خواهد کرد. عباس کمره ای مدیرکل ریالی و نشر بانک مرکزی با اعلام اینکه قیمت‌های فعلی سکه در بازار مورد تأیید بانک مرکزی نیست، نرخ سکه در بازار را فعلا حبابی دانسته است. ***3دلیل کارشناسی درهمین حال یک کارشناس معاملات آتی از کاهش قیمت سکه تیر ماه در قرارداد‌های آتی سکه تا 850 هزار تومان خبر داد و گفت: علاوه بر دلایل تکنیکالی، دو دلیل فاندامنتالی برای این مسئله وجود دارد که یکی خروج سرمایه‌ها از بازار سکه و دیگری کاهش انس جهانی است. فرزان سهرابی ، با ارائه پیش بینی قیمت سکه برای تیر ماه اظهار داشت: از نظر تکنیکالی و فاندامنتالی قیمت سکه تیر ماه در معاملات آتی به زودی به 830 تا 850 هزار تومان کاهش می‌یابد که سه دلیل در پیش بینی فاندامنتالی وجود دارد. وی افزود: افزایش انتخاب‌های سرمایه‌گذاران در سرمایه‌گذاری با افزایش نرخ سود بانکی یکی از دلایل مؤثر در کاهش قیمت سکه تیر ماه در معاملات آتی است زیرا ابزار سرمایه‌گذاری متنوع شده است بنابراین سرمایه‌ها از بازار سکه در حال خروج بوده و به سمت اوراق مشارکت و سود‌های بانکی حرکت می‌کند. این کارشناس معاملات آتی با اشاره به اینکه مردم می‌توانند بدون ریسک از بانک‌ها سود 20 درصدی دریافت کنند، خاطر نشان کرد:‌ در خصوص انس نیز تجربه نشان داده بعد از تعطیلات فوریه که دیروز و امروز بود، طلا تا 1310 ریزش کرد بنابراین اگر امسال نیز این اتفاق رخ دهد تا 100 دلار طلا کاهش خواهد یافت و به 1660 دلار کاهش می‌یابد. به گفته وی، این کاهش به این دلیل است که به زودی نرخ دارایی پایه یعنی قیمت رسمی سکه در بازار نقد می خواهد کاهش یابد که در نتیجه بر روی سکه اتی نیز اثر می‌گذارد . همچنین وقتی سکه تیر ماه که فعالان بیشتر از سایر قرارداد‌های آتی به آن علاقه دارند کاهش یابد، سکه سایر ماه‌ها نیز افت خواهد کرد.

صندوق سرمایه گذاری طلا و نکاتی که می‌بایست در مورد آن بدانید

سرمایه گذاری در طلا یا صندوق‌های آن؟

یکی از روش‌های رایج برای سرمایه‌گذاری، خرید و فروش طلا و سکه زینتی است و یکی از مهمترین دلایل آن هم حفظ ارزش دارایی خود در برابر تورم است. به طور کلی، سرمایه‌گذاری در لغت به معنای خرید یک دارایی در حال حاضر و فروش آن با قیمتی بالاتر در آینده است. سرمایه‌گذاری، همواره با دو عامل بسیار مهم ریسک و بازده همراه است. استراتژی‌های صحیح و راهبردی سرمایه‌گذاری به دنبال حداکثر کردن بازده (سود) و در مقابل حداقل کردن ریسک هستند، به گونه‌ای که تعادلی منطقی و درست حاصل شود. در مقاله حاضر تلاش شده است که روش مناسبتری در مقایسه با خرید طلا و سکه زینتی معرفی شود. این ابزار در بازار سرمایه به صندوق سرمایه گذاری طلا شهرت دارد.

صندوق سرمایه‌گذاری

قبل از شروع سرمایه‌گذاری ذکر این نکته خالی از لطف نیست که سرمایه‌گذاری کاملا تخصصی است و افرادی که احساس می‌کنند دانش تخصصی و زمان کافی برای تحلیل و رصد بازار ندارند، مانند تمام کشورهای پیشرفته، سرمایه‌گذاری غیرمستقیم بهترین گزینه است. صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سبدگردانی از مهمترین ابزارهای اینگونه سرمایه‌گذاری هستند. طبق قوانین و اصول بازار بورس و اوراق بهادار، صندوق سرمایه‌گذاری، یک نهاد مالی است که حوزه اصلی فعالیت آن سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار است و مالکان آن در سود و زیان صندوق شریک هستند. انواع صندوق‌ها در بازار سرمایه وجود دارد، که از روش‌های مطمئن سرمایه‌گذاری غیرمستقیم محسوب می‌شوند. یکی از صندوق‌های رایج سرمایه‌گذاری، صندوق سرمایه گذاری طلا است. صندوق طلا نوعی صندوق کالایی قابل معامله در بورس است که با هدف کاهش ریسک، سرمایه‌های جمع‌آوری شده را به جای سپرده و اوراق مشارکت، در گواهی سپرده طلا و اوراق مبتنی بر طلا سرمایه‌گذاری می‌کند.

صندوق سرمایه گذاری طلا

صندوق‌های سرمایه گذاری طلا، سبدی از دارایی‌های مبتنی بر طلا تشکیل می‌دهند. این صندوق‌ها معمولا روی شرکت‌های مالک معادن طلا، شمش و سکه‌های طلا، اوراق مشتقه و شرکت‌های تولیدکننده طلا و جواهرات سرمایه‌گذاری می‌کنند.

سرمایه‌گذاری روی طلای فیزیکی با ریسک زیادی همراه است. ریسک‌هایی مانند احتمال تقلبی بودن، ریسک نگهداری از طلا در خانه، سرقت آن و غیره. از این روست که صندوق سرمایه گذاری طلا کمک می‌کند تا این قبیل معایب رفع گردد و مزایایی را برای سرمایه‌گذارانش در پی داشته باشد که در ادامه مقاله گفته می‌شود.

انواع صندوق سرمایه‌گذاری

با توجه به ترکیب دارایی‌ها، صندوق‌های سرمایه‌گذاری به 3 نوع کلی دسته‌بندی می‌شوند.

صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت

صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت، بیشتر سرمایه خود را در گواهی سپرده بانکی و اوراق با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌کند. از مزایای این صندوق، می‌توان به ریسک کم اشاره نمود که میزان بازدهی کم اما ثابتی دارد.

صندوق سرمایه گذاری در سهام

صندوق سرمایه گذاری در سهام، وجوه جمع‌آوری شده را به خرید سهام شرکت‌ها اختصاص می‌دهد. از آنجایی که این نوع صندوق، ریسک بالاتری دارد، انتظار می‌رود بازدهی بیشتری نیز داشته باشد.

صندوق سرمایه گذاری مختلط

صندوق سرمایه‌گذاری مختلط، به لحاظ ویژگی و دارایی‌ها، بین دو صندوق با درآمد ثابت و صندوق در سهام قرار می‌گیرد. به عبارت دیگر، ریسک و بازده آن، پایین‌تر از صندوق‌های در سهام و بالاتر از صندوق‌های با درآمد ثابت است.

انتخاب هر یک از این نوع صندوق‌ها به عوامل مختلفی از جمله ریسک‌پذیری، بازده مورد انتظار، افق سرمایه‌گذاری، میزان دارایی و غیره بستگی دارد. در وبسایت مدیریت ثروت مانو، طرح‌های سرمایه‌گذاری متناسب با روحیات مالی و ریسک‌پذیری افراد طراحی شده است. این طرح‌های سرمایه‌گذاری مناسب افرادی است که به دنبال سرمایه‌گذاری مطمئن در بورس هستند، و در عین حال دانش تخصصی و زمان کافی برای رصد و تحلیل بازار ندارند.

مزایای صندوق‌های طلا نسبت به سرمایه‌گذاری در طلای فیزیکی

امکان سرمایه‌گذاری آنلاین همراه با کارمزد معامله کمتر

صندوق سرمایه گذاری طلا در بورس قابل معامله است که به صورت آنلاین خرید و فروش می‌شوند. سرمایه‌گذاران می‌توانند تنها با داشتن کد معاملات آنلاین بورس، به شیوه‌ای غیرحضوری و آنلاین در صندوق‌ها سرمایه‌گذاری کنند. کارمزد خرید و فروش واحد صندوق های سرمایه گذاری طلا بسیار کمتر از بازار فیزیکی و به میزان 0.223 درصد است که در مقایسه با کارمزد بین 1 تا 2 درصد ارزش معامله در خرید و فروش فیزیکی، رقم بسیار کمتری است.

بازدهی بیشتر نسبت به سکه فیزیکی و مدیریت حرفه‌ای سبد صندوق

مدیران صندوق های سرمایه گذاری طلا، افرادی متخصص و حرفه‌ای هستند که با بکارگیری ابزارهای بازار آتی سکه می‌توانند بازدهی بیشتری را نسبت به بازار فیزیکی طلا برای سرمایه‌گذاران کسب نمایند.

نقدشوندگی بالا به واسطه حضور بازارگردان

حضور بازارگردان، یکی از مزایای مهم صندوق‌های قابل معامله است. بازارگردان در ساعات معامله صندوق های طلا، هر لحظه سفارش خرید و فروش را در محدوده نزدیک به NAV ثبت می‌کنند، به همین جهت سرمایه‌گذاران نسبت به نقد کردن سرمایه خود هیچ دغدغه‌ای نخواهند داشت.

امکان وثیقه قرار گرفتن واحد صندوق‌ها جهت دریافت وام

از آنجایی که سرمایه‌گذاری در صندوق‌های قابل معامله در سپرده‌گذاری مرکزی ثبت می‌شود، سند کاملا معتبری برای وثیقه گذاشتن در نزد بانک جهت دریافت وام محسوب می‌شود.

امکان سرمایه‌گذاری با مبالغ کم

با حدود یک صدم سرمایه لازم برای خرید یک سکه، می‌توان در صندوق طلا سرمایه‌گذاری کرد. گاهی شاید مورد نیاز باشد که سرمایه‌گذار به اندازه یک پنجم سکه، پول نقد داشته باشد که این امکان را صندوق طلا برای وی فراهم می‌کند. این در حالی است که در بازار فیزیکی، سرمایه‌گذار مجبور است یک سکه کامل را نقد کند.

ریسک‌ صندوق‌های طلا چیست؟

ریسک صندوق‌های طلا در وهله اول، بیشتر مربوط به خطراتی می‌شود که قیمت طلا را تهدید می‌کند. در مرحله دوم، ریسک صندوق های طلا، مربوط به نقدشوندگی است. برخلاف دیدگاه اغلب مردم، ریسک کلاهبرداری و تقلبی‌بودن در مورد این صندوق‌ها وجود ندارد، زیرا ضامن آن‌ها بانک مرکزی است.

شیوه عملکرد صندوق های سرمایه گذاری طلا چگونه است؟

در صندوق های سرمایه گذاری طلا، پول اعضا در سبدی از دارایی‌های مالی سرمایه‌گذاری می‌شود و نسبت به نرخ بازده آن سود تعلق می‌گیرد. گاهی اوقات صندوق به منظور کاهش ریسک، پول اعضا را در اوراق مشارکت دولتی سرمایه‌گذاری می‌کند. تمامی صندوق‌های سرمایه‌گذاری به وسیله متخصصان مالی مدیریت شده تا بر اساس تجارب کارشناسان خبره، سود خوبی برای سرمایه‌گذاران حاصل شود. متخصصان مجرب، ریسک را در بازه کنترل شده قرار می‌دهند، به همین دلیل سود نهایی با اطمینان بیشتری به دست می‌آید. چنانچه سرمایه‌گذاران محترم، به دنبال کسب سود بیشتری باشند، می‌بایست میزان ریسک بالاتری را نیز متحمل شوند و به نسبت سهامی که دارند، سود به دست آورند.

آیا اوراق مشارکت اوراق اسلامی است؟

یکی از سؤالاتی که ممکن است درخصوص اوراق مشارکت برای خیلی افراد پیش بیاید، این است که باتوجه به اینکه سود این اوراق، تضمین شده است، آیا سرمایه‌گذاری در آنها اشکال شرعی ندارد؟ چه تفاوتی میان اوراق مشارکت که در ایران و برخی کشورهای اسلامی منتشر می‌شود، با اوراق قرضه که در سایر کشورها منتشر می‌شود وجود دارد درصورتی‌که در هر دو نوع اوراق، سود تضمین‌شده به سرمایه‌گذاران پرداخت می‌شود؟ در این بخش، قصد داریم به این سؤالات پاسخ دهیم.

برای پاسخ به این سؤال باید توجه کنیم که دریافت هر نوع سود تضمین‌شده غیر شرعی نیست. به عبارت دیگر برخی از سودهای تضمین‌شده مشکل شرعی دارند اما برخی دیگر بی‌اشکال هستند. برای روشن‌شدن بحث، باید به تفاوت‌های بین اوراق مشارکت و اوراق قرضه توجه کنیم.

در اوراق مشارکت سرمایه‌گذار، با خرید این اوراق ، در پروژه معینی مثل احداث جاده، نیروگاه و. مشارکت کرده و طبیعتا، در سود آن پروژه سهیم خواهد شد. بنابراین، پشتوانـه اوراق مشارکت، یک دارایـی مشخص، مثل نیروگاه، جاده، سـد و یا یک خط تولیـد است. اما در اوراق قرضه، این چنیـن نیست. از اسم این اوراق هم مشخص است که منتشرکننده اوراق از سرمایه‌گذار، پول قرض می‌کند، اما این که این پول با چه هدفی و برای چه کاری قرض می‌شود، مشخص نیست. بنابراین، خریدار اوراق قرضه در واقع، پول خود را بابت کاری که نمی‌داند چیست، در اختیار منتشرکننده اوراق قرار داده و ناشر اوراق نیز به وی، سـود می‌پردازد.

این اولین نکته ای بود که اوراق قرضه را غیرشرعی می کند چرا که براساس تعالیم اسلامی ربا که یکی از بزرگترین گناهان به شمار می آید زمانی اتفاق می افتد که فردی چیزی اعم از پول یا غیر از آن را به کسی قرض دهد و شرط کند که موقع پس دادن باید بیشتر از اندازه اصل سرمایه را به فرد برگرداند. مثلا فردی 100 هزارتومان به کسی قرض بدهد و شرط کند که هنگام پس دادن پول باید 120 هزار تومان پرداخت کند. آنچه که در اوراق قرضه اتفاق می افتد دقیقا همین حالت است.

دومین مساله این است که در اوراق قرضه مشخص نیست که منتشرکننده (ناشر) این اوراق، پول را برای چه کاری صرف خواهد کرد. چه بسا پول ناشی از فروش اوراق قرضه، صرف کارهایـی شود که ازنظر اسلام، جایز نیست اما در اوراق مشارکت، پروژه‌ای که قرار است تأمین مالی برای آن انجام شود، کاملا مشخص و مورد تأئید بوده و به سرمایه‌گذاران از قبل، اعلام می‌شـود.

بد نیست به این نکته هم اشاره کنیم که برای انتشار اوراق مشارکت، شرکت یا دستگاهی که قصد انتشار این اوراق را دارد، ابتدا باید طرح توجیه اقتصادی درباره پروژه‌ای که قرار است اوراق مذکور، برای تأمین مالی آن منتشر شود، تهیه نماید. تنها درصورت تأئید این طرح توسط نهادهای مربوط مثل بانک مرکزی و سازمان بورس، شرکت اجازه انتشار اوراق مشارکت را خواهد داشت. همچنین نرخ سود علی‌الحساب اوراق مشارکت نیز براساس طرح توجیه اقتصادی و البته، در چارچوب سیاست‌های پولی و مالی کشور، تعییـن و به سرمایه‌گذاران اعلام می‌شود. بدین ترتیب مشخص است که نظارت لازم بر این مساله از سوی نهادهای مسؤول صورت می‌گیرد.

مجددا یادآور می‌شود ناشر اوراق مشارکت باید پس از پایان طرح و در سررسید نهایی اوراق، سود قطعی طرح را محاسبه کرده و درصورتی که سود قطعی از سود پرداختی به سرمایه‌گذاران بیشتر باشد، مابه‌التفاوت را به آنان پرداخت نماید. البته، درصورتی که سود قطعی پروژه، از سود علی‌الحساب پرداختی کمتر باشد، جبران مابه‌التفاوت برعهده ضامن اوراق اوراق مشارکت بوده و ضرر و زیانی از این بابت، متوجه خریدار این اوراق نیست.